110 likes | 305 Views
Dziura ozonowa. Wykonali : Maksym Valchuk Solomiya Nakonechna. Co to jest ozon ?. Ozon jest to jedna z dwóch odmian alotropowych tlenu. „Zwykły” tlen ma postać cząsteczek dwuatomowych ‘O2’ Ozon, względnie rzadko występujący, to druga odmiana tlenu o wzorze ‘O3’.
E N D
Dziuraozonowa Wykonali:MaksymValchukSolomiyaNakonechna
Co to jest ozon? • Ozon jest to jedna z dwóch odmian alotropowych tlenu. „Zwykły” tlen ma postać cząsteczek dwuatomowych ‘O2’ Ozon, względnie rzadko występujący, to druga odmiana tlenu o wzorze ‘O3’. • Około 90% ozonu znajduje się w atmosferze, położonej na wysokości od około 10 do 50 km nad powierzchnią Ziemi. Ten stratosferyczny ozon znany jest pod nazwą „warstwy ozonowej”. • W stratosferze, w wyniku oddziaływania promieniowania słonecznego w paśmie ultrafioletu, czyli fali o długości 280-320 mm cząsteczka tlenu ‘O2’ zostaje rozbita na dwa atomy tlenu ‘O’. Ten atomowy ‘O’ jest bardzo aktywny chemicznie i reaguje z tlenem cząsteczkowy ‘O2’ tworząc ozon ‘O3’.
Czym jest dziura ozonowa? • W atmosferze ziemskiej na wysokości od 10 do 50 km występuje warstwa o podwyższonej koncentracji ozonu (O3) - ozonosfera. Maksymalne stężenie ozonu utrzymuje się na wysokości ok. 23 km. Od końca lat 70 - tych obserwuje się znaczny spadek zawartości ozonu, szczególnie nad Antarktydą, w rejonie bieguna południowego. Zmniejszenie koncentracji ozonu w ozonosferze jest nazywane dziurą ozonową.
Powstanie dziury ozonowej • Dziura ozonowa powstaje wskutek niszczenia warstwy ozonowej przez związki chemiczne, zwane freonami. W latach 70-tych i 80-tych były powszechnie stosowane w urządzeniach chłodniczych, klimatyzatorach, różnego rodzaju aerozolach i gaśnicach a także przy produkcji mebli i piankowych tworzyw sztucznych. W elektronice stosowano je do czyszczenia płyt głównych komputerów.Freony to związki chloru, fluoru i węgla (w skrócie CFCs). Każda cząstka freonów jest nieaktywna i nie reaguje z substancjami, z którymi się styka. Jest tak lekka, że nie pozostaje w dolnej (przyziemnej) warstwie atmosfery ziemskiej, w której żyją ludzie, rośliny i zwierzęta. Wszystkie te cechy freonów zadecydowały o ich wielkiej popularności. Okazało się jednak, że freony mają również wielką wadę - niszczą ozon! Freony są tak trwałe, że kiedy dostaną się do atmosfery, mogą tam pozostawać w nawet ponad 130 lat. Miliony ton freonów gromadzi się więc w ozonosferze, gdzie działa na nie promieniowanie ultrafioletowe powodujące ich rozkład. W skutek ich rozpadu pod wpływem promieniowania słonecznego powstają atomy chloru, który skutecznie niszczy warstwę ozonową - jedyną ochronę przed promieniowaniem UV.
Skutki niszczenia warstwy ozonowej • Jeśli warstwa ozonowa stanie się zbyt cienka, aby ochronić Ziemię przed zabójczym promieniowaniem Słońca może dojść do katastrofy. Rośliny wystawione na działanie szkodliwego czynnika mogą nie wyprodukować nasion co może doprowadzić do wyginięcia niektórych gatunków roślin uprawnych. Bez roślin które można wykorzystać jako pokarm zaczną ginąć zwierzęta, a od nich już niedaleko do ludzi. Brak ozonu lub jego znaczny niedobór może spowodować zmiany i zakłócenia naturalnych łańcuchów pokarmowych. Uszkodzenie zielonych roślin lądowych mogłoby na przykład zakłócić cykl przemiany dwutlenku węgla. Przyspieszyło by to znacznie proces tworzenia się niepożądanego efektu cieplarnianego, z którym i tak jest już kłopot. Promieniowanie ultrafioletowe może jednak negatywnie wpływać bezpośrednio na ludzi. Poprzez wytwarzanie pigmentów w skórze, człowiek tylko w niewielkim stopniu jest zdolny do obrony. Nadmierne promieniowanie UV może osłabiać u ludzi system immunologiczny i tym samym zmniejszać odporność na infekcje i choroby. Wśród chorób tych najgroźniejsze są z pewnością choroby nowotworowe, a szczególnie nowotwory skóry (np. czerniak). Ponadto promieniowanie ultrafioletowe powoduje podrażnienie spojówek, a przez to występowanie licznych chorób oczu, głównie zaćmy. Promienie UV powodują także przyspieszenie procesów starzenia się skóry.
Dziura ozonowa i kosmiczne katastrofy • Symulacje astrofizyczne sugerują, że warstwa ozonowa mogłaby zostać zniszczona przez bliski Ziemi rozbłysk promieniowania gamma związany ze "śmiercią" gwiazdy. Źródło tego zjawiska nie jest do końca znane, ale szansa wystąpienia takiej katastrofy w ciągu najbliższego stulecia jest znikoma - przewiduje się, że "śmierć" Słońca nastąpi za około 4 mld lat. Skutkiem oddziaływania na atmosferę promieni gamma zgodnie z symulacjami w zamkniętym obecnie instytucie fizyki pod Genewą w Szwajcarii miałoby być wytworzenie ogromnych ilości tlenków azotu, które weszłyby w reakcję z ozonem doprowadzając do jego rozpadu. Dziura ozonowa ogarnęłaby całą planetę na wiele miesięcy. • Istnieje też hipoteza, według której wymieranie pod koniec permu spowodowała emisja gazów wulkanicznych. Weszły one w reakcję z ozonem powodując powstanie dziury ozonowej, co (wg tej hipotezy) było jedną z przyczyn zagłady wielu gatunków.
Dziura Ozonowa Nad Antarktydą • NIEBIESKI – Dziura ozonowa • ŻÓŁTY, ZIELONY – Powłoka ozonowa (ozonosfera)