840 likes | 1.17k Views
Komitet Naukowy:. Dr hab. med. Joanna Chorostowska-Wynimko Prof. dr hab. med. Dorota Górecka Prof. dr hab. med. Ewa Jassem Prof. dr hab. med. Władysław Pierzchała Prof. dr hab. med. Paweł Śliwiński.
E N D
Komitet Naukowy: • Dr hab. med. Joanna Chorostowska-Wynimko • Prof. dr hab. med. Dorota Górecka • Prof. dr hab. med. Ewa Jassem • Prof. dr hab. med. Władysław Pierzchała • Prof. dr hab. med. Paweł Śliwiński
Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) jest powszechną, przewlekłąchorobą, poddającą się profilaktyce i leczeniu. Cechuje się utrwalonym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe, które zazwyczajpostępujei jest związane znadmierną reakcją zapalną w oskrzelach i płucach na szkodliwe działanie gazów i pyłów, w Polsce najczęściej dymu tytoniowego. Zaostrzenia i choroby współistniejącewpływają na przebieg POChP u poszczególnych chorych. Definicja POChP PTChP 2012
Gdańsk Chojnice Szczecin Grudziądz Warszawa (3) Poznań Bydgoszcz Bystra Śl. Toruń Włocławek Łódź Kraków (2) Wrocław (2) Opole Jelenia Góra Głuchołazy Zabrze Chrzanów Proszowice
Leczenie stabilnej postaci POChP (2011) I: łagodna II: umiarkowana III: ciężka IV: bardzo ciężka • FEV1/FVC < 70% • FEV1 < 30%N lub FEV1< 50%N z przewlekłą niewydolnością oddychania • FEV1/FVC < 70% • 30% < FEV1 < 50%N • FEV1/FVC < 70% • 50% < FEV1 < 80%N • FEV1/FVC < 70% • FEV1 > 80%N aktywna eliminacja czynników ryzyka,szczepienia przeciw grypie dodaj krótko działający bronchodilatator (w razie potrzeby) dodaj regularne leczenie jednym lub więcej długo działającymi bronchodilatatorami (jeśli są wskazania); dodaj rehabilitację dodaj wziewny GKS przy nawracających zaostrzeniach dodaj przewlekle tlenoterapię przy PNO rozważ leczenie chirurgiczne
Roczne tempo spadku FEV1 jest szybsze w umiarkowanej niż bardzo ciężkiej postaci POChP (wg TORCH i UPLIFT) FEV1 ≥ 50% wn. ∆FEV1 ≈ 50 mL/rok FEV1 < 30% wn. ∆FEV1 ≈ 30 mL/rok Decramer M i wsp. Thorax 2010;65:837
Zależność między nasileniem obturacji i częstością zaostrzeń POChP (wg ECLIPSE) n = 2164 chorych na POChP Agusti A i wsp. Respiratory Research 2010, 11:122
Ocena POChP oceń nasilenie duszności wg zmodyfikowanej skali duszności Medical Research Council (MRC) lub zastosuj test oceny POChP - COPD Assessment Test (CAT) • oceń objawy choroby
Test oceny POChP (COPD Assessment Test, CAT) Jones PW i wsp. ERJ 2009;34:648
Kategoryzacjawyniku testu CAT Jones PW i wsp. BMC PulmonaryMedicine 2011;11:42
Ocena POChP wykonaj spirometrię, aby określić nasilenie obturacji używając 4. stopniowej skali z wartościami granicznymi na poziomie 80%, 50% i 30% wartości należnej • oceń objawy choroby • oceń nasilenie obturacji oskrzeli za pomocą spirometrii
Ocena POChP • oceń objawy choroby • oceń nasilenie obturacji oskrzeli • za pomocą spirometrii w nowych zaleceniach unika się oceny stopnia zaawansowania POChP wyłącznie w oparciu o zaburzenia FEV1 jako, że jest to często nieadekwatne do stanu ogólnego chorego oraz z braku dowodów na istnienie wiarygodnego systemu stopniowania choroby
Stopnie zaawansowania obturacji w POChP obturacja - FEV1/FVC < DGN (po leku rozszerzającym oskrzela) 1 - postać łagodna: FEV1 80% wn. 2 - postać umiarkowana: 50% N FEV1 < 80% wn. 3 - postać ciężka: 30% N FEV1 < 50% wn. 4 - postać bardzo ciężka: FEV1 < 30% wn.
