slawomir.wilczynski@pkn.pl www.pkn.pl

1. slawomir.wilczynski@pkn.pl www.pkn.pl

2. NORMA Przyjęty na zasadzie konsensu i zatwierdzony przez upoważnioną jednostkę organizacyjną dokument ustalający - do powszechnego i wielokrotnego stosowania - zasady, wytyczne lub charakterystyki odnoszące się do różnych rodzajów działalności lub ich wyników i zmierzający do uzyskania optymalnego stopnia uporządkowania w określonej dziedzinie Uwaga - zaleca się, aby normy były oparte na osiągnięciach zarówno nauki, techniki, jak i praktyki, oraz miały na celu uzyskanie optymalnych korzyści społecznych ( p. 3.2 - PN-EN 45020:2000 )

3. KONSENS(definicja) Ogólne porozumienie, charakteryzujące się brakiem zasadniczego sprzeciwu znaczącej części zainteresowanych w odniesieniu do istotnych zagadnień, osiągnięte w procesie rozpatrywania poglądów wszystkich zainteresowanych stron i zbliżenia przeciwstawnych stanowisk UWAGA - Konsens nie musi oznaczać jednomyślności ( p. 1.7 - PN-EN 45020:2000 )

4. CECHY NORMY • Dobrowolność stosowania • Powszechna dostępność • Zapewnienie wszystkim zainteresowanym możliwości powszechnego uczestniczenia w procesie opracowywania normy • Konsens osiągnięty w procesie opracowywania normy • Gwarancja niesprzeczności z obowiązującymi przepisami • Akceptacja przez uznaną jednostkę normalizacyjną • Brak ingerencji ze strony organów władzy w treść normy

5. Norma wyrobu - norma określająca wymagania, które powinny • być spełnione przez wyrób lub grupę wyrobów w celu zapewnienia • ich funkcjonalności. • Uwagi • 1. Norma wyrobu oprócz wymagań dotyczących funkcjonalności może zawierać - bezpośrednio lub przez powołanie się na inne dokumenty - wymagania dotyczące takich aspektów jak terminologia, pobieranie próbek, badania, pakowanie i znakowanie oraz, w niektórych przypadkach, wymagania dotyczące procesów. • Norma wyrobu może być pełna lub niepełna, w zależności od tego, czy określa wszystkie, czy tylko część niezbędnych wymagań. Z tego względu można wyróżnić normy wymiarów, normy materiału i normy warunków technicznych dostawy. • ( p. 5.4 - PN-EN 45020:2000 )

6. SZCZEBLE NORMALIZACJI • Szczebel normalizacji - geograficzny, polityczny lub ekonomiczny zasięg normalizacji • Normalizacja międzynarodowa - normalizacja, w której mogą uczestniczyć odpowiednie jednostki organizacyjne wszystkich krajów • Normalizacja regionalna - normalizacja, w której mogą uczestniczyć odpowiednie jednostki organizacyjne z krajów tylko jednego geograficznego, politycznego lub ekonomicznego regionu świata • Normalizacja krajowa - normalizacja, która jest prowadzona na szczeblu danego kraju Uwaga - w danym kraju lub na obszarze jednostki administracyjno-terytorialnego podziału kraju, normalizacja może być prowadzona również w poszczególnych branżach lub sektorach gospodarki (np. przez ministerstwa), na szczeblu lokalnym, na szczeblu stowarzyszeń lub przedsiębiorstw przemysłowych oraz w poszczególnych fabrykach, zakładach i urzędach. • Normalizacja administracyjno-terytorialna - normalizacja, która jest prowadzona na szczeblu jednostki administracyjno-terytorialnego podziału kraju

