WODA W ŻYCIU CZŁOWIEKA -

1. WODA W ŻYCIU CZŁOWIEKA -

2. ZAGADNIENIA • Znaczenie wody dla życia, • Jakość wody pitnej a stan zdrowia ludności, • Twój napój – to twoja wizytówka, • Zasoby wodne na Ziemi.

3. Wyobraźmy sobie jeden dzień bez wody: • bez porannego orzeźwiającego prysznica, • filiżanki ulubionej kawy, która stawia nas na nogi. • bez szklanki czystej, chłodnej wody w upalny dzień… Łatwy dostęp do wody sprawił, że jej obecność traktujemy, jak coś oczywistego.

4. Wodę doceniamy dopiero wtedy, gdy wysychają studnie. A wysychają nie tylko na terenach podatnych na suszę, ale również tam, gdzie zazwyczaj wody było pod dostatkiem. • Problem niedoboru wody dobrze rozumieją ci, którzy borykają się z nim na co dzień.

5. ZNACZENIE WODY DLA ŻYCIA

6. Zapotrzebowanie na wodę Minimalna ilość płynów potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu to 0,8 – 1,0 l na dobę. Optymalną ilośćto 1,5 – 2,0 l na dobę, a łącznie z wodą zawartą w żywności około 3 - 3,5 l dziennie.

7. Znaczenie wody • Ciało człowieka w ponad 70% składa się z wody, a pozbawiony jej człowiek przeżyje zaledwie kilka dni. Skoro jest tak ważna należy pić wodę tylko najlepszej jakości. • Wystarczy, że poziom wody w naszym organizmie spadnie o 2% poniżej normy, a już możemy mówić o odwodnieniu organizmu.

8. Znaczenie wody Nawet krótkotrwały niedobór wody wiąże się z nieprzyjemnymi skutkami – na przykład z uczuciem zmęczenia, złej dyspozycji, trudności w koncentracji, pamięci i refleksu. Ponadto występują: suchość skóry, bóle głowy i osłabienie.

9. Znaczenie wody • Dzięki niej krąży krew. • Jest ona jakby „smarem” – jako składnik śluzu zapobiega tarciu organów wewnętrznych i kości w stawach. • Chroni przed urazami, m.in. gałkę oczną, mózg, rdzeń kręgowy, płód. • Umożliwia trawienie i wchłanianie.

10. Znaczenie wody • Jest rozpuszczalnikiem dla większości substancji i związków chemicznych i dzięki niej zachodzi wiele procesów w organizmie. • W niej rozpuszczają się produkty przemiany materii i mogą być usuwane. • Jest naszym termoregulatorem – pochłania ciepło i równomiernie je rozprowadza. Umożliwia schładzanie ciała dzięki parowaniu potu.

11. Źródłem wody dla organizmu człowieka są, przede wszystkim przyjmowane płyny. Napoje, a zwłaszcza wody mineralne, soki z wyciśniętych owoców i warzyw, herbata i kawa pokrywają średnio ponad 60% przyjmowanej dziennie wody.

12. Owoce i warzywa stanowią drugie, co do rozmiarów źródło wody dla organizmu, pokrywając 18 – 20% zapotrzebowania na wodę w ciągu dnia. Oczywiście nie każdy owoc zawiera tę samą ilość wody, np. liście sałaty zawierają jej 95%, podobnie ogórek, czy arbuz.

13. Źródłem wody dla organizmu jest również pieczywo, produkty zbożowe - pokrywają około 8% zapotrzebowania na wodę. Jednak woda w potrawach i produktach żywnościowych nie jest w stanie zaspokoić potrzeb naszego organizmu.

14. Najkorzystniejsze jest jej spożywanie w formie zjonizowanej, a więc w postaci źródlanej lub mineralnej. Uzupełniamy dzięki niej niedobory mikroelementów. Wodę należy pić nie tylko wtedy, gdy odczuwamy pragnienie, ale także na zapas.

