310 likes | 643 Views
بسم الله الرحمن الرحیم. درس آمار استادمدرس:جناب آقای دکتر حسینی گردآورندگان:رفعت خیابانی/مهشیدلطفی/شهنازفاطمیان. موضوع ارائه:تحلیل استنادی. انواع تحلیل استنادی. تعریف وکاربرد تحلیل استنادی. تحلیل استنادی افقی. شاخص های تحلیل استنادی. تحلیل زوج های کتابشناختی. تحلیل استنادی عمودی.
E N D
بسم الله الرحمن الرحیم درس آمار استادمدرس:جناب آقای دکتر حسینی گردآورندگان:رفعت خیابانی/مهشیدلطفی/شهنازفاطمیان موضوع ارائه:تحلیل استنادی
انواع تحلیل استنادی تعریف وکاربرد تحلیل استنادی تحلیل استنادی افقی شاخص های تحلیل استنادی تحلیل زوج های کتابشناختی تحلیل استنادی عمودی تحلیل استنادی تحلیل زوج های هم استنادی ضریب تاثیرمجلاتif شاخص جی شاخص فوریت شاخص وای شاخص نیمه عمر ارزش متیو شاخص هرش
تعریف تحلیل استنادی ازرایجترین روش های کتابسنجی است که بارویکردکمی به بررسی وتحلیل روابط میان مدارک مورداستنادمی پردازد.دراین روش استنادبه عنوان واحدتجزیه وتحلیل شناخته می شود. این تحلیل باشمارش میزان استفاده ازمنابع توسط پژوهشگران ازطریق شمارش مراجع مورداستناددرپایان مقالات آنان وبررسی استنادهاومراجع که بخشی ازمقالات مجلات راتشکیل می دهندصورت میگیرد.
کاربردتحلیل استنادی تعیین نویسندگان کلیدی تعیین مجلات هسته مطالعه تاریخ علم شناسایی رشته های نوظهور استفاده ازنتایج این تحلیل درسیاست گذاری های علمی ارزیابی رتبه علمی وآثارعلمی یک کشوردرهرموضوع
تعتعقیب اندیشه ها:مطالعه تاریخ علم تحلیل استنادی افقی تحلیل استنادی عمودی مقالات قبلی مآخذمشترک مقاله مقاله مقاله این دومقاله رابطه محتوایی دارند:زوج های کتابشناختی مقالات بعدی ماخذ مقاله ماخذ ززوج های هم استنادی
3 Types of Citation Data Indexes Articles • Citation Impact Authors • Number of papers (Quantity) • Number of Citations (Quality) • Average number of citations/article • h-index & g-index (Quantity & Quality Both) Journals • Journal Impact Factor • h-index
ضریب تأثیرimpact factor: • رتبه بندی وارزیابی کشورها،دانشگاه ها ودانشمندان 198+192 ضریب تاثیرفصلنامه کتاب درسال های 85 و86 10 = 20+ 19
شاخص فوریت درهمان سال انتشاریک مجله به نشریه چقدر استناد می شود؟ایراد درعوامل تاثیر گذار:سرعت انتشار،فراوانی انتشار،سرعت فهرست کردن
شاخص نیمه عمریا قاعده کهنگی متون شاخص نیم عمر، نقش زمان را در بهرهوری از اطلاعات روشن میکند. نشان میدهد که با گذشت زمان از میزان سودمندی مقالات و کتابها کم میشود. یادآوری: در فیزیک هستهای مفهوم نیم عمر به مدت زمان زوال نیمی از ماده رادیواکتیو اطلاق میشود. با وامگیری از علم فیزیک، منظور از نیم عمر متون علمی: مدت زمانی است که در خلال آن نیمی از متون استنادکننده به متون علمی مورد استناد در حوزههای علمی مورد نظر منتشر شده است.
شاخص نیم عمر یا قاعده کهنگی متون • به عبارت دیگر، نیم عمر عبارت است از مدت زمانی که در طول آن نصف ارجاعات یک مجله منتشر شدهاند. • مطالعات نشان میدهد که نیمی از ازجاعات (استنادها) مقالات تازه چاپ شده در دو سال اخیر، به نوشتههای همان سال برمیگردد. • بعد از مدت ده یا پانزده سال (بسته به موضوع) مقالات رشتههای مختلف، سودمندی خود را به عنوان منبع مورد استناد از دست میدهند. • با کمک مطالعات کهنگی، نیم عمر استنادها محاسبه میشود: • علوم که بیشتر جنبه نظری دارند (مانند ریاضیات) دارای نیم عمر طولانی • و علومی که به مباحث نوین، روزآمدی و فناوری وابستگی دارند (مانند پزشکی) دارای نیم عمر کوتاهی هستند. • مطالعات کهنگی و نیم عمر در مدیریت مجموعه منابع اطلاعاتی و توسعه خدمات اطلاعاتی مناسب به کاربران کاربرد دارد.
