เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้

1. เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้

2. บทที่ 9มัลติมีเดีย

3. มัลติมีเดีย คืออะไร ??? เทคโนโลยีที่ทำให้คอมพิวเตอร์มีความสามารถในการแสดงออกของข้อมูลในรูปของการผสมผสานระหว่าง ข้อความ ภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหว และเสียง เข้าด้วยกัน และมีการนำเอาระบบโต้ตอบกับผู้ใช้ (Interactive) มาผสมผสานด้วย

4. องค์ประกอบของมัลติมีเดียองค์ประกอบของมัลติมีเดีย • ข้อความ (Text) • ภาพกราฟิก (Graphic) • เสียง (Sound) • วีดิโอ (Video)

5. 1. ข้อความ (Text) เป็นส่วนที่เกี่ยวกับเนื้อหาของมัลติมีเดีย ใช้แสดงรายละเอียด หรือเนื้อหาของเรื่องที่นำเสนอ

6. ประเภทของข้อความ • ข้อความที่ได้จากการพิมพ์ • ข้อความจากการสแกนด้วยสแกนเนอร์ • ข้อความไฮเปอร์เท็กซ์ (Hyper Text)

7. 2. ภาพกราฟิก ภาพกราฟิกเป็นสื่อในการนำเสนอที่ดี เนื่องจากมีสีสรร มีรูปแบบที่น่าสนใจ สามารถสื่อความหมายได้กว้างกว่าข้อความ

8. ประเภทของภาพกราฟิก • บิตแมพกราฟิก (Bitmap Graphic) • เวกเตอร์กราฟิก (Vector Graphic)

9. 2.1 บิตแมพกราฟิก เป็นภาพที่มีการเก็บข้อมูลแบบพิกเซล หรือจุดเล็กๆ ที่แสดงค่าสี ดังนั้นภาพหนึ่งๆ จึงเกิดจากจุดเล็กๆ หลายๆ จุดประกอบกัน ทำให้รูปภาพแต่ละภาพใช้หน่วยความจำมากในการจัดเก็บ ขนาดของไฟล์ข้อมูลจะมีขนาดใหญ่ เช่น .BMP, .PCX, .GIF, .JPG, .TIF

10. เมื่อทำการขยายภาพบิตแมพจะทำให้ภาพนั้นไม่ชัดเจนความละเอียดลดลง

11. 2.2 เวกเตอร์กราฟิก ภาพเวกเตอร์เป็นภาพที่สร้างด้วยส่วนประกอบของเส้นลักษณะต่างๆ และคุณสมบัติเกี่ยวกับสีของเส้นนั้นๆ ซึ่งสร้างจากการคำนวณทางคณิตศาสตร์

12. เช่น .wmf ใน clipart ของ MS Office • สามารถสร้างโดย โปรแกรม Adobe Illustrator และ Macromedia Freehand

13. เมื่อขยายภาพเวกเตอร์กราฟิก ภาพยังคงคมชัด

14. 3. เสียง (Sound) เสียง เป็นอีกองค์ประกอบของมัลติมีเดีย อันจะช่วยให้เกิดบรรยากาศที่น่าสนใจในการรับรู้ทางหู โดยอาศัยจะนำเสนอในรูปของ เสียงประกอบ เพลงบรรเลง เสียงพูด เสียงบรรยาย หรือเสียงพากษ์

15. ลักษณะของเสียงประกอบ • คลื่นเสียงแบบออดิโอ (Audio) • MIDI (Musical Instrument Digital Interface)

16. 3.1 คลื่นเสียงแบบออดิโอ (Audio) มีฟอร์แมตเป็น .WAV, .AU การบันทึกจะบันทึกตามลูกคลื่นเสียง โดยมีการแปลงสัญญาณเสียงที่เป็นอนาล็อกให้เป็นสัญญาณ ดิจิทัล ไฟล์มีขนาดใหญ่

