Download
1 / 45
680 likes | 1.15k Views
کارگاه آموزشی ماده 54 قانون محاسبات عمومی کشور و برخی از مفاد آئین نامه اجرایی آن. ماده 54 قانون محاسبات عمومی کشور.
E N D
کارگاه آموزشی ماده 54قانون محاسبات عمومی کشور و برخی از مفاد آئین نامه اجرایی آن
ماده 54 قانون محاسبات عمومی کشور • به منظورایجاد تسهیل در پرداخت هزینه های وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی و واحد های تابعه آنها در مرکز و شهرستانها و خارج از کشور ، وزارت امور اقتصادی و دارایی ، وجوه لازم بعنوان تنخواه گردان در اختیار ذیحسابان مربوط و نمایندگی های خزانه در استان ها قرار خواهد داد .
آیین نامه نحوه واگذاری ومیزان موارد استفاده از انواع تنخواه گردان های موضوع ماده (54) قانون محاسبات عمومی کشور با اصلاحیه های بعدی آن • جزء (ب) ماده (1) آئین نامه : • تنخواه گردان پرداخت به منظور ایجاد تسهیل در پرداخت برخی از برخی از هزینه ها توسط ذیحساب از محل تنخواه گردان حسابداری در اختیار به میزان و ترتیب ذیل واگذار می گردد : • 4 ) • به واحدهای مستقر در خارج از محل استقرار ذیحساب که دارای عامل ذیحساب هستند تا میزان ده درصد اعتبار هریک از طرح ها یا پروژه های عمرانی مورد عمل • 8 ) • به سایر واحدهای دولتی در مواردیکه اجرای تمام یا قسمتی از طرح که اعتبار آن در بودجه مصوب یک دستگاه اجرایی به تصویب رسیده است و با رعایت قوانین و مقررات به مقامات سایر واحد های دولتی تفویض گردد .
آیین نامه نحوه واگذاری و میزان موارد استفاده از انواع تنخواه گردان های موضوع ماده (54) قانون محاسبات عمومی کشور با اصلاحیه های بعدی آن • نکته قابل توجه : • در اینگونه موارد وجوه تنخواه گردان به حسابی که با رعایت ماده (76) قانون محاسبات عمومی کشور افتتاح شده باشد واریز و استفاده از آن با امضای مشترک یکی از مقامات واحدهای دولتی اجرا کننده طرح که از طرف بالاترین مقام اجرائی ، دستگاه صاحب اعتبار به آنها تفویض اختیار شده است و مامور واجد شرایطی که به منظور تصدی و نگهداری حساب وجوه دریافتی و واریز آن از طرف واحد دولتی گیرنده تنخواه گردان به ذیحساب ذیربط معرفی می شود بعمل خواهد آمد ، مأمور مذکور براساس قسمت اخیر ماده (36 ) قانون محاسبات عمومی کشور از نظر واریز تنخواه گردان در حکم عامل ذیحساب محسوب می گردد .
میزان تنخواه گردان پرداخت مورد نیاز در هریک از موارد فوق در حدود سقف های مذکور در آئین نامه توسط ذیحساب تعیین و پس از تأیید وزیر یا رئیس مؤسسه و یا مقامات مجاز از طرف آنها نسبت به واگذاری آن اقدام خواهد گردید .
آئین نامه نحوه واگذاری موارد استفاده از انواع تنخواه گردانهای موضوع ماده 54 قانون محاسبات عمومی کشور • ماده 7- عامل ذیحساب ، هزینه ها و سایر پرداخت های واحد مربوط را در مواردی که تنخواه گردان پرداخت در اختیار دارد از محل تنخواه گردان مذکور پرداخت می نماید . در مواردیکه برای انجام بعضی پرداختها تنخواه گردان در اختیار عامل ذیحساب نبوده و یا کافی نباشد وجه اضافی مورد نیاز بر اساس مدارک مربوط توسط ذیحساب در اختیار او گذارده خواهد شد . • ماده 8 – استفاده تنخواه گردان دریافتی بابت هریک از فصول هزینه و یا هر طرح برای پرداختهای مربوط به سایر فصول و طرحها مجاز نخواهد بود .
ماده 10 – اسناد هزینه های انجام شده از محل تنخواه گردان پرداخت موضوع این آئین نامه پس از تقابل مانده تنخواه گردان مذکور به کمتر از 50 درصد میزان اولیه و حداکثر در پایان هر ماه باید ذیحساب مربوط تحویل شود تا ذیحساب پی از رسیدگی نسبت به پر کردن تنخواه گردان پرداخت تا معادل وجه اسناد تحویلی قابل قبول اقدام نماید .
بخشنامه اصلاحیه آئین نامه نحوه نحوه واگذاری تنخواه گردان های اعتبارات تملک دارایی سرمایه ای به شماره 16492 /3237/56 مورخ 1/5/1384 وزارت امور اقتصادی و دارایی موضوع ماده 54 قانون محاسبات عمومی کشور • 1) مهلت استفاده تنخواه گردان پرداخت از محل اعتبارات تملک دارایی سرمایه ای حداکثر تا پایان روز بیستم تیرماهسال بعد و تحویل اسناد قابل قبول مربوط به تنخواه گردان های پرداختی از محل اعتبارات عمرانی و دریافت مانده وجوه مصرف نشده آن به حساب بانک پرداخت ذیحسابی حداکثر تا پایان روز بیست و پنجم تیرماه سال بعد می باشد . کار پردازان و سایر مأمورانی که از طرف عامل ذیحساب ، وجوهی در اختیار آنان گذارده می شود مکلفند نسبت به واریز وجوه مذکور در مهلت قانونی فوق الذکر اقدام نمایند . • 2) مأمور خرید برای خریدهای جزئی حداکثر بیست میلیون ریال .