15. Wiele pytań dotyczy zagadnienia, jaką wodę należy pić ?, a odpowiedź nie jest łatwa, gdyż źródła wody są niejednorodne.

16. JAKOŚĆ WODY DO PICIA • Wodzie tradycyjnie przypisywano właściwości zapobiegania i leczenia chorób z jednej strony, a drugiej - w ludziach zawsze tkwiła obawa przed prowadzącym do śmierci zatruciem wody. Przy braku innych metod, jedynym sposobem odróżniania wody dobrej od złej było posłużenie się zmysłem wzroku, węchu i smaku.

17. Ochrona wód Ochrona wód podziemnych i obszarów ich zasilania polega w szczególności na: • zmniejszaniu ryzyka zanieczyszczenia tych wód poprzez ograniczenie oddziaływania na obszary ich zasilania; • utrzymywaniu równowagi zasobów tych wód.

18. Kategorie jakości wód powierzchniowych wykorzystywanych do celów pitnych: • KATEGORIA A1 - woda wymagająca prostego uzdatniania fizycznego, w szczególności filtracji oraz dezynfekcji, • KATEGORIA A2 - woda wymagająca typowego uzdatniania fizycznego i chemicznego, w szczególności utlenianiawstępnego, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji oraz dezynfekcji, • KATEGORIA A3 - woda wymagająca wysokosprawnego uzdatniania fizycznego i chemicznego, w szczególności utleniania, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji, adsorpcji na węglu aktywnym oraz dezynfekcji.

19. Ujęcie wody pitnej w woj. podkarpackim Zasoby wód powierzchniowych w woj. podkarpackim pokrywają ponad połowę rocznych potrzeb konsumpcyjnych: • Wisłok jest źródłem wody dla mieszkańców Krosna i Rzeszowa. • Wisłoka jest zasadniczym źródłem wód pitnych dla Jasła, Dębicy i Mielca. • San jest źródłem wód pitnych dla Sanoka, Przemyśla i Jarosławia.

20. Ujęcie wody pitnej w woj. podkarpackim • Rezerwuarem wód pitnych są także zbiorniki zaporowe Solina na Sanie i Besko na Wisłoku. • W województwie funkcjonuje ponad 30 dużych ujęć wód powierzchniowych o ilości większej od 100 m3/dobę, • Największy pobór wód do celów pitnych ma miejsce w zlewni Wisłoka. Źródło: WIOŚ Rzeszów 2007

21. Jakość wody powierzchniowej Na podstawie badań realizowanych w 2007 r. stwierdzono: • Jakość wód rzeki Wisłok w punkcie pomiarowym Zwięczyca (powyżej Rzeszowa) była niższa od wymagań ustalonych dla kategorii A3 („ściek”). • Kategorię A3, oznaczającą konieczność wysokosprawnego uzdatniania fizycznego i chemicznego, ustalono dla wód Wisłoki i Sanu. • Woda w zbiornikach zaporowych Solina i Besko była dobrej jakości - kategoria A2. Źródło: WIOŚ Rzeszów 2007

22. Monitoring jakości wód powierzchniowych płynących • W województwie podkarpackim maleje presja ze strony ścieków wymagających oczyszczania. Zmniejsza się emisja nie oczyszczanych i niedostatecznie oczyszczanych ścieków przemysłowych i komunalnych. W 2007 roku ilość ścieków wymagających oczyszczania była w stosunku do roku 2000 ponad 20% mniejsza.

23. JAKOŚĆ WODY A STAN ZDROWIA

24. Woda może być przyczyną wielu chorób, może również zabijać, czemu winne są zawarte w niej substancje trujące

25. Jakość wody a zdrowie • Człowiek wypija 90% swoich chorób – taką tezę wysunął Ludwik Pasteur (1822-95). Od wielu lat Światowa Organizacja Zdrowia – WHO – propaguje podobne hasło: „80% wszystkich chorób współczesnej cywilizacji ma związek z jakością wody pitnej”.

