مشاوره در تنظیم خانواده

1. بسم الله الرحمن الرحیم مشاوره در تنظیم خانواده دکتر مجتبی صداقت متخصص پزشکی اجتماعی دانشکده پزشکی علوم پزشکی تهران

2. تعریف: *مشاوره: فرآيند برقراري ارتباط فرد با فرد است كه در طي آن ،بين مشاور و فرد يا يك زوج يا يك گروه ارتباط برقرار مي گردد كه در آن مشاور ( فرد دانا ، با انگيزه و توانا ) اطلاعات با ارزش و قابل استفاده را در اختيار طرف مقابل قرار مي دهد و در تصميم گيري براي تغيير رفتار به او /آنها كمك مي كند *مشاوره تنظيم خانواده : ... به آنها كمك مي كند كه تصميمات داوطلبانه و آگاهانه در مورد انتخابهاي باروري و ضد بارداري خود بگيرند فوايد مشاوره تنظيم خانواده 1- افزايش مقبوليت : روش ها را بپذيرند 2- انتخاب روش مناسب: با نيازهاي سلامتي و بهزيستي اجتماعي 3- استفاده موثر از روش 4- مداومت طولاني تر: بدليل آگاهي از چگونگي عمل و استفاده و عوارض و كاهش شايعات و باورهاي غلط

3. نكات: 1- اغلب مورد غفلت پرسنل بدليل عدم اگاهي از اهميت آن 2- درك اهميت مشاوره در كسب رضايت استفاده كننده 3- توسط تمام پرسنل بهداشتي بايد صورت پذيرد مشخصات یک مشاوره خوب: 1- اعتماد سازی – درک احساسات مشاوره گیرنده 2 – ارائه اطلاعات دقیق و بدرد بخور 3 – کمک به تصمیم گیری بر اساس اطلاعات ، نیاز ها و شرائط 4 – کمک در به خاطر سپاری 5 - ضرورتا طولانی نیست مشاوره خوب: عده بیشتر انتخاب بهتر و به مدت طولانی تر

4. مراحل انجام مشاوره GATHER: 1 – GREETING ( خوش آمد گوئی ): دوستانه و محترمانه : احساس پذیرش در هر ویزیت و با هر کس مشخصات خوشامد گوئی خوب : 1- بمحض ورود و توسط اولین فرد 2 – مکان مناسب برای انتظار 3 – مکان مطلوب و جذاب ، پوستر هایی آموزشی - بهداشتی 4 – بروشور و پمفلت برای مطالعه 5 – توضیح در مورد انتظارات ( شفاهی ، کتبی ، MULTIMEDIA) 6 – آمادگی پرسنل برای پاسخگوئی به سوالات مشتری منتظر 7 – توضیح در مورد فرآیند دریافت خدمت 8 – رعایت حریم خصوصی 9 – اطمینان بخشیدن در خصوص حفظ اسرار * مثال: سلام به مرکز ما خوش آمدید ، من اسمم .... است ، چه کمکی می توانم بکنم ، آیا قبلا به مرکز ما آمده اید؟

5. ASKING (سوال کردن): سوال خوب نصف پاسخ چرا سوال می کنیم؟ 1 – علت آمدن 2 – آگاهی از خواسته ها ، نیازها 3 – آگاهی از احساسات و نگرش ها 4 – نشان بدهیم حواسمان به اوست 5- آگاهی از سطح دانش و تجربیات 6 – آگاهی از رفتارها فقدان استاندارد جامع در مشاوره بهترین سوال ، سوالی است که منجر به سوال دیگر و ایجاد مکالمه شود

6. نحوه موثر پرسیدن سوال: 1 – لحن صدا : علاقه و توجه 2 – کلمات قابل فهم 3 – هر بار یک سوال و منتظر پاسخ شدن 4 – استفاده از کلمات مشوق: ( فکر می کنی اگر اینجوری بشه ، چطور می شه؟) 5 – استفاده از کلمات : بعد ، و ، .... 6 – بیان علت سوالات ظریف و حساس( روش ضد بارداری قبلی شما چه بوده ) 7 – اجتناب از (چرا): جستجوی مقصر 8 – جابجا کردن سوال غیر قابل فهم 9 – سوال از انتظار از مشاوره : با ادب ولی مستقیم 10 – سوالات باز بهتر از سوالات بسته سوال بسته: 1 - آیا برای تنظیم خانواده آمده اید؟ 2 – آیا در مورد این روش چیزی چیزی شنیده اید؟ 3 – آیا این روش را ترجیح نمی دهید؟ سوالات باز: 1 – ممکن است در خصوص علت آمدنتان توضیح دهید 2 – در مورد این روش چه چیزی شنیده اید؟ 3 - چه سوالاتی در مورد این روش دارید؟ *آیا فکرنمی کنید اینکار را نباید می کردید؟