آئین نامه نحوه واگذاری موارد استفاده از انواع تنخواه گردان های موضوع ماده 54 قانون محسابات عمومی کشور • تبصره ماده 13 • عاملین ذیحساب مکلفند در مورد واریز وجوه مذکور در این ماده پیگیری های مستمر و لازم معمول نمایند و درصورت تأخیر در واریز و یا بروز کسری در ابوابجمعی افراد فوق الذکر ، ضمن انجام اقدامات لازم و به موقع ، مراتب را کتباً به ذیحساب و رئیس واحد اجرایی و سایر مراجع ذیربط گزارش نمایند . • ماده 14 • ذیحساب مجاز است به منظور ایجاد تسهیل در امر پرداخت هزینه های واحدهای تابعه دستگاههای اجرائی ، اختیار واگذاری تنخواه گردان ضروری برای انجام هزینه های موضوع این آئین نامه را به عاملین ذیحساب ذیربط تفویض نماید و دراینگونه موارد عاملین ذیحساب نسبت به واگذاری تنخواه گردانهای لازم برای پرداخت های ضروری حسب مورد تا میزان مقرر در بندهای فوق از محل تنخواه گردان پرداخت در اختیار اقدام خواهند نمود .
ماده 15-عاملین ذیحساب و سایر کسانیکه به موجب این آئین نامه مجاز به دریافت تنخواه گردان پرداخت از ذیحساب می باشند مکلفند در صورتیکه اسناد هزینه های انجام شده از محل تنخواه گردان مذکور که به ذیحساب ارائه می نمایند دارای نواقصی باشد در اسرع وقت نسبت به رفع نواقص مربوط اقدام نمایند . درصورتیکه رفع نقص برخی از این اسناد بعلت کوتاهی فرصت تا آخر سال مالی مقدور نگردد ، ذیحساب اسناد هزینه مذکور را به منظور جلوگیری از تأخیر در تنظیم حساب در سرفصلی تحت عنوان « اسناد هزینه و واخواهی شده » در دفاتر اعمال حساب خواهد نمود . • اعمال حساب اسناد مزبور اسناد مزبور رافع مسئولیت عامل ذیحساب و سایر دریافت کنندگان تنخواه گردان پرداخت در مورد واریز آن نخواهد بود و در صورتیکه افراد مذکور تا آخرین مهلت تنظیم حساب سالانه نسبت به رفع نقص از اسناد واخواهی شده و واریز تنخواه گردان دریافتی اقدام ننماید ذیحساب مکلف است علاوه بر پیگیری به موقع موضوع ، مراتب را همراه با فهرست اسناد هزینه واخواهی شده با ذکر دلایل و مستندات قانونی واخواهی به وزارت امور اقتصادی و دارایی و دیوان محاسبات کشور گزارش نماید .
ماده 16- ذیحساب موظف است به محض اطلاع از بروز کسری در تنخواه گردان عامل ذیحساب و سایر مامورانی که تنخواه گردان پرداخت در اختیار دارند ضمن رسیدگی و تعیین مبلغ کسری معادل مبلغ تعیین شده از حساب تنخواه گردان پرداخت کس و به حساب کسری ابوابجمعی افراد مذکور منظور و مراتب را طبق مقررات مربوط جهت اطلاع و اقدامات قانونی لازم به داد سرای دیوان محاسبات کشور و دستگاه اجرائی ذیربط و وزارت امور اقتصادی و دارایی اعلام و موضوع را تاحصول نتیجه نهائی پیگیری نماید . • ماده 17-عاملین ذیحساب و سایر دریافت کنندگان تنخواه گردان پرداخت مکلفند در پایان هر ماه خلاصه حسابی حاوی اطلاعات مربوط به میزان دریافتی تنخواه گردان پرداخت و سایر وجوهیکه دریافت داشته اند و پرداخت های انجام شده از محل دریافتهای مذکور و مانده مصرف نشده تا پایان هر ماه مورد عمل تهیه و به ذیحساب ذیربط ارائه نمایند . خلاصه حساب مذکور بایستی مستند به اسناد و مدارک مثبته باشد .
ماده 18 – ذیحساب علاوه بر دریافت خلاصه حساب موضوع ماده 17 مکلف است به طرق مقتضی از قبیل بازرسی در محل یا اعزام مامور و یا برقراری سیستم گزارش گیری مطمئن به موجودی عاملین ذیحساب رسیدگی نماید ، در صورت ملاحظه کسری و یا پرداخت های که منطبق با قوانین و مقررات مربوط نباشد اقدامات لازم معمول دارد .
کارگاه آموزشی آئین نامه پیش پرداخت و علی الحساب • پیش پرداخت عبارتست از پرداختی که از محل اعتبارات مربوط بر اساس احکام و قراردادها طبق مقررات پیش از انجان تعهد صورت می گیرد . « ماده 28 قانون محاسابات عمومی کشور » • علی الحساب عبارتست از پرداختی که به منظور ادای قسمتی از تعهد با رعایت مقررات صورت می گیرد . • « ماده 29 قانون محاسبات عمومی کشور » • ماده 60 قانون محاسبات عمومی کشور: • در مواردی که بنا عللی تسجیل و یا تهیه اسناد و مدارک لازم برای تأدیه تمام دین مقدور نبوده و یا پرداخت تمام وجه مورد تعهد ، میسر نباشد می توان قسمتی از تعهد انجام شده عنوان علی الحساب به تشخیص مقامات مجاز پرداخت نمود .
