Μεθοδολογίες και Εργαλεία Ανάλυσης και Σχεδιασμού Π.Σ.

1. Μεθοδολογίες και Εργαλεία Ανάλυσης και Σχεδιασμού Π.Σ. Σπύρος Κοκολάκης sak@aegean.gr ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Ε’ Εξάμηνο 2012-2013 Διάλεξη 5

2. Stage 1: Διερεύνηση Τρεχουσών Απαιτήσεων – Investigation of Current Requirements

3. Business Activity Model - Μοντέλο Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων • Παρουσιάζει τις βασικές δραστηριότητες της επιχειρηματικής περιοχής που μελετάμε. • Χρησιμοποιείται για να οριοθετήσουμε την περιοχή που θα αναλύσουμε. • Βοηθά στην επιλογή των λύσεων που θα υλοποιήσουμε • Βοηθά στην επικοινωνία με τους χρήστες. • Διακρίνουμε φυσικές δραστηριότητες και ‘λογικές’ δραστηριότητες.

5. Business Activity Model: Συλλογή πληροφοριών • Συνεντεύξεις • Εξέταση τεκμηρίωσης προηγούμενων μελετών ή υφιστάμενων συστημάτων • Ερωτηματολόγια • Επισκόπηση της εργασίας της επιχείρησης • Ημερίδες – workshops • Brainstorming

6. Work practice modelling –Μοντελοποίηση εργασιακών πρακτικών • Ενώ το Business Activity Model ορίζει τις επιχειρηματικές δραστηριότητες με βάση το τι και πότε, το Work Practice Model προδιαγράφει ποιος εκτελεί κάθε εργασία, πού, πώς και ίσως γιατί. • Το μοντέλο περιλαμβάνει: • Κατάλογο χρηστών (user catalogue) • Μοντέλα εργασιών (task models)

7. Work practice modelling –Μοντελοποίηση εργασιακών πρακτικών

8. Κατάλογος χρηστών

9. Investigate & Define Requirements • Λειτουργικές απαιτήσεις • Μη-λειτουργικές απαιτήσεις • Κατάλογος απαιτήσεων

12. Investigate Current Processing • Διαγράμματα Ροής Δεδομένων • Διάγραμμα πλαίσιο (context diagram) • Διάγραμμα επιπέδου 1 • Προσοχή στις διαφορές • στον συμβολισμό • στην αρίθμηση (επίπεδο 0 = διάγραμμα πλαίσιο, γενικότερο διάγραμμα το διάγραμμα επιπέδου 1) • γενικά πιο χαλαροί κανόνες

13. a Supplier b Purchaser Payment Delivery Note Purchase Order Rejected P.O. Copy #2 Delivery Invoice Details Matched P.O. Copy #2 e d ZigZag Warehouse Matched Invoice Despatch Note Accounts Customer System Stock Report Matched C.O. Customer Order Copy #1 P.O.Quantities Customer Order b c Sales and Purchaser Marketing

15. Investigate Current Processing Despatch Supervisor Sales and Matched Marketing Despatch Rpt Customer Order Despatch Report Matched C.O. Copy #1 Despatch Clerk • Ανάπτυξη ΔΡΔ – Διάφορες τεχνικές • Business Activity Models • Resource Flow Diagrams • Document Flow Diagrams

16. BAM => DFD Check Delivery 2 Goods Receiving b Check Supplier Delivery Place Goods Delivery Note in Delivery Dock P.O. Copy Matched P.O. Purchase Orders M1 Allocate Stock T2 Matched P.O.’s Location Matched P.O. Remove Goods from Delivery Dock New Stock M2 Stock 3 Stock Keeping Store Stock Store Goods in Depot

17. Investigate Current Processing • Kατασκευάζουμε “Current Physical Data Flow Model” (Φυσικό ΔΡΔ Τρέχοντος Συστήματος) • Περιγραφές εξωτερικών οντοτήτων • Λεξικό • Περιγραφές επεξεργασιών (Elementary Process Description) • Γενική και όχι αναλυτική περιγραφή • Περιγραφές I/O

19. Investigate Current Data • Logical Data Modelling – LDM • Πρόκειται για Διαγράμματα Οντοτήτων – Συσχετίσεων (Entity – Relationship Diagrams, E-R) • Αποτελείται από δύο μέρη: • Τα διαγράμματα (Logical Data Structure) • Κείμενο περιγραφής κάθε στοιχείου του διαγράμματος

