380 likes | 788 Views
Διαταραχές Νατρίου & Καλίου στη ΜΕΘ αίτια-θεραπεία. Γαβαλά Αλεξάνδρα Πνευμονολόγος- Εντατικολόγος Επιμελήτρια A Κλινική Εντατικής Νοσηλείας & Πνευμονικών Νόσων Τμήματος Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ, Αθήνα ΓΟΝΚ «οι Άγιοι Ανάργυροι». συχνό & σημαντικό πρόβλημα δυνητικά απειλητικές για τη ζωή.
E N D
Διαταραχές Νατρίου & ΚαλίουστηΜΕΘαίτια-θεραπεία Γαβαλά Αλεξάνδρα Πνευμονολόγος- Εντατικολόγος Επιμελήτρια A Κλινική Εντατικής Νοσηλείας & Πνευμονικών Νόσων Τμήματος Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ, Αθήνα ΓΟΝΚ «οι Άγιοι Ανάργυροι»
συχνό & σημαντικό πρόβλημα δυνητικά απειλητικές για τη ζωή Διαταραχές Νατρίου & ΚαλίουστηΜΕΘ • πρώιμη αναγνώριση των ασθενών με παράγοντες κινδύνου • τακτική παρακολούθηση • έγκαιρη αντιμετώπιση πολύ πριν αναπτυχθεί σοβαρή διαταραχή 1o βήμα αντιμετώπισης: η πρόληψη
Διαταραχές Νατρίουστη ΜΕΘ Συχνότητα:ποικίλει >30% υπονατριαιμία 26% υπερνατριαιμία ΥπερΝa ΥπoΝa Critical Care 2008, 12:R162
Διαταραχές Νατρίουστη ΜΕΘ Παράταση χρόνου νοσηλείας στη ΜΕΘ Αυξημένη θνητότητα (42-60%) ΥπoΝa ΥπερΝa Critical Care 2008, 12:R162
Βαρύτητα διαταραχής Χρόνος εγκατάστασης (οξεία ή χρόνια) Παρουσία νευρολογικώνσυμπτωμάτων Κατάσταση ΚΟΑ Διαταραχές Νατρίουστη ΜΕΘαντιμετώπιση Στόχοι: • αποκατάσταση της [Νa+]στο αίμα • αποφυγή επιπλοκών από τη θεραπεία • αποφυγή υποτροπής • υποκείμενη αιτία • Προσέγγιση: • κλινική εξέταση- ιστορικό (συνυπάρχουσες παθήσεις, φάρμακα, παράγοντες κινδύνου) • εκτίμηση ενδαγγειακού όγκου • ωσμωτικότητα πλάσματος & ούρων • [Νa+]στα ούρα
Συχνότητα 15-40% σε νοσηλευόμενους ασθενείς Νοσηλευόμενοι: μεγαλύτερος κίνδυνος νοσηλείας στη ΜΕΘ (πρώτο 48ωρο) >30% στη ΜΕΘ >50% αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της νοσηλείας Διαταραχές ΝατρίουΥπoνατριαιμία στη ΜΕΘ Current Opinion in Critical Care 2008; 14:627–634 Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593
Υποτονική Υπονατριαιμία (< 135 mmol/L) στη ΜΕΘ Υπογκαιμία Ολικό Η2Ο↓ Ολικό Νa ↓ ↓ Ευογκαιμία Ολικό Η2Ο ↑ Ολικό Νa φυσιολογικό Υπερογκαιμία Ολικό Η2Ο ↑ ↑ Ολικό Νa ↑ SIADH Ανεπάρκεια κορτικοειδών Υποθυρεοειδισμός Εξωνεφρικές απώλειες Απώλεια αίματος Απώλειες από το γαστρεντερικό Διάρροια-Έμετοι Παροχέτευση στομάχου Ειλεός- Παγκρεατίτιδα Απώλειες από το δέρμα Εγκαύματα/ανοικτά τραύματα Ραβδομυόλυση Νεφρικές απώλειες Εκσεσημασμένη διούρηση Θειαζιδικά διουρητικά Ωσμωτική διούρηση (γλυκοζουρία, μαννιτόλη, ↑ουρία) Ανεπάρκεια αλατοκορτικοειδών Νεφροπάθεια με απώλεια Na Νατριούρηση κεντρικής αιτιολογίας Σήψη Συμφορητική Καρδιακή ανεπάρκεια Ηπατική κίρρωση Νεφρωσικό σύνδρομο Συστηματική Αναφυλαξία Νεφρική ανεπάρκεια οξεία & χρόνια Current Opinion in Critical Care 2008; 14:627–634 Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593
