190 likes | 458 Views
ADOLESANIN PSİKOSOSYAL GELİŞİMİ. Prof. Dr. Oya ERCAN. Adolesans. Adolescere: olgunluğa doğru büyüyen. Adolesans. Dinamik değişim zamanı Fiziksel ve psikososyal değişiklikler Çocuk yetişkin.
E N D
ADOLESANIN PSİKOSOSYAL GELİŞİMİ Prof. Dr. Oya ERCAN
Adolesans • Adolescere: olgunluğa doğru büyüyen
Adolesans • Dinamik değişim zamanı • Fiziksel ve psikososyal değişiklikler Çocuk yetişkin
Dünyamız kritik bir döneme ulaştı: Çocuklarımız artık kendilerinden yaşça büyük olanları dinlemiyorlar. Dünyanın sonu çok uzak değil… Mısır rahibi, M.Ö. 2000
Oğlu babasına eşit olduğunu düşünüyor. Ebeveynlerine artık saygı göstermiyor. Sadece serbest olmayı istiyor. Öğrenciler öğretmenlerine hakaret ediyor ve bu korkunç durumun en uç noktasını, özgürlük ve eşitlik adına her yerde cinsellik oluşturuyor. Platon
Adolesans • Pubertenin başlaması ile başlar. • Ruhsal olgunlaşma ile son bulur.
Adolesans Fiziksel gelişme psikososyal gelişme
Psikososyal gelişme evreleri • Erken • Orta • Geç
Adolesan gelişimi • Süreklilik gösteren yol • Bir ileri, bir geri giden yol • Düzensiz, çalkantılı yol
*Özellikle üst sınır, kültürel ve ekonomik faktörlere ve eğitim koşullarına bağlı olarak değişkenlik gösterir.
Erken adolesan dönemi (Bilgi toplama dönemi) • Kognitif gelişim: Somut düşünme • Kimlik:Beden imgesi ile aşırı ilgi, normal miyim ? • Aile: Minimal çatışma olabilir. • Yaşıtlar: Aynı cinsten arkadaş – en iyi arkadaş • Cinsellik: Keşif - değerlendirme
Orta adolesan dönemi (Yaşıt grubu davranışı) • Kognitif gelişim: Soyut düşünce olgunlaşır. “Kişisel masal” • Kimlik: İdealizm, fantezi, ölümsüzlük, yenilmezlik • Aile: Bağımsızlık içgüdüsü zirvede. Ilımlılık tehdittir ! Geçici sakatlık (aile yapısı ve adolesanın yapısı) • Yaşıtlar: Arena – ayna. Grup kimliği • Cinsellik: Narsistik yaklaşım, “feromonlar”, romantik fanteziler
Geç adolesan dönemi • Kognitif gelişim: Soyut düşünce, kendine ait değerler sistemi, amaca yönelik perspektif, mantıklı ve gerçekçi bilinç • Kimlik: Bağımsızlık tam, 18 yaş krizi ? (reşit olma) • Aile: Yetişkin - yetişkin • Yaşıtlar: Önemini kaybeder. Seçilen arkadaşlar • Cinsellik: Sabit ilişkiler. Karşılıklı uyum. Evlilik ve aile planları.
Adolesan çağında başarılması gereken görevler • Kimlik gelişimi • Benlik saygısı • Kendine ait değerler sistemi • İmpuls kontrolü • Yetişkinlerden özellikle ebeveynlerden bağımsızlığın kazanılması • Davranışlarda özerklik • Duygusal açıdan özerklik (yeni bir ilişki biçiminin gelişimi) • Değer sistemlerinde özerklik
Adolesan çağında başarılması gereken görevler • Gelecekteki ekonomik bağımsızlık için becerilerin kazanılması • Aile dışındaki bireylerle ilişkilerin geliştirilmesi • Cinsel oryantasyon
Normal adolesan • Esnek davranış gösterir • Zaman içinde gelişir • Bazı sahalarda yaratıcılık göstermeye devam eder • Bir-iki yaşıtı ile iyi bir ilişki içinde olur.
Normal – problemli ? • Bir görüşme yeterli olmayabilir • İzlem önemli
Problemli adolesan • Okul başarısının düşmesi-okuldan kaçma • İzolasyon, hiçbir şeyle ilgilenmeme • Şiddet davranışı, sapkın davranış • Fiziksel - fonksiyonel semptomlar • Cinsellikle aşırı ilgilenme • Hiç bağımsızlık belirtisi göstermiyorsa