20. Investigate Current Data Οντότητες – Σχέσεις μεταξύ οντοτήτων

21. Investigate Current Data Προμηθευτής αναλαμβάνει να εκτελέσει ανατίθεται σε Εντολή Προμήθειας Optionality

23. Investigate Current Data • Η επεξεργασία συνεχίζεται ώστε • να έχουμε μόνο σχέσεις ένα-προς-πολλά (master-detail), • να προσδιορίσουμε όλα τα γνωρίσματα κάθε οντότητας, • να απαλλαγούμε από σχέσεις που δεν έχουν νόημα ή δεν χρειάζονται, • να εξασφαλίσουμε ότι κάθε οντότητα είναι «προσβάσιμη» (access paths), • να βεβαιώσουμε ότι για κάθε οντότητα υπάρχει αντίστοιχη επεξεργασία που τη δημιουργεί, την ενημερώνει κ.λπ.

24. Investigate Current Data

25. Investigate Current Data Η τεκμηρίωση ολοκληρώνεται με την αναλυτική περιγραφή κάθε οντότητας: • Όνομα και σύντομη περιγραφή. • Γνωρίσματα, πρωτεύον κλειδί, ξένο κλειδί, mandatory/optional. • Ποσότητες • Χρήστες • Πρόσβαση κάθε χρήστη (Read, Create, Delete, Modify) • Ρυθμός αύξηση της ποσότητας • Αρχειοθέτηση

26. Derive Logical View of Current Services • Εξαγωγή λογικής άποψης τρεχουσών υπηρεσιών • Ομαδοποιούμε τις οντότητες του λογικού μοντέλου δεδομένων, έτσι ώστε μία ομάδα οντοτήτων να αντιστοιχεί σε ένα αρχείο. • Μετατρέπουμε το φυσικό ΔΡΔ σε λογικό ΔΡΔ. • Προσοχή στην αντιστοιχία ΔΡΔ και Λογικού Μοντέλου Δεδομένων.

27. Assemble Investigation Results (Συγκέντρωσε τα αποτελέσματα) • Διάγραμμα πλαίσιο • Λογικό Διάγραμμα Ροής Δεδομένων • Λογικό Μοντέλο Δεδομένων • Κατάλογος απαιτήσεων • Κατάλογος χρηστών

28. Stage 2: Business System Option

29. Stage 2: Business System Option • Έχουμε ήδη αναφερθεί στην εναλλακτικές λύσεις. Μόνο που μέχρι τώρα οι λύσεις στις οποίες αναφερόμασταν ήταν πολύ γενικές. Τώρα θα τις εξειδικεύσουμε. • Δύο δραστηριότητες: • Define BSOs:Όρισε επιχειρηματικές επιλογές • Select BSOs:Επέλεξε επιχειρηματική επιλογή

30. Ορίζοντας και διαλέγοντας BSOs Μία επαναληπτική διαδικασία

31. Προσδιόρισε ελάχιστες απαιτήσεις • Πάρε τον κατάλογο με τις απαιτήσεις • Εξέτασε ποιες από αυτές είναι άκρως απαραίτητες και δεν θα μπορούσαμε να έχουμε σύστημα χωρίς αυτές.

32. Φτιάξε προσχέδιο BSOs • Για κάθε BSO θα πρέπει να έχουμε (εκτός της περιγραφής και των απαιτήσεων, από τον κατάλογο, που περιλαμβάνει): • Εκτίμηση κόστους • Απαιτούμενος χρόνος υλοποίησης • Τεχνική περιγραφή (γενική, σε υψηλό επίπεδο αφαίρεσης) • Διεπαφές με το χρήστη • Βασική αρχιτεκτονική του συστήματος • Όγκος δεδομένων και συναλλαγών (εκτίμηση) • Βασικά οφέλη • Επίπτωση στον οργανισμό και σε άλλα συστήματα

33. Φτιάξε προσχέδιο BSOs • BSO-1: Οι ελάχιστες απαιτήσεις • BSO-2: Οι ελάχιστες απαιτήσεις και επιπλέον… • BSO-3: ….

34. Διάλεξε υποσύνολο BSOs και ανάλυσέ το • Δεν βιαζόμαστε να επιλέξουμε μία λύση • Επιλέγουμε 2-3 λύσεις και προχωράμε σε περαιτέρω ανάλυση • Ανάλυση Κόστους/Οφέλους • Ανάλυση Επιπτώσεων • Σχέδια ανάπτυξης και ‘ολοκλήρωσης’ • Φτιάξε ένα πιθανό πλάνο έργου για το κάθε ένα.

