Raylı Sistemler Teknolojisi Alanında Sektörle İş Birliği Projesi

1. Raylı Sistemler Teknolojisi Alanında Sektörle İş Birliği Projesi İSTANBUL 09.04 2011

2. Mesleki ve Teknik Eğitim Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü (ETÖGM) Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesiGenel Müdürlüğü (TCDD) Raylı Sistemler Teknolojisi Projesi Uluslararası Raylı Sistemler Teknolojisi Projeleri İÇERİK

3. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası 1 Ülkemizde Mesleki ve Teknik Eğitim; 1739 Sayılı MillîEğitim Temel Kanunu 2 Kalkınma Planları Avrupa Birliği Müktesebatı Hükümet Programları Şura Kararları Acil Eylem Planları 3797 Sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun 3 3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanunu 4 2547 Sayılı Yüksek Öğretim Kanunu 5 ile desteklenen bir yapıya sahiptir. 5544 Sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu 6 MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİMİN YASAL TEMELLERİ

4. YÜKSEK ÖĞRENİM DİPLOMA İ Ş H A Y A T I SERTİFİKA 12. SINIF 12. SINIF SERTİFİKA Mesleki Ortaöğretim Alan Değişikliği İmkanı 11. SINIF 11. SINIF Genel Ortaöğretim Telafi Eğitimi Telafi Eğitimi SERTİFİKA 10. SINIF 10. SINIF 9. SINIF (ORTAK) 9. SINIF (ORTAK) İLKÖĞRETİM YETİŞKİNLER OKUL YAPISI ve GEÇİŞLER

5. Anadolu Meslek Liseleri Endüstri Meslek Liseleri Anadolu Teknik Liseleri ETÖGM’NİN GÖREVLERİ 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun’un 13. maddesinegöre, Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğünün görevleri; Teknik Liseler ile aynı seviye ve türdeki diğer mesleki ve teknik örgün ve yaygın eğitim kurumlarının eğitim, öğretim ve yönetimi ile ilgili bütün görev ve hizmetlerini yürütmek, Bu okul ve kurumların eğitim ve öğretim programlarını, ders kitapları ile eğitim araç ve gereçlerini hazırlamak, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığına sunmaktır.

6. MİSYONUMUZ / VİZYONUMUZ √ MİSYONUMUZ Kişinin mutluluğu, toplumun refahı ve ülkenin kalkınması için; mesleki ve teknik eğitim alanında iş dünyasının beklentilerine uygun, nitelikli insan gücünü yetiştirmek. √ VİZYONUMUZ Atatürk’ün gösterdiği çağdaş uygarlık yolunda; mesleki ve teknik eğitimde dünyada model alınan kurum olmak.

7. ETÖGM TAŞRA TEŞKİLATI

8. PROGRAM YAPISI Raylı Sistemler Teknolojisi Alanı ve Dalları DAL(İS BAŞINDA EĞİTİM: 2 GÜN OKUL / 3 GÜN İŞLETME) ALAN 9. SINIF 10. SINIF 12. SINIF 11. SINIF (RS) Makine ORTA ÖĞRETİMDE ORTAK SINIF (RS) Makine ALAN EĞİTİMİ TEMEL ve ORTAK YETERLİKLER M E Z U N İ Y E T (RS) Elektrik Elektronik (RS) Elektrik Elektronik (RS) İşletme (RS) İşletme (RS) İnşaat (RS) İnşaat (RS) Mekatronik (RS) Mekatronik Raylı Sistemler Teknolojisi alanında toplam 185 modül kullanılmaktadır. 90 Modül diğer ilgili alanlardan alınmış olup, 95 modül TCDD uzmanları ile birlikte hazırlanmıştır. Bunlardan 67’si internette yayınlanmaktadır. ALANDA DİPLOMA ve BAĞIMSIZ İŞYERİ AÇMA BELGESİ ALMAYA HAK KAZANILIR.

