Isomerie

1. Dag van het Chemie-onderwijs Didactische verantwoorde chemie-experimenten Zaterdag, 23 oktober 2010 UHasselt - Diepenbeek Isomerie Leo Bergmans & Julien Van paemel

2. Isomerie • De vakinhoudelijke eindterm voor Chemie C9 schrijft voor: • Het begrip isomerie uitleggen aan de hand van representatieve voorbeelden van structuurisomerie (constitutie-isomerie) en stereo-isomerie (configuratie-isomerie). Constitutie-isomerie Bouw van de moleculen verschilt Configuratie-isomerie Bezetting op overeenkomstig C-atoom verschilt Isomerie Leo Bergmans & Julien Van paemel

3. Constitutie-isomerie Ketenisomerie De vorm van de koolstofketen verschilt n-hexaan 2-methylpentaan 3-methylpentaan 2,2-dimethylbutaan 2,3-dimethylbutaan Isomerie Leo Bergmans & Julien Van paemel

4. Constitutie-isomerie Plaatsisomerie Verschillende posities van functionele groepen of meervoudige bindingen propaan-1-ol propaan-2-ol but-1-yn but-2-yn Isomerie Leo Bergmans & Julien Van paemel

5. Constitutie-isomerie Functie-isomerie Verschillende functionele groepen propaanzuur methylethanoaat Isomerie Leo Bergmans & Julien Van paemel

6. Configuratie-isomerie Cis-transisomerie indien een dubbele binding aanwezig is met op elk koolstofatoom twee verschillende atomen of atoomgroepen OF bij ringstructuren cis-but-2-een trans-but-2-een cis-1,2-dimethylcyclopentaan trans-1,2-dimethylcyclopentaan Isomerie Leo Bergmans & Julien Van paemel

7. Configuratie-isomerie Optische isomerie indien minstens 1 asymmetrisch koolstofatoom aanwezig is: een koolstofatoom gebonden aan vier verschillende atomen of atoomgroepen Isomerie Leo Bergmans & Julien Van paemel

8. Propaanzuur • R34 : veroorzaakt brandwonden • S23 : gas/rook:damp/spuitnevel niet inademen(toepasselijke term(en) aan te geven door de fabrikant) • S36 : draag geschikte beschermende kleding • S45 : in geval van ongeval of indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen(hem zo mogelijk het etiket van de fles tonen)

9. Methylethanoaat • R11 : licht ontvlambaar • R36 : irriterend voor de ogen • R66 : herhaalde blootstelling kan een droge of een gebarsten huid veroorzaken • R67 : dampen kunnen slaperigheid en duizeligheid veroorzaken • S16 : verwijderd houden van ontstekingsbronnen-niet roken • S26 : bij aanraking met de ogen onmiddellijk overvloedig met water spoelen en deskundig medisch advies inwinnen • S29 : afval niet in de gootsteen werpen • S33 : maatregelen treffen tegen ontladingen van statische elektriciteit

10. Mg metaal • R11 : licht ontvlambaar • R15 : vormt zeer licht ontvlambaar gas in contact met water • S7/8 : droog houden en in een goed gesloten verpakking bewaren • S43 : in geval van brand nooit water gebruiken

11. Functie-isomerie Breng in twee reageerbuizen twee mL water, gekleurd met een weinig inkt. Voeg aan de eerste reageerbuis ongeveer 2 mL propaanzuur toe, aan de tweede 2 mL methylethanoaat. Schud goed en observeer de oplosbaarheid van propaanzuur en methylethanoaat in water. Bepaal de pH-waarde van beide stoffen door enkele druppels op een bevochtigd UI-papiertje te brengen. Breng 2 mL propaanzuur in reageerbuis 1, 2 mL methylethanoaat in reageerbuis 2. Voeg aan elke reageerbuis een stukje Mg-metaal toe en observeer wat er gebeurt. Voeg vervolgens een paar mL water toe aan beide reageerbuisinhouden. Observeer opnieuw. Vergelijk de viscositeit van beide vloeistoffen. Isomerie Leo Bergmans & Julien Van paemel