890 likes | 1.16k Views
انتخاب وآموزش بیماران. لیلا رحمانی کارشناس پرستاری بیمارستان شهید مدرس. بهترین زمان مشاوره؟. Total survival is more important than survival on each therapy. “What patients want to know is which sequence of renal replacement modalities will increase their survival as long
E N D
انتخاب وآموزش بیماران لیلا رحمانی کارشناس پرستاری بیمارستان شهید مدرس
Total survival is more important than survival on each therapy “What patients want to know is which sequence of renal replacement modalities will increase their survival as long as possible with the best quality of life” HD TX PD Van Biesen 2000
آموزش و پيگیری بيمار دیاليزصفاقی
برنامه آموزشی در بیماران دیالیز صفاقی • اهداف آن قادر ساختن بیمار به انجام دیالیز صفاقی با حداقل مشکلات است • یک عضو دیگر از اعضاء خانواده هم برای حمایت و کمک کردن به بیمار باید آموزش ببیند
برنامه آموزشی بیمار شامل • آگاهی از چگونگی جراحی و کار گذاشتن کاتتر • طریقه انجام دیالیز • تعویض پانسمان • آموزش علائم عفونت در Exit Site، Tunnelو Peritoneal • طریق استحمام بعد از کار گذاشتن کاتتر • تغذیه • تعادل مایعات • نحوی مصرف داروها
برنامه آموزشی بیماران دیالیز صفاقی • قبل از شروع دیالیز صفاقی سرپایی مداوم تا سه هفته بعد از کار گذاشتن کاتتر، پرستار برنامه آموزشی را به صورت تئوری ، عملی (دیداری، شنیداری ) فرا می دهد • مدت زمان دقیق و تعداد جلسات آموزشی بنا به نیازهای فردی هر بیمار تعیین می گردد • هر جلسه آموزش بیش از 30 تا 45 دقیقه به طول نیانجامد
آموزش های قبل از کار گذاری کاتتر • آناتومی صفاق • نحوه کار گذاشتن کاتتر + نحوه جراحی • مراقبت های قبل و بعد از عمل
مراقبت های قبل از عمل • انجام كشت بيني از بيمار • بيمار بايد شب قبل از عمل توسط صابون پوست شكم را حمام كرده باشد. • شب قبل از عمل با كرم موبر يا دستگاه شيور برقي شكم بيمار shave گردد. • NPO شب قبل از عمل • انما شب قبل از عمل • محل كاتتر گذاري روي شكم بيمار مشخصمیشود. • خالي بودن مثانه قبل از عمل • تزريق وريدي آنتي بيوتيك پروفيلاكسي • در صورتيكه بيمار همودياليز مي شود قبل از عمل ترجيحاً شب قبل از عمل، يك نوبت همودياليز شود • مراقبتهاي ديگر مثل هر عمل ديگري مي باشد.
مراقبت های بعد از عمل • به هنگام بازگشت به بخش بعد از عمل • بيمار بايد CBR(استراحت مطلق) باشد. • از مواردي كه باعث افزايش فشار داخل شكم بيمار مي گردند. (تهوع و استفراغ) پيشگيري گردد. زانو هاي بيمار نيز نبايد خم شوند و بيمار نبايد در حالت نيمه نشسته قرار گيرد. • روز بعد از عمل كار گذاري كاتتر • شكم بيمار را چندين نوبت با 100 تا 200 سي سي محلول دياليز صفاقي 5/1% پر و خالي نماييد تا محلول خروجي كاملاً شفاف شود. سپس، با 5000 واحد هپارين ( در 9 سي سي نرمال سالين) هپارين لاك نماييد.
آموزش دیالیز صفاقی و شستشوی صفاق فردای عمل شروع می شود. • در هر جلسه قبل از شروع به آموزش، هدف از آموزش آن جلسه و انتظاری که از بیمار داریم می بایست بیان شود • آموزش روش انجام تعویض دیالیز صفاقی به صورت نمایش فیلم و عملی توسط پرستار صورت می گیرد سپس بیمار و همراه وی انجام می دهند
مراحل تعویض دیالیز صفاقی • بهتر است به کمک پیشبندهای مخصوص که در آن کاتتر تعبیه شده انجام شود و به صورت عملی بیمار روش تعویض دیالیز و پانسمان را انجام دهد
شستشوی صحيح دستها • پيشگيري از عفونت • بصورت اسکراب L.R.
با تسلط بیمار به انجام دیالیز به مسائل و مشکلاتی که ممکن است درحین انجام این نوع دیالیزرخ دهداشاره شده و اقدامات لازم درخصوص آنهابیان می گردد. همچنین اطلاعات مورد نیاز به صورت کتبی در اختیار بیمار و خانواده وی قرار داده می شود.
طریقه تعویض پانسمان محل خروج کاتتر • وسايل مورد نياز: • ماسك • دو عدد گاز استريل • نرمال سالين • وسايل شستن دست • پماد موپيروسين يا جنتامايسين
طریقه تعویض پانسمان محل خروج کاتتر • ابتداماسك بزند. • دستها را به طريقي كه قبلاً آموزش ديده كاملاً بشويد. • چسبهاي روي پانسمان كاتتر خود را به آرامي باز كند و پانسمان را جدا كند. • محل خروج كاتتر راچك كند. • تونل بايد بدون ورم، قرمزي و درد و محل خروج لوله نيز بايد بدون ترشح و قرمزي وورم باشد. درضمن گازبرداشته شده از روي پانسمان ازنظرترشح بررسي شود.