ΜΕΘ ↓ ΔΟΑΚκαρδιακής παροχήςυπογκαιμία αγγειοδιαστολή έκκρισης ADH + προσφορά Νa στις περιοχές,υπεύθυνες για την αραίωση των ούρων • επαναρρόφησης Νa από τα εγγύς εσπειραμένα σωληνάρια (άξονας ρενίνης – αγγειοτενσίνης – αλδοστερόνης) • GFR(συμπαθητική διέγερση) Current Opinion in Critical Care 2008; 14:627–634
Υποτονική Υπονατριαιμία στη ΜΕΘ Ευογκαιμία:Ολικό Η2Ο ↑ - Ολικό Νa φυσιολογικό • Σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης αντιδιουρητικής ορμόνης (SIADH) • Οξεία ψύχωση • Παθήσεις Κεντρικού Νευρικού Συστήματος(π.χ. λοιμώξεις, όγκοι, τραύματα, εγκεφαλικά επεισόδια, σύνδρομο Guillain-Barre ). • Κακοήθειες(π.χ. πνευμόνων) • Διαταραχές Αναπνευστικού(π.χ. λοιμώξεις, Αναπνευστική Ανεπάρκεια, απόφραξη αεραγωγών) • Μηχανικός αερισμός • Έντονο άλγος- Stress • Τραύμα • Φάρμακαόπως: • Αντινεοπλασματικά • Αντιψυχωσικά (π.χ. αλοπεριδόλη) • Καρβαμαζεπίνη • Δεσμοπρεσσίνη • ΜΣΑΦ • Οπιοειδή • SSRIs • Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593 Crit Care Med 2010; 38 [Suppl]:S253- S264
Υπονατριαιμία:αντιμετώπιση Σοβαρή Υπονατριαιμία (<125 mmol/L) Αιτιολογικήθεραπεία Στέρηση νερού Ανταγωνιστές V2 υποδοχέων Συμπτωματική Ασυμπτωματική Οξεία (<48 ώρες) Χρόνια (>48 ώρες) Χρόνια • ταχεία iv χορήγηση 100mlNaCl ορού 3%(2ml/kg) (2 φορές) • Αρχικά γρήγορη αύξηση της [Νa+] κατά 4-6 mmol/L • (ή μέχρι βελτίωση κλινικής εικόνας) • Οξεία:Ρυθμός διόρθωσης • ≤ 10 mmol/L στο 24ωρο ή • ≤ 18 mmol/L στις 48 ώρες • Χρόνια:Ρυθμός διόρθωσης • ≤ 6 mmol/L το πρώτο 6 ωρο • ≤ 6 mmol/L το πρώτο 24ωρο Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593
Υποτονική Υπονατριαιμία (< 135 mmol/L) στη ΜΕΘ Υπογκαιμία Ολικό Η2Ο↓ Ολικό Νa ↓ ↓ Υπερογκαιμία Ολικό Η2Ο ↑ ↑ Ολικό Νa ↑ Εξωκυττάριος όγκος υγρών Ευογκαιμία Ολικό Η2Ο ↑ Ολικό Νa φυσιολογικό Νεφρικές απώλειες Εκσεσημασμένη διούρηση * Θειαζιδικά διουρητικά Ωσμωτική διούρηση (γλυκοζουρία, μαννιτόλη, ↑ουρία) Ανεπάρκεια αλατοκορτικοειδών * Νεφροπάθεια με απώλεια Na Νατριούρηση κεντρικής αιτιολογίας Εξωνεφρικές απώλειες Απώλεια αίματος Απώλειες από το γαστρεντερικό * Διάρροια-Έμετοι Παροχέτευση στομάχου Ειλεός- Παγκρεατίτιδα Απώλειες από το δέρμα Εγκαύματα/ανοικτά