7. NORMALIZACJA MIĘDZYNARODOWAMIĘDZYNARODOWE ORGANIZACJE NORMALIZACYJNE Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna International Electrotechnical Commission http://www.iec.ch Commission Electrotechnique Internationale Międzynarodowe stowarzyszenie podległe prawu szwajcarskiemu z siedzibą w Genewie. Języki oficjalne: angielski, francuski, rosyjski. Utworzona w 1906 r. w Londynie w wyniku rezolucji podjętej przez delegatów rządów na Międzynarodowym Kongresie Elektrycznym w St.Louis (USA) w 1904 r. Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna International Organization for Standardization http://www.iso.ch Organisation Internationale de Normalisation Międzynarodowe stowarzyszenie podległe prawu szwajcarskiemu z siedzibą w Genewie. Języki oficjalne: angielski, francuski, rosyjski. Utworzona 23. 02.1947 r. po decyzji delegatów z 25 krajów (w tym Polski) podjętej na konferencji w Londynie w 1946 r.

8. NORMALIZACJA MIĘDZYNARODOWAREGIONALNE ORGANIZACJE NORMALIZACYJNE • AIDMO Arab Industrial Development and Mining Organization • AMN MERCOSUR Association for Standardization • ARSO African Regional Organization for Standardization • COPANT Pan American Technical Standards Commission • INSTA Inter Nordic Standardization Agreement • PASC Pacific Area Standards Congress • CEN European Committee for Standardization • CENELEC European Committee for Electrotechnical Standardization • ETSI European Telecommunications Standards Institute • EASC Ewro-Azjatickij Mieżgosudarstwiennyj Sowiet po Standardizacji, Mietrołogii i Siertifikacji

9. NORMALIZACJA MIĘDZYNARODOWAWYBRANE ORGANIZACJE NORMALIZUJĄCE ASTM American Society for Testing and Materials Amerykańskie Towarzystwo ds. Badań i Materiałów BIPM Bureau International des Poids et Mesures Międzynarodowe Biuro Miar i Wag CAC Codex Alimentarius Commission Komisja Kodeksu Żywnościowego CEB Euro-International Committee for Concrete Europejsko-międzynarodowy Komitet ds. Betonu IATA International Air Transport Association Międzynarodowe Stowarzyszenie Transportu Powietrznego IDF International Dairy Federation Międzynarodowa Federacja Mleczarska IGU International Gas Union Międzynarodowa Unia Gazownictwa IIW International Institute of Welding Międzynarodowy Instytut Spawalnictwa IMO International Maritime Organization Międzynarodowa Organizacja Morska OIML Organisation Internationale de Metrologie Legale Międzynarodowa Organizacja Metrologii Prawnej UIC Union Internationale des Chemins de Fer Międzynarodowa Unia Kolejnictwa WHO World Health Organization Światowa Organizacja Zdrowia ITU International Telecommunications Union Międzynarodowa Unia Telekomunikacyjna

10. NORMALIZACJA MIĘDZYNARODOWADokumenty normatywne ISO i IEC • ISOInternational Standard Norma międzynarodowa (ISO) • IECInternational Standard Norma międzynarodowa (IEC) • TRTechnical Report Raport techniczny • ITAIndustry Technical Agreement Porozumienie techniczne przemysłu • IWA2Industry Workshop Agreement Porozumienie warsztatowe przemysłu • TATechnical Agreement Porozumienie techniczne (ISO) • TPTechnical Profile Profil techniczny (ISO) • TSTechnical Specification Specyfikacja techniczna (ISO) • TTATechnology Trend Assessment Ocena tendencji w technice (IEC) • ISO-PAS*ISO-PAS Specifications Specyfikacja ISO-PAS • IEC-PAS*IEC-PAS Specifications Specyfikacja IEC-PAS • AMDAmendment Zmiana • ADDAddendum Dodatek • CORCorrigendum Poprawka • GUIDEGuide Przewodnik *PAS Publicly Available Specification Powszechnie dostępna specyfikacja