Ocena POChP • oceń objawy choroby • oceń nasilenie obturacji oskrzeli • za pomocą spirometrii • oceń ryzyko zaostrzeń wykorzystaj informację z wywiadu o liczbie zaostrzeń i wynik spirometrii; dwa i więcej zaostrzenia w ostatnich 12 miesiącach lub wielkość FEV1 < 50% wartości należnej wskazują na wysokie ryzyko wystąpienia zaostrzenia POChP w przyszłości
Ocena POChP na podstawie objawów i ryzyka zaostrzenia choroby do oceny ryzyka zaostrzenia POChP wybierz zawsze ten z dwóch parametrów, który określa WYŻSZEryzyko: stopień nasilenia obturacji lub liczbę zaostrzeń w ostatnim roku C D FEV1 < 50% wn ≥ 2 Ocena ryzyka stopień ograniczenia przepływu powietrza Ocena ryzyka liczba zaostrzeń w wywiadzie A B ≤ 1 FEV1 ≥ 50% wn mMRC 0-1 mMRC ≥ 2 CAT < 10 CAT ≥ 10 Ocena objawów skala duszności mMRC lub skala CAT wg GOLD 2011/PTChP 2012
Początkowe leczenie farmakologiczne stabilnej POChP* * Leki dla każdej kategorii wymieniono w porządku alfabetycznym, anie w kolejności ich preferencji. **Leki w tej kolumnie mogą być stosowane w monoterapii lub w kombinacji z inną opcją z pierwszej i drugiej kolumny.
Początkowe leczenie farmakologiczne stabilnej POChP * SABA - krótko działający β2-agonista SAMA - krótko działający cholinolityk LABA - długo działający β2-agonista LAMA - długo działający cholinolityk wGKS - wziewny glikokortykosteroid inh-PDE4 - inhibitor fosfodiesterazy 4 * Leki dla każdej kategorii wymieniono w porządku alfabetycznym, anie w kolejności ich preferencji. **Leki w tej kolumnie mogą być stosowane w monoterapii lub w kombinacji z inną opcją z pierwszej i drugiej kolumny.
Początkowe leczenie farmakologiczne POChP w okresie stabilnym aktywna eliminacja czynników ryzyka szczepienia przeciw grypie
Profilaktyka POChP • Przed rozpoczęciem leczenia należy ocenić status palenia chorego (test 5 P) oraz motywację (test motywacji) i stopień uzależnienia od nikotyny (FNT) • Jeśli chory pali >10 papierosów/dobę i ma motywację do porzucenia nałogu należy przepisać leczenie farmakologiczne (NTZ, bupropion, wareniklina) • Chory na POChP powinien otrzymywać każdego roku szczepionkę przeciw grypie
Początkowe leczenie farmakologiczne POChP w okresie stabilnym aktywna eliminacja czynników ryzyka szczepienia przeciw grypie
Co najpierw: LABA czy LAMA?
Tiotropium wykazuje lepszy efekt bronchodilatacyjnyniż salmeterol u chorych na POChP efekt ten jest wyraźniejszy w miarę upływu czasu leczenia Donohue JF i wsp. Chest 2002;122:47 Badana populacja: TIO vs SALM: dzień 1 p=NS 1. wiek = 65 lat dzień 15 p<0,05 2. FEV1 = 40% wn. dzień 169 p<0,05; ∆ poranne FEV1 = 52 mL (p<0,01)
Tiotropium w większym stopniu niż salmeterol wpływa na zmniejszenie duszności a także u większego odsetka chorych powoduje istotną klinicznie poprawę jakości życia wg SGRQ TIO - 51% SALM - 40% p<0,05 Donohue JF i wsp. Chest 2002;122:470
Prawdopodobieństwo wystąpienia pierwszego zaostrzenia POChP: salmeterol vs tiotropium (wg POET) Vogelmeier C. i wsp. NEJM 2011;364:1093
Prawdopodobieństwo wystąpienia pierwszego zaostrzenia POChP: salmeterol vs tiotropium (wg POET, analiza w podgrupach) Vogelmeier C. i wsp. NEJM 2011;364:1093
Wpływ tiotropium na częstość zaostrzeń w różnych stadiach zaawansowania POChP (wg UPLIFT) Decramer M. i wsp. Lancet 2009
Wpływ tiotropium na parametry wentylacyjne w umiarkowanej postaci POChP (wg UPLIFT) Roczne tempo spadku FEV1 Decramer M i wsp. Lancet 2009;374:1171
Wpływ tiotropium na spowolnienie rocznego ubytku FEV1 jest najlepiej wyrażony u chorych, którzy dotychczas nie byli w ogóle leczeni, a tiotropium zastosowano u nich jako pierwszy lek Troosters T. i wsp. ERJ 2010; 36:65