9. ULUSLAR ARASI DIŞ KAYNAKLI PROJELER • Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Bölümlerinin Kurulması Projesi (JICA) • Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Bölümlerinin Yaygınlaştırılması Programının Güçlendirilmesi Projesi (SPREAD) (JICA) • Ayakkabıcılık Eğitimi Projesi (ETÖGM, KOSGEB ve TASEV)(AB) • Raylı Sistemler Teknolojileri İçin Eğitim Programı Geliştirme Projesi (DEPRAST) (AB) • Raylı Sistemler ve Teknolojileri Alanında Ortak Girişim Projesi (JIVET) (AB) • Raylı Sistemler Operasyonu için Öğretim Modülleri Projesi (RAILVET) (AB) • Avrupa Birliği Eğitim ve Gençlik Programları Leonardo da Vinci Mesleki Eğitim Programı Hareketlilik Projeleri (AB)

10. ULUSAL/ULUSLAR ARASI İÇ KAYNAKLI PROJELER • İstihdam İçin Mesleki Eğitim Projesi (İMEP) • Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri Projesi (UMEM) (ETÖGM, İŞKUR, TOBB, TOBB ETÜ) • Raylı Sistemler ve Teknolojileri Projesi (ETÖGM-TCDD) • Azeri Teknik Öğretmenlerin Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanında Eğitimi Projesi (TİKA) • Türkmenistan için Denizcilik Eğitimi Projesi (Denizcilik Müsteşarlığı, İMEAK, ETÖGM) (TİKA)

11. SEKTÖRLE İŞ BİRLİĞİ VE PROTOKOLLER • İşletmelerde çalışan personelin bilgi ve becerilerini geliştirmek, işsizlerin istihdama yönelik meslek edinmelerini sağlamak ve öğrencilerimize teknolojik gelişmeleri tanıtmak amacıyla; • BELEDİYELER, • TÜPRAŞ, • KALESERAMİK (AB), • RENAULT - MAİS, • TÜV-TÜRK, • MAN KAMYON VE OTOBÜS SANAYİ, • FORD, • TOYOTA, • MERCEDES BENZ, • ANKARA SANAYİİ ODASI, • TOBB…….. gibi 115 toplam kurum ve kuruluşla, 184 protokol imzalanmıştır.

12. DİĞER ÇALIŞMALAR • MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM 2008-2012 EYLEM PLANI • İSTİHDAM ve MESLEKİ EĞİTİM İLİŞKİSİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ EYLEM PLANI • MESLEKİ EĞİTİM STRATEJİ BELGESİ • ETÖGM 2010-2014 STRATEJİK PLAN • KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ ÇALIŞMASI • SEKTÖR İLE İŞ BİRLİĞİ ÇALIŞTAYLARI • ENERJİ VERİMLİLİĞİ PROJELERİ • MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM FUARLARI (METEF) • PROJE TABANLI BECERİ YARIŞMASI • ULUSLARARASI ROBOT YARIŞMASI

13. SEKTÖR İLE İŞ BİRLİĞİ ÇALIŞTAYLARI • Ayakkabıcılık ve Saraciye Teknolojisi Alanı • Biyomedikal Cihaz Teknolojileri Alanı • İtfaiyecilik ve Yangın Güvenliği Alanı • Tarım Teknolojileri, Laboratuvar Hizmetleri, Hayvan Sağlığı Alanı • Uçak Bakım Alanı • Çalıştaylarda alınan karar gereği her alan için Koordinasyon ve Yürütme Kurulu oluşturulmuştur.

14. ÜLKEMİZDE DEMİRYOLU TARİHİ Ülkemiz demiryolu tarihi üç dönem olarak incelenebilir; (1) CUMHURİYET ÖNCESİ DÖNEM (2) CUMHURİYETİN İLK YILLARI (1923-1950) (3) 1950 SONRASI DÖNEM

15. ÜLKEMİZDE DEMİRYOLU TARİHİ • CUMHURİYET ÖNCESİ DÖNEM • İlk demiryolu: 1856 yılında bir İngiliz şirketinin yaptığı 130 km'likİzmir - Aydın hattıdır. • Osmanlı Devletinde İngiliz, Fransız ve Almanlara demiryolu imtiyazı verilmiştir. • FRANSA; Kuzey Yunanistan, Batı ve Güney Anadolu ile Suriye'de, • İNGİLTERE; Romanya, Batı Anadolu, Irak ve Basra Körfezinde, • ALMANYA; Trakya, İç Anadolu ve Mezopotamya'da etki alanları oluşturmuştur.

