กฎหมายและจริยธรรมทางเทคโนโลยีสารสนเทศ

1. กฎหมายและจริยธรรมทางเทคโนโลยีสารสนเทศกฎหมายและจริยธรรมทางเทคโนโลยีสารสนเทศ ดร.เศรษฐชัยชัยสนิท

2. ความเสียหายต่อ เศรษฐกิจ สังคม และการเมือง กฎหมายและจริยธรรมทางเทคโนโลยีสารสนเทศ ทุรชน การติดต่อสื่อสาร คุณภาพชีวิตของคน โลกก้าวเข้าสู่ยุคสารสนเทศ ยุคไซเบอร์ โลกเสมือนจริง ธุรกิจ การศึกษา วัฒนธรรม

3. กฎหมายและจริยธรรมทางเทคโนโลยีสารสนเทศกฎหมายและจริยธรรมทางเทคโนโลยีสารสนเทศ ออก รัฐบาลไทย X ป้องกัน ความเสียหายต่อ เศรษฐกิจ สังคม และการเมือง กฎหมายว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. ๒๕๕๐

4. กฎหมาย คำสั่งหรือข้อบังคับของรัฐ รัฐาธิปัตย์ กฎหมาย เว้นแต่ระบุไว้ บังคับใช้กับทุกคน กฎ ที่สถาบัน หรือ ผู้มีอํานาจสูงสุดในรัฐ ตราขึ้น บังคับที่ใช้ได้เสมอไป ตลอดไป กฎหมายต้องมีสภาพบังคับ มีบทลงโทษ

5. คณลักษณะกฎหมาย คำสั่งหรือข้อบังคับของรัฐ บังคับใช้กับทุกคน บังคับที่ใช้ได้เสมอไปและตลอดไป กฎหมายต้องมีสภาพบังคับมีบทลงโทษ กฎหมาย คำสั่ง/ข้อบังคับ ที่สถาบัน หรือ ผู้มีอํานาจสูงสุดในรัฐตราขึ้น

6. ความหมายของจริยธรรม • จริยธรรมมี 2 ความหมาย • ความหมายแรกจริยธรรม หมายถึงคุณธรรมที่แสดงออกมาให้เป็นที่ปรากฎ • ความหมายที่สอง จริยธรรม หมายถึง กฎเกณฑ์หรือแนวทางในการปฏิบัติตนอันดีงามที่คนในสังคมพึงประพฤติปฏิบัติเพื่อให้เกิดความผาสุขทั้งแก่ตนเองและสังคมโดยรวม

7. องค์ประกอบของจริยธรรมองค์ประกอบของจริยธรรม • จริยธรรมประกอบด้วยองค์ประกอบ ๓ ส่วนดังนี้ • ๑. ความรู้(cognitive) คือ ความเข้าใจในเหตุผลของความถูกต้องแยกออกจากความไม่ถูกต้องได้ • ๒. ความสำนึก (affective) คือ ความพึงพอใจ ศรัทธา เลื่อมใส ในจริยธรรมมาเป็นแนวในการประพฤติปฏิบัติ • ๓. องค์ประกอบด้านการแสดงออก(Moral conduct) คือ การที่บุคคลตัดสินใจประพฤติดีในสถานการณ์ต่าง ๆ

8. กฎหมายและจริยธรรม • กฎหมายเป็นคำสั่งหรือข้อบังคับของรัฐ ผู้ใดไม่ปฏิบัติตามจะต้องได้รับโทษที่ระบุไว้ • จริยธรรมเป็น สิ่งที่ควรประพฤติควรทำ ผู้ใดไม่ปฏิบัติตามก็ไม่ต้องรับโทษทางกฎหมายบ้านเมือง แต่อาจถูกลงโทษทางสังคม

9. จรรยาบรรณ • จรรยาบรรณหรือเรียกอีกอย่างว่า ประมวลจริยธรรม (Code of Conduct) • หมายถึง "ประมวลความประพฤติที่ผู้ประกอบ อาชีพการงานแต่ละอย่างกำหนดขึ้น เพื่อรักษาและส่งเสริมเกียรติคุณชื่อเสียงและฐานะของสมาชิก อาจเขียนเป็นลายลักษณ์อักษรหรือไม่ก็ได้

10. ตัวอย่างจรรยาบรรณ • จรรยาบรรณแพทย์ • จรรยาบรรณครู • จรรยาบรรณของนักศึกษา • จรรยาบรรณวิชาชีพคอมพิวเตอร์

11. จริยธรรมในการใช้งานคอมพิวเตอร์จริยธรรมในการใช้งานคอมพิวเตอร์ • จริยธรรมเกี่ยวกับการใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์และสารสนเทศ จะกล่าวถึงใน 4 ประเด็น ในลักษณะตัวย่อว่า PAPA • 1.ความเป็นส่วนตัว (Privacy) • 2.ความถูกต้อง (Accuracy) • 3.ความเป็นเจ้าของ (Property) • 4.การเข้าถึงข้อมูล (Data accessibility)

12. ความเป็นส่วนตัว (Privacy) • หมายถึง สิทธิที่จะอยู่ตามลำพัง และเป็นสิทธิที่เจ้าของสามารถที่จะควบคุมข้อมูลของตนเองในการเปิดเผยให้กับผู้อื่น • ประเด็นเกี่ยวกับความเป็นส่วนตัวเช่น • การเข้าไปดูข้อความของผู้อื่นที่บันทึกในเครื่องคอมพิวเตอร์ • การใช้เทคโนโลยีในการติดตามความเคลื่อนไหวหรือพฤติกรรมของบุคคล • การใช้ข้อมูลของลูกค้าจากแหล่งต่างๆ เพื่อผลประโยชน์ในการขยายตลาด • การนำหมายเลขโทรศัพท์ ที่อยู่อีเมล หมายเลขบัตรเครดิต และข้อมูลส่วนตัวอื่นๆ ขายให้กับบริษัทอื่น

