220 likes | 483 Views
بازار جهاني ارز چيست ونحوه ورود به آن چگونه است؟. بازار ارز بازاري است که در آن پول ملي کشورها به يکديگر تبديل ميشود.
E N D
بازار جهاني ارز چيست ونحوه ورود به آن چگونه است؟ • بازار ارز بازاري است که در آن پول ملي کشورها به يکديگر تبديل ميشود. • بازار ارز بزرگترین، کاراترين و پویاترین بازار مالی در جهان است با گردش مالی روزانه بيش از 2.5 تریلیون دار٣٠ برابرحجم معا مات روزانه بازار سهام و اوراق قرضه و خزانه داری امریکا . • بازار جهاني ارز يا فارکس یک بازار بين بانکی است بدین مفهوم که بازیگر کهنه و اصلی این بازار همانا بانکها هستند, ولی سفته بازان- مدیران پول- شرکتهای سرمایه گذاری نیز به جمع شرکت کنندگان این بازار اضافه شده اند. • تغييرات غيرقابل پيش بيني در قيمت ارزها و ساير نوسانات پولي ميتواند معاملاتي را که انتظار ميرفت سودآوري قابل توجهي داشته باشند را زيان آور نمايد. • نرخ تبديل معياري است که بر پايه آن پول رايج کشورها با يکديگر مبادله ميشود.
چرا نرخ ارزها مدام تغيير میکند؟ • منحنيهای عرضه و تقاضای ارز یک کشور در طول زمان جا به جا ميشود و همين انتقال باعث بروز تغييرات دائمی نرخ ارز خواهد شد. • این جا به جایی ممکن است براثر تغيير سليقه مردم نسبت به توليدات داخلی و خارجی - رشد متفاوت اقتصادی- تفاوت نرخهای تورم در کشورهای مختلف- تغيير در نرخهای بهره- تغيير در انتظارات و مداخات بانک مرکزی جهت انجام سياستهای پولی و ... به وجود آید.
عوامل اصلي تعيين کننده تغييرات نرخ ارزها عبارتند از : نرخ رشد پولي (نرخ افزايش نقدينگي-حجم پول کشور)، نرخ تورم و نرخ بهره در کشور
منظوراز "معامله درهردوجهت بازار"چيست؟ • برخلاف بازار سهام که معامله باید با خرید آغاز و با فروش پایان یابد در بازار ارز جهانی معامله را هم با فروش و هم با خرید می توان آغاز کرد. بدین مفهوم که ميتوان یک ارز را در قيمت بالاتر فروخت و پس از کاهش قيمت همان ارز را خرید. یکی از دلایل جذابيت این بازار همين نکته است که می توان از تمام نوسانات چه در جهت افزایش و چه در جهت کاهش سود برد. • ارزهای خارجی لزوماً به دو شیوه مشخص معامله می شوند: روش اول در بازارهای مبادلاتی سازمان یافته و نوع دوم در بازار فرابورسی یا .OTC • انجام معاملات به شیوه مبادله در بازارهاي مبادلاتی تنها بخش بسیار کوچکی از مجموع مبادلات جهانی ارز را تشکیل میدهد و بخش اعظم معاملات ارزهای خارجی که بین بانکها و سایر فعالان بازار ارز صورت می گیرد، به شیوه فرابورسی (over the counter) انجام می شود.
1. بازارهای سازمان یافته ارز • در بازارهای مبادلاتی سازمان یافته، مثل بازار مبادلات تجاری شیکاگو (CME) در ایالات متحده، قراردادهای ارزی استاندارد که ارزش پولی مشخصی دارند در بازار پول بین المللی (IMM) معامله میشوند. یک سازمان تسویه حساب مرکزی نیز متصدی هماهنگی تراکنشهای معاملاتی بین دو طرف معامله است.