17. 3.2 MIDI (Musical Instrument Digital Interface) เป็นรูปแบบของเสียงที่แทนเครื่องดนตรีชนิดต่างๆ สามารถเก็บข้อมูล และให้วงจรอิเล็กทรอนิกส์ สร้างเสียงตามตัวโน้ต เสมือนการเล่นของเครื่องเล่นดนตรีนั้นๆ เช่น .midi

18. อุปกรณ์เกี่ยวกับเสียงอุปกรณ์เกี่ยวกับเสียง

19. 4. วีดิโอ (Video) นับเป็นสื่ออีกรูปหนึ่งที่นิยมใช้กับเทคโนโลยีมัลติมีเดีย เนื่องจากสามารถแสดงผลได้ทั้งภาพเคลื่อนไหว และเสียงไปพร้อมกัน ทำให้เกิดความน่าสนใจในการนำเสนอมากยิ่งขึ้น

20. รูปแบบของไฟล์วีดิโอ • AVI (Audio / Video Interleave) • MPEG (Moving Pictures Experts Group) • Quick Time

21. 4.1 AVI (Audio / Video Interleave) เป็นฟอร์แมตที่พัฒนาโดยบริษัทไมโครซอฟต์ เรียกว่า Video for Windows มีนามสกุลของไฟล์เป็น .AVI เป็นไฟล์ที่มีขนาดใหญ่ และมีความคมชัดสูง ไฟล์ประเภทนี้มักจะเป็นฟอร์แมตของการบันทึกภาพวิดิโอจากกล้องวีดิโอดิจิทัล

22. 4.2 MPEG (Moving Pictures Experts Group) เป็นรูปแบบของการบีบอัดไฟล์ เพื่อให้มีขนาดเล็กลง โดยใช้เทคนิคการบีบอัดข้อมูล (Video Compression) โดยการเข้ารหัสข้อมูลภาพเคลื่อนไหว และเสียง โดยบีบข้อมูลแบบ Inter Frame คือ การนำความแตกต่างของข้อมูลในแต่ละภาพมาบีบอัด และเก็บ โดยคุณภาพของภาพและเสียงยังดีอยู่

23. การเข้ารหัสแบบ MPEG จำแนกได้เป็น • MPEG-1 คือมาตรฐานของการบีบอัด VIDEO และ AUDIO ที่เห็นได้ชัดคือ Video CD (VCD)และ MPEG Layer3 หรือ MP3 • MPEG-2 คือมาตรฐานของการบีบอัด VIDEO และ AUDIO ให้อยู่ในรูปแบบของดิจิตอล เพื่อใช้ในการส่งออกอากาศไปยังเครื่องรับโทรทัศน์ โดยทาง สายนำสัญญาณ หรือ ส่งทางอากาศ รองรับข้อมูลแบบ DVD • MPEG-3 เป็นการพัฒนาในรูปแบบใหม่เพื่อใช้กับโทรทัศน์ที่มีความละเอียดสูง(High-Definition television, HDTV) แต่ปัจจุบันเลิกใช้เพราะพบว่าแค่ MPEG-2 ที่มีอยู่เดิมก็พอสำหรับ HDTV แล้ว • MPEG-4 เป็นการพัฒนาต่อจาก MPEG-1 ให้สามารถรองรับข้อมูล VIDEO และ AUDIO ที่อยู่ในรูปแบบ 3D,มีการพัฒนาการส่งภาพจำนวนภาพต่อวินาทีให้ต่ำลง(low bitrate encoding)ใช้ในการเก็บข้อมูลของไฟล์แบบ DivX

24. 5. MPEG-7 : ไม่ใช่มาตรฐานเกี่ยวกับภาพและเสียงเหมือนอันอื่นๆ แต่เป็นมาตรฐานที่ใช้เก็บข้อมูลเกี่ยวกับตัวมีเดีย (metadata) เช่น หนังแผ่นนี้ชื่ออะไร หรือถ้าหนังเล่นมาถึงตอนนี้ ให้เล่นเพลงนี้ พร้อมขึ้นซับไทเทิลไฟล์นี้ เป็นต้น • 6. MPEG-21 : เป็นตัวควบคุมมาตรฐานของการแชร์ข้อมูลภาพและเสียงที่เป็นสื่อดิจิตอลจากผู้ผลิตไปยังผู้บริโภค มุ่งเน้นการใช้งานมัลติมีเดียผ่านเครือข่าย มากกว่าวิธีการแสดงผลแบบใน 1-2-4

