230 likes | 625 Views
CHAPTER 3. Normatif Analiz Araçları. Refah İktisadı. Refah İktisadı – Alternatif ekonomik durumların sosyal olarak arzu edilebilirliği ile ilgilenen iktisat teorisi dalı. Refah İktisadının I. Teoremi - her ve bütün rekabetçi piyasalar, etkin kaynak tahsisine yol açar.
E N D
CHAPTER 3 Normatif Analiz Araçları
Refah İktisadı Refah İktisadı – Alternatif ekonomik durumların sosyal olarak arzu edilebilirliği ile ilgilenen iktisat teorisi dalı. Refah İktisadının I. Teoremi - her ve bütün rekabetçi piyasalar, etkin kaynak tahsisine yol açar. Refah İktisadının II. Teoremi – herhangi bir etkin kaynak tahsisi, rekabetçi piyasa ile sürdürülebilir.
y v u w x Edgeworth Kutu Diyagramı Eve r 0’ İncir Yaprakları s 0 Adam Elma Edgeworth Diyagramı
E1 E2 E3 A3 A2 A1 Edgeworth Kutu Diyagramında Kayıtsızlık Eğrileri Eve r 0’ İncir Yaprakları s 0 Adam Elma Edgeworth Kutu Diyagramı
Eg Ap Ah Ag Eve’in Durumunu Kötüleştirmeden Adam’ın Durumunu İyileştirmek Eve r 0’ g h Pareto Etkin Tahsis p İncir Yaprakları s 0 Adam Elma Edgeworth Kutu Diyagramı
Eg Ep1 Ag Adam’ın Durumunu Kötüleştirmeden Eve’in Durumunun İyileştirmek Eve r 0’ g p İncir Yaprakları p1 Pareto Etkin Tahsis s 0 Adam Elma Edgeworth Diyagramı
Ep2 Eg Ap2 Ag Adam ve Eve’in Durumunu İyileştirmek Eve r 0’ g • Pareto etkinlik • Pareto iyileştirme p p2 İncir Yaprakları p1 s 0 Adam Elma Edgeworth Kutu Diyagramı
Ep2 Eg Ag Ap2 Farklı Bir Başlangıç Noktasından Başlamak Eve r 0’ g k p4 p3 p p2 İncir Yaprakları p1 s 0 Adam Elma Edgeworth Kutu Diyagramı
Ep2 Eg Ag Ap2 Sözleşme Eğrisi (The Contract Curve) Eve r 0’ g The contract curve p4 p3 p p2 İncir Yaprakları p1 s 0 Adam Elma Edgeworth Kutu Diyagramı
Tüketimde Pareto Etkinlik (Pareto Efficiency in Consumption) MİHei (MRSei)= MİHei (MRSei) Eve Adam
Üretim Olanakları Eğrisi (Production Possibilities Curve) C │Eğim │ = marjinal dönüşüm haddi (marginal rate oftransformation) İncir Yaprakları Miktarı w y C 0 x z Elma Miktarı
Marjinal Dönüşüm Haddi - MDH (Marginal Rate of Transformation) • MDH (MRTei)= Marjinal Dönüşüm Haddi (Marginal rate of transformation of apples for fig leaves) • MDHei = MMe/MMi
Değişken Üretimde Etkinlik Koşulları (Efficiency Conditions with Variable Production) Adam Eve MDHei = MİHei = MİHei MMe/MMi = MİHei = MİHei Eve Adam
The First Fundamental Theorem of Welfare Economics Adam MİHei = Pe/Pi MİHei = Pe/Pi MİHei = MİHei MMe/MMi = Pe/Pi MDHei = Pe/Pi Pe/Pi = MMe/MMi Eve Adam Eve
Etkinlik mi, Eşitlik mi? Eve r 0’ p3 İncir Yaprakları q p5 s 0 Adam Elma Edgeworth Kutu Diyagramı
Fayda Olanakları Eğrisi (Utility Possibilities Curve) Adam’ın Faydası U p3 p5 q U Eve’nin Faydası
Sosyal Refah Fonksiyonu • Sosyal Refah fonksiyonu, toplumun o toplumu oluşturan bireylerin refahına atfettiği değeri gösteren fonksiyondur. • W = F (UA, UB) Paretocu Sosyal Refah F. • W = F (U1 + U2 + … + Un) Toplamacı S.R.F. • W = min F (Uh) Rawlscı S.R.F.
Sosyal Kayıtsızlık Eğrisi (Social Indifference Curve) W = F(UAdam,UEve) Artan Sosyal Refah Adam’ın Faydası Eve’in Faydası
Sosyal Refah Maksimizasyonu i Adam’ın Faydası iii ii Eve’in Faydası
Piyasa Başarısızlıkları (Market Failure) • Piyasa Gücü (Market Power) • Tekel (monopoly) • Piyasaların Oluşmaması (Nonexistence of Markets) • Eksik bilgi (asymmetric information) • Dışsallıklar (externality) • Kamusal Mallar (public good)
Refah İktisadının Sorunları • Her şeyden önce son derece bireyci bir bakış açısına sahiptir. Bireylerin faydalarını nasıl maksimize ettiklerini ve sosyal refah fonksiyonu ile bunların nasıl sosyal çıktılar haline dönüştükleri ile ilgilidir. Halbuki toplumların başka amaçları olabilir. Devletin güçlü olması, Tanrı’yı yüceltmek gibi. Refah iktisadının bu türden amaçları olan kişilere diyebilecek bir şeyi bulunmamaktadır. • Eğer birey tercihlerinin çarpıtıldığı veya yanlış olduğu kanaati bulunmakta ise, bu taktirde fayda maksimizasyonu temelde geçersizdir.
Refah İktisadının Sorunları (Devam) 3. Birtakım iktisatçılara göre, toplumdaki birey talep etmeseler de bazı malların devlet tarafından sağlanması gerekir. Bu türden mallara erdemli mallar (merit goods) adı verilmektedir. Örnek olarak güzel sanatlar verilebilir. 4. Refah iktisadı sonuçlara odaklanmış bulunmaktadır. Halbuki bir toplum için sonuçlardan daha çok kaynakların nasıl tahsis edildiği önemli olabilir. Örneğin sözleşme hürriyetinin varlığı, demokratik karar alma süreci gibi.
Refah İktisadının Öğrettikleri • Bir kamu faaliyetine ilişkin şu soruların cevaplanması anahtar olabilecektir; • Faaliyetin dağıtımsal sonuçları arzu edilebilir midir? • Faaliyet etkinliği artırmakta mıdır? • Faaliyet makul bir maliyet ile yapılabilmekte midir? • Yukarıdaki sorulara cevap “hayır” ise bu taktirde piyasanın kendi başına işleyişine işleri bırakmak gerekecektir.