Wypalenie zawodowe jako problem społeczny

1. Wypalenie zawodowejako problem społeczny Aleksandra Kozak Małgorzata Lasak Natalia Marcisz Ilona Ślusarczyk

2. Czym jest? „Wycofanie się” z działalności zawodowej w odpowiedzi na zbyt duży stres lub niezadowolenie z wykonywanej pracy. Połączony z utratą entuzjazmu, zaangażowania oraz poczucia „misji”. Jest to proces rozpoczynający się nadmiernym i długotrwałym działaniem stresu, który wywołuje uczucie napięcia, drażliwość i zmęczenie wśród pracowników. Jego kontynuacją jest izolowanie się, dystansowanie od innych, czemu towarzyszą zachowania apatyczne, cyniczne lub szorstkie i grubiańskie. – Cary Cherniss

3. Kogo dotyczy? Wypalenie zawodowe jest domeną zawodów „w służbie” innemu człowiekowi. Nauczyciele, personel medyczny, duchowni, pracownicy socjalni, terapeuci są w grupie osób najbardziej narażonych. Często i szybko „wypalają się” również pracownicy korporacyjni.

4. Główne przyczyny • Zamartwianie się Pracownicy, którzy mają poczucie, że mogą cały czas zrobić więcej. Lub osoby, które tak naprawdę nie zrobiły wiele, a są wyczerpane fizycznie przez wykonywane czynności, co prowadzi do niezadowolenia z siebie • Kompulsywne dążenie do osiągnięć Cechuje osoby, których osiągnięcie szczęścia jest możliwe tylko poprzez sukcesy zawodowe. Są one często postrzegane jako uczestnicy tzw. „wyściugu szczurów”

5. Główne przyczyny • Nadmierny samokrytycyzm Takie osoby są dla siebie bezlitosne w samoocenie, starają się udowodnić, że mogą więcej przy tym nie potrafią się zatrzymać w swoich działaniach. • Postawa „Zosi- Samosi” Charakterystyczne jest dla niej przekonanie, że tylko ona może zrobić to dobrze. Nie może na nikogo liczyć ani na nikim  polegać. •   Naprawiacz Świata „Naprawiacze świata” nie mierzą sił na zamiary. Chcą zrobić więcej dla innych niż mogą, co prowadzi to ich wyczerpania i niezadowlenia, ponieważ naprawić świata w 100% się nie da.

6. Inne możliwe przyczyny - Uwarunkowania środowiska - Zachwiane poczucie własnej wartości - Trudności w kontrolowaniu i opanowywaniu własnych emocji- Tendencje do nadmiernej rywalizacji- Przedmiotowe traktowanie innych- Przepracowanie- Brak sukcesów, utrata nadziei - Wyczerpanie, niechęć do ludzi, apatia, złość- Bezradność- Niepewność w kontaktach z innymi- Niska samoocena- Brak satysfakcji z pracy- Zbyt wiele obowiązków- Niskie wynagrodzenie

7. Objawy • Depersonalizacja Ujawnia się w postaci przedmiotowego reagowania na innych ludzi, którzy są odbiorcami usług danej osoby np. z klientami czy podopiecznymi -> obojętność, bezduszność, niechęć, nacechowana drażliwość, słabe zainteresowanie odbiorcom.

8. Objawy • Obniżone poczucie dokonań osobistych Oznacza spadek poczucia własnych kompetencji oraz sukcesów w życiu zawodowym -> wiąże się z przekonaniem o własnej nieproduktywności, obniżonych możliwościach realizacji zadań oraz niezdolności do radzenia sobie w trudnych sytuacjach zawodowych

9. Objawy • Wyczerpanie emocjonalne Osoba nadmiernie obciążona emocjonalnie -> stres, zmęczenie, utrata energii, osłabienie czy znużenie

10. Sygnały ostrzegawcze • subiektywne poczucie przepracowania, brak chęci do pracy, • niechęć wychodzenia do pracy, • poczucie izolacji, osamotnienia,  • postrzeganie życia jako ponurego i ciężkiego, • negatywne postawy wobec klientów, • brak cierpliwości, drażliwość, poirytowanie na gruncie rodzinnym, • częste choroby, • negatywne, ucieczkowe, a nawet samobójcze myśli.

11. Skutki • Niekorzystny wpływ na stan zdrowia fizycznego reakcja organizmu na przewlekły stres towarzyszący wypaleniu zawodowym • Niekorzystny wpływ na stan zdrowia psychicznego Wypalenie zawodowe nie jest traktowane jako forma psychopatologii, jednak prowadzi do zaburzeń psychicznych: uzależnienia, zaburzenia lękowe, depresyjne.

12. Wpływ na pracę: • Mniejsze zaangażowanie w pracę • Obniżona skuteczność • Skłonność do konfliktów • Absencja • Automatyzm • bezrefleksyjność • Niedbałość • Wręcz unikanie pracy za wszelką cenę

13. Wpływ na życie osobiste: • Obniżona samoocena • Przenoszenie stresu z pracy do domu • Wyładowywanie negatywnych emocji • Niechęć do życia • Brak widoków na przyszłość • Zaburzenie relacji w życiu prywatnym • Nakładające się zmęczenie, kłopoty ze snem

14. Leczenie • Solidny odpoczynek- jeden z podstawowych sposób na leczenia wypalenia zawodowego • „Remanent życia”- polega na podsumowaniu dotychczasowego życia, dogłębnej analizie sytuacji w jakiej się dana osoba znalazła oraz na wytyczeniu i określeniu celów na przyszłość

15. Leczenie • Zdrowy dystans- zwolnienie tempa, odnalezienie wewnętrznej harmonii (m.in. dzięki ćwiczeniom oddechowym, jodze). Zaleca się również dłuższy sen, a co za tym idzie zmianę dotychczasowych przyzwyczajeń. • Ograniczenie stresu- nauka odpowiednich technik radzenia sobie ze stresem

16. Leczenie • Rozgraniczenie życia osobistego i zawodowego- reorganizacja pracy, skoncentrowanie się na danej pracy poprzez ograniczenie dostępu do rzeczy powodujących roztargnienie. • Słuchać opinii najbliższych- osoby postronne są w stanie przyuważyć złe oznaki zarówno fizyczne i psychiczne. Warto ich zdanie mieć na uwadze , a nawet wziąć sobie je do serca.

17. Leczenie • Wizyta u specjalisty- szczególnie u psychologa jeżeli powyższe rady nie dały pozytywnych skutków bądź w przypadku poczucia trwałego wypalenia. Taka wizyta pozwoli na wyrzucenie z siebie negatywnych emocji (w tym eliminację ciągłego poczucia winy) jak również na zdobycie ciekawych rozwiązań nieustających problemów.

18. Dziękujemy za uwagę. Dziękujemy za uwagę.