11. NORMALIZACJA MIĘDZYNARODOWADokumenty robocze ISO/IEC • NP New Work Item Proposal Propozycja nowego tematu pracy • WD Working Draft Projekt roboczy • CD Committee Draft Projekt komitetu (technicznego) • DIS Draft International Projekt normy Standard międzynarodowej (ISO) • CDVCommittee Draft for Vote Projekt komitetu do głosowania (IEC) • FDISFinal Draft International Końcowy projekt normy Standard międzynarodowej • DADDraft Addendum Projekt dodatku • DAM Draft Amendment Projekt zmiany • DTR Draft Technical Report Projekt raportu technicznego

12. NORMALIZACJA EUROPEJSKA EUROPEJSKI KOMITET NORMALIZACYJNY CEN(Comité Européen de Normalisation / European Committee for Standardization) EUROPEJSKI KOMITET NORMALIZACYJNY ELEKTROTECHNIKI CENELEC(Comité Européen de Normalisation Electrotechnique / European Committee for Electrotechnical Standardization) EUROPEJSKI INSTYTUT NORM TELEKOMUNIKACYJNYCH ETSI(European Telecommunications Standards Institute)

13. NORMALIZACJA EUROPEJSKA DOKUMENTY NORMATYWNE WPROWADZANE PRZEZ CEN i CENELEC • EN European Standard Norma europejska • ENV1 European Prestandard Prenorma europejska • HD1Harmonization Document Dokument Harmonizacyjny • CR1 CEN (CENELEC) Report Raport CEN (CENELEC) • TR2Technical Report Raport techniczny • CWA CEN Workshop Agreement Porozumienie warsztatowe • CECC1CECC Specification Specyfikacja CECC • ES1European Specification Specyfikacja europejska • TS2Technical Specification Specyfikacja techniczna • Guide Przewodnik 1 - do 2001 r., 2 - od września 2001 r.

14. Wagi głosów członków CEN i CENELEC Aby przyjąć EN: • więcej NSB za niż przeciw, • 71% głosów ważonych za, • (wstrzymanie się nie jest liczone)

15. Zasady wprowadzania norm międzynarodowychi europejskich do norm krajowych Przyjęcie normy międzynarodowej ISO, IEC nie nakłada na organizacje członkowskie żadnych obowiązków w zakresie jej wprowadzenia do dokumentów krajowych lub stosowania normy. . Przyjęcie normy europejskiejnakłada na organizacje członkowskie obowiązekwprowadzenia jej do norm krajowych i wycofania norm sprzecznych.

16. NORMALIZACJA EUROPEJSKAPODSTAWOWE REGUŁY WPROWADZANIAKRAJOWEGO NORM EUROPEJSKICH • Okres wstrzymania (standstill) • Głosowanie ważone • Wprowadzenie do zbioru norm krajowych • Wycofanie krajowych dokumentów sprzecznych

17. NORMALIZACJA EUROPEJSKAWPROWADZANIE EN DO NORM KRAJOWYCH • dor data ratyfikacji pierwszy dzień miesiąca następującego po odnotowaniu przez Radę Techniczną przyjęcia EN • dav data dostępności dav  dor + 4 m-ce (wysłanie przez CS do NC) • doa data ogłoszenia dor + 6 m-cy (data IEC + 3 m-ce) • dop data publikacji dor + 12 m-cy (data IEC + 9 m-cy) • dow data wycofania dor + 36 m-cy (BT może wprowadzić inny na formularzu głosowania)