τραύματα Ραβδομυόλυση SIADH Ανεπάρκεια κορτικοειδών* Υποθυρεοειδισμός * Σήψη Συμφορητική Καρδιακή ανεπάρκεια Ηπατική κίρρωση Νεφρωσικό σύνδρομο Συστηματική Αναφυλαξία Νεφρική ανεπάρκεια οξεία & χρόνια Ωσμωτικότητα & [Νa] ούρων Περιορισμός Η2Ο Θεραπεία υποκείμενης αιτίας * Περιορισμός Na & H2O Διουρητικά Φυσιολογικός ορός NaCl Θεραπεία υποκείμενης αιτίας * Current Opinion in Critical Care 2008; 14:627–634 Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593
Συχνότητα: 1% σε νοσηλευόμενους ασθενείς 9-26% στη ΜΕΘ Αύξηση όσο αυξάνει η διάρκεια παραμονής στη ΜΕΘ Διαταραχές ΝατρίουΥπερνατριαιμία στη ΜΕΘ Am J Kidney Dis 2007, 50:952-957
Θνητότητα: μεγαλύτερη Διαταραχές ΝατρίουΥπερνατριαιμία στη ΜΕΘ Am J Kidney Dis 2007, 50:952-957 Hypernatremia in the intensive care unit: An indicator of quality of care? Crit Care Med 1999; 27:1105-1108
Υπερνατριαιμία στη ΜΕΘ Παθογένεση: • αδυναμία έκφρασης του αισθήματος της δίψας • αδυναμία πρόσβασης στη λήψης νερού • απώλεια υγρών νεφρικής ή εξωνεφρικής αιτιολογίας • ανεπαρκής ή ακατάλληλη ενδοφλέβια χορήγηση υγρών Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593 J Intensive Care Med 2011, doi: 10.1177/0885066611403994 Electrolyte Blood Press 8:72-81, 2010 • doi: 10.5049/EBP.2010.8.2.72
Υπερνατριαιμία (>145 mmol/L) στη ΜΕΘ Υπερογκαιμία Πρόσληψη Na Ευογκαιμία Απώλεια Η2Ο Υπογκαιμία Απώλειες Νa < Η2Ο Εξωνεφρικές απώλειες: Διάρροια (σορβιτόλη, λακτουλόζη) Εφίδρωση Νεφρικές απώλειες: Άποιος διαβήτης*: Κεντρογενής Νεφρογενής Μερικός Εξωνεφρικές απώλειες: Άδηλες απώλειες Υπέρτονα δ/ματα: NaCliv NaHCO3 iv Αιμοδιήθησης Παρεντερικής σίτισης Εντερικής σίτισης Νεφρικές απώλειες: Διουρητικάτης αγκύλης Ωσμωτική διούρηση (π.χ γλυκοζουρία*, μαννιτόλη, ↑ουρία) Μεταποφρακτική διούρηση Πολυουρική φάση ΟΣΝ Electrolyte Blood Press 8:72-81, 2010 • doi: 10.5049/EBP.2010.8.2.72 Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593
Υπερνατριαιμία στη ΜΕΘ Ευογκαιμία: Απώλεια Η2Ο • Άποιος Διαβήτης (επίκτητος) • Κεντρικής αιτιολογίας: Βλάβη στην νευροϋπόφυση (τραύμα, χειρουργείο, νεόπλασμα, ισχαιμία, λοίμωξη, κοκκιωματώδης νόσος) • Νεφρικής αιτιολογίας • Φάρμακα • (λίθιο, αμφοτερικίνη Β, δεμεκλοκυκλίνη ανταγωνιστές των υποδοχέων της βαζοπρεσσίνης) • Υποκαλιαιμία • Υπερασβεστιαιμία • Κυστική νόσος • Δρεπανοκυτταρική αναιμία Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593 Crit Care Med 2010; 38 [Suppl]:S253- S264