16. ÜLKEMİZDE DEMİRYOLU TARİHİ (2) CUMHURİYETİN İLK YILLARI (1923-1950) • 1932 ve 1936 yıllarında hazırlanan I. ve II. Beş Yıllık Sanayileşme Planlarında, demir-çelik, kömür ve makine gibi temel sanayilere öncelik verilmiştir. • Demiryolu hatları milli kaynaklara yönlendirilmiş, sanayinin yurt sathına yayılma sürecinde yer seçiminin belirlenmesinde yönlendirici olmuştur. • Bu dönemde demiryolu yapım ve isletmesi ulusal güçle başarılmıştır.

17. ÜLKEMİZDE DEMİRYOLU TARİHİ (3) 1950 SONRASI DÖNEM • Karayolu yapımına büyük ağırlık verildiği dönemdir. • 1950-1980 yılları arasında yılda sadece ortalama 30 km yeni hat yapılabilmiştir. • 1950-1997 yılları arasında karayolu uzunluğu % 80artarken, demiryolu uzunluğu sadece % 11 artmıştır. • 1960'li yıllarda karayolu % 50, demiryolu % 30 pay alırken, 1985'den 2000’li yıllara kadar demiryolunun payı % 10'un altında kalmıştır.

18. YENİDEN DEMİRYOLLARI 2000’li yıllarda; - Ulusal ve uluslar arası demiryolu ulaşımının geliştirilmesine yönelik, araştırma, planlama, yatırım çalışmalarına önem verilmesi, - Büyükşehir belediyelerinin hafif raylı sistem işletmeciliğine ağırlık vermeleri sonucu demiryolları ve hafif raylı sistemler işletmelerinde ara kademe işgücü ihtiyacında artışlar görülmektedir.

19. YENİDEN DEMİRYOLLARI • Günümüzde demiryolları yeniden Devlet Politikası haline gelmiştir. • TCDD’nin 2004 yılında 713 trilyon olan yatırım ödeneği 2005 yılında 830 trilyon TL’ye çıkarılmıştır. • Demiryollarını yeniden canlandırmak amacıyla; • Hızlı tren hattı inşa edilmesi, • Mevcut hatlar ve araç parkları iyileştirilerek trenlerin hızlandırılması, • TCDD’nin yeniden yapılandırılarak daha etkin hale getirilmesi, • Özel sektörün demiryolu işletmeciliği yapabilmesinin sağlanması hedeflenmiştir.

20. TÜRKİYE’DE DEMİRYOLLARI EĞİTİMİ TARİHİ ŞİMENDİFER MEKTEBİ 1923 tarihinde Konya’da açıldı. İki dönem mezun verdikten sonra bu okul Hareket ve Münakalat Mektebi adıyla İstanbul Haydarpaşa’ya nakledildi. 14 dönem toplam 4735 mezun verdikten sonra kapatıldı.

21. TÜRKİYE’DE DEMİRYOLLARI EĞİTİMİ TARİHİ DEMİRYOLU MESLEK OKULU 1942 yılında Ankara’da açıldı. Yaklaşık 500 mezun verdikten sonra 1949 yılında kapatıldı. 1955 yılında Eskişehir’de yol, hareket ve muamelat bölümlerinde yeniden faaliyete geçti. 1957 yılında Ankara’ya nakledildi. Ankara’da 1959-1960 eğitim-öğretim yılının sonuna kadar 326 öğrenci mezun etti ve 1 Temmuz 1964 tarihinden itibaren kapatıldı.

22. TÜRKİYE’DE DEMİRYOLLARI EĞİTİMİ TARİHİ DEMİRYOLU MESLEK LİSESİ 1974 yılında Eskişehir'de yol, cer, genel idare hizmetler, işletme ve tesisler bölümleriyle açıldı. 1995 yılının bütçe kanunu ve 4160 sayılı kanundaki değişiklik sonucu kamu kurum ve kuruluşlarının mecburi hizmet karşılığı öğrenci okutma zorunluluğu yürürlükten kaldırılınca, 1996-1997 Eğitim Öğretim Yılından itibaren okula öğrenci alınamamış ve 1998 yılında kapatılmıştır. Bu okul mezunlarının büyük bölümü halen TCDD bünyesinde çalışmaktadır.