ماده 59 قانون محاسبات عمومی کشور : • در مواردی که لازم است قبل از انجام تعهد بر اساس شرایط مندرج در احکام یا قراردادها طبق مقررات وجهی پرداخت شود می توان به تشخیص مقامات مجاز ، مبالغی به عنوان « پیش پرداخت»تأدیه نمود .
آیین نامه پیش پرداخت و علی الحساب موضوع ماده (61) قانون محاسبات عمومی کشور بخشنامه شماره 52300/ت 24937 هـ مورخ 16/11/80 هیأت وزیران • ماده 1- موارد و میزان تأدیه پیش پرداخت به شرح زیر است : • الف – در مورد فوق العاده و هزینه سفر مأموریت داخل کشور قسمتی از وجوه متعلقه و در مورد فوق العاده روزانه و هزینه سفر خارج از کشور تمام یا قسمتی از وجوه متعلقه به تشخیص بالاترین مقام دستگاه اجرایی و یا مقام مجاز از طرف او بر طبق احکام صادره و برای مدتی که در احکام ذکر شده است . • ب- وجوهی که بر طبق قراردادهای منعقده بایستی به عنوان پیش پرداخت تأدیه شود با رعایت مقررات مربوط به معاملات دولتی . • ج- وجوهی که بابت افتتاح اعتبار اسنادی قبل از حصول تعهد برای خدمات و کالاهای وارداتی مورد نیاز موضوع ( 62 ) قانون محاسبات عمومی کشور و آیین نامه اجرایی آن قابل تأدیه می باشد .
د- وجوه مربوط به آبونمان روزنامه و مجله و سایر نشریات مورد نیاز . • هـ - وجوهی که برای خرید کالا یا خدمات قبل از تحویل مورد معامله و انجام کار در وجه وزارتخانه یا مؤسسه و یا شرکت دولتی و یا مؤسسات مندرج در ردیف های (الف وب) بند (2) ماده (79) قانون محاسبات عمومی کشور طبق قرارداد یا توافقنامه مربوط پرداخت خواهد شد . • و- سایر وجوهی که بر طبق مقررات قانونی خاص به طور پیش پرداخت باید تأدیه شود در حدود ضوابط مقرر.
ماده 2- پیش پرداخت در حدود اعتبارات مربوط از محل وجوهی که توسط خزانه یا خزانه معین استان به حساب بانکی دستگاه مربوط واریز می گردد ، قابل پرداخت خواهد بود . • ماده 3- پیش پرداخت های مندرج در ماده (1 ) به شرح زیر باید تسویه و واریز شود : • الف – پیش پرداخت موضوع بند (الف ) حداکثر تا 15 روز پس از خاتمه مأموریت و در صورت عدم تحقق تمام یا قسمتی از مأموریت ، دریافت کننده مکلف است بلافاصله اضافه دریافتی اعم از ریالی یا ارزی را عیناً مسترد نماید . • ب- پیش پرداخت موضوع بند (ب) به ترتیبی که بر اساس قوانین و مقررات مربوط در قرارداد پیش بینی شده است . • ج- پیش پرداخت های موضوع بند (ج و( د ) و هـ )پس از تحویل کالا یا انجام خدمات یا ارائه اسناد و مدارک مثبته به ذیحسابی یا عاملیت ذیحسابی حسب مورد .
د- پیش پرداخت های موضوع بند (و ) به ترتیبی که در مقررات پیش بینی شده است . • ماده4- در موارد یکه پیش پرداخت های موضوع این آیین نامه به ترتیب مقرر در ماده (6 ) واریز نگردد ، به طرق زیر عمل خواهد شد : • الف – توسط و یا با اعلام ذیحساب و یا عامل ذیحساب به طرق مقتضی معادل پیش پرداخت واریز نشده ریالی و یا ارزی به ترتیب از محل هرگونه وجوه ریالی و یا ارزی که باید به بدهکار تأدیه شود تأمین و تهاتر می گردد . • ب- در مواردی که استیفای طلب دولت ریالی و ارزی به طریق مذکور در بند ( الف ) میسر نگردد با درخواست ذیحساب ذی ربط و اعلام وزارت امور اقتصادی و دارایی به ترتیب از محل مطالبات ریالی و یا ارزی بدهکار از سایر دستگاه های اجرایی دولتی تا معادل مبلغ پیش پرداخت واریز نشده کسر و به حساب دستگاه اجرایی ذی ربط واریز خواهد شد . • ج –در مواردی که به طرق مذکور در بندهای فوق نیز استیفای طلب ریالی و یا ارزی دولت میسر نگردد دستگاه اجرایی ذی ربط مکلف است با اعلام ذیحساب مربوط و یا رأسا اقدامات قانونی به موقع برای وصول مطالبات مذکور و نیز تعقیب متخلفین بر اساس مقررات مربوط معمول دارد .
تبصره : • کلیه وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی و شرکت های دولتی مکلفند در اجرای این ماده در صورت اعلام وزارت امور اقتصادی و دارایی و یا دستگاه اجرایی ذی ربط به منظور استیفای مطالبات ارزی و یا ریالی دولت همکاری های لازم را مبذول دارند . • ماده 5- علی الحساب در موارد زیر به تشخیص بالاترین مقام دستگاه اجرایی و یا مقام مجاز از طرف او قابل پرداخت است : • الف – تسجیل و یا تهیه اسناد و مدارک مثبته برای تأدیه تمام دین مقدور نباشد . • ب- وجه کافی از محل اعتبار مربوط برای تأدیه تمام دین در اختیار ذیحساب نباشد . • تبصره 1- مبلغ ناخالص پرداختی بابت علی الحساب موضوع بند ( الف ) این ماده نباید از 70 درصد بهای کالای تحویلی یا خدمت انجام شده تجاوز نماید و به هر حال کسور قانونی مربوط باید متناسب با مبلغ پرداختی محاسبه و به حساب های ذیربط واریز گردد .