25. DivX • DivX เป็นรูปแบบการบีบอัดวิดีโอที่มาพื้นฐานมาจากการบีบอัดวิดีโอมาตรฐานใหม่ MPEG-4 ที่ไมโครซอฟท์ได้พัฒนาขึ้น โดยผสมผสานกับรูปแบบการบีบอัด MP3 • DivX นั้นสามารถลดขนาดของข้อมูลจากหนังดีวีดีได้มากกว่า 8-10 เท่า (ขึ้นอยู่กับการกำหนดของแต่ละคน) ทำให้ไฟล์หนังดีวีดีที่สวยงาม แต่มีขนาดใหญ่ประมาณ 7-8 กิกะไบต์ สามารถถูกบีบอัดให้อยู่ในแผ่นซีดี 650-700 เมกะไบต์ได้เพียงแผ่นเดียว ในขณะที่คมชัดอยู่ที่ประมาณ 75-80 % หรือถ้าต้องการให้มีคุณภาพมากๆ ก็สามารถกำหนดได้ โดยอาจจะใช้ซีดีสองแผ่น ซึ่ง คุณภาพย่อมดีกว่าย่อเป็นแผ่นเดียว

26. 4.3 Quick Time เป็นฟอร์แมตที่พัฒนาโดยบริษัท Apple นิยมใช้นำเสนอข้อมูลไฟล์ผ่านอินเทอร์เน็ต มีนามสกุลเป็น .MOV

27. คุณสมบัติพื้นฐานของไฟล์วีดิโอ • ความละเอียดของภาพ (Resolution) • ความเร็วในการแสดงภาพ (Frame Rate: Fps) • อัตราการส่งข้อมูล (Data Rate)

28. ความละเอียดของภาพ (Resolution) • การกำหนด Resolutionจะแสดง ความยาว: ความกว้าง ของหน้าจอซึ่งจะกำหนดขนาดเป็น 4:3 เช่น 1024:768 800:640 หรือ 640:480 • ถ้าค่า Resolution ยิ่งสูง ความละเอียดของภาพก็จะดีด้วย

29. ความเร็วในการแสดงภาพ (Frame Rate: Fps) • ความเร็วในการแสดงภาพในหนึ่งวินาที • ความเร็วในการแสดงภาพของฟิล์มภาพยนตร์ และโทรทัศน์ จะอยู่ที่ 24-30 ภาพต่อวินาที

30. อัตราการส่งข้อมูล (Data Rate) • อัตราการส่งข้อมูลภายในฮาร์ดดิสก์ที่จะแสดงใน 1 วินาที • Data Rate ให้มีขนาดใหญ่ก็จะทำให้คุณภาพของข้อมูลดีไปด้วย แต่จะทำให้เสียเนื้อที่ในการจัดเก็บมากด้วย

31. อุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องกับภาพวิดีโอ กล้องดิจิทัล (Digital Camera)

32. กล้องวิดิโอดิจิทัล

33. การ์ด DV/Fire Wire และ สาย I-link

34. Webcam

35. ซอฟต์แวร์ที่เกี่ยวข้องกับภาพวิดีโอซอฟต์แวร์ที่เกี่ยวข้องกับภาพวิดีโอ • โปรแกรมที่ใช้ในการตัดต่อไฟล์วิดีโอ เช่น โปรแกรม Window Movie Maker, Adobe Premiere , Macromedia Director • โปรแกรมที่ใช้เขียนข้อมูลเพื่อสร้างแผ่น VCD เช่น โปรแกรม Nero Burning Rom

36. สื่อที่ใช้ในการจัดเก็บข้อมูลมัลติมีเดีย • CD (Compact Disk ) • DVD (Digital Versatile Disk, Digital Video Disk)