23. Raylı Sistemler Teknolojisi Alanında Sektörle İş Birliği Projesi

24. RAYLI SİSTEMLER VE TEKNOLOJİLERİ PROJESİ • GEREKÇE • Ülkemizde, demiryollarının nitelikli insan gücü ihtiyacına cevap verecek ortaöğretim seviyesinde bir eğitim kurumunun bulunmaması • Son yıllarda özellikle Büyükşehirlerde raylı ulaşım sistemine yönelik yatırımların ve çalışmaların artması • Demiryollarının ve diğer raylı sistemlerin hızla gelişmesi • Bu alana yönelik ortaöğretim düzeyinde eğitim almış nitelikli insan gücüne olan talebi her geçen gün artırmaktadır.

25. RAYLI SİSTEMLER VE TEKNOLOJİLERİ PROJESİ • GEREKÇE • Ülkemizin Avrupa Birliği tam üyeliğini hedeflemesi • Raylı sistemler alanındaki hızlı gelişmeler • demiryollarının da gerek araç ve altyapı gerekse personel olarak Avrupa Birliği standartlarına uyumunu zorunlu hale getirmiştir.

26. RAYLI SİSTEMLER VE TEKNOLOJİLERİ PROJESİ • Ülkemizin, demiryolu ile hafif raylı sistemler işletmelerinin göstermiş olduğu gelişim sonucu ihtiyaç duyulan işgücü eğitimini gerçekleştirmek için Millî Eğitim Bakanlığı ETÖGM ile Ulaştırma Bakanlığı TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü arasında geliştirilen • Raylı Sistemler ve Teknolojileri Projesi Protokolü • 16.09.2004 tarihinde imzalanmıştır. • 24.03.2010 tarihinde ise Protokol güncellenerek ikinci kez imzalanmıştır.

27. RAYLI SİSTEMLER VE TEKNOLOJİLERİ PROJESİ • Bu protokollerle; • Her iki kurumun fiziki imkan, öğretim elemanı ve deneyimlerinin birleştirilmesi, • Raylı sistemler alanında TCDD’nin uzman elemanlarından yararlanılması, • ETÖGM tarafından seçilecek öğretmenlere TCDD eğitim merkezlerinde eğitimler verilmek suretiyle yetiştirilmeleri, • Alan öğrencilerinin TCDD işletmelerinde staj çalışmalarını yapabilmeleri, • Alanın öğretim programları, ders kitapları ve ders notlarının hazırlanmasında TCDD’den destek alınması, • Bölüm öğrencilerin 2004-2005 eğitim öğretim yılındaki kitap masraflarının TCDD tarafından karşılanması sağlanmıştır.

28. RAYLI SİSTEMLER VE TEKNOLOJİLERİ PROJESİ Bu protokoller kapsamında Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı; İstanbul Haydarpaşa Anadolu Meslek Lisesi Eskişehir Atatürk Anadolu Meslek Lisesi Erzincan Merkez Anadolu Meslek Lisesi Sivas Atatürk Anadolu Meslek Lisesi Bünyesinde Raylı Sistemler Teknolojisi Alanı (Makine, Elektrik-Elektronik, İnşaat, İşletme dalları) 2004-2005 Eğitim Öğretim Yılında eğitim öğretime başlamak üzere açılmıştır.

29. RAYLI SİSTEMLER VE TEKNOLOJİLERİ PROJESİ • Ulaşımda hafif raylı sistemlerin yaygınlaşması ve projenin başarıyla uygulanması dikkate alınarak bu alandaki teknik eleman ihtiyacının karşılanması amacıyla; • 2005-2006 Eğitim-Öğretim Yılında Sakarya Adapazarı Fatih Teknik ve Endüstri Meslek Lisesinde Mekatronik, • 2008-2009 Eğitim-Öğretim Yılında Ankara Gazi Teknik ve Endüstri Meslek Lisesinde Mekatronik ve Makine, • 2009-2010 Eğitim-Öğretim Yılında Malatya Şehit Kemal Özalpler Teknik ve Endüstri Meslek Lisesinde İnşaat ve İşletme • dalları eğitim öğretime açılmıştır.

30. ÖĞRETİM PROGRAMLARI GELİŞTİRME SÜRECİ • Demiryolu Meslek Lisesinde 1996 yılına kadar uygulanan öğretim programları incelenmiş, sonuçları Şubat 2005’de TCDD Genel Müdürlüğü Eğitim ve Öğretim Dairesi Başkanlığına iletilmiştir. • TCDD Genel Müdürlüğü alan uzmanları tarafından geliştirilen taslak öğretim programı Mart 2005’de ETÖGM’ye ulaştırılmıştır. • 3. Nisan 2005’de taslak program; Ankara, Bursa, Eskişehir, İstanbul, İzmir ve Konya Büyükşehir Belediye Başkanlıkları ile Anadolu Üniversitesi Porsuk Meslek Yüksekokulu görüşlerine gönderilmiştir.

