Producenci i odbiorcy energii dystrybucja i sprzedaż energii, taryfy, certyfikaty

1. Producenci i odbiorcy energiidystrybucja i sprzedaż energii, taryfy, certyfikaty Szkolenie Wielkopolskiej Agencji Zarządzania Energią „Gminny energetyk" Poznań, 18.11.2010 r. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii Tomasz Wieczorek Tadeusz Waltrowski www.ptce.pl

2. BILANS ENERGII PIERWOTNEJ 88,84 Mtoe

3. BILANS ENERGII KOŃCOWEJ 56,9 Mtoe

4. PRZYCHODY 85 mld zł

5. Definicje dot. przedsiębiorstw energetycznych • Przedsiębiorstwo obrotu (sprzedawca prądu) - Przedsiębiorstwo zajmujące się sprzedażą prądu do naszych domów i firm. Nie dostarcza ono energii, tym zajmuje się Operator Systemu Dystrybucyjnego • Sprzedawca z urzędu - Przedsiębiorstwo wyznaczone przez regulatora lub wyłonione w drodze przetargu, które ma obowiązek sprzedawania energii odbiorcom, którzy samodzielnie nie dokonali wyboru sprzedawcy. Istnienie sprzedawcy z urzędu gwarantuje, że żaden odbiorca nie zostanie pozbawiony energii elektrycznej • Dystrybutor energii (zwany potocznie dostawcą energii, a formalnie Operatorem Systemu Dystrybucyjnego) - przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją energii elektrycznej, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci dystrybucyjnej, w tym połączeń z innymi systemami elektroenergetycznymi.

6. Wsparcie OZE - zakup energii Sprzedawca z urzędu jest obowiązany, w zakresie określonym w przepisach wydanych na podstawie ust. 9, do zakupu energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnych źródłach energii przyłączonych do sieci znajdujących się w obszarze działania sprzedawcy z urzędu, oferowanej przez przedsiębiorstwa energetyczne, które uzyskały koncesje na jej wytwarzanie; zakup ten odbywa się po średniej cenie sprzedaży energii elektrycznej w poprzednim roku kalendarzowym, o której mowa w art. 23 ust. 2 pkt 18 lit. b. (w 2010 r. - 197,21 zł/MWh; w 2009 r. – 155,44 zł/MWh)

7. Zielone certyfikaty Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej obrotem i sprzedające tę energię odbiorcom końcowym, przyłączonym do sieci na terytorium RP jest obowiązane, w zakresie określonym w przepisach wydanych na podstawie ust. 9: 1) uzyskać i przedstawić do umorzenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki świadectwo pochodzenia, o którym mowa w art. 9e ust. 1, albo 2) uiścić opłatę zastępczą, obliczoną w sposób określony w ust. 2. (267,95 zł w 2010 r., 258,89 zł w 2009 r.)

8. Produkcja energii odnawialnej w 2009 r. w podziale na technologię wytwarzaniaŹródło: URE; stan na 25.01.2010 r.

9. 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 lata Średnie ceny energii elektrycznej od 2003 r. do 2009 r. (źródło - URE)

10. Świadectwa pochodzenia z kogeneracji • dla jednostek o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej źródła do 1 MW lub opalanych paliwami gazowymi - żółte certyfikaty, • dla jednostek o mocy powyżej 1 MW innych niż opalane paliwami gazowymi, metanem i gazem z przetwarzania biomasy - czerwone certyfikaty, • dla jednostek opalanych gazem uzyskiwanym z przetwarzania biomasy lub metanem uwalnianym i ujmowanym przy odmetanowaniu kopalń (poziom opłaty 30-120%) – fioletowe certyfikaty, • Współspalanie gazu z biomasy i metanu również kwalifikuje do uzyskania odpowiedniej ilości świadectw.

11. OBSZAR DZIAŁANIA OPERATORÓW ODBIORCY SYSTEMÓW SIECIOWYCH WYTWÓRCY KOŃCOWI ~ SIEC PRZESYŁOWA ~ SIEĆ ROZDZIELCZA Usługi RYNEK BILANSUJĄCY 110 kV ~ SN ~ nN OBSZAR DZIAŁANIA PODMIOTÓW OBROTU ENERGIĄ I OPERATORÓW RYNKÓW RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ CZYNNEJ Towar RYNEK RYNEK RYNEK RYNEK RYNEK DOBOWY RDB WIELOLETNI ROCZNY MIESIĘCZNY DOBOWY RDN PRZEPŁYW FIZYCZNY PRZEPŁYW HANDLOWY ENERGII ELEKTRYCZNEJ CZYNNEJ ENERGII ELEKTRYCZNEJ CZYNNEJ Schemat funkcjonalny systemu elektroenergetycznego

12. Bilans energii elektrycznej

13. Skonsolidowane grupy energetyczne w Polsce stan na koniec 2009 roku (źródło: URE)

14. Uwarunkowania rynku konkurencyjnego Wymogi dla rynku konkurencyjnego wg Unii Europejskiej: • możliwość zmiany sprzedawcy w oparciu o racjonalne, niskie koszty i łatwe procedury; • unbundling działalności sieciowej od działalności związanej z produkcją i dostawami/sprzedażą; • brak wyraźnej dominacji spółki na danym rynku oraz brak naturalnych monopoli; • stosowanie przejrzystych zasad zakupu i sprzedaży energii poprzez odpowiednie ich procedowanie; • nie nadużywanie swojej pozycji przez przedsiębiorstwa dominujące na danym rynku.