تبصره 2- وجوهی که بر اساس قوانین و مقررات مربوط به عنوان مساعده حقوق و مزایا به کارکنان دولت پرداخت می شود از نظر این آیین نامه در حکم علی الحساب تلقی می گردد . • ماده 6- در صورتی که در رسیدگی های بعدی معلوم شود که پیش پرداخت و یا علی الحساب پرداختی در هر مورد بیش از میزان مقرربوده است گیرنده وجه مکلف به واریزفوری اضافه دریافتی خواهد بود و در صورت استنکاف به ترتیب مقرر در ماده (4) این آیین نامه اقدام خواهد شد اقدامات مذکور مانع تعقیب قانونی متخلف نخواهد بود . • ماده 7- دریافت کنندگان علی الحساب مکلفند در اسرع وقت اسناد و مدارک لازم برای تسجیل و تأدیه تمام دین و تسویه علی الحساب دریافتی را به دستگاه اجرایی ذی ربط ارائه نمایند و دستگاه های اجرایی مکلفند نسبت به تسویه علی الحساب های پرداختی از اولین پرداخت قطعی بعدی و حداکثر ظرف مدت 6 ماه اقدام نمایند ذیحسابان دستگاههای اجرایی موظفند در مورد تسویه به موقع علی الحساب های پرداختی پیگیری و اقدامات لازم معمول داشته و صورت آن قسمت از علی الحساب های مذکور را که بدون وجود دلایل موجه در موعد مقرر تسویه نگردد به بالاترین مقام دستگاه اجرایی مربوط و وزارت امور اقتصادی و دارایی
اعلام نمایند وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است موضوع را پیگیری و درصورت عدم حصول نتیجه مراتب را برای رسیدگی و اقدام لازم به دادسرای دیوان محاسبات کشور اعلام نماید . • ماده 8 – پیش پرداخت ها در سالی که به مرحله تعهد می رسد و علی الحساب ها در سالی که تسویه می شود از یک طرف به پای پیش پرداخت یا علی الحساب حسب مورد و از طرف دیگر به حساب هزینه قطعی سنواتی محسوب و در صورت حساب عملکرد سالانه بودجه کل کشور منظور می شود دستورالعمل حسابداری این ماده در اجرای ماده ( 128 ) قانون محاسبات عمومی کشور با توجه به مفاد ماده ( 102 ) قانون مذکور توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و ابلاغ شده یا خواهد شد .
آیین نامه تمرکز وجوه در آمد و سپرده موضوع ماده 43 قانون محاسبات عمومی کشور • ماده 1- برای وصول انواع در آمد ها عم از عمومی ، اختصاصی منظور در بودجه کل کشور و همچنین درآمدهای شرکت های دولتی به تعداد لازم حساب 2 تمرکز وجوه با رعایت ماده ( 124 ) قانون محاسبات عمومی کشور نزد با نک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و عنداللزوم حسابهای رابط نزد شعب سایر بانک های دولتی که از طرف بانک مذکور نمایندگی داشته باشند افتتاح می گردد . موجودی حسابهای رابط مذکور با رعایت مقررات به ترتیبی که خزانه تعین می نماید به حسابهای تمرکز در آمد مربوط انتقال داده می شود . • در آمدهای مذکور در این ماده به ترتیب زیر به حساب های مربوط منتقل می گردد :
الف – وجوه متمرکز در حساب های تمرکز وجوه درآمد عمومی به حساب در آمد عمومی کشور • ب- وجوه متمرکز در حساب های تمرکز وجوه درآمد اختصاصی در حدود بودجه مصوب و با درخواست ذیحساب به حسابهای ذیربط • ج- وجوه متمرکز در حسابهای تمرکز وجوه درآمد شرکت های دولتی در حدود بودجه مصوب و با درخواست ذیحساب هر شرکت به حساب پرداخت شرکت . • تبصره 1- در مواردیکه شرکت های دولتی به موجب قانون مکلف به وصول و ایصال قسمتی از درآمدهای عمومی میباشند خزانه مجاز است در موارد لزوم راساً نسبت به انتقال وجوه درآمدهای مذکور به حساب درآمدعمومی کشور اقدام نماید . • تبصره 2- حسابهای رابط موضوع این ماده در استان ها به پیشنهاد نمایندگی خزانه نیز قابل افتتاح خواهد بود .
ماده 2- در مواردیکه مرکز شرکت دولتی در مرکز استان و یا شهرستان غیر از مرکز استان باشد و یا شعب شرکتهای دولتی در شهرستانهای مجاز باشند از درآمد وصولی خود استفاده نمایند به تعداد لازم حساب تمرکز وجوه درآمد برای شرکت یا شعبه شرکت بوسیله خزانه دارکل کشور یا مقام مجاز از طرف او در یکی از شعب بانک ملی ایران در صورت داشتن نمایندگی از طرف بانک مرکزی و درصورتیکه شعبه بانک ملی در محل موجود نباشد در شعبه یکی دیگر از بانکهای دولتی که از طرف بانک مرکزی نمایندگی داشته باشد افتتاح می شود تا درآمدهای وصولی صرفاًبه حساب مزبور منتقل گردد • استفاده از حسابهای مذکور با امضای مشترک دونفر از مقامات خزانه داریکل که کارمند رسمی دولت باشند به معرفی خزانه داریکل کشور و درغیاب او مقامی که طبق حکم وزیر امور اقتصادی و دارایی موقتاً عهده دار انجام وظایف او باشد بعمل خواهد آمد . مقامات مجاز از طرف خزانه دار کل کشور وجوه مورد نیاز را از موجودی این حساب در حدود بودجه مصوب شرکت بر اساس درخواست ذیحساب شرکت بحساب پرداخت شرکت یا شعبه شرکت منتقل می نمایند .