31. ÖĞRETİM PROGRAMLARI GELİŞTİRME SÜRECİ • Ağustos 2005’de, Ders Dağıtım Çizelgeleri ve Taslak Öğretim Programı, alınan görüşler çerçevesinde; ETÖGM, TCDD, A.Ü. Porsuk Meslek Yüksekokulu ve belediyelerin uzmanlarının katılımıyla yeniden düzenlenmiştir. • 5. MEB Talim ve Terbiye Kurulu’nun onayı ile uygulamaya konulmuştur.

32. ÖĞRETİM PROGRAMLARI GELİŞTİRME SÜRECİ • Raylı Sistemler Teknolojisi Alanı öğretim programları; • TCDD Genel Müdürlüğü uzmanları, • ETÖGM’ye bağlı proje okullarında görev yapan teknik öğretmenler, • Belediyeler, • Diğer sektör temsilcilerinin • ortak çalışmaları ile hazırlanmaktadır. • Alan/dal modülleri, oluşturulan ekipler tarafından yazılmaktadır.

33. ÖĞRETMEN VE ÖĞRENCİLERİN EĞİTİMİ Bu alanda öğretmen yetiştiren bir yüksek öğrenim kurumu olmaması nedeniyle Raylı Sistemler Teknolojisi Alanına yakın alanlardan seçilen öğretmenlerin alan eğitimi TCDD Genel Müdürlüğü uzmanlarınca verilmektedir. Öğretmen ve öğrencilerin uygulama eğitimleri; TCDD uzmanları refakatinde TCDD bünyesinde oluşturulan eğitim merkezlerinde ve atölyelerinde gerçek iş ortamında gerçekleştirilerek eğitim kurumları ile sektör iş birliğine güzel bir model oluşturulmuştur.

34. MEZUNLARIN İSTİHDAMI 2008-2009 Eğitim-Öğretim Yılının sonunda Raylı Sistemler Teknolojisi alanı ilk 104 mezununu vermiştir. Bu mezunlardan KPSS sınavına giren ikisi kız olmak üzere toplam 90 kişi TCDD Genel Müdürlüğünce istihdam edilmiştir. 2009-2010 Eğitim Öğretim Yılında toplam 223 öğrenci mezun olmuştur. İstihdamları ile ilgili işlemler TCDD Genel Müdürlüğünce yürütülmektedir. Mezunlarının yüksek oranda istihdam imkânına sahip olması alana yönelik öğrenci-veli ilgisini artırmaktadır. Şu anda bu alanda 1101 öğrenci eğitim öğretim görmektedir.

35. DEĞERLENDİRME TOPLANTILARI Protokoller kapsamında ETÖGM ve TCDD temsilcilerinden oluşturulan Koordinasyon ve Yürütme Kurulu Değerlendirme Toplantıları; Proje okullarının müdürü ve Raylı Sistemler Teknolojisi Alan Şeflerinin katılımıyla gerçekleştirilmektedir. 16 Haziran 2009 Ankara 21-22 Haziran 2010 İstanbul 23 Mart 2011 Eskişehir

36. RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ ALANINDA ULUSLARARASI İŞ BİRLİĞİ ÇALIŞMALARI • Raylı Sistemler Teknolojisi alanında; • AB ülkeleri ile iş birliğini geliştirmek, • Türkiye’de bu alanda verilen eğitimin içeriğini AB ile uyumlu hale getirmek, • AB seviyesinde raylı sistemler teknolojisi alanında ortak bir anlayış geliştirmek, • Bu alandaki öğretmen, öğrenci ve işçilerin AB seviyesinde hareketliliğini sağlayabilmek • amacıyla ulusal ve uluslararası ortaklarla birbirini izleyen üç proje hazırlanmış ve AB tarafından desteklenmeye değer bulunmuştur.

37. DEPRAST PROJESİ

38. JIVET PROJESİ

39. RAILVET PROJESİ

40. Teşekkür Ederiz Raylı Sistemler Teknolojisi Alanında Sektörle İş Birliği Projesi http://etogm.meb.gov.tr