18. SYSTEM NORMALIZACYJNY W POLSCEPODSTAWY PRAWNE • Ustawa z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji (Dz.U. Nr 169, poz. 1386) • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie działalności normalizacyjnej związanej z obronnością i bezpieczeństwem państwa (Dz.U. Nr 239, poz. 2038) • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz.U.Nr 239, poz. 2039) • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu współdziałania Polskiego Komitetu Normalizacyjnego z organami administracji rządowej (Dz.U.Nr 239, poz. 2040) • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie przeprowadzenia wyboru członków Rady Normalizacyjnej przy Polskim Komitecie Normalizacyjnym (Dz.U.Nr 239, poz. 2041) • Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie przeprowadzania konkursu na stanowisko Prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego (Dz.U.Nr.239, poz. 2049) • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002r. w sprawie sposobu nadawania i wykorzystywania znaku zgodności z Polską Normą (Dz.U.Nr 241, poz. 2077) • Zarządzenie Prezesa Rady Ministrów nr 169 z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie nadania statutu Polskiemu Komitetowi Normalizacyjnemu (M. P. Nr 61, poz. 874)

19. POLSKI KOMITET NORMALIZACYJNY RADA NORMALIZACYJNA Prezes PKN KOMITETY TECHNICZNE GRUPY ROBOCZE - EKSPERCI

20. ZASADY STOSOWANE W NORMALIZACJI KRAJOWEJ(Art.4 ustawy o normalizacji) • Jawność i powszechna dostępność, • Uwzględnianie interesu publicznego, • Dobrowolność uczestnictwa w procesie opracowywania i stosowania norm, • Zapewnienie możliwości uczestnictwa wszystkich zainteresowanych w procesie opracowywania norm, • Konsens jako podstawa procesu uzgadniania treści norm, • Niezależność od administracji publicznej oraz jakiejkolwiek grupy interesów, • Jednolitość i spójność postanowień norm, • Wykorzystywanie sprawdzonych osiągnięć nauki i techniki, • Zgodność z zasadami normalizacji europejskiej i międzynarodowej.

21. Za przemawia: EN spełniają zasadnicze wymagania dyrektyw WE (zaufanie do normalizacji) EN tworzą wielki, jednolity rynek (ok. 370 mln obywateli) EN mogą lepiej uwzględniać specyfikę europejską Przeciw przemawia: Klienci mają jeszcze większy pożytek z norm międzynarodowych, jeśli znajdują one ogólnoświatowe zastosowanie (globalna produkcja, niskie ceny) EN mogą utrudnić globalną sprzedaż wyrobów zgodnych z nimi (odłączenie od rynku światowego) NORMALIZACJA EUROPEJSKAZA I PRZECIW NORMALIZACJI EUROPEJSKIEJ ZATEM: TAK, ALE EN ZGODNE Z ISO (IEC)

22. 30 lat temu normy międzynarodowe stanowiły zaledwie 10% norm stosowanych przez firmę. Obecnie ilość ta sięga 45%.

23. NORMALIZACJA EUROPEJSKAPOLITYKA NORMALIZACYJNA I CERTYFIKACYJNA UNII EUROPEJSKIEJ • 1983-03 Dyrektywa 83/189/EWG (98/34/WE) • 1985-05 Nowe podejście • 1989-12 Globalne podejście • 1990-10 Zielona księga normalizacji europejskiej • 1990-12 Modułowe podejście • 1992-06 Uchwała Rady w sprawie roli normalizacji w gospodarce europejskiej • 1993-07 Decyzja Rady w sprawie modułów oraz reguł nadawania i stosowania znakowania CE • 1999-10 Uchwała Rady w sprawie roli normalizacji w Europie