7. چگونه گوش کننده فعال باشید 1 – پذیرش مراجعه کننده همانگونه که هست - به عنوان خود و نه نماینده گروه 2 – به چگونگی بیان توجه کنید 3 – حرکت با سرعت مراجعه کننده – اجازه فکر کردن ، سوال و صحبت 4 – فکر کردن به آنچه می گوید نه آنچه خواهد گفت 5 – تکرار و خلاص کردن حرف های وی 6 – راحت نشستن : اجتناب از حرکت های اضافی

8. TELLING ( بیان کردن): • پاسخ دادن به انتظارات – ارائه اطلاعات • انواع انتخاب ، مزایا و مضرات • دقیق و اختصاصی • پرهیز از ارائه اطلاعات بی مورد *روش خوب : داشتن کلسترول بالا احتمال سکته را بالا می برد **روش بهتر ( خلاصه ): برای کسی که کلسترول بیش از 160 دارد/ بهترین راه حفاظت از سکته کم کردن مصرف کلسترول است ***بهترین : ( خلاصه و دقیق ) : اگر بخواهی سکته نکنی باید کلسترولت را با دارو زیر 130 بیاوری

9. HELP ( کمک کردن) : کمک کردن به انتخاب سوال از روشی که خودش فکرکرده و ارزیابی آن اگر پاسخ به هر سه سوال زیر منفی بود هر روشی بود قابل قبول است: 1 – آیا شیر می دهد ؟ چه مدت ؟ زیر 6 هفته : اجتناب از روش های هورمونی 6 هفته تا 6 ماه : اجتناب از قر های ترکیبی و تزریق ماهانه بالای 6 ماه : آمنوره شیر دهی مناسب نیست 2 – آیا باز هم بچه می خواهند؟ استریل کردن 3 – آیا در معرض STD هستند؟ کاندوم در کنار یک روش دیگر حتما این سوال پرسیده می شود: ( تصمیم گرفتی که چه کنی؟ ) 1 – واضح کردن تصمیم 2 – نشان می دهد تصمیم مال اوست 3 – ایجاد نوعی تعهد 4 – روشن شدن تصمیم نهائی برای مشاور (.... پس تصمیم گرفتی که ....)

10. EXPLAINING ( توضیح دادن ): اطلاعات در مورد نحوه عملی کردن تصمیم سوال خوب : آیا فکر می کنی از عهده کار بر می آئی؟ چه چیزی مانع تو می شود؟ نکتههائی برای کمک به یاد آوری آموزه ها: 1 – کوتاه : فقط مهم ها 2 – ساده : جملات و لغات ساده 3 – نکات جدا جدا 4 – شمارش نکات 5 – اولویت در بیان 6 – دسته بندی نکات ( 4 دلیل طبی ، یک دلیل اجتماعی .....) 7 – تکرار 8 – مثال و نمونه 9 – اختصاصی و دقیق : نخ IUD را منظم چک کنید : ماه اول و دوم و .... 10 – درست کردن لینک : موقع صبحانه قرصت را بخور ، جلوی آئینه و .... 11 – چک فهمیدن : درخواست تکرار 12 – ارائه دست نویس

11. RETURNING ( بازگشت ) : امکان و اجازه بازگشت در صورت نیاز عدم اجبار در بازگشت : ارائه وسائل به اندازه کافی محدود کردن ملاقات به دلائل بازگشت 1 – پیدا کنید چه می خواهد ؟( آیا راضی بودی ، آیا مشکلی پیدا کردی؟) 2 – به آنچه می خواهد پاسخ دهید؟ مشکل را حل کنید . چک کنید آیا روش را فهمیده یا خیر استفاده از کلمات زیر برای افزایش احتمال بازگشت در صورت تمایل : به هر دلیل ، هر وقت دوست داشتی بیا امیدوارم دوباره بیبینمتان