Н.Гэндэнжамцын нэрэмжит ЭХ ХҮҮХДИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ҮНДЭСНИЙ ТӨВ

1. Н.Гэндэнжамцын нэрэмжит ЭХ ХҮҮХДИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ҮНДЭСНИЙ ТӨВ Томуу,томуу-төст өвчин,сэргийлэлт,эмнэлзүйн удирдамж ЭХЭМҮТ-ийн АЭЭСТ-ийн эрхлэгч О.Солонго

2. Томуу,томуу-төст өвчин,сэргийлэлт,эмнэлзүйн удирдамж Хамгийн элбэг тохиолдох өвчин - Томуу,томуу төст өвчин буюу АЗЦХӨ Сэрүүн бүсийн орнуудад - Жилд 6 удаа ТТӨ –р өвчилдөг Далд,хөнгөн хэлбэр - 20-40 % Амбулоторийн тусламж - 20-30 % Анхдагч шалтгаан - 95 % нь вирус Амьсгалын замын хам шинж - 200 гаруй төрлийн вирус үүсгэдэг.

4. Томуу,томуу-төст өвчин,сэргийлэлт,эмнэлзүйн удирдамж Томуу : амьсгалын замаар дамжин тархаж,бүх насны хүмүүсийг өвчлүүлдэг цочмог халдварт өвчин Өвчний эх уурхай : өвчтэй хүн Нууц үе: 1-5 хоног,дунджаар 48 цаг Халдвартай үе: өвчний нууц үеийн сүүлч,эмнэлзүйн шинж тэмдэг илэрснээс хойш эхний 3-5 хоногт хамгийн их халдвартай.Хүүхдэд 7 хоног байж болно. Улиралчлал: 10- 4 сард өвчлөл ихэснэ. Халдвар дамжих зам: Агаар дусал, ахуйн хавьтал Дархлаа: Халдвар үүсгэсэн “ тухайн вирус”-ийн л эсрэг өвөрмөц дархлаа үүсдэг. Эсрэгтөрөгчийн өөрчлөлтөнд орсон вирусээс хуучин дархлаа нь хамгаалахгүй

5. Урьдчилан сэргийлэлт Эрүүл мэндийн сайдын 2002 оны 232 тоот тушаал “Томуу, томуу-төст өвчинтэй тэмцэх, сэргийлэх арга хэмжээний заавар”, Эрүүл мэндийн сайдын 2004 оны 36 дугаар тушаал “Томуу өвчний цар тахалтай тэмцэх, сэргийлэх ажлын үндсэн чиглэл, үйл ажиллагааны 2004-2007 оны төлөвлөгөө”-г үндэслэн зохион байгуулна. Томуугийн урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ нь үндсэндээ: 1. Томуугийн улирлын завсар дахь буюу 5-9 дүгээр сард хийх бэлтгэл ажил, • Томуугийн улиралд буюу 10 дугаар сараас дараа оны 5 дугаар сард хэрэгжүүлэх томуутай тэмцэх ажил гэсэн 2 үе шаттай байна.

6. Томуу өвчний үүсгэгчид • Томуу өвчин үүсгэгч нь ортомиксовирусийн овгийн ортомиксовирусийн бүлэгт хамаарагддаг,80-120 нм хөндлөн огтлол бүхий бөмбөлөг хэлбэртэй , гадуураа липидэн бүрхүүл (суперкапсид)-тэй, сөрөг, нэг мушгиат РНХ агуулсан вирус юм. • А вирусийн хемагглютинин /Н/16, нейраминидаз(N) –ын 9 дэд хэв шинж тодорхойлогдоод байгаагийн хемагглютининий 1,2,3 ба нейроаминидазын1,2 дугаар дэд хэв шинжүүд хослосон омгууд, мөн В ба С вирус хүнд амьсгалын замын цочмог халдвар үүсгэдэг. • Томуугийн В, С хэв шинжийн вирус нь хүнээс өөр амьтдад өвчин үүсгэсэн тохиолдол бүртгэгдээгүй, дэд хэв шинжид хуваагддаггүй.