2-بازار فرابورسی ارز • بازار معاملات فرابورسی، انجام معاملات در سراسر جهان را با تعداد بسیاری از فعالان و نیز با ارایه قیمتهای مناسب فراهم میکند و در این میان، شهرت و شرایط معاملاتی که یک کارگزار ارایه میدهد، موجب انتخاب آن از سوی فعالان بازار میگردد. • طبق تحقیقی که در سال 2007 تحت نظارت بانک تسویه حساب بین المللیBIS) ) صورت گرفته، میزان گردش مبادلات پولی جهان در حدود 3.2 تریلیون دلار در روز تخمین زده شده که نسبت به سال 2004، رشدی معادل 60% را نشان میدهد. در بین مراکز متعدد مالی جهان، بیشترین میزان تبادلات ارزی در انگلیس صورت می گیرد، این درحالی است که ارز این کشور، پوند انگلیس، نسبت به برخی از ارزهای دیگر کمتر معامله میشود. 34 درصد مجموع معاملات جهانی ارز در انگلیس، 17 درصد در ایالات متحده و 6.1 درصد در سوئیس انجام میشود و این میزان برای ژاپن که در رتبه چهارم قرار دارد، تنها 6 درصد است.
توسعه بازار ارز • به طور کلی بازار ارز خارجی عبارت است از بازار عمده فروشی بین بانکی که معامله کنندگان مجاز ( معمولا بانک ها و سایر نهاهای مالی) با یکدیگر معامله میکنند و بازار خرده فروشی که معامله کنندگان مجاز با مشتری های نهایی مانند خانوارها و بنگاه ها، معامله میکنند.
بازار روان • بازاری است که در آن اختلاف بین قیمت فروش فوری و قیمت خرید فوری(bid/offerspreads) نسبتا اندک باشد، هزینههای معامله پایین باشد، گردش مالی کافی برای محدود کردن اثر معاملات انفرادی بر قیمت وجود داشته باشد، نظام تجاری، تهاتر بانکی و نظام پرداختی وجود داشته باشد تا اجرای سریع سفارشات را تسهیل نماید و دامنه گسترده ای از فعالان در بازار وجود داشته باشد (وجود تعداد بیشماری از فعالان در بازار و گردش مالی کافی از تاثیرات انفرادی بر قیمت جلوگیری می نماید market depth.)
بازار ارز خارجی کشورهای در حال توسعه • بازار ارز خارجی کشورهای در حال توسعه سطحی و غیر کارآمد هستند. • بخشی از این جریان ناشی از مقررات گسترده ارزی از قبیل کنترل و نظارت بر جریان سرمایه (این کنترل ها گردش مالی بازار را کاهش میدهد)، محدودیتهای احتیاطی سفت و سخت در خصوص وضعیت شبکه باز ارز خارجی، الزامات تحویل اعلام وصول ارز خارجی به بانک مرکزی میباشد. بازارهای ارز بین بانکی البته در کشورهایی که وجود دارند، اغلب نسبت به بازارهای خرده فروشی کوچک هستند که این امر آزادی عمل بازار در کشف قیمت تعادلی ارز را محدود میکند.
: • 1-اجازه شناوری محدود به نرخ ارز جهت تهییج فعالیت ارز خارجی. بین سالهای ۱۹۹۵ و ۲۰۰۱ گردش مالی در بازارهای ارز خارجی کشورهایی که رژیمهایی با شناوری بیشتر نرخ ارز را انتخاب کردند، افزایش یافته و در کشورهایی با رژیم کمتر شناور، کاهش یافته است. • 2-کاهش نقش بازارسازی بانک مرکزی به واسطه کاستن از معاملات با بانک ها و دخالت هایش به منظور گسترش دامنه فعالیت بازارسازها. .