Υπερνατριαιμίααντιμετώπιση Υπερνατριαιμία (>145 mmol/L) Αιτιολογική θεραπεία Διακοπή /Στέρηση νατρίου Χορήγηση νερού Διουρητικά Αιμοκάθαρση Συμπτωματική Ασυμπτωματική Οξεία (<48 ώρες) Χρόνια (>48 ώρες) Χρόνια iv δ/μα γλυκόζης 5% ή ημιισότονο NaCl 0.45% Αρχικά γρήγορημείωση της [Νa+] κατά 1.5-2mmol/L για 3-4 ώρες (ή μέχρι τη βελτίωση κλινικής εικόνας) Ρυθμός διόρθωσης ≤1-2mmol/L/ώρα ≤10-12 mmol/L/ 24ωρο πλήρης διόρθωση σταδιακά στις επόμενες 24-36 ώρες Ρυθμός διόρθωσης ≤ 0.5 mmol/L/ώρα ≤8-10mmol/L το πρώτο 24ωρο πλήρης διόρθωση σταδιακά στις επόμενες 48-72 ώρες Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593
Υπερνατριαιμία (>145 mmol/L) Υπογκαιμία Απώλειες Νa < Η2Ο Ευογκαιμία Απώλεια Η2Ο Υπερογκαιμία Πρόσληψη Na Εξωκυττάριος όγκος υγρών Νεφρικές απώλειες: Διουρητικάτης αγκύλης Ωσμωτική διούρηση (π.χ γλυκοζουρία*, μαννιτόλη, ↑ουρία) Μεταποφρακτική διούρηση Πολυουρική φάση ΟΣΝ Εξωνεφρικές απώλειες: Διάρροια (σορβιτόλη, λακτουλόζη) Εφίδρωση Νεφρικές απώλειες: Άποιος διαβήτης*: Κεντρογενής Νεφρογενής Μερικός Εξωνεφρικές απώλειες: Άδηλες απώλειες Υπέρτονα δ/ματα: NaCliv NaHCO3 iv Αιμοδιήθησης Παρεντερικής σίτισης Εντερικής σίτισης Ωσμωτικότητα & [Νa] ούρων Διουρητικά με αποκατάσταση του ελλείμματος Η2Ο που προκαλούν Διακοπή χορήγησης υπέρτονων Αιμοκάθαρση Αποκατάσταση ελλείμματος Η2Ο Θεραπεία υποκείμενης αιτίας* Φυσιολογικός ορός NaCl(αρχικά) Η2Ο (στη συνέχεια) Θεραπεία υποκείμενης αιτίας* Current Opinion in Critical Care 2011; 17:581–593
Διαταραχές Καλίουστη ΜΕΘ Δυνητικά απειλητικές & επικίνδυνες Αιτιολογία πολυπαραγοντική (φάρμακα, διαταραχές της οξεοβασικής ισορροπίας, υπομαγνησιαιμία, νεφρική ανεπάρκεια) • Επικίνδυνες αρρυθμίες & ανακοπή • Σοβαρή Υπο- ή Υπερκαλιαιμία: ιατρικά επείγοντα 98% καλίου Αντλία της Νa+-Κ+-ΑΤΡάσης
Βαρύτητα διαταραχής Παρουσία συμπτωμάτων & ΗΚΓραφικών αλλοιώσεων Νεφρική λειτουργία ασθενή Διαταραχές Καλίουστη ΜΕΘαντιμετώπιση Στόχοι: • εξάλειψη ή αποφυγή συμπτωμάτων • αποκατάσταση της [Κ+] στο αίμα • αποφυγή υποτροπής • αποφυγή επιπλοκών • Γενικοί Κανόνες • ΗΚΓ/μα • Λήψη αερίων αίματος • Αιματολογικός έλεγχος • Τακτική παρακολούθηση [Κ+] • Εκτίμηση ενδαγγειακού όγκου
Υποκαλιαιμία στη ΜΕΘ Υποκαλιαιμία: [Κ+] < 3,5 mmol/l • Ήπια: [Κ+] 3-3.5mmol/l • Μέτρια: [Κ+] 2.5-3mmol/l • Σοβαρή: [Κ+] <2.5mmol/l • Ενδονοσοκομειακή συχνότητα: έως 20% • Επικίνδυνες επιπλοκές • Καρδιακές αρρυθμίες • Αδυναμία αναπνευστικών μυών Έγκαιρη & αποτελεσματική αντιμετώπιση Resuscitation 2010; 81:1400-33 Hughes, 978-0-443-07197-3 Blood Press 8:72-81, 2010 • doi: 10.5049/EBP.2010.8.2.72 Resuscitation 2006; 70:10-25 AmJHealth-SystPharm 2005; 62:1663-82