26. Woda a zdrowie • Woda to produkt najbardziej masowy i najmniej bezpieczny, o czym konsumenci są informowani  z reguły dopiero po wyeliminowaniujednego z zagrożeń (np. bakterii coli)

27. Mało kto z nas się zastanawia nad tym, co pije. Widzimy różnicę pomiędzy butelkowaną wodą mineralną, a tym, co płynie z kranu, ale na tym praktycznie nasza wiedza się kończy? Często o wyborze decyduje raczej nawyk, czasami smak.

28. Jakość wody • Ważna jest nie tylko ilość wypijanej wody, ale przede wszystkim jej jakość !! • Używanie dobrej jakościowo wody ma szczególne znaczenie przy przyrządzaniu posiłków oraz napojów dla dzieci i młodzieży.

29. Jakość wody „..Od zarania dziejów woda była cennym płynem, służącym do oczyszczania. Dzisiaj sama musi być oczyszczona, aby zapewnić nam przeżycie…”. Ivan Illich - światowej sławy ekolog

30. Jakość wody Obecnie woda w stanie naturalnym też nie jest czysta - wody powierzchniowe stanowiące ujęcie wody pitnej dla miast są silnie zanieczyszczone

31. Zwykła woda wodociągowa „kranówka”, mimo jej uzdatniania w stacji filtrów nie jest zbyt zdrowa. Zawiera substancje szkodliwe, jak: chlor, żelazo, arsen, azbest, azotany i azotyny, WWA, czasem bakterie. • Taka woda „wytrawiona” jest nie tylko mało smaczna, ale także pozbawiona wielu cennych składników mineralnych.

32. JAKOŚĆ WODY DO PICIA • Dzięki dobrze zaprojektowanym systemomkanalizacyjnym i wodociągom dostarczającym wodę dezynfekowaną chlorem powstrzymano wyniszczające epidemie (cholery, czerwonki, duru brzusznego) i doprowadzono w ostatnim stuleciu do niespotykanego dotychczas w rozwoju ludzkości wydłużenia przeciętnegotrwania życia.

33. Woda a zdrowie • Jednak zawarty w wodzie chlordziała negatywnie na skórę, śluzówki oczu, przewód pokarmowy, narządy wewnętrzne (m.in. wątrobę, nerki i serce), powoduje zaburzenia w funkcjonowaniu tarczycy;

34. Jakość wody • Problem leży również w technologii sieci wodociągowej. • Rury żeliwne i stalowe, a nawet ołowiane i azbestowe, mające po 50 lat i więcej stanowią wtórne źródło zanieczyszczenia wody (np. korozja).

35. Jakość wody Najwięcej szkodliwych domieszek zawiera woda wodociągowa „wyprodukowana” z powierzchniowej wody pozaklasowej, obciążonej tak wielkim ładunkiem ścieków przemysłowych i komunalnych, że nie jest ich w stanie usunąć żaden proces zwykłego uzdatniania. Aby uzyskać czystą i  „zdrową” wodę, stosuje się superfiltry oparte na zasadzie odwróconej osmozy.

36. Woda, którą mamy w rurociągach niestety zawiera oprócz chloru duże ilości żelaza, wapnia, i niewielkie ilości domieszek promieniotwórczych. Dowodem istnienia w niej żelaza i wapnia jest kamień osadzający się w naszych czajnikach. Chlor zaś jest trującym gazem zatruwającym wszelkie organizmy istot żywych. Trujący chlor się ulotni po ok. 2 - 3 godzinach odstania przed gotowaniem

37. CO PIĆ ?? TWÓJ NAPÓJ - TO TWOJA WIZYTÓWKA

38. Często stajemy przed problemem wyboru wody/napoju ?? Wybór wody/napoju: • nie gazowana, czy gazowana? • wysoko, średnio czy niskozmineralizowana? • kolorowa czy naturalna? • woda czy soki owocowe? • kawa czy herbata?