تبصره 1- اجرای مفاد 1و 2 این آیین نامه با رعایت تبصره ماده (39 ) قانون محسابات عمومی کشور خواهد بود . • تبصره 2- مقامات مجاز از طرف خزانه دار کل کشور در شهرستانها بایستی خلاصه حساب ماهیانه دریافت و پرداخت حساب مربوط را حسب مورد به خزانه یا نمایندگی خزانه ارسال دارند . • ماده3- در مورد حساب های بانکی موضوع این آیین نامه بانک های ذیربط در صورت درخواست خزانه و یانمایندگی خزانه مدارک و صورتحسابهای بانکی را دردونسخه تهیه می نمایند که در مورد حسابهای تمرکز وجوه نسخه اضافی را برای وزارتخانه یا مؤسسه و یا شرکت دولتی ذیربط و در مورد حساب های رابط حسب مورد به خزانه و یا نمایندگی خزانه ارسال خواهند داشت .
ماده 4- وصول و ایصال درآمدهای مالیاتی بحاسبهای خزانه در مرکز استانها طبق دستورالعمل های مربوط خواهد بود . • ماده5- حسابهای موجود که قبل از تصویب قانون محاسبات عمومی کشور مصوب 1/6/1366 برای تمرکز وجوه درآمد وزارتخانه ها یا مؤسسات دولتی و یا شرکت های دولتی افتتاح شده است با رعایت قانون مذکور و به تشخیص خزانه دار کل یا مقام مجاز از طرف او کماکان قابل استفاده خواهد بود . • ماده 6- برای دریافت وجوه سپرده یا وجه الضمان و یا وثیقه و یا نظایر آن برای هر وزارتخانه یا مؤسسه و یا شرکت دولتی در مرکز حساب مخصوصی توسط خزانه در بانک مرکزی و یا شعب سایر بانکهای دولتی که از طرف بانک مذکور نمایندگی داشته باشند افتتاح می گردد حسابهای مذکور غیر قابل برداشت بوده و موجودی آنها در پایان هر ماه توسط بانک ذیربط به حساب تمرکز وجوه سپرده خزانه نزد بانک مرکزی منتقل می گردد . • تبصره 1- بانک نگهدارنده حساب پس از انتقال وجه نسخه ای از اعلامیه بانکی مربوط را به ضمیمه صورت حساب ماهیانه در اختیار ذیحساب دستگاه ذیربط قرار خواهد داد. • تبصره 2- در مورد ادارات تابعه وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی در شهرستانها که تابع نظام بودجه استانی نمی باشند و همچنین در مورد شرکتهای دولتی که مرکز اصلی آنها در مرکز بوده و در شهرستانها دارای واحد تابعه می باشند وجوه سپرده موضوع این ماده بایستی بحساب مخصوص دستگاه مربوط که در اجرای ماده (6) این آیین نامه در مرکز افتتاح شده است واریز
و حواله گردد در پایان هرماه عامل ذیحساب هریک ازادارات و واحدهای مذکور صورت ریز وجوه دریافتی مربوط به خود را بادرج در فرم مخصوص تهیه و برای ذیحساب دستگاه متبوع در مرکز ارسال و تأیید به دریافت خواهد داشت. • ماده 7- واریز وجه به حسابهای دولتی موضوع ماده (6) این آیین نامه به موجب فرم بانکی مخصوصی خواهد بود که حسب مورد توسط ذیحساب دستگاه اجرایی ذیربط و یا عامل ذیحساب در اختیار پرداخت کننده وجه قرار می گیرد بانک دریافت کننده وجه نسخه ای از اعلامیه های بستانکار را که مخصوص ذیحسابی می باشد همه روزه با تنظیم فهرستی در مورد دستگاههای مذکور در متن ماده 6 در اختیار ذیحسابی مربوط قرارداده و درمورد ادارات و واحدهای مذکور در تبصره 2 ماده 6 منحصراً نسخه ای از اعلامیه های بستانکار را به عامل ذیحساب مربوط تحویل خواهد نمود . • تبصره نمونه فرم موضوع این ماده با هماهنگی خزانه و بانک مرکزی تهیه می گردد تا تهیه فرم مذکور به ترتیبی که تا کنون عمل می شده است اقدام خواهد شد .
ماده 8- ذیحسابها بر اساس اعلامیه بستانکار بانک مبادرت به صدور قبض سپرده نموده و بر طبق دستورالعمل های حسابداری در دفاتر ذیحسابی اعمال حساب می نمایند . • ماده 9 – ذیحسابیها بایستی حداکثر ظرف مدت یک هفته پس از پایان هر ماه سیاهه ریز سپرده های منتقل شده بحساب تمرکز وجوه سپرده خزانه نزد بانک مرکزی را ضمن فرمی که نمونه آن توسط خزانه تهیه خواهد شد به خزانه ارسال و تأییدیه دریافت دارند . • تبصره: • خزانه بایستی حداکثر ظرف مدت 15 روز تأییدیه فوق الذکر را صادر و به ذیحساب ارائه نماید . • ماده 10 – برای رد وجوه سپرده در مرکز خزانه از محل حساب تمرکز وجوه سپرده مبلغی تا 10 درصد مبلغ سپرده های رد شده سال قبل هر دستگاه را به عنوان تنخواه گردان
رد سپرده در اختیار ذیحساب همان دستگاه قرارمی دهد تنخواه گردان مذکور بحسابی که از طرف خزانه نزد شعبه بانک انجام دهنده عملیات بانکی هر دستگاه افتتاح می گردد واریز می شود . • تبصره – استفاده از حسابهای موضوع این ماده در مورد وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی با امضاء مشترک ذیحساب و یا یکی از مقامات مجاز از طرف اوو در مورد شرکتهای دولتی با امضای مشترک مقاماتی که در اساسنامه مربوط مجاز شناخته شده اند و ذیحساب شرکت یا مقام مجاز از بعمل خواهد آمد . • ماده 11 – رد وجوه سپرده با رعایت مقررات مربوط به خود و بر اساس تأیید و دستور کتبی رئیس دستگاه اجرایی و یا مقامات مجاز از طرف آنها و با توجه به مدارک مثبته مجاز خواهد بود . ذیحساب مکلف است در پایان هر ماه درخواست وجهی که حاوی مشخصات سپرده های رد شده باشد به خزانه ارسال دارد مگر اینکه جمع مبالغ سپرده های رد شده قبل از موعد مذکور به 50 درصد مبلغ تنخواه گردان اولیه بالغ گردد که در این صورت باید بلافاصله برای پرکردن تنخواه گردان به ترتیب فوق اقدام به درخواست وجه نماید .
