Intussusception

Intussusception Aron Freyr Lúðvíksson

Almennt • Þegar partur af görn smokkast inn í sjálfa sig. • Veldur auknum bláæða- og lymfu þrýsting sem aftur veldur interstitial bjúg sem getur svo aftur leitt til ischemiu, perforationar og peritonitis. • Er algengasta bráða kvið vandamál í ungum börnum, sérstaklega yngri en 2 ára. Önnur algengasta orsök garnastíflu á eftir pyloric stenosis

Gerðir • Algengast á ileocecal svæði en einnig • Ileo-ileo-colic • Jejuno-jejuno • Jejuno-ileal • Colo-colic

Meingerð • Í ileo-colic er 75% idiopathic. Hugsanlegar skýringar: • Seasonal variation, mest með gastroenterítum • Hefur verið tengt rotaveiru bóluefni • 30% höfðu otitis media, flensueinkenni eða öndunarfæra sýkingu fyrir intussusception

Meingerð • Í veirusýkingum (adeno-rotaveirur) eykst eitilvefur og veldur hypertrophyskum peyer patches í terminal ileum og getur þetta hugsanlega virkað sem lead point. • Lead point er oftar sjáanlegur hjá börnum eldri en 5 ára en margir sjúkdómar í görnum geta aukið hættu á intussusception. • Small bowel lymphoma • Meckels diverticulum • Duplication cysts • Polypar • Vascular malformasjónir • Parasites (Ascaris lumbricoides) • Henoch-schönlein purpura (Bowel wall hematoma) • Cystic fibrosis (þykkar harðar hægðir) • Inverted appendiceal stumps • Crohn sjúkdómur (bólgur + strictúrur)

Klínísk mynd • Venjulega hraustir einstaklingar • KK/KvK 3/2 • 60% í einstaklingum yngri en 1 árs • 80% í einstaklingum yngri en 2 ára • Getur jafnvel komið fram hjá fóstir.

Klínísk mynd • Slæmur krampakenndur verkur í kvið sem kemur í köstum með um 15-20 mín millibili • Stöðurgur grátur og leggir dregnir að kvið • Verkjaköst verða tíðari og uppköst fylga • Milli verkja getur barnið hagað sér eðlilega en þegar lengra líður á sjúkdómin þá aukinn sljóleiki (ruglað saman við meningit)

Klínísk mynd • Getur einnig verið blóðugar og slímugar hægðir og hafa um 70% jákv. Hemokult • Sausage-shaped abdominal mass getur þreyfast hægra megin í kvið. • Allt að 20% mjög ungra finna ekki verki • Margir eldri krakkar hafa bara kviðverki.

Greining + non surgical meðferð • Setja niður sondu og gefa iv vökva • Rectal innhellingar (Baríum skuggaefni, loft skuggaefni) • Er bæði greinandi og hugsanlega nægjanleg meðferð þar sem skuggaefni eða lofti (CO2) er dælt inn rectalt og þrýstingurinn látinn losa intussusceptionina. • Helsta aukaverkun eru perforasjónir á distal hluta þarma, oftast transvers colon en það getur gerst í um eða undir 1% tilfella

Baríum innhelling

Loft inndæling

Greining + non surgical meðferð • Mest hætta á perforatio hjá ungbörnum yngri en 6 mán sem hafa haft einkenni i 3 daga eða lengur. • Meðferðin virkar í 75-90% tilfella hjá ileo-colic intussisception, verr ef ileo-ileo-colic og ef ekki idipathic • Líkur á að þetta gerist aftur eftir þessar meðferðir eru um 10%.

Greining • Abdomenalyfirlit • Geta sýnt stíflanir og víkkaðar þarmalykkjur. • Loft í kviðarholi getur sést og er þá merki um perforatio • Target sign (í 26% einstaklinga) Tveir samliggjandi hringir á hægra nýra.

Abdomenalyfirlit

Greining • Ómun • Getur verið gott greiningartæki • Klassísk mynd er Bull’s eye (coiled spring) • Getur greint ileo-ileal intussusceptions • Greinig lead point í 2/3 tilfella þar sem um slíkan er að ræða. • TS getur greint intussusceptions en oft ekki þörf á þessari rannsókn.

Ómun

Meðferð • Skurðaðgerð er gerð þegar nonoperative meðferðir gagnast ekki eða þegar um mikinn fyllidefect er að ræða. • Í aðgerð er reynd manual reduction en eftir það er hætta á endurkomu um 1% • Ef ekki hægt að gera manual reduction þá er gerð resection með primary anastomosis. Við það er hætt á endurkomu nánast engin. • Gefa skal iv sýklalyf fyrir aðgerð.

Intussusception