DEVİR VE BİRLEŞME

1. DEVİR VE BİRLEŞME Oktay ARIDURU Maliye Uzmanı

2. Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin 522 nci maddesinde, kaldırılan, bölünen ve bölünme suretiyle yeniden oluşturulan muhasebe birimleri arasındaki devir işlemleri açıklanmıştır.

3. Muhasebe biriminin kaldırıldığına ilişkin emir alındığı tarihten kaldırılma tarihine kadar işlemlere devam edilir ve o zamana kadar yapılan ön ödemelerin tahakkuk belgeleri alınmak veya nakden tahsil edilmek suretiyle mahsubu sağlanır. Başka kuruluşlar adına muhasebe birimi hesaplarında toplanmış olan paralar ilgili kuruluşlara gönderilir.

5. 160-İş Avans ve Krediler Hesabı’nda görünen 1500 TL tutarındaki avansın mahsup edilmesi için harcama yetkilisi mutemedine harcamaya ait tahakkuk belgelerinin teslim edilmesi gerektiği bildirilmiştir. Bunun üzerine ilgili mutemet ön ödeme olarak aldığı nakdi henüz mal alımı yapmadığı için muhasebe birimi veznesine iade etmiştir. Yapılacak kayıt aşağıdaki gibidir:

7. 161- Personel Avansları Hesabı’nda görünen 2.000 TL tutarındaki yurtiçi geçici görev yolluğu avansının mahsup edilebilmesi için ilgili memurdan tahakkuk belgelerinin teslimi istenmiştir. Bunun üzerine ilgili memur 1.700 TL tutarındaki Yurtiçi Geçici Görev Yolluğu Bildirimi’ni A Malmüdürlüğü muhasebe birimine teslim etmiş olup kalan avans tutarını da nakden vezneye yatırmıştır. Muhasebe biriminin yapacağı kayıt aşağıda gösterilmiştir:

9. 333 emanetler hesabında görünen 500TL icra kesintisine ait olup ilgili icra müdürlüğünün banka hesabına aktarılmak üzere nakit talebinde bulunulmuştur. Muhasebe biriminin yapacağı kayıt aşağıda belirtilen şekilde olacaktır.

11. Talep edilen nakit muhasebe biriminin banka hesabına hazinece aktarılmıştır. Nakit gelişine ait muhasebe biriminin yapacağı kayıt aşağıdaki şekilde yapılacaktır.

12. Muhasebe biriminin banka hesabına gelen nakit ilgili icra müdürlüğünün banka hesabına aktarılmıştır.

13. İcra müdürlüğü hesabına aktarılan nakdin banka hesabından düşüm kaydı yapılmıştır.

14. 362 fonlar veya diğer kamu idareleri adına yapılan tahsilatlar hesabındaki 3.100 TL nin yükseköğretim kredi harçları tahsilatına ait olduğu tespit edilmiş olup, ilgili kamu idaresine aktarılmak üzere nakit talebinde bulunulmuştur.

15. Kaldırılma tarihi olarak belirlenen günün sonu itibarıyla ilgili defterler incelenerek, alınan ödeneklere karşılık yapılan harcamalardan arta kalan ödenekler tenkis edilir.

16. ÖRNEK A malmüdürlüğü muhasebe biriminin kaldırılma tarihi olan 30/06/2010 tarihi itibariyle bütçe ve ödenek hesaplarına ait olarak aşağıdaki mizanı almıştır.

17. 903-Kullanılacak Ödenekler Hesabında bulunan ödeneklerden harcamacı birimlerin ödeneğe dayanarak gerçekleştirdikleri bütçe giderleri tutarları 905 … hesabına aktarılmıştır. Ödenek hesaplarının kayıtlarının doğruluğunun kontrol edilmesinden sonra 903 … hesabının bakiyesi tenkis edilecek ödenek miktarını göstermektedir. Buna göre tenkis edilmesi gereken tutar 254.000,00-138.716,00=115.284,00 TL dir. yapılması gereken tenkis kaydı aşağıdaki gibidir.