ماده 12 – در مواردیکه برای رد سپرده مانده تنخواه گردان رد سپرده تکافو ننماید حسب مورد به یکی از دوطریف زیر عمل خواهد شد : • 1- چنانچه وجه سپرده بحساب تمرکز وجوه سپرده خزانه منتقل شده باشد تنخواه گردان رد سپرده با درخواست ذیحسابی حاوی مشخصات سپرده مذکور در حد رفع نیاز به تشخیص خزانه افزایش می یابد • 2- چنانچه وجه سپرده به حساب تمرکز وجوه سپرده خزانه منتقل نشده باشد ذیحساب درخواست افزایش تنخواه گردان رد سپرده را به ضمیمه تصویر اعلامیه بانکی مربوط مبنی بر واریز وجه بحساب دریافت سپرده را به خزانه ارسال و خزانه تنخواه مربوط را درحد رفع نیاز موقتاً افزایش می دهد . • تبصره : ذیحسابیها موظفند مراتب رد سپرده از محل وجوه دریافتی موضوع بندهای (1و 2) این ماده را در اولین درخواست وجه بعدی منعکس نمایند تا خزانه معادل وجوه پرداختی از این بابت نسبت به کاهش تنخواه گردان واگذاری اقدام نماید .
ماده 13- ذیحساب موظف است حداکثر ظرف یکماه پس از پایان سال مالی خلاصه حساب وجوه سپرده های ارسالی بخزانه و وجوه دریافتی از خزانه و موجودی حساب تنخواه گردان رد سپرده سال مالی مربوط را بخزانه ارسال نماید خزانه پس از بررسی و تطبیق آن با دفاتر مربوطه تأییدیه لازم را صادره می نماید . • تبصره – در استانها خلاصه حساب فوق الذکر برای نمایندگی خزانه در استان ارسال خواهد شد و تأییدیه لازم نیز توسط نمایندگی مذکور صادر می گردد . • ماده 14 – برای دریافت وجوه موضوع ماده (41 ) قانون محاسبات عمومی کشور در استانها حساب خاصی توسط خزانه برای هریک از دستگاههای اجرایی ذیربط و نیز شرکتهای دولتی که مرکز آنها در استان نزد شعب بانک ملی در صورت داشتن نمایندگی از طرف بانک مرکزی و در غیر اینصورت در شعب سایر بانکهای دولتی که از طرف بانک مذکور نمایندگی داشته باشند افتتاح خواهد شد . • حسابهای مذکور غیر قابل برداشت بوده و موجودی آنها در پایان هر ماه توسط شعبه بانک ذیربط بحساب تمرکز وجوه سپرده خزانه نزد بانک مرکزی منتقل می گردد صورتحساب بانکی و اعلامیه بانکی وجوه منتقل شده به حساب اخیر الذکر در دونسخه برای ذیحسابی مربوط اراسل خواهد شد .