7. Илэрсэн вирүс: Rhino, Parainfluenza/ 2014.01.06-2014.01.13 /

8. Өнгөрсөн долоо хоногт • Өндөр халууралт хоолойн өвдөлт ихэссэн • Шуугиантай амьсгалтай ханиад, хатгалгаа нэмэгдсээр байна

9. Коронавирүсийн халдвар (HCoV) • Сурфактант гэмтсэнээс альвеолд коллапс болж, хийн солилцоо алдагдана. • Хүнд үед уушги цочмог гэмтэх хамшинж илэрч, амьсгалын хүнд дутагдал илэрнэ. • Вирүс-нянгийн гаралтай “атипичная пневмония” үүсгэнэ. • Уушгины эдэд фиброзон өөрчлөлт үүсгэдэг учир эмнэлгээс гарсаны дараа өвчтөний биеийн байдал муудах шалтгаан болдог байна.

10. Энтеровирүсийн халдвар • Тууралтат ангина – залгиурт янз бүрийн тууралт харагдана. • Миалги • Мөчдөөр янз бүрийн хэмжээтэй, цусархаг тууралт гарна. • Серозный менингит, энцефалит, миелитээр хүндэрнэ. • Суулгалт

11. Хүний бокавирүсийн халдвар (HBoV)2005 онд нээж, илрүүлсэн • 9-11 саруудад, 1-3 насанд элбэг тохиолдоно. • Ерөнхий хордлогын шинж тод • Амьсгал хямралын шинж давамгайлна, цэртэй ханиана, амьсгаадна. • Залгиур улайна. • Диспепси 1/3-д илэрнэ.

12. Риновирүсийн халдвар(Rhinovirus) • Энтеровирустай төстэй, гадаад орчинд тэсвэр муутай. • Вирус хамрын салстаар дамжин орох ба хамраас шингэн нус их хэмжээтэй ялгарч, хамрын үүдэн хэсэг шархална. • Залгиурын ар хананд өнгөр харагдах ба хүзүүний тунгалагийн зангилаанууд томрох шинжүүд илэрнэ

13. Респираторно-синцитиальны вирүсийн халдвар (RSV) • Бөглөрөлтөт бронхит, бронхиолит хэлбэрээр амьсгалын дутагдалд хүргэдэг. • Дутуу нярай, уушгины дутуу хөгжилтэй, зүрхний гажигтай, уушгины архаг эмгэгтэй хүүхдүүд илүү өртөмтгий байдаг онцлогтой.

14. Аденовирүсийн халдвар • АДэЗХ эмнэлзүйн дөрвөл шинжээр илэрнэ: • ринит – фарингит – коньюктивит – халууралт, • Лимфийн булчирхайн үрэвсэл • Ахлах насны хүүхдэд гастро-энтерит хэлбэрээр явагдана. • 6 сараас 1 хүртэлх насны хүүхэд хатгаагаар хүндрэх нь элбэг

15. Томуугийн В хүрээний вирүсийн халдвар • В вирүсийн томуу нь жилийн ямар ч үед тохиолддог. • 1 – 3 хүртэлх насны хүүхдэд хүнд хэлбэрээр тохиолдох ба ерөнхий хордлогын шинж тод, салстууд улайх, ТМС-г хордуулж, менинго-энцефалитын шинжээр илэрнэ. • Ихэвчлэн шилбэний булчингийн миозит үүсгэнэ. • Ихэвчлэн уушги гэмтэж, хуурамч сахуулайн шинж, астматический синдром давамгайлан илэрч, нянгийн халдвар хавсарснаар дунд чихний идээт үрэвсэл, голомтот хатгалгаагаар хүндэрнэ.

18. Анхаарал хандуулсанд баярлалаа.