19. Muhasebe birimi son olarak ödenek hesaplarının tamamen kapatılması için 904-Ödenekler Hesabına ilişkin olarak yapılan tenkis kaydından sonra aynı hesabın arta kalan alacak bakiyesi için 905-Ödenekli Giderler Hesabı ile karşılıklı muhasebe kaydı yaparak ödenek hesaplarını kapatmaktadır. Muhasebe birimi konuya ilişkin olarak aşağıdaki şekilde kayıt yapacaktır:

20. Yukarıda açıklanan işlemler tamamlandıktan ve yevmiyeler kapatıldıktan sonra, geçici mizan çıkarılarak devir veren hesaplar için yeniden yevmiye açılır ve aşağıdaki işlemler yapılır:

21. Kasa mevcudu olarak görünen para, teslimat müzekkeresi ile bankaya yatırılır ve teslimat müzekkeresinin bankaca onaylı nüshası muhasebe birimine gelince tutarı hesaplara kaydedildikten sonra banka mevcudu olarak görünen tutar için, devir alan muhasebe birimine aktarılmak üzere gönderme emri düzenlenir ve tutarı aynı bütçeli kamu idarelerinde muhasebe birimleri arası işlemler hesabına, farklı bütçeli kamu idarelerinde net değer hesabına borç, verilen çekler ve gönderme emirleri hesabına alacak; gönderme emrinin onaylı 2 nci nüshası muhasebe birimine geldiğinde ise verilen çekler ve gönderme emirleri hesabına borç, banka hesabına alacak kaydedilir.

22. 2007 yıl sonu itibariyle Genel bütçeli kamu idarelerinde Nakde Dayalı Ödeme Sistemi benimsenmiştir. Nakde Dayalı Ödeme Sistemine göre gün sonunda bankada kalan nakit mevcudu hazineye gönderildiği için bankada kalan bir nakit olmayacaktır.

23. ÖRNEK A mal müdürlüğü muhasebe biriminin kaldırılma tarihi olan 30/06/2010 tarihi itibariyle kasa ve banka hesaplarına ait olarak aşağıdaki mizanı almıştır:

24. Kasa hesabının bakiyesi olarak görülen tutar bankaya yatırılmıştır. Kasa mevcudunun bankaya yattığı banka hesap özet cetvelinden anlaşılmıştır.

25. Genel bütçeli kuruluşlarca gün sonunda Nakde Dayalı Ödeme Sistemine göre; kaydının yapılması gerekmektedir.

26. Ancak mahalli idarelerce; kaydının yapılması gerektiği düşünülmektedir.

27. Muhasebe biriminde mevcut olup devir alan muhasebe birimine teslimi gereken değerlerden, kamu idaresine ait menkul kıymet ve varlıklar, aynı bütçeli kamu idarelerinde muhasebe birimleri arası işlemler hesabına, farklı bütçeli kamu idarelerinde net değer hesabına borç, ilgili menkul kıymet ve varlık hesabına alacak; kişilere ait menkul kıymetler ve teminat mektupları ise ilgili nazım hesaplara borç ve alacak kaydedilerek, hesaplardan çıkarılır ve devir alan muhasebe birimine alındı belgesi karşılığında teslim edilir.

28. Bu maddeye göre yapılması gereken kayıtlar aşağıdaki gibidir:

29. Yukarıda açıklandığı şekilde kasa mevcudu bankaya yatırılıp, banka mevcudu devir alan muhasebe birimine aktarıldıktan sonra, kasa ve banka hesabı dışında kalan ve borç veya alacak artığı devreden hesapların devir tarihine göre artıklarını ayrıntılı olarak gösteren ikişer nüsha devir mizanı düzenlenir. Devir mizanı, devir alan muhasebe biriminin devreden hesaplarla ilgili kayıtlarına esas olacağından, ilgili defterlerde yer alan bilgileri kapsaması gerekir. Devir mizanının birer nüshaları devir alan muhasebe birimine teslim edilir. İkinci nüshaları devir alan muhasebe yetkilisi tarafından imzalandıktan sonra saklanır.

31. Bu işlemler tamamlandıktan sonra, muhasebe biriminin kaldırılma tarihinde, borç artığı devreden hesapların artıkları net değer hesabına borç, borç artıkları ilgili hesaplara alacak; alacak artığı devreden hesapların artıkları ilgili hesaplara borç, alacak artıkları toplamı ise net değer hesabına alacak kaydedilmek suretiyle hesaben devredilir ve muhasebe işlem fişinin ilgili nüshaları devir alan muhasebe birimine gönderilir.

34. Yapılması Gerekenler Verilerin tamamlatılması Şifrelerin iptal edilmesi 600-630 hesaplarının açık girilmesinin sağlanması Yeni açılan birimlere şifre verilmesi

35. Teşekkürler… oariduru@muhasebat.gov.tr 0 312 415 29 19