3-افزایش اطلاعات بازار در خصوص منابع و مصارف ارز خارجی و روند تراز پرداختها تا فعالان بازار بتوانند چشم انداز معتبری از نرخ ارز و سیاست پولی شکل داده و ارز خارجی را به نحو کارآمدی قیمت گذاری کنند. • 4- لغو تدریجی یا حذف مقرراتی که فعالیت بازار را مهار میکنند. اقدامات مهم میتواند شامل:حذف الزامات مربوط به تسلیم اعلام وصول ارز خارجی به بانک مرکزی، وضع مالیات یا مالیات اضافی روی معاملات ارز و محدودیتهای معاملات بین بانکی، یکپارچه کردن بازارهای ارز خارجی تفکیک شده و کاستن از محدودیتهای حساب جاری و سرمایه ای به منظور افزایش منابع و مصارف ارز خارجی در بازار باشد. • 5- یکپارچه کردن و ساده سازی مقررات ارز خارجی و اجتناب از تغییرات مکرر و فی البداهه در قانون برای افزایش شفافیت بازار و کاهش هزینه های معاملات.
چهار راهکار کلی برای ثباتبخشی به بازار ارز • الف) افزایش جذابیت سرمایهگذاری در بورس سهام، با هدف جذب بخشی از پساندازهای سرگردان موجود در ابزار ارز و تزریق آنها به بخش تولید . • ب) افزایش جذابیت سپردههای بانکی، به منظور هدایت تدریجی بخشی از سرمایههای سرگردان پناه گرفته در بازار ارز، به سمت بانکها. • ج) افزایش 10 الی 20 درصدی قیمت فروش رسمی انواع ارز از سوی دولت و بانک مرکزی، به منظور کاهش شکاف بین عرضه و تقاضای دلار و در نتیجه کاهش التهاب در بازار ارز . • د) تلاش برای ریشهیابی علل مهاجرت سرمایههای ایرانی به سمت کشورهایی همچون امارات و ترکیه و زمینهسازی برای بازگشت بخشی از این سرمایهها به ایران .
مقايسه قيمت ارز از سال 84 تا 92 موضوع نوسان قیمت ارز و سکه در بازار یکی از مهم ترین موضوعات اقتصادی کشور طی سال های اخیر بوده است که مشکلات فراوانی را نیز همچون افزایش دلالی به همراه داشته است. مشکل افزایش قیمت ارز و سکه در بازار اوایل سال گذشته به اوج خود رسید . پس از این موضوع بانک مرکزی در اقدامی برای کنترل بازار ارز و جلوگیری از دلالی مرکز مبادلات ارزی را تاسیس کرد و در این مرکز به کالاهای 10 گانه ارز دولتی با حدود قیمتی 1000 تومان ارزان تر از بازار تخصیص یافت. پس از تشکیل مرکز مبادلات ارزی تا حدودی قیمت ارز در بازار آزاد کنترل شد اما در ابتداي سال 92 و نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری باز هم قیمت ارز افزایش یافت و این پیش بینی نیز مطرح می شد که قیمت دلار از مرز 4000 تومان نیز عبور کند.
مقايسه قيمت ارز از سال 84 تا 92 دولت نهم در شرایطی فعالیت خود را آغاز کرد که قیمت ارز رسمی 902 تومان و قیمت ارز آزاد نیز حدود 904 تومان بود و پس از گذشت 8 سال دولت دهم در شرایطی فعالیت خود را به پايان رساند که قیمت ارز رسمی حدود 2470 تومان و ارز آزاد نیز حدود 3170 تومان بود. بر اين اساس قیمت ارز رسمی از زمان آغاز فعالیت دولت نهم تا پایان فعالیت دولت دهم حدود 1568 تومان و قیمت ارز آزاد نیز حدود 2266 تومان افزایش يافت.
مقايسه قيمت ارز رسمي از سال 84 تا 92 قیمت ارز آزاد در سال 92 تقریبا 3.5 برابر سال 84 و قیمت ارز رسمی در سال 92 تقریبا 3،8 سال 84 شده است. در نمودارهای زیر چگونگی افزایش قیمت ارز از زمان آغاز فعالیت دولت نهم تا پایان فعالیت دولت دهم آمده است: