310 likes | 427 Views
Onderwijseffectiviteit in Fryslân. Onderzoek naar het Friese onderwijs Bernie van Ruijven 15 juni 2005 bvruijven@fa.knaw.nl. Conclusie. Mindere kwaliteit van het Friese basisonderwijs oorzaak rekenachterstanden Didactisch handelen Tijdsbesteding aan rekenen Leerlingenzorg.
E N D
Onderwijseffectiviteit in Fryslân Onderzoek naar het Friese onderwijs Bernie van Ruijven 15 juni 2005 bvruijven@fa.knaw.nl Fryske Akademy
Conclusie Mindere kwaliteit van het Friese basisonderwijs oorzaak rekenachterstanden • Didactisch handelen • Tijdsbesteding aan rekenen • Leerlingenzorg Fryske Akademy
Korte introductie • Fryske Akademy (KNAW) • Wetenschappelijk instituut van Fryslân • Friese taal, Friese geschiedenis en Friese (meertalige) samenleving • Taalkunde • Geschiedenis • Sociale Wetenschappen • Onderwijsonderzoek Fryske Akademy
Basisonderwijs Post (1951) Boersma (1958) Wijnstra (1976) Van Langen en Vierke (1992) De Jong en Riemersma (1994) Driessen en Withagen (1998; 1999) Voortgezet onderwijs Duipmans (1984) Jansen Heijtmajer en Cremers (1993) Jansen Heijtmajer (1994) Boves en Vousten (1996) Willemsen (1999) Veenstra (1999; niet gepubliceerd) Aanleiding van het onderzoek Fryske Akademy
Doelstelling • Vaststellen van het onderwijsniveau • Vaststellen van oorzakelijke factoren • Beleidsvoorstellen ter verbetering van de kwaliteit van het Friese onderwijs Fryske Akademy
Onderzoeksvragen • Zijn de onderwijsresultaten van de leerlingen in het Friese onderwijs lager • leerlingen in de rest van Nederland? • leerlingen in vergelijkbare provincies? • Zo ja, welke factoren kunnen de Friese onderwijsachterstanden verklaren? Fryske Akademy
Onderzoeksopzet • Welke onderwijsresultaten? • Taal- en rekenvaardigheid of breder definiëren? • Welke provincies zijn vergelijkbaar met de provincie Fryslân? • Welke selectie-criteria? Fryske Akademy
Onderwijsresultaten • Functies van het onderwijs • Kwalificatie en vorming (Peschar en Wesselingh, 1995) • Onderwijskundige modellen • Walberg (1984) • Publicaties • Westerbeek (1999); Hoogeveen (1999) • Cognitieve en sociale onderwijsdoelen Fryske Akademy
Sociale competentie • Ten Dam et al. (2003) • Sociale kennis, attitude en vaardigheden • Basisschoolperiode • Sociale en relationele vaardigheden • Adolescentie • Zelfstandigheid, autonoom kiezen, eigen identiteit Fryske Akademy
Afhankelijke variabelen Fryske Akademy
Vergelijkbare provincies • Sociaal-economische structuur • Beroepenstructuur en verstedelijking • Gekwadrateerde euclidische afstand • (Verweij en Latuheru, 2000) • Waarde 0 = perfecte overeenkomst Fryske Akademy
Beroepenstructuur • Aantal werkenden in vier bedrijfstakken • alle werknemers, zelfstandigen en meewerkende gezinsleden van 15 t/m 64 jaar die tenminste 12 uur p/w. werken • Aantal werklozen • alle mensen 15 t/m 64 die tenminste 12 uur p/w. willen werken Fryske Akademy
Aantal werkenden/werklozen (in percentages) Fryske Akademy
Overeenkomst qua beroepenstructuur Fryske Akademy
Klasse naar stedelijkheid Fryske Akademy
Gemeenten naar stedelijkheid (in percentages) Fryske Akademy
Overeenkomst qua verstedelijking Fryske Akademy
Sociaal-economische structuur Fryske Akademy
Onderzoeksgroep Fryske Akademy
Onderzoeksresultaten Fryske Akademy
Taalvaardigheid Fryske Akademy
Rekenvaardigheid Fryske Akademy
Kenmerken op schoolniveau (Ordening volgens Veenstra, 1999) Fryske Akademy
Kenmerken op individueel niveau (Ordening volgens Veenstra, 1999) Fryske Akademy
Contextuele kenmerken Denominatie, pedagogisch beginsel, schoolgrootte, leerlingenpopulatie en stedelijkheid Schoolkenmerken Opbrengsten, onderwijsleerproces, didactisch handelen, leerlingenzorg, verwijspercentage speciaal onderwijs, teamstabiliteit en team-oriëntatie Leerkrachtkenmerken Sekse, onderwijservaring, leertijdtaal, leertijd rekenen, leerkrachtoriëntatie en nascholing Verschillen tussen Fryslân en Limburg (afzonderlijke analyses) Fryske Akademy
Analyse-opzet • Interprovinciale verschillen • Twee dummy’s als contextvariabelen • Drenthe en Limburg • Lege startmodel ---> C model • Volgens ordening categorie kenmerken • Niet significante effecten verwijderd uit het model Fryske Akademy
Kenmerken op schoolniveau • Contextuele kenmerken Pedagogisch beginsel, schoolgrootte, leerlingenpopulatie en stedelijkheid • Schoolkenmerken Opbrengsten, onderwijsleerproces, didactisch handelen, leerlingenzorg, verwijspercentage speciaal onderwijs, teamstabiliteit en team-oriëntatie • Leerkrachtkenmerken Sekse, onderwijservaring, leertijd taal, leertijd rekenen, leerkrachtoriëntatie en nascholing Fryske Akademy
Verdeling naar zeven clusters Fryske Akademy
Interprovinciale verschillen op schoolniveau Fryske Akademy
Absolute verschillen Fryske Akademy
Beleidsinterventies • Effectieve leertijd verruimen • Didactisch handelen verbeteren • Leerlingenzorg professionaliseren Fryske Akademy