تبصره 1- در مورد واحدهای تابعه دستگاههای اجرایی فوق که مستقر در خارج از مراکز استانها می باشد وجوه سپرده موضوع این ماده بایستی در همان محل مستقیما ً بحساب خاص دستگاه ذیربط که در مرکز استان افتتاح شده است واریز و حواله گردد در پایان هر ماه عامل ذیحساب با توجه به نسخه ای از اعلامیه های بانکی بابت وجوه واریزی بحساب فوق الذکر صورت ریز وجوه دریافتی مربوط به واحد متبوع خود را با درج در فرم مخصوص تهیه و برای ذیحساب همان دستگاه ارسال و تاییدیه دریافت خواهد داشت . • تبصره 2- در مورد دستگاههائی که به اقتضای طبع و ماهیت و یاوسعت عملیات به تشخیص خزانه اختصاص بیش از یک حساب برای دریافت سپرده در سطح استان ضروری می باشد علاوه بر مرکز استان به تعداد لازم افتتاح حساب مذکور در خارج از مرکز استان نیز مجاز خواهد بود در این قبیل موارد صورت حسابها و اعلامیه بانکی فوق الذکر که در دونسخه خواهد بجای ذیحسابی برای عامل ذیحساب ارسال می گردد . • تبصره 3- مفاد ماده 7 این آیین نامه و تبصره آن در مورد حسابهای موضوع این ماده نیز لازم الاجراء است . • ماده 15- ذیحساب حداکثر ظرف مدت یک هفته پس از پایان هر ماه با استفاده از فرم مخصوصی که توسط خزانه تهیه می گردد صورت ریز سپرده های واریز شده بحساب دریافت سپرده خود در مرکز استان به انضمام یک نسخه از صورت حساب بانکی و اعلامیه بانکی مربوطه را برای نمایندگی خزانه در استان ارسال خواهد داشت نمایندگی خزانه در استان بایستی حداکثرظرف مدت
ماده 16- نمایندگی خزانه در استان ضمن نگهداری حسابهای معین سپرده استان وجوه سپرده دریافتی ادارات را که از حسابهای موضوع ماده (14 ) بحساب تمرکز وجوه سپرده خزانه منتقل شده بحساب سپرده دریافتی خود منظور و معادل همان مبلغ را به حساب ارسالی بخزانه در دفاتر خود اعمال حساب می نماید متقابلا خزانه نیز وجوه دریافتی فوق الذکر را بعنوان سپرده های دریافتی استان مربوط اعمال حساب تحویل و تأییدیه لازم برای نمایندگی خزانه ارسال خواهد داشت . • ماده 17 – برای نمایندگی خزانه در استان حسابی تحت عنوان تنخواه گردان رد سپرده استان توسط خزانه نزد شعبه بانک ملی در مرکز هر استان در صورت داشتن نمایندگی از طرف بانک مرکزی و در غیر این صورت به تشخیص خزانه در شعبه یکی از بانکهای دولتی دیگر که از طرف بانک مذکور نمایندگی داشته باشد افتتاح می گردد استفاده از حساب مذکور با امضاء های مجاز نمایندگی خزانه در استان به معرفی خزانه بعمل خواهد بود • خزانه تنخواه لازم را بر اساس درخواست نمایندگی خزانه و به تشخیص خود بحساب مذکور واریز می نماید و تأمین و تکمیل تنخواه گردان رد سپرده نمایندگی خزانه در استان در قبال فهرست پرداخت های نمایندگی مذکور به ذیحسابان ذیربط انجام خواهد شد نمایندگی خزانه در استان مکلف است از موجودی حساب بانکی مذکور منحصراً تنخواه گردان رد سپرده در اختیار ذیحسابان مربوطه قراردهد .
تبصره – نمایندگی خزانه در استان مکلف است در پایان هر سال مالی خلاصه حساب وجوه واریز شد بحساب تمرکز وجوه سپرده خزانه و نیز وجوه دریافتی بابت رد سپرده های استان را تهیه و به خزانه ارسال و تأییدیه دریافت نماید . • ماده 18 – برای رد وجوه سپرده در استانها نمایندگی خزانه در استان مبلغی تا 10درصد مبلغ سپرده های رد شده در سال قبل از هر یک از دستگاههای اجرائی ذیربط در مراکز استانها و همچنین شرکت های دولتی که مرکز آنها در استانها باشد در اختیار ذیحساب همان دستگاه قرار می دهد تنخواه مذکور بحسابی که از طرف نمایندگی خزانه در استان در بانک ملی شعبه محل در صورت داشتن نمایندگی ازبانک مرکزی و در غیر این صورت در یکی از شعب سایر بانکهای دولتی که از بانک مذکور نمایندگی داشته باشد افتتاح می گردد واریز می شود . • نمایندگی خزانه در استان می تواند در موارد لازم تسهیلات مقرر در ماده (12) این آیین نامه را در اختیار ذیحسابان ذیربط قراردهد و ذیحسابان مربوط مکلف به رعایت تبصره ذیل ماده مذکور می باشند . • تبصره – استفاده از حسابهای موضوع این ماده در مورد مؤسسات دولتی ذیربط و دستگاههای اجرایی محلی با امضاء مشترک ذیحساب یا مقام مجاز از طرف او و بالاترین مقام دستگاه اجرایی یا مقام مجاز از طرف او و در مورد
شرکت های دولتی ، با امضای مشترک مقاماتی که در اساسنامه مربوط مجاز شناخته شده اند و ذیحساب شرکت یا مقام مجاز از طرف او بعمل خواهد آمد . • ماده 19- در ورد ادارات تابعه وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی در شهرستانهای که تابع نظام بودجه استانی نمی باشند بطور کلی و در مورد دستگاههای موضوع تبصره (2) ماده (14 ) در صورت ضرورت ، خزانه علاوه بر حسابهای موضوع ماده (18) در هریک از شهرستانها حساب جداگانه ای افتتاح خواهد نمود و ذیحساب مربوط حسب مورد در مرکز و یا در مرکز استان وجه لازم برای رد وجوه سپرده از محل تنخواه گردان رد سپرده در اختیار بحسابهای مذکور واریز خواهند نمود . • تبصره 1- استفاده از حسابهای موضوع این ماده با امضاء مشترک مقام مجاز ذیحساب و رئیس اداره و یامقام مجاز از طرف او بعمل خواهد آمد . • تبصره 2- شرکت های دولتی که مرکز اصلی آنها در مرکز می باشد میتوانند برای رد وجوه سپرده واحدهای تابعه خود در شهرستانها به ترتیب مقرر در این ماده اقدام نمایند که در این صورت استفاده از حساب مربوط با امضای مشترک مقاماتی که در اساسنامه مربوط مجاز شناخته شده اند و مقام مجاز از طرف ذیحساب شرکت خواهد بود .
