Komórka

1. Komórka Po raz pierwszy zaobserwował komórkę w 1655 r. angielski fizyk Robert Hooke. Komórki można obserwować przy użyciu mikroskopu: • świetlnego (zdo roz .100 nm) • elektronowego transmisyjnego (zd. roz. 0,2 nm), • elektronowy skaningowy. 0,2 nm atomy 2 – 20 nm cząsteczki 200 nm – 2 µm organelle 20 µm - 200 µm = 0,2 mm komórki Mikroskop mikroskop oko elektronowy świetlny ludzkie

2. Kształt i wielkość komórek neurony Erytrocyty 10 µm monocyt pożera komórkę drożdży 1 µm – 10-6 m 1 nm =10-9 m

3. Struktury komórkowe protoplazma cytoplazma jądro • błona komórkowa • cytozol • cytoszkielet • siateczka śródplazmatyczna szorsta, gładka • aparat Golgiego • mitochondria • lizosomy • peroksysomy • centrosomy

4. Błona biologiczna

5. Rodzaje transportu przez błonę

6. Endocytozy sposób pobierania pokarmu z udziałem błony komórkowej fagocytoza pinocytoza

7. Jądro komórkowe • Eucaryota – organizmy zawierające jądro komórkowe. • występuje we wszystkich naszych komórkach z wyjątkiem erytocytów, • największa struktura komórkowa, • oddziela od cytoplazmy materiał genetyczny, • kształt najczęściej kulisty, płatowate w granulocytach, • położone centralnie lub peryferyjnie np. w komórkach mięśniowych szkieletowych, • wielkość 0,5 – 600 µm. może się powiększyć przed kariokinezą, lub gdy rośnie aktywność metaboliczna komórki, • liczba jąder – 1, wyjątek - komórki mięśniowe poprzecznie prążkowane szkieletowe

8. Ultrastruktura jądra komórkowego Otoczka jądrowa – składa się z dwóch błon biologicznych: wewnętrzna jest gładka, zewnętrzna przechodzi w błony ER granularnego i posiada na swojej powierzchni rybosomy. Są w niej liczne pory jądrowe umożliwiające wymianę substancji z cytoplazmą. Karioplazma (sok jądrowy) – wypełnia wnętrze jądra, białkowa substancja koloidalna. Chromatyna - interfazowa postać materiału genetycznego. siateczka wewnątrzplazmatyczna chromatyna zanurzona w karioplazmie otoczka jądrowa jąderko por w otoczce jądrowej

9. DNA ilość jest stała dla danego gatunku, materiał genetyczny komórki: zawiera informację dotyczącą wszystkich białek komórki zbudowane z dwóch nici spiralnie skręconych w prawą stronę Histony białka zasadowe najstarsze ewolucyjnie Chromatyna dwa rodzaje chromatyny: euchromatynę heterochromatynę (aktywna genetycznie) (nieaktywna genetycznie)

10. Organizacja chromatyny • Całkowita długość DNA w komórce somatycznej człowieka wynosi 180 cm. • Ta ilość DNA podzielona jest na 46 cząsteczek. • W celu zmieszczenia tak dużej ilości DNA powstały białka, które upakowują DNA w małym jądrze komórkowym. Stopnie upakowania DNA

11. Chromosom Jest najwyższym stopniem upakowania DNA budowa chromosomu rodzaje chromosomów ze względu na rozmieszczenie centromerów

12. Zestaw chromosomów człowieka

13. mitoza w komórkach somatycznych = komórkach ciała mejoza w macierzystych rozrodczych komórkach Podziały komórkowe 2n 2n n n 2n 2n n n n n n – haploidalna liczba chromosomów, 2n diploidalna liczba chromosomów

14. Przebieg mitozy profaza metafaza anafaza telofaza

15. Przebieg mejozy I podział mejotyczny II podział mejotyczny

16. Crossing – overzjawisko wymiany fragmentów chromatyd między chromosomami homologicznymi Chromosomy homologiczne Chromosomy homologiczne mają taką samą budowę, oraz tę samą informację genetyczną, jeden z nich pochodzi od ojca drugi od matki

17. Mitoza zapewnia wzrost regenerację organizmowi Mejoza zapewnia utrzymanie stałej liczby chromosomów, w następnych pokoleniach, różnorodność osobniczą w obrębie gatunku, różnorodność biologiczną na Ziemi. Znaczenie podziałów komórkowych

18. Dziękuję za uwagę