شاخص هرش (Hirsch Index) . شاخص اچ به این پرسش پاسخ میدهد که هر یک از پژوهشگران به تنهایی چه نقشی در پیشبرد و گسترش مرزهای علوم در حوزههای مختلف دانش بشری دارند؟
نحوه محاسبه شاخص هرش • برای به دست آوردن عدد H، پس از انجام جستجو، باید مقالات را بر حسب استناد به ترتیب نزولی مرتب کرد و شماره مقاله را با تعداد استنادها مقایسه نمود تا تعداد استناد مساوی یا بیشتر از شماره مقاله باشد. • شماره آن مقاله، نشاندهنده عدد H نویسنده است. ایراد:به مقاله های پراستنادبی اعتناست
از آنجایی که از مقاله ششم به بعد، تعداد استنادها 6 یا بیشتر از 6 است، کرشاخص H این پژوهشگر فرضی برابر با عدد 6 میباشد. یعنی فقط 6 مقاله از این پژوهشگر بیشتر یا مساوی 6 استناد دریافت ده است. اندازهگیری دقیق شاخص H به جامعیت پایگاه اطلاعاتی مورد جستجو بستگی دارد. به طوری که شاخص H به دست آمده از پایگاه مختلف اسکوپوس، گوگل اسکالر و وب آوساینس یکسان نیست. معتبرترین و مهمترین منبع برای به دست آوردن شاخص H پایگاه اطلاعاتی Thomson ISI Web of Science است و امکان اندازهگیری خودکار این شاخص را نیز فراهم آورده است. شاخص H علاوه بر مقایسه نویسندگان، برای مقایسه مؤسسات، دانشگاهها و حتی کشورها نیز استفاده میشود، اما بایستی برای چنین مقایسههایی به عوامل گوناگون اثرگذار بر این مقیاس توجه کرد.
شاخص جی (g Index) توسط لئو اگه برای اندازهگیری کمّی برونداد علمی پژوهشگران علم فیزیک و سایر پژوهشگران پیشنهاد شده است. اگه برای اصلاح و بهبود شاخص H، شاخص جی را پیشنهاد نمود. یکی از مهمترین ایرادهای شاخص H این است که هر چند در امتیازدهی به مجموعه فعالیتهای علمی یک فرد، مجله، دانشگاه و کشور، کم استناد بودن یک مقاله بر رتبه آن تأثیری ندارد، اما به همان نسبت هم این شاخص به مقالههای پراستناد بیاعتناست و این قبیل مقالات بر شاخص H پژوهشگر تأثیر قابلتوجهی ندارد.
شاخص جی (ادامه) شاخص جی با استفاده از مجذور تعداد مقالات و مقایسه آن با مجموع استنادها در محاسبات، در واقع مقالههای پراستناد یک پژوهشگر را برجستهتر میکند. شاخص جی بالاترین تعداد (g) مقالات است که 2 بار یا بیشتر به آن استناد شده باشد. این شاخص با استفاده از ضرایب خود، سعی دارد تا از تأثیر مقالههای پراستناد و کماستناد بر نتیجهگیری بکاهد و یکی از نواقص شاخص H را برطرف نماید. کل استناداتش مقایسه با؟ √مجذور تعداد کل مقالات یک نویسنده
شاخص جی • شاخص وای توسط بولن، رودریگز و سمپل در سال 2006پیشنهاد شده است. • سعی دارد با در نظر گرفتن کیفیت و کمیّت، نقاط ضعف دیگر شاخص ها را برطرف نماید. • بدین منظور، از عامل تأثیر به عنوان شاخص کمّی و معادل مقبولیت و از رتبه بر اساس وزن یا رتبه پیچ (Page Rank) به عنوان شاخص کیفی و عامل ارزش استفاده میکند. • شاخص وای، حاصل ضرب عامل تأثیر در رتبه پیچ و در واقع حاصل ضرب کمیّت در کیفیت است و سعی دارد سنجش اعتبار علمی را تا حد امکان کیفی کند.
ارزش متیو • یکی از شاخصهای جدید علمسنجی است که توسط موییج در سال 2006 معرفی شد. • در واقع شکل اصلاح شده ضریبتأثیر است که آن را در یک دوره پنج ساله و در موضوعی خاص محاسبه میکند. • نحوه محاسبه آن تقسیم تعداد استنادها به مقالههای یک مجله در یک دوره پنج ساله بر تعداد مقالههای همان مجله در همان دوره زمانی است • که عدد حاصل را با همین نسبتها در کل حوزه مورد پژوهش اندازهگیری مینماید.
مثال • اگر تعداد استنادها به مقالات یک مجله در یک حوزه موضوعی خاص در یک دوره پنج ساله، A؛ • تعداد کل مقالات منتشره در همان مجله در همین دوره پنج ساله، B؛ • تعداد کل استنادهای دریافت شده در آن حوزه موضوعی خاص، C؛ • و تعداد کل مقالات این حوزه را D بنامیم، • ارزش متیو عبارت خواهد بود از:
مقايسه فراواني مقالات و ارجاعات صورتگرفته به مقالات منتشرشده دانشگاه علوم پزشکي تهران و دانشگاه تهران با دانشگاههای رتبه يکصدم و دويستم دنيا در مجموعه Scopus در رتبهبندی سال 2009 تايمز THS-QS
1-محسنی،حمید،خلاصه مباحث کتابداری واطلاع رسانی ،تهران:کتابدار،1390 2- نورتون،ملانی جی ،مبانی علم اطلاع رسانی،تهران: کتابدار،1384 منابع و ماخذ:
ازتوجه شمامتشکرم لیس للانسان الا ما سعی برای انسان چیزی جزتلاشش نمی ماند.... وبرای تلاش پایانی نیست....