640 likes | 4.26k Views
Good Hygienic Practices. Dr. MOHD. RAZLI BIN ABD. RAZAK Bahagian Kesihatan Awam Veterinar Jabatan Perkhidmatan Haiwan Kementerian Pertanian dan Industri Asas Tani Malaysia. Sistem Keselamatan Makanan. Pre-requisite HACCP Amalan Kebersihan yang Baik ( Good Hygiene Practice (GHP) )
E N D
Good Hygienic Practices Dr. MOHD. RAZLI BIN ABD. RAZAK Bahagian Kesihatan Awam Veterinar Jabatan Perkhidmatan Haiwan Kementerian Pertanian dan Industri Asas Tani Malaysia
Sistem Keselamatan Makanan • Pre-requisite HACCP • Amalan Kebersihan yang Baik (Good Hygiene Practice (GHP)) • Amalan Pengilangan yang Baik (Good Manufacturing Practice (GMP)) • HACCP
Apa itu Pre-requisite HACCP? Langkah-langkah atau prosedur serta persekitaran yang sesuai yang dapat mengawal keadaan operasi di dalam penghasilan makanan yang selamat
Good Hygiene Practice (GHP) • Menerangkan keadaan-keadaan, langkah-langkah, yang diambil dan kawalan untuk bangunan, kemudahan-kemudahan, peralatan, kakitangan, proses, penyimpanan, pengedaran dan persekitaran yang dikehendaki untuk pengeluaran makanan yang berkhasiat untuk manusia.
Good Hygiene Practice (GHP) 1) Bangunan dan Kemudahan • Direka dan dibina ikut maksud kegunaannya • Mudah diselenggarakan • Sesuai dinyahjangkitkan • Terletak di dalam kawasan yang bebas daripada bau, asap, habuk atau lain-lain bahan pencemaran • Tidak terdedah kepada banjir
Good Hygiene Practice (GHP) 1) Bangunan dan Kemudahan • Untuk operasi penghasilan dan penyimpanan makanan bangunan mestilah punyai saiz, rekabentuk dan pembinaan yang sesuai • Siling licin, permukaan yang senang dibersihkan dan sentiasa dalam keadan bersih dan baik • Lantai dan dinding licin, kalis air, permukaan yang senang dibersihkan • Lantai basah perlu pengaliran yang mencukupi dan dibuat daripada bahan yang tidak licin
Good Hygiene Practice (GHP) 2) Kemudahan Kebersihan dan Tandas Pekerja • Mencuci tangan • Pengeringan • Sink membasuh tangan • Sumber air yang selamat diminum • Bahan pencuci • Tandas dengan rekabentuk kebersihan yang sesuai • Bilik persalinan yang mencukupi untuk kakitangan
Good Hygiene Practice (GHP) 3) Peralatan • Reka bentuk yang sesuai • Bahagian yang bersentuhan dengan makanan diperbuat daripada bahan yang tidak toksik • Mudah dibersih dan disanitasi
Good Hygiene Practice (GHP) 4) Kawalan Operasi • Keperluan bahan mentah • Sistem kawalan proses • Pembungkusan • Air, ais dan stim • Rekod Kawalan Proses • Prosedur Penarikan Semula
Good Hygiene Practice (GHP) - Keperluan Bahan Mentah • Ada spesifikasi kualiti • Pusingan stok diamalkan (first in first out) • Mematuhi kehendak Peraturan-Peraturan Makanan 1985
Good Hygiene Practice (GHP) - Sistem Kawalan • Masa dan suhu dikawal • Semua alat pengukur diperbetulkan (calibrate) mengikut keperluan • Kawalan pencemaran silang • Pakaian perlindungan yang bersih disediakan • Langkah kawalan bahaya fizikal, kimia dan biologi semasa pemprosesan perlu diamalkan • Alat penyaringan digunakan bila perlu
Good Hygiene Practice (GHP) - Pembungkusan • Rekabentuk dan bahan pembungkusan menyediakan perlindungan kepada produk • Bahan-bahan dan gas tidak toksik • Bungkusan kitar semula (Peraturan-Peraturan 1985) mestilah bersih • Bukan produk makanan tidak dibenarkan • Langkah berjaga-jaga untuk elak pencemaran silang
Good Hygiene Practice (GHP) - Air, Ais dan Stim • Hanya air selamat diminum atau punyai kualiti seperti air minum (Peraturan 1985) digunakan untuk proses makanan dan buat ais (kecuali untuk ikan semasa ‘post-harvest’) • Hanya stim seperti air di atas boleh digunakan • Ais untuk pemprosesan dan yang akan bersentuh dengan makanan dikendali dan disimpan dengan baik • Langkah-langkah kawalan dilakukan jika tangki simpanan digunakan
Good Hygiene Practice (GHP) - Rekod Kawalan • Rekod kemasukan bahan, pemprosesan, penghasilan, penyimpanan dan pengedaran dijaga dan disimpan lebih dari jangka hayat (shelf life) produk - Prosedur Penarikan Semula • Mesti ada • Tindakan yang betul perlu diambil keatas produk yang ditarik seperti * pemusnahan * pembaikan semula * menjadi makanan haiwan