24. ETAP I • Traktat Rzymski z dnia 25 marca 1957 r powołujący Europejską Wspólnotę Gospodarczą ( EWG ) • Art 30/36 : Zakaz barier technicznych – Trybunał Wspólnoty Europejskiej • Art 100/100A : Harmonizacja techniczna drogą dyrektyw ( europejskich tekstów prawnych ) - Rada Ministrów Wspólnoty Europejskiej. • „Cassis de Dijon” ( orzeczenie Trybunału Europejskiego w sprawie 120/78 ) • Kluczowe elementy dla wzajemnego uznawania zgodności wyrobów : • Wyroby legalnie wyprodukowane lub wprowadzane na rynek w jednym państwie członkowskim mają w zasadzie zagwarantowany swobodny przepływ na obszarze całej UE. • 2. W przypadku braku uregulowań prawnych obowiązujących w UE, państwa członkowskie mają wolną rękę we wprowadzaniu własnego ustawodawstwa na swoim terytorium • 3. Bariery w handlu, wynikające z różnic w ustawodawstwie krajowym, mogą być zaakceptowane jedynie w przypadku, gdy krajowe środki prawne : • a. Służą słusznemu celowi, usprawiedliwiającemu pogwałcenie zasady swobodnego przepływu towarów ( n.p. ochronie zdrowia, bezpieczeństwa, konsumentów, środowiska ) ; • b. Mogą być usprawiedliwione ze względu na słuszny cel i są do niego proporcjonalne

25. ETAP II • Procedura informacyjna w dziedzinie norm i przepisów technicznych • Dyrektywa Rady z 28 marca 1983 r wytyczająca procedurę dostarczania • Informacji w dziedzinie norm i regulacji technicznych ( 83/189/EEC ) z • późniejszymi zmianami zastąpiona jednolitym tekstem ( 98/34/EC ) • Cele procedury : • przejrzystość norm i reguł technicznych • nie dopuszczenie do utworzenia nowych przeszkód technicznych • rozwój normalizacji europejskiej

26. ETAP III • Nowe podejście • Uchwała Rady z 7 maja 1985 r, w sprawie nowego podejścia do • technicznej harmonizacji i norm ( 85/C/136/01 ) • Podstawowe zasady nowego podejścia : • Harmonizacja prawna ogranicza się do przyjęcia, poprzez dyrektywy mające za podstawę artykuł 100A Traktatu Rzymskiego, podstawowych wymagań bezpieczeństwa ( lub innych wymagań związanych z interesem publicznym ). Wyroby wprowadzane na rynek muszą być zgodne z podstawowymi wymaganiami, a dzięki temu mogą korzystać ze swobodnego przepływu na obszarze całej UE. • Zadanie opracowania zharmonizowanych norm określających specyfikacje techniczne stosowane w przemyśle przy projektowaniu i produkcji wyrobów zgodnych z podstawowymi wymaganiami ustanowionymi w dyrektywach przy uwzględnieniu aktualnego stanu techniki powierza się kompetentnym organizacjom działającym w dziedzinie normalizacji. • Specyfikacje techniczne nie są obowiązkowe i zachowują status norm dobrowolnych. • Władze krajowe są zobowiązane do uznania, że wyroby wyprodukowane zgodnie ze zharmonizowanymi normami, informacje na temat których są publikowane w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich i które są przetransponowane do norm krajowych, są uważane za zgodne z podstawowymi wymaganiami ustanowionymi w dyrektywach.

27. STARE PODEJŚCIE Dyrektywa zawiera specyfikacje techniczne Opracowanie dyrektywy jest czasochłonne NOWE PODEJŚCIE Dyrektywa zawiera tylko wymagania zasadnicze Powołanie na normy

28. SUBSYDIARNOŚĆ ZASTĘPOWANIE UREGULOWAŃ URZĘDOWYCHINSTRUMENTAMI DOBROWOLNYMI

29. Zasadnicze wymagania obowiązkowe rezultaty zamiast rozwiązań technicznych ważne niezależnie od czasu wystarczająco precyzyjne dla umożliwienia oceny zgodności wysoki poziom bezpieczeństwa dotyczą dużych rodzin wyrobów dotyczą ryzyka horyzontalnego Normy zharmonizowane pisane dokumenty uznana jednostka normalizacyjna powszechnie dostępna konsens stron zainteresowanych powtarzalne lub ciągłe stosowanie nieobowiązkowe

30. Dyrektywy WE Nowe podejście Zharmonizowane przepisy Zharmonizowane normy europejskie Zharmonizowane normy krajowe HARMONIZACJA PRZEPISÓW I NORM

31. Dyrektywy nowego podejścia zapewniają producentom możliwość dostosowania się do ich wymagań poprzez produkcję • albo bezpośrednio zgodną z zasadniczymi wymaganiami zdrowia i bezpieczeństwa, • albo zgodną z europejskimi normami opracowanymi specjalnie w sposób zezwalający na domniemaną zgodność z nimi.

32. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NORM MANDATOWYCH Komisja Europejska CEN CENELEC EFTA DYREKTYWY MANDATY NORMY ZHARMONIZOWANE PRZEPISYPAŃSTWOWE NORMY KRAJOWE

33. Zharmonizowane Normy Europejskie to specyfikacje techniczne przygotowane przez komitety techniczne europejskich organizacji normalizacyjnych posiadające formalne zlecenie Komisji Europejskiej, przyjęte na podstawie pomyślnie przeprowadzonego głosowania formalnego wszystkich krajowych organizacji normalizacyjnych państw członkowskich UE i EFTA i opublikowane w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

34. Normy europejskie zharmonizowane z dyrektywami nowego podejścia są publikowane w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich • Prezes PKN ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Monitorze Polskim numery i tytuły zatwierdzonych norm zharmonizowanych (PN) wraz z tytułami aktów prawnych wdrażających dyrektywy nowego podejścia i miejscem ich publikacji • Wykaz PN wprowadzających europejskie normy zharmonizowane z dyrektywami nowego podejścia – patrz również www.pkn.pl

35. ETAP IV Odpowiedzialność za wyrób Dyrektywa Rady z 25 lipca 1985 r w sprawie zbliżenia postanowień przepisów prawnych i administracyjnych dotyczących odpowiedzialności za wadliwe wyroby ( 85/374/EEC ) Dyrektywa Rady z 29 czerwca 1992 r dotycząca ogólnego bezpieczeństwa wyrobów( 92/59/EEC )

36. ETAP V • Globalne ujęcie oceny zgodności • Uchwała Rady z 21 grudnia 1989 r, dotycząca globalnego ujęcia oceny zgodności ( 90/C/10 ) • Obszar regulowany dyrektywami nowego podejścia • moduły oceny zgodności jako zapewnienie spójnego podejścia do oceny zgodności • oznaczenie "CE" wyrobów spełniających podstawowe wymagania dyrektyw mających do nich zastosowanie • notyfikacja jednostek oceniających zgodność • Obszar dobrowolny • promowanie norm dotyczących zapewnienia jakości ( EN - ISO 9000 ) • promowanie i tworzenie systemów akredytacji ( EN 45000 ) • promowanie porozumień i umów o wzajemnym uznawaniu badań w obszarze dobrowolnym

37. MODUŁOWE PODEJŚCIE DO OCENY ZGODNOŚCI Decyzja Rady z 13 grudnia 1990 r, dotycząca modułów dla różnych faz procedur oceny zgodności, które mają być stosowane w dyrektywach technicznej harmonizacji ( 90/683/EEC ) zastąpiona Decyzją Rady z 22 lipca 1993 r, dotyczącą modułów dla różnych faz procedur oceny zgodności oraz reguł ustalenia i wykorzystania oznakowania, które mają być zastosowane w dyrektywach technicznej harmonizacji ( 93/465/EEC ) Procedura oceny zgodności = moduł projektowania + moduł produkcji

38. Możliwe procedury oceny zgodności składają się z następującej kombinacji modułów : MODUŁ Aa1 MODUŁ Aa1 MODUŁ Aa2 MODUŁ Aa2 MODUŁ B MODUŁ B MODUŁ H MODUŁ H