35. Παρουσίαση των BSO • Παρουσίαση • Διαφάνειες • Αναφορές • Πρωτότυπα και επίδειξη • Έμφαση σε δυνατά σημεία και αδυναμίες • Συχνά η Επιτροπή Έργου θα ζητήσει ένα υβριδικό BSO ή ένα εντελώς καινούργιο. • Ίσως να σταματήσει το έργο τελείως.

36. Επιλογή και τεκμηρίωση BSO • Επιλογή ενός BSO • Πλήρης τεκμηρίωσή του • ΔΡΔ • Λογικό Μοντέλο Δεδομένων • Κατάλογος χρηστών συστήματος

37. Stage 3: Definition of Requirements

38. Stage 3: Definition of Requirements • Define required system processing • Λογικό μοντέλο ροής δεδομένων νέου συστήματος • Develop required data model • Λογικό μοντέλο δεδομένων νέου συστήματος • Derive system functions • Develop user job specifications • Enhance required data model • Develop specification prototypes • Develop processing specification • Confirm system objectives • Assemble requirements specification

39. Derive system functions – Εξαγωγή λειτουργιών συστήματος • Οι υπηρεσίες που προσφέρει το πληροφοριακό σύστημα στους χρήστες ονομάζονται ‘λειτουργίες’ • Οι λειτουργίες που μπορεί να αξιοποιήσει ένας χρήστης εξαρτώνται από το ρόλο του χρήστη • Οι λειτουργίες είναι συνήθως προσβάσιμες μέσω κάποιων menu • Οι λειτουργίες αυτές συνήθως εμπλέκουν το χρήστη σε κάποιον ‘διάλογο’ με το σύστημα

40. Derive system functions – Εξαγωγή λειτουργιών συστήματος Ορισμός Λειτουργίας: • Μία Λειτουργία είναι ένα σύνολο επεξεργασιών που οι χρήστες θέλουν να εκτελούνται μαζί • Μία Λειτουργία είναι ένα σύνολο επεξεργασιών που ανταποκρίνονται σε κάποιο γεγονός • Μία Λειτουργία είναι το βασικό στοιχείο στο οποίο στηρίζεται ο φυσικός σχεδιασμός του συστήματος

41. Είδη Λειτουργιών • Αναζήτηση ή Ενημέρωση • On-line ή Off-line • Ενεργοποίηση από το χρήστη ή ενεργοποίηση από το σύστημα

42. Το μοντέλο της Λειτουργίας Function Valid Output Output Process Update or Event & Function Input Events Enquiry Enquiry Input Enquiry Process Output Process Triggers Integrity Function Errors Error Syntax Control Error Output Errors Errors Process Function Definition Boundary Database

43. Προσδιορισμός Λειτουργιών 1 Maintain Purchase Order D3 Products 1.1 b Product Details Create Proposed Purchase Order Supplier D7 Suppliers P.O.Quantities Purchaser Details Depot Address * D6 Depot 1 Proposed P.O. Purchase Order Availability 1.2 a Confirm Purchase D1 Supplier Amended P.O. Purchase Orders Amended P.O. Order * 2 Delivery Details Delivery Schedule 1.3 i Delivery Arrange Stock Clerk Schedule Delivery 3 *

45. Διάλογος με το χρήστη Function User Role Delivery Scheduler Goods In Clerk Purchaser P. O. Clerk Stock Keeper

46. Develop user job specifications • Προσδιόρισε τις εργασίες που γίνονται στο σύστημα • Αντιστοίχισε εργασίες σε ρόλους • Προσδιόρισε αλληλεπίδραση ρόλων χρηστών με το σύστημα

47. Enhance required data model • Κανονικοποίηση (Normalisation) • 3NF τουλάχιστον

48. Develop specification prototypes PROJECT MANAGEMENT Prototyping Scope & Objectives Prototyping Report TEAM LEADER Define/ Develop Demonstrate Review Redefine Prototype or Operate Scope USER

49. Develop processing specification – Ανάπτυξε προδιαγραφές επεξεργασίας

50. Stage 4: Technical Systems Options • Προσδιόρισε τις τεχνικές επιλογές (TSOs) • Γενική περιγραφή • Ανάλυση επιπτώσεων • Σχέδιο υλοποίησης • Ανάλυση κόστους/οφέλους • Επέλεξε TSO