Υποκαλιαιμία:Αίτια • Ανακατανομή • Απώλειες • Γαστρεντερικό • Νεφροί • Μειωμένη πρόσληψη Αλκάλωση Υπερθυρεοειδισμός Ινσουλίνη β-αδρενεργική διέγερση (αμφεταμίνες, β2-αγωνιστές, θεοφυλλίνη, καφεΐνη, οξύ stress) Θεραπεία μεγαλοβλαστικής αναιμίας ή λευκοπενίας με αυξητικούς παράγοντες Υποκαλιαιμική οικογενής περιοδική παράλυση Διάρροιες Συρίγγια Χρήση καθαρτικών Διουρητικά Υπομαγνησιαιμία Αλατο- & γλυκο-κορτικοειδή Ωσμωτική διούρηση (ΣΔ) Πολυουρία (άποιος διαβήτης) Φάρμακα (αντιψευδομοναδικές πενικιλίνες, αμφοτερικίνη Β, αμινογλυκοσίδες) Χρόνια διάμεση νεφρίτιδα Σύνδρομο Liddle Σύνδρομο Gitelman Νεφροσωληναριακή οξέωση Hughes, 978-0-443-07197-3
Υποκαλιαιμία:Αίτια Συνηθέστερα αίτια στη ΜΕΘ • ανεπαρκής χορήγηση • αυξημένη αποβολή με τη διούρηση & τα κόπρανα • μεταβολική αλκάλωση • νεφροσωληναριακή οξέωση • απορρύθμιση σακχάρου (υπεργλυκαιμία) • υπεραλδοστερονισμός • περίσσεια αλατοκορτικοειδών • έλλειμμα μαγνησίου • φάρμακα Crit Care Med 2010; 38 [Suppl]:S253- S264
Αντιμετώπιση εμπειρική Βασίζεται στην κλινική κατάσταση του ασθενή στην απάντηση στην αρχική θεραπεία Υποκαλιαιμία:Θεραπεία Επιλογή • Δοσολογίας • Οδού χορήγησης • iv χορήγηση KCl: • Επείγουσες καταστάσεις • Αδυναμία λήψης φαρμάκων από το στόμα • Διαταραχές λειτουργικότητας του εντέρου • Από του στόματος: • Όλες οι άλλες περιπτώσεις
Yποκαλιαιμία:Μη επείγουσα iv χορήγηση KCl • Για αποφυγή χορήγησης μεγάλου όγκου υγρών: • Αραίωση 20mmol KCl σε 100 ml Ν/S 0.9% • Χορήγηση με αντλία σε διάστημα 1 ώρας • Συνεχής HKΓ παρακολούθηση • Αραίωση διαλύματος Περιφερική φλέβα • Συνήθως 20-40 mmol/L • Ασφαλής έως 60 mmol/L Κεντρική φλεβική γραμμή • Πυκνότερα διαλ/τα • Τύπος διαλύματος Ημιισότονο ή ισότονο διάλυμα NaCl SOS Διάλυμα γλυκόζης(1L διαλ/τος γλυκόζης 5 % μειώνει τη [Κ+] του ορού 0,2-1,4mmol/L) • Ρυθμός χορήγησης Συνήθως 10-20mmol/ώρα Δ[Κ+]:0.25-0.5mmol/L Απειλητικές επιπλοκές: >40mmol/ώρα • Μέγιστη ημερήσια δόση150-200 mEq
iv χορήγηση καλίου: • συνήθης παρέμβαση • ενέχει σοβαρούς κινδύνους • οδηγίες για τη χορήγηση του καλίου • ..τα λάθη μπορεί να είναι θανατηφόρα ΠΟΤΕ ταχεία bolusiv έγχυση καλίου
Δυνητικά απειλητική & επικίνδυνη Επικίνδυνες αρρυθμίες & ανακοπή Νοσηλευόμενοι ασθενείς: συχνότητα 1-10% με συνοδό θνητότητα 1‰ Αιτιολογία πολυπαραγοντική Υπερκαλιαιμίαστη ΜΕΘ Υπερκαλιαιμία: [Κ+] > 5 mmol/l • Ήπια: [Κ+] 5-6mmol/l • Μέτρια: [Κ+] 6-6.5mmol/l • Σοβαρή: [Κ+] >6.5mmol/l Mayo Clin Proc. 2007; 82:1553-1561 Resuscitation 2006; 70: 10-25 Circulation 2005; 112:IV121-IV125 Resuscitation 2010; 81:1400-33 Crit Care Med 2008; 36:3246 –3251