محل خروج كاتتر را با سرم نرمال سالين بشويد. (هيچ ماده ضد عفوني كننده جهت تميز كردن محل خروج كاتتراز پوست استفاده نشود.) • با يك گاز استريل محل خروج كاتتر را خشك كند. (از پنبه ،دستمال كاغذي و....براي خشك و يا تميزكردن محل خروج كاتتر از پوست استفاده نشود.) • مقدار كمي پماد موپيروسين يا جنتامايسين راروي محل خروج لوله از پوست بريزد يا كمي پماد راروي لبه گازاستريل زده بدون اينكه دستها به لبه گاز بخورد آنرا زير كاتتر بگذارد و روي كاتتر رابپوشاند.
كاتتر را مستقيم به پوست بچسباند و ثابت كند. • در حين تعويض پانسمان از هرگونه فشار وكشيدگي به كاتتر جلوگيري كند. • هرگونه لخته خشك شده دور كاتتر نبايد كنده شود مگر با شستشو نرمال سالين خودبخود جدا گردد.
هرگونه ترشح ،قرمزي، ورم و درد در محل خروج كاتتر و يا تونل را سريعاً به پرستار اطلاع دهد.
طریقه استحمام بعد از کار گذاشتن کاتتر • مادامی که پزشک مجاز نداند، بیمار حق باز کردن پانسمان و خیس نمودن Exit Site را ندارد. متعاقب کسب اجازه از پزشک، طریقه مراقبت قبل و بعد از استحمام و پانسمان بعد از استحمام آموزش داده می شود
طریقه استحمام بعد از کار گذاشتن کاتتر • از حمام هاي داغ و طولاني ، غوطه ورشدن در وان و سونا پرهيز نمايد. • از گشیدگی کاتتر جلوگیری گردد. • در حمام، پانسمان را باز كند و محل خروج لوله از پوست وهمچنين خود لوله را با آب و صابون بشويد. • بعد از بيرون آمدن از حمام، محل خروج كاتتربه طريقي كه آموزش داده شده پانسمان كند. • محكم چسبيدن كاتتر به پوست شكم را به يادداشته باشد. • در صورت حساسيت به چسب پانسمان با پرستار تماس بگيرد. • اگر هفته اي3 مرتبه حمام مي كند، مي تواند بلافاصله بعد از استحمام، بدون شستشوبا نرمال سالين، محل را پانسمان نمايد.
رژیم غذایی • شناساندن انواع دسته های غذایی : پروتئین ها، کربوهیدرات ها، لبنیات، سبزیجات، حبوبات، مواد غذایی پر فسفر، پر پتاسیم و سدیم
با توجه به اینکه بیمارانی که تحت درمان دیالیز صفاقی می باشند به طور دائم دیالیز می شوند محدودیت رژیم غذایی بیماران همودیالیزی را نداشته و در صورت نداشتن بیماری زمینه ای همانند دیابت، فشارخون و... می توان گفت رژیم غذایی آزاد بوده و بیماران تنها باید مصرف آبمیوه را محدود نمایند
رژیم غذایی • پروتئین: بیمارانی که CAPD می شوند به دلیل مقدار پروتئینی که در حین دیالیز از دست می دهند نیاز به دریافت پروتئین بیشتری دارند
کالری: با وجودی که نیاز به کالری در بیماران همودیالیزی و کسانی که دیالیز صفاقی می شوند یکسان می باشد. اما بیمارانی که دیالیز صفاقی می شوند به علت جذب دکستروز محلول دیالیز، روزانه 150 تا 1000 کالری دریافت می کنند
رژیم غذایی • مایعات و سدیم: در بیمارانی که CAPD می شوند مقدار مصرف سدیم و مایعات رژیم غذایی می تواند آزاد باشد.زیرا با تغییر در محتوی دکستروز محلول دیالیز می توان میزان برداشت حجم را تنظیم نمود. • پتاسیم: بیمارانی که دیالیز صفاقی می شوند نیاز کمتری به کنترل پتاسیم دارند • فسفر: برداشت فسفر در دیالیز صفاقی نسبت به همودیالیز بهتر صورت می گیرد. لذا مشکل هیپر فسفاتمی در بیماران کمتر دیده می شود.
تعادل مایعات علائم هیپروولمی (افزایش مایعات) • افزايش ناگهاني وزن • تورم پاها و قوزك پا • تنگي نفس • پف كردن اطراف چشمها • افزايش فشارخون
تعادل مایعات علائم هیپوولمی (کاهش مایعات) • كاهش وزن • سرگيجه • احساس ناخوشي • تشنگي • يبوست • پوست خشك و چروكيده • كاهش فشار خون
رژیم پر فیبر و سبزیجات برای عدم بروز یبوست توصیه می شود • به بیمارانی که ادرار دارند تأکید می شود که هر هفته یکبار حجم ادرار24 ساعته را جمع اوری کنند در صورتی که حجم آن کاهش یافته باشد به مرکز تحت پوشش اطلاع دهند • بهتر است اولترافیلتراسیون دیالیز صفاقی در 24 ساعت حداکثر 800 تا 1000 میلی لیتر باشد
گزارش موارد اورژانس • عفونت ها • سوراخ شدن كاتتر • وجود فيبر در محلول خروجي • وجود خون در محلول خروجي
راههای ورود آلودگی Hematogenous Exchange procedure Titanium/transfer set Transcolonic Pericatheter