Good Hygiene Practice (GHP) 5) Bangunan : Penyelenggaran dan Sanitasi • Penyelenggaraan dan Pembersihan • Program Pembersihan • Kawalan Serangga Perosak • Pengurusan Sisa Pepejal dan Cecair • Keberkesanan Pengawasan
Good Hygiene Practice (GHP) - Penyelenggaraan dan Pembersihan • Membuang debris kasar • Guna larutan pencuci • Dibilas dengan air • Pembersihan kering • Jika perlu, dinyahjangkitkan dengan bilasan seterusnya • Semua peralatan diselenggarakan dengan baik • Larutan pembersih dan pelicin digunakan dengan betul
Good Hygiene Practice (GHP) - Program Pembersihan • Perlu • Mestilah dikawal secara berterusan dan berkesan • Program bertulis mesti memperincikan * Kawasan-kawasan * Tanggungjawab untuk sesuatu tugas * Kaedah dan kekerapan pembersihan * penetapan pengawasan
Good Hygiene Practice (GHP) - Kawalan Serangga Perosak • Mencegah jalan masuk (preventing access) • Perlindungan dan jangkitan (harborage and infestation) • Pengawasan dan pengesanan (Monitoring and Detection) • Pembasmian (eradication)
Good Hygiene Practice (GHP) - Pengurusan Sisa Pepejal dan Cecair • Pengurusan sisa cecair • sistem paip air dan pembuangan sisa air serta pembentungan mencukupi • Semua rangkaian kedap air • Buangan yang terperangkap dibersihkan • Pengurusan sampah • Bekas sampah dan kawasan pengumpulan sampah dibersihkan dengan betul dan dunyahjangkitkan
Good Hygiene Practice (GHP) - Keberkesanan Pengawasan • Sistem kebersihan dan sanitasi perlu diawasi dengan melakukan pensampelan mikrobiologi ke atas permukaan-permukaan yang bersentuhan dengan makanan, pemeriksaan produk akhir atau kaedah lain yang sesuai
Good Hygiene Practice (GHP) 6) Kebersihan Diri • Status Kesihatan • Amalan Kebersihan Diri • Tingkah Laku Individu • Pelawat
Good Hygiene Practice (GHP) - Status Kesihatan • Orang yang disyaki mengidap atau pembawa apa-apa penyakit tidak dibenarkan memasuki kawasan pemprosesan makanan • Jika dijangkiti wajib memaklumkan kepada pihak pengurusan • Contoh-contoh penyakit : Cirit birit Jangkitan kulit Muntah Demam
Good Hygiene Practice (GHP) - Kebersihan Diri • Memakai jaket perlindungan yang bersih • Pelindung Kepala • Sarung tangan • Kasut • Luka mestilah ditutup • Basuh tangan dengan betul
Good Hygiene Practice (GHP) - Tingkahlaku • Menjauhkan tindakan yang boleh menyebabkan pencemaran kepada makanan • Tidak dibenarkan memakai sebarang barang kemas, jam atau pin - Pelawat • Memakai pakaian yang sesuai jika memasuki kawasan pemprosesan atau pengendalian makanan
Good Hygiene Practice (GHP) 7) Pengangkutan dan Pengedaran • Semua kelengakapan dalaman kenderaan pengangkutan mestilah bersih dan ditutup • Pengasingan makanan yang berlainan secara berkesan • Perlindungan yang berkesan • Kaedah pengawalan yang berkesan eg. terhadap suhu • Keperluan pemeriksaan suhu, kelembapan dll • Kontainer dilabelkan : “ UNTUK MAKANAN SAHAJA (FOR FOOD USE ONLY)”
Good Hygiene Practice (GHP) 8) Informasi Pengeluaran • Pengenalpastian Batch atau Lot (batch or Lot Identification) rekod-rekod disimpan guna kod yang spesifik • Maklumat Produk Maklumat yang mencukupi • Pelabelan Label ada arahan yang jelas
Good Hygiene Practice (GHP) 7) Latihan • Kesedaran dan Tanggungjawab (awareness and responsibilities) • Pengendali makanan mestilah menjalani latihan yang dikendalikan oleh institusi latihan pengendali makanan • Penilaian Program Latihan (Training Programmes Assessment) • Penilaian dari masa ke semasa • Latihan Ulangan (Refresher Training) • program latihan dikaji secara rutin dan dikemaskini dimana perlu
Good Hygiene Practice (GHP) PERANCANGAN MASA HADAPAN :- • Amalan asas / keperluan minimum kepada industri makanan • Skim pensijilkan untuk GHP • SMIDEC : bantuan kewangan (Industrial Technical Assistance fund (ITAF) )