37. 1. CD 1.1 CD-R (Compact Disk Recordable) • สามารถในการจัดเก็บข้อมูลที่ 650 MB-800 MB • มีลักษณะเป็น Multisession Recording นั่นคือ สามารถทำการบันทึกข้อมูลเพิ่มจากเดิมที่เคยบันทึกไว้จนเต็มแผ่นได้

38. 1.2 CD-RW (Compact Disk ReWritable) สามารถที่จะทำการฟอร์แมตเพื่อลบข้อมูลในแผ่น CD เพื่อเขียนข้อมูลลงไปใหม่ได้

39. อุปกรณ์ในการเขียนข้อมูล(CD-Writer)อุปกรณ์ในการเขียนข้อมูล(CD-Writer)

40. ตัวเลขบน CD writer เช่น 40x 12x 48x มีความหมายดังนี้ คือ เมื่อ x คือ จำนวนเท่าของ 150 กิโลบิต/วินาที (Kbps) 40x ความเร็วในการเขียนหรือบันทึกข้อมูลลงแผ่น CD-Rได้ 40x 150 = 6000 Kbps 12 x ความเร็วในการเขียนหรือบันทึกข้อมูลลงแผ่น CD-RWได้ 12 x 150 = 1800 Kbps 48 x ความเร็วในการอ่านข้อมูลจากแผ่น CD ได้ 48x150 = 7200 Kbps

41. 2. DVD สามารถเก็บข้อมูล ได้ ตั้งแต่ 4.7 GB – 17 GB

42. 2.1 DVD+R (DVD + Recordable) • ใช้สำหรับบันทึกข้อมูลเช่นเดียวกับ CD-R • DVD+R สามารถบันทึกหรือเขียนข้อมูลได้เพียงครั้งเดียวเท่านั้น ข้อมูลนั้นจะถูกเก็บถาวรในแผ่น DVDไม่สามารถบันทึกครั้งต่อไปได้

43. 2.2 DVD+RW (DVD+ ReWritable) เป็นแผ่น DVD ที่สามารถบันทึกข้อมูลและสามารถทำการฟอร์แมตและบันทึกใหม่ได้อีก เช่นเดียวกับแผ่น CD-RW

44. 2.3 DVD-R (DVD-Recordable) • DVD-RG (DVD-Recordable General ) เป็นแผ่น DVD-R ที่ใช้เขียนข้อมูลทั่วไป • DVD-RA (DVD-Recordable Authoring) เป็นแผ่น DVD-R ที่ใช้เขียนข้อมูลที่ใช้เป็นแผ่นมาสเตอร์

45. 2.4DVD-RW (DVD-Rewritable) เป็นแผ่น DVD ที่สามารถบันทึกข้อมูลและสามารถทำการลบข้อมูลและบันทึกใหม่ได้อีก เช่นเดียวกับแผ่น DVD+RW

46. 2.5 DVD-RAM (DVD-Random Access Memory) เป็นแผ่น DVD ที่สามารถบันทึกข้อมูล สามารถลบข้อมูลและบันทึกใหม่ได้หลายๆ ครั้ง แต่จะใช้อุปกรณ์เฉพาะในการอ่านข้อมูลจาก DVD-RAM

48. การประยุกต์ใช้มัลติมีเดียการประยุกต์ใช้มัลติมีเดีย

49. คอมพิวเตอร์ช่วยสอน (Computer Assisted Instruction: CAI) เป็นกระบวนการเรียนการสอน โดยใช้สื่อคอมพิวเตอร์ ในการนำเสนอเนื้อหาบทเรียนต่างๆ และเป็นการเรียนแบบมีปฎิสัมพันธ์

50. ลักษณะสำคัญ 4 ประการ ของ CAI • Information – ต้องมีเนื้อหาสาระสำคัญ • Individualize – ต้องตอบสนองความแตกต่าง ระหว่างบุคคล • Interactive – ต้องมีการโต้ตอบระหว่างผู้ใช้ กับบทเรียนได้ • Immediate Feedback – ต้องให้ผลย้อนกลับโดย ทันที