39. Polacy wciąż najchętniej piją to, co kolorowe, gazowane i słodkie. W ten sposób pochłaniamy puste kalorie i niedostatecznie się nawadniamy.

40. Kolorowe napoje z bąbelkami są smaczne (sztuczne aromaty i słodziki), ale nie mają wartości odżywczej, a czasami wręcz szkodzą. • Kwas ortofosforowy w napojach typu cola zaburza gospodarkę wapniową (gorsza mineralizacja kości i zębów, zwłaszcza u dzieci i młodzieży) oraz przyswajanie Mg i Fe - osteoporoza.

41. Obecność benzoesanu sodu (środka konserwującego), przedłużającego trwałość napoju, w nadmiarze szkodzi zdrowiu. Ponadto w obecności witaminy C w napoju benzoesan sodu może przekształcić się w rakotwórczy benzen.

42. Duża zawartość cukru utrudnia wchłanianie się płynów z przewodu pokarmowego do komórek organizmu (gorsze nawodnienie) oraz sprzyja otyłości i próchnicy zębów. Cukrzycy i alergicy nie powinni pić napojów wysoko słodzonych.

43. Okazuje się bowiem, że optymalnym sposobem uzupełniania wody, którą nasze ciało nieustannie traci, jest spożywanie czystej, nisko zmineralizowanej wody o współczynniku pH, zbliżonym do naturalnego poziomu dla człowieka. A właśnie takimi właściwościami wyróżnia się woda dostępna w większości naszych domów, kiedy dodatkowo oczyścimy ją używając wysokiej jakości filtra.

44. Co pić? • Jak wskazują badania, większość z nas używa do celów kuchennych – gotowania i przygotowywania napojów – wody wodociągowej, pobieranej z kranu. • Z wód źródlanych korzystamy jeszcze stosunkowo rzadko, ale z roku na rok liczba Polaków przedkładających wody źródlane nad „kranówkę” systematycznie rośnie.

45. Woda mineralna • Przeciętny Polak wypija wody mineralnej w ilości ok.30 litrów w ciągu roku. Jest to bardzo mało w porównaniu z Belgiem, który pije jej czterokrotnie więcej (120 litrów) i z Francuzem, który pije jej trzykrotnie więcej. Nasuwa się więc pytanie, ile powinniśmy pić wody? Niestety zdania są podzielone. Uważa się, że minimum dzienne wynosi 1,5 litra.

46. Najlepsza dla zdrowia jest woda mineralna nie gazowana, ale jest mniej trwała. • Woda gazowana pita w rozsądnych ilościach nie powinna spowodować szkód w naszym organizmie (są jednak przeciwskazania).

47. Wody gazowane • Dietetycy nie polecają wód gazowanych osobom cierpiącym na chorobę wrzodową, nadkwasotę, wzdęcia orazniewydolność układu krążenia i oddechowego. Natomiast chorzy z podwyższonym ciśnieniem i schorzeniami nerek nie powinny sięgać po wodę z wysoką zawartością sodu, gdyż pierwiastek ten przyczynia się do wzrostu ciśnienia krwi, zalegania wody w organizmie, obrzęków.

48. Woda gazowana • Woda gazowana lepiej gasi pragnienie; • Daje wrażenie chłodu i orzeźwia, zwiększa objętość trawionego pokarmu i daje uczucie sytości.

49. Wody gazowane Obecność dwutlenku węgla w wodzie hamujerozwój bakterii, dlatego woda gazowanama zwykle dłuższy termin przydatności do spożycia. Woda gazowana w pokojowej temperaturze może stać otwarta nawet kilka dni, a nie gazowana tylko do 24 godzin.

50. Wody gazowane W wodzie gazowanej łatwiej rozpuszczają się sole mineralne (np. wapń i magnez), co sprawia, że organizm lepiej przyswaja wszelkie rozpuszczone w nich substancje.