BÖLÜM 31

1. BÖLÜM 31 Faraday Yasası Hazırlayan : Dr. Kadir DEMİR Bölüm31 Faraday Yasası

2. Yasal Uyarı !!! Bu ders notları kapsamında içerikte sunulacak olan bilgiler, örnekler ve anatım sıralamaları Serway&Beichner’ in Fen ve Mühendislik İçin Fizik kitabının II. Cildi olan Elektrik ve Manyetizma Kısmından alınmıştır. Ayrıntılı bilgiler için bu kitaba başvurulmalıdır. Bölüm31 Faraday Yasası

3. 31.1 FARADAY’ IN İNDÜKSİYON YASASI Bir devrede indüklenen EMK, devreden geçen manyetik akının zamana göre türevi ile doğru orantılıdır. Devre aynı alana sahip N sarımdan oluşmuşsa her sarımda emk oluşacağından Faraday’ ın indüksiyon yasası aşağıdaki gibi yazılabilir. Örnek 31.1 Örnek 31.2 Örnek 33.3 Örneklerin kitaptaki çözümleri (sayfa 984-985) irdelenmelidir. 31.2 HAREKETSEL EMK l uzunluğunda olan iletken bir çubuk B manyetik alanı içerisinde, çubuk alana ve v hızına dik olacak şekilde, v hızıyla hareket ederse, çubukta bir emk indüklenir ve bu da aşağıdaki gibi gösterilir. Örnek 31.4 Örnek 31.5 Örneklerin kitaptaki çözümleri (sayfa 987-988) irdelenmelidir. Bölüm31 Faraday Yasası

4. 31.3 LENZ YASASI İndüksiyon emk sının yönü, akım ilmeğinin çevrelediği alandan geçen manyetik akı değişimine karşı koyacak şekilde manyetik akı oluşturabilen akımın yönündedir. Bu Faraday Yasası önündeki (-) işaretini açıklar. Örnek 31.6 Örnek 31.7 Örneklerin kitaptaki çözümleri (sayfa 991-992) irdelenmelidir. 31.4 İNDÜKSİYON EMK’LERİ ve ELEKTRİK ALANLAR • Değişken bir manyetik akının iletken bir halkada emk ve akım oluşturduğu bilindiğine göre, manyetik akı değişiminin sonucu olarak iletkende bir elektrik alanı oluşur diyebiliriz. Bu elektrik alan durgun yüklerin oluşturduğu elektrik alandan şu yönleri ile farklıdır: • Bu elektrik alan korunumlu değidir • Bu elektrik alan zamanla değişir. Örnek 31.8 Örneklerin kitaptaki çözümleri (sayfa 993-994) irdelenmelidir. Bölüm31 Faraday Yasası

5. 31.7 MAXWELL’İN HARİKA DENKLEMLERİ Her hangi kapalı bir yüzeyden geçen elektrik akısının bu yüzey içindeki net Q yükünün o a bölümü olduğunu ifade eden Gauss Yasasıdır. Manyetizmada Gauss Yasası olarak düşünülebilen bu denklem kapalı bir yüzeyden geçen net manyetik akının sıfır olduğunu ifade eder. Bu manyetik alan çizgilerinin herhangi bir noktadan başlamayacağını veya sona eremeyeceğini sezdirir yani doğada yalıtılmış manyetik tek kutupların gözlenemediğini anlatır. Herhangi bir kapalı yol boyunca elektrik alanın çizgi integrali olan emk’in bu kapalı yol boyunca sınırlanan herhangi bir yüzey alanından geçen manyetik akının zamanla değişim hızına eşit olduğunu vurgular. Herhangi bir kapalı yol boyunca manyetik alanın çizgi integrali, bu kapalı yol içinden geçen akımın o ile çarpımının, bu kapalı yol boyunca sınırlanmış herhangi bir yüzeyden geçen elektrik akısının değişim hızının , o o ile çarpımının toplamına eşittir. Bölüm31 Faraday Yasası