40. Dokumentacja techniczna Aneks V Moduł A DT wysłana do jednostki notyfikowanej Deklaracja zgodności z zasadniczymi wymaganiami Wybór producenta Typ urządzenia nie podany w Aneksie IV DT ( Aneks IV ) przedstawiona jednostce notyfikowanej do certyfikacji zgodności DT Aneks IV Typ urządzenia podany w Aneksie IV i zgodny z hEN Oznaczenie CE Producent Badanie typu EC Aneks IV Moduł B Deklaracja zgodności z typem poddanym badaniu typu EC Moduł C Typ urządzenia podany w Aneksie IV, nie zgodny, częściowo zgodny z hEN lub hEN nie istnieją Badanie typu EC Aneks IV Moduł B

41. oznacza zgodność wyrobu z podstawowymi wymaganiami dyrektyw • nie oznacza przyjętej procedury oceny • jest umieszczany na wyrobie przez wytwórcę • może mu towarzyszyć kod identyfikujący jednostkę notyfikowaną jeśli ta uczestniczyła w procedurze oceny zgodności • daje wyrobom zezwolenie na wolny obrót na rynku UE • Nie jest znakiem jakości • Nie jest znakiem bezpieczeństwa • Nie jest znakiem zgodności z normą lub normami • Nie jest znakiem pochodzenia wyrobu z UE

42. PN-ISO/IEC 17030:2005

43. NORMALIZACJA EUROPEJSKA ISO IEC CEN CENELEC ETSI EC EFTA NSB Rządy Podmioty gospodarcze

44. INSTRUMENTY ZAPEWNIAJĄCE SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW • harmonizacja prawa • mechanizmy zapobiegające tworzeniu barier w handlu • wzajemne uznawanie legalnie sprzedawanych towarów

45. Normy są tworzone przez zainteresowanych - dla zainteresowanych i za pieniądze zainteresowanych. • Norma z dokumentu technicznego ewoluuje w stronę dokumentu ekonomicznego • Normalizacja jest więc sprawą nie tylko inżynierów, ale kierownictwa firmy • Ta inwestycja musi się opłacać!!!

46. NORMALIZACJA NORMY opracowywane przez zainteresowane strony w ramach jednostki normalizacyjnej mają status zaleceń LEGISLACJA PRZEPISY TECHNICZNE przyjmowane przez prawodawcze organy państwa stanowią obowiązek prawny dla obywateli NORMALIZACJA A PRZEPISY PRAWA

47. NORMALIZACJA A PRZEPISY PRAWA PRZEPIS Dokument ustalający obowiązujące reguły prawne, Przyjęty przez organ władzy PRZEPIS TECHNICZNY Przepis ustalający wymagania techniczne: • bezpośrednio, • przez przytoczenie treści normy, specyfikacji technicznej lub kodeksu postępowania, • albo przez powołanie się na nie. Może on zawierać także postanowienia administracyjne.

48. POWOŁYWANIE SIĘ NA NORMY W PRZEPISACH Powołanie w sposób wyłączny, z którego wynika, że jedynym sposobem spełnienia wymagań przepisu jest zgodność z normami na które się powołano Powołanie wskazujące, z którego wynika, że jednym z możliwych sposobów spełnienia wymagań przepisu prawnego jest osiągnięcie zgodności z normami na które się powołano (np. koncepcja norm zharmonizowanych z Dyrektywami Nowego Podejścia)

49. POWOŁYWANIE SIĘ NA NORMY W UMOWACH • Interpretacja umów - ustalona praktyka • Niewłaściwa realizacja umów - należyta staranność • uwzględnienie norm w procedurze dowodowej • zgodność z normami -> ułatwienie procedury dowodowej

50. NORMALIZACJA A PRZEPISY PRAWA PRAWO PUBLICZNE • Powołanie na normy w przepisach (ustawy, dekrety, rozporządzenia) • wyłączne powołanie (normy obowiązkowe) • indykatywne powołanie • datowane powołanie • niedatowane powołanie • Powołanie ogólne (stan rzeczy) • „Nowe podejście” w Unii Europejskiej PKN-CENELEC/GUIDE 3 maj 2006