Υπερκαλιαιμία:Αίτια • Ανακατανομή-έξοδος • Μειωμένη νεφρική απέκκριση • Αυξημένη πρόσληψη/χορήγηση Οξέωση Έλλειψη ινσουλίνης α-διεγέρτες β-αποκλειστές Τοξίκωση από δακτυλίτιδα Αυξημένη ιστική καταστροφή/μυϊκή άσκηση Υπεκαλιαιμική Περιοδική παράλυση Υπερωσμωτικότητα Σοβαρή Νεφρική ανεπάρκεια Υποαλδοστερονισμός (νόσος Addison, συγγενείς ανεπάρκειες ενζύμων, υπορενιναιμικός υποαλδοστερονισμός, ΜΣΑΦ, α-ΜΕΑ, αποκλειστές υποδοχέων αγγειοτενσίνης ΙΙ, καλιοσυντηρητικά διουρητικά) Σωληναριακή δυσλειτουργία 100mmolKCl iv ↑[Κ+] κατά 1mmol/Lπερίπου
Υπερκαλιαιμία:Αίτια • Φάρμακα: ο πιο συχνός παράγοντας, που αιτιολογικά συμβάλει στην ανάπτυξη υπερκαλιαιμίας ποσοστό 35-75% • Συμπληρωματική χορήγηση καλίου ευθύνεται σε ποσοστό 15-40% (υποκείμενη οξεία μεταβολή στην νεφρική απέκκριση του καλίου) Crit Care Med 2010; 38 [Suppl]:S253- S264
Υπερκαλιαιμία:Θεραπεία • Άλατα ασβεστίου • Ινσουλίνη-Γλυκόζη 10 units ινσουλίνης βραχείας δράσης και 25 g γλυκόζης iv σε 15-30 min • β – αδρενεργικοί αγωνιστές • NaHCO350 mmoliv σε 5 min • Διουρητικά • Ιοντοανταλλακτικές ρητίνεςΑσβεστιούχοή νατριούχο πολυστυρένιο (Kayexalate,15-30g) σε 50-100 ml σορβιτόλης 20% είτε από το στόμα, είτε διά υποκλυσμού • Mηχανική υποκατάσταση της νεφρικής λειτουργίας • Κύρια Σημεία • Προστασία του μυοκαρδίου • Προαγωγή της εισόδου του Κ+ στα κύτταρα • Απομάκρυνση του Κ+ από τον οργανισμό • Παρακολούθηση-αναγνώριση υποτροπής • Αποφυγή της υποτροπής Resuscitation 2006; 70: 10-25 Resuscitation 2005; 67 (S1):S135—S170 Circulation 2005; 112:IV121-IV125 Crit Care Med 2008; 36:3246 –3251 Mayo Clin Proc. 2007; 82:1553-1561
Υπερκαλιαιμία επικίνδυνη για τη ζωή ? Υπερκαλιαιμία & διαταραχές στο ΗΚΓ? [Κ+] > 6.5mmol/L & διαταραχές στο ΗΚΓ? Resuscitation 2010; 81:1400-33 ΟΧΙ [Κ]:5.5-6.0 ΝΑΙ [Κ]>6.5 [Κ]:6.0-6.5 1ο βήμα: προστασία του μυοκαρδίου Χλωριούχο ασβέστιο 10% 10ml ivσε 2-5min βήμα: ενδοκυττάρια μετακίνηση Κ+ Ινσουλίνη 10U iv & Γλυκόζη 25g iv σε 15-30min Μέτρηση γλυκόζης αίματος Σαλβουταμόλη 5mgneb(σύνολο 10-20 mg) Διττανθρακικά 50mmoliv σε 5min βήμα: αποβολή Κ+ από τον οργανισμό Μειωμένος Ενδαγγειακός όγκος ασθενή Ρητίνη με υπακτικό Φυσιολογικός ή αυξημένος NaCl 0.9%iv Ο ασθενής διουρεί? ΟΧΙ Αιμοκάρθαση ΝΑΙ Όχι ανταπόκριση φουροσεμίδη