ماده 20 – نظارت و هماهنگی در نحوه تودیع و رد وجوه موضوع ماده ( 41 ) قانون محاسبات عمومی کشور بعهده ذیحساب بوده و بنحوی سپرده های مذکور را رد نماید که موارد زیر نیر رعایت گردد : • 1- اطمینان از اینکه وجه سپرده مورد نظر قبلا حسب مورد به حساب یا حسابهای موضوع ماده (6) و یا ( 14 ) این آیین نامه واریز شده باشد . • 2- رقم پرداختی بابت رد سپرده در هر مورد از رقم تودیعی تجاوز ننماید . • 3- رد وجوه مذکور با رعایت قوانین و مقررات مربوطه باشد . • 4- وجوه سپرده مورد نظر قبلاً رد نشده باشد . • ماده 21- نحوه عمل در مورد وجوه وثیقه یا وجه الضمان و یا نظائر آن مذکور در ناده (41) قانون محاسبات عمومی کشور نیز تابع مفاد این آیین نامه خواهد بود . • ماده 22- تا تصویب و تشکیل سازمان و تشکیلات نمایندگی خزانه در استان خزانه راساً وظایف نمایندگیهای مذکور را بعهده خواهد داشت و عند الاقضاء وظایفی به ادارات کل امور اقتصادی ودارایی استانها محول خواهد شد .
فهرست عناوین سرفصل های استاندارد عملیات حسابداری حسابهای دولتی و نحوه افتتاح حساب در دفاتر کل و معین گروه حسابهای دریافت و پرداخت وجوه سپرده بر حسب مورد استفاده واحدهای ذیحسابی و اداره کل امور مالی :
کاربرد سرفصل های استاندارد حسابهای دولتی در صدور سند حسابداری ( که منتج به تهیه و تنظیم دفاتر کل ومعین و همچنین صورتحساب ماهانه اعم از تراز عملیاتی و سایر فرمهای حسابداری مورد استفاده قرار می گیرد ) مربوط به عملکرد گروه حسابهای دریافت و پرداخت وجوه سپرده بر حسب مورد استفاده واحدهای ذ یحسابی و اداره کل امور مالی .
سرفصل های حساب وجوه سپرده • در مورد عملیات وجوه سپرده بایستی دو نوع حساب جاری با عناوین مشروحه زیر : • 1- حسابجاری بنام بانک دریافت وجوه سپرده (حسابجاری بدون دسته چک و غیر قابل برداشت ) • 2- حسابجاری بنام بانک رد وجوه سپرده ( حسابجاری دارای دسته چک و قابل برداشت ) افتتاح و مورد استفاده قرار بگیرد . • هنگام دریافت اعلامیه بانکی مبنی بر واریز وجوه سپرده بحساب بانک دریافت وجوه سپرده بشرح زیر در دفاتر و حسابها ثبت می گردد : • حساب بانک دریافت وجوه سپرده ( بدهکار ) • حساب سپرده های دریافتی ( بستانکار ) • در قبال دریافت اعلامیه بانکی حاکی از انتقال وجوه سپرده از حساب دریافت وجوه سپرده به حساب خزانه – تمرکز وجوه سپرده ( حساب 9 خزانه ) بشرح زیر در دفاتر و حسابها ثبت می گردد :
حساب خزانه – تمرکز وجوه سپرده ( بدهکار ) • حساب بانک دریافت وجوه سپرده ( بستانکار ) • معادل تنخواه گردان واگذاری از سوی خزانه به منظور رد سپرده در اجرای موضوع تبصره ماده 41 قانون محاسبات عمومی کشور به شرح زیر در دفاتر و حسابها ثبت می گردد : • حساب بانک رد وجوه سپرده ( بدهکار ) • حساب تنخواه گردان رد سپرده (بستانکار ) • هنگام رد سپرده های قابل استرداد به ذینفع از محل تنخواه گردان رد سپرده به شرح زیر در دفاتر و حسابها ثبت می گردد : • حساب سپرده های دریافتی ( بدهکار ) • حساب بانک رد وجوه سپرده (بستانکار )
به هنگام دریافت اعلامیه بانکی مبنی بر واریز وجوه استردادی بر اساس درخواست وجه صادره از سوی خزانه به منظور تکمیل تنخواه گردان رد سپرده به شرح زیر در دفاتر و حسابها ثبت می گردد : • حساب بانک رد وجوه سپرده ( بدهکار ) • حساب خزانه – تمرکز وجوه سپرده ( بستانکار ) • در موقع واگذاری تنخواه گردان رد وجوه سپرده توسط واحدهای ذیحسابی و امور مالی به عامل ذیحساب به شرح زیر در دفاتر و حسابها ثبت می گردد :
حساب تنخواه گردان رد سپرده عامل ذیحساب(بدهکار ) حساب بانک رد وجوه سپرده ( بستانکار ) مابین سر فصل های این گروه همواره توازن زیر برقرار است :
برای بستن حسابهای دریافت و پرداخت وجوه سپرده بایستی برای اطمینان خاطر قبل از بستن حساب نسبت به کنترل کلیه عملیات حسابها رسیدگی و در خصوص صدور سند اصلاحی اقدام نموده و در پایان سال موجودی بانک دریافت وجوه سپرده صفر گردیده که در نهایت مانده عملیات سر فصل حسابهای گروه چهار دارای مشخصات زیر بوده باشد :
در هنگام بستن حسابهای دریافت و پرداخت وجوه سپرده عملیاتی به شرح زیر در دفاتر و حسابها ثبت می گردد : • حساب سپرده های دریافتی ( بدهکار ) • حساب تنخواه گردان رد سپرده ( بدهکار ) • حساب خزانه – تمرکز وجوه سپرده (بستانکار ) • حساب بانک رد وجوه سپرده ( بستانکار ) • افتتاح حساب عملیات گروه حسابهای دریافت و پرداخت وجوه سپرده به شرح زیر در دفاتر و حسابها ثبت می گردد : • حساب خزانه – تمرکز وجوه سپرده (بدهکار) • حساب بانک رد وجوه سپرده ( بدهکار ) • سپرده های دریافتی ( بستانکار ) • حساب تنخواه گردان رد سپرده ( بستانکار )