15. Liczba zmian sprzedawcy (wg URE)

16. Obowiązki sprzedawców energii elektrycznej Obowiązki sprzedawców energii elektrycznej do odbiorców końcowych związane z promowaniem OZE i kogeneracji w Polsce

17. Brązowe certyfikaty BIO–świadectwa • Potwierdzeniem wytworzenia biogazu rolniczego oraz wprowadzenia go do sieci OSDg jest świadectwo pochodzenia biogazu - ŚPBIO • ŚPBIO zawiera nazwę i adres przedsiębiorcy, lokalizację i wydajność instalacji, ilość biogazu oraz ekwiwalentną ilość energii elektrycznej, a także okres w którym biogaz wyprodukowano • Wypełnienie obowiązku z art. 9a ust. 1 może nastąpić świadectwami OZE lub BIO (w dowolnym układzie ilościowym)

18. Krajowe cele ogólne dla energii z oze Krajowe cele ogólne w zakresie udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto w 2020 r. wg dyrektywy 2009/28/WE

19. Taryfy (1) • Taryfa - Def. za PE (art. 3 pkt 17) - „zbiór cen i stawek opłat oraz warunków ich stosowania, opracowany przez przedsiębiorstwo energetyczne i wprowadzany jako obowiązujący dla określonych w nim odbiorców w trybie określonym Ustawą.” • Taryfy zakładów energetycznych są zatwierdzane zwykle na okres roku lub trzech lat. • Grupa taryfowa - Grupa odbiorców pobierających energię elektryczną lub korzystających z usług związanych z zaopatrzeniem w energię elektryczną, dla których stosuje się jeden zestaw cen lub stawek opłat i warunków ich stosowania. • Przynależność do grupy taryfowej zależy głównie od napięcia zasilania oraz wartości mocy umownej. Symbol grupy taryfowej określa się za pomocą liter i cyfr

20. Taryfy (2) • Pierwszy składnik symbolu grupy taryfowej określa się literowo i oznacza: • A - poziom WN (napięcie znamionowe 110 kV), • B - poziom SN (napięcie znamionowe wyższe od 1 kV i niższe niż 110 kV), • C - poziom nn (napięcie nie wyższe niż 1 kV), • G, R - niezależnie od poziomu napięcia zasilania (klienci indywidualni, w tym gospodarstwa domowe). • Na drugim miejscu stosuje się cyfry 1 lub 2, które oznaczają: • 1 - wartość mocy umownej mniejsza niż 40 kW i zabezpieczenie przedlicznikowe nie większe niż 63 A, • 2 - wartość mocy umownej większa od 40 kW i zabezpieczenie przedlicznikowe większe od 63 A.

21. Taryfy (3) • Na trzecim miejscu stosuje się również cyfry oznaczające liczbę rozliczeniowych stref czasowych: • 1 - jednostrefowa, • 2 - dwustrefowa, • 3 - trzystrefowa. • Dla gospodarstw domowych przeznaczone są przeważnie dwie grupy taryfowe: G11 oraz G12, choć niektóre zakłady wprowadziły dodatkowe taryfy.

22. Grupa przyłączeniowa • Grupa przyłączeniowa - definiuje rodzaje podmiotów korzystających z usług dystrybucji energii. W odniesieniu do klientów masowych, w tym gospodarstw domowych,  zastosowanie mają następujące definicje: • grupa IV - podmioty przyłączane bezpośrednio do sieci rozdzielczej, o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV oraz mocy przyłączeniowej większej od 40 kW lub prądzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego w torze prądowym większym od 63 A, •  grupa V - podmioty przyłączane bezpośrednio do sieci rozdzielczej, o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV oraz mocy przyłączeniowej nie większej niż 40 kW i prądzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego nie większym niż 63 A.

23. Podsumowanie – raport Komisji Europejskiej • Przeciętne gospodarstwo domowe w Polsce mogłoby zaoszczędzić 20 euro rocznie, wybierając korzystniejszą dla siebie ofertę energii energetycznej • W ciągu ostatnich dwóch lat tylko 0,2 proc. konsumentów w Polsce zmieniło dostawcę energii elektrycznej - wszyscy dlatego, że zmienili miejsce zamieszkania; ogółem próbowało to zrobić 0,8 proc., ale większość uznała, że jest to zbyt trudne • Lepiej Polacy oceniają dostępność różnych taryf - stąd też częściej je zmieniają: w ciągu ostatnich dwóch zdecydowało się na to 4 % (w UE – 9 %) • Energia elektryczna drożeje w naszym kraju najbardziej w całej Unii Europejskiej. W latach 2008-2009 ceny w Polsce wzrosły o 17,9 proc., podczas gdy w UE spadły średnio o 1,5 proc • Średnia cena prądu w UE to 16,5 euro za 100 kWh, a w Polsce - niecałe 13 euro. Ceny w Polsce należą jednak do najwyższych w Europie, jeśli uwzględni się siłę nabywczą złotego

24. Dziękuję za uwagę Tomasz Wieczorek tomasz.wieczorek@ptce.pl www.ptce.pl