13. ความถูกต้อง (Accuracy) • ประเด็นคือ ความถูกต้องของข้อมูลที่จัด เก็บและเผยแพร่ ทางสื่อเทคโนโลยีสารสนเทศ • จะทราบได้อย่างไรว่าข้อผิดพลาดที่เกิดขึ้นนั้นไม่ได้เกิดจากความจงใจ • ผู้ใดจะเป็นผู้รับผิดชอบหากเกิดข้อผิดพลาด • ดังนั้น ควรให้สิทธิแก่บุคคลในการเข้าไปตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลของตนเองได้

14. ความเป็นเจ้าของ (Property) สิทธิความเป็นเจ้าของ หมายถึง กรรมสิทธิ์ในการถือครองทรัพย์สิน ที่จับต้องได้ หรืออาจเป็นทรัพย์สินทางปัญญา ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ มักจะหมายถึงลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์

15. การเข้าถึงข้อมูล (data accessibility) การเข้าถึงข้อมูลของผู้อื่นโดยไม่ได้รับความยินยอมนั้น ก็ถือเป็นการผิดจริยธรรมเช่นเดียวกับการละเมิดข้อมูลส่วนตัว การเข้าใช้งานระบบคอมพิวเตอร์จึงมีการกำหนดสิทธิตามระดับของผู้ใช้งาน ทั้งนี้ • เพื่อเป็นการรักษาความลับของข้อมูล และ • เป็นการป้องกันการเข้าไปดำเนินการต่างๆ กับข้อมูลของผู้ใช้ที่ไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง

16. บัญญัติสิบประการของการใช้คอมพิวเตอร์บัญญัติสิบประการของการใช้คอมพิวเตอร์ • ไม่ใช้คอมพิวเตอร์ทำร้ายผู้อื่น • ไม่รบกวนการทำงานของคอมพิวเตอร์ของผู้อื่นเช่น DoS • ไม่แอบดูแฟ้มข้อมูลของผู้อื่น (hack) • ไม่ใช้คอมพิวเตอร์เพื่อลักขโมยแฟ้มข้อมูลของผู้อื่น (hack and crack) • ไม่ใช้คอมพิวเตอร์เพื่อเป็นพยานเท็จ เช่น ตัดต่อภาพ เสียง ภาพยนต์ • ไม่ใช้หรือทำสำเนาหรือ เผยแพร่ซอฟต์แวร์ที่ตนไม่ได้ซื้อสิทธิ์ • ไม่ใช้คอมพิวเตอร์ของผู้อื่นโดยไม่สิทธิ • ไม่ละเมิดทรัพย์ทางปัญญาของผู้อื่น • คิดถึงผลต่อเนื่องทางสังคม เช่นไม่สร้างโปรแกรมที่มุ่งร้าย (malware หรือ hacktools) • เคารพในสิทธิ เสรีภาพและศักดิ์ศรีแห่งความเป็นมนุษย์ ไม่ ดูถูก เสียดสี เหยียดหยาม

17. กติกามารยาทในการใช้ถ้อยคำในที่สาธารณะบนเว็บกติกามารยาทในการใช้ถ้อยคำในที่สาธารณะบนเว็บ • การใช้ถ้อยคำในที่สาธารณะบนเว็บบอร์ด หรือ เว็บบล็อก ก็ต้องระวังกติกามารยาท ไม่ใช้คำหยาบคาย ส่อเสียด ดูหมิ่น กล่าวหาให้ร้าย สร้างความแตกแยก หรือกระทบถึงสถาบันอันเป็นที่เคารพ ถ้าหากไปละเมิดผู้อื่นให้เกิดความเสียหายก็อาจถูกฟ้องร้องดำเนินคดีได้

18. ตัวอย่าง กติกามารยาท ในเว็บบอร์ดพันทิพย์ ขอความกรุณางดการเขียนในลักษณะต่อไปนี้ 1. การต่อว่าด่าทอ คนที่มีความเห็นไม่เหมือนท่านในกระทู้ 2. ตั้งหรือใช้สมญานามที่มีลักษณะทำให้ผู้อื่นได้รับการ ดูถูก เสียดสี ประชดประชัน หรือ ได้รับความเกลียดชัง 3. เขียนแบบไร้ประโยชน์ อันได้แก่ เสียดสี ล่อเป้า ก้าวร้าว บิดเบือน ฯลฯ 4. หยิบข้อเขียนของคนอื่นมาตีความทีละคำแบบ หัวหมอ หรือ ศรีธนญชัย 5. ล้ำเส้นไปก้าวล่วงเรื่องส่วนตัวของบุคคลสาธารณะ 6. ห้ามใช้เวทีนี้ในการนัดชุมนุมใดๆ โดยเด็ดขาด 7. อนึ่งการหยิบยกสถาบันพระมหากษัตริย์ หรือพระราชดำรัสมาอ้างอิง ถือว่าเป็น การกระทำที่อาจเอื้อมและไม่บังควรเป็นอย่างยิ่ง จึงขอห้ามโดยเด็ดขาดเช่นกัน

19. ความเป็นมา ความเสียหายต่อ เศรษฐกิจ สังคม และการเมือง พระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ.๒๕๕๐ ทุรชน การติดต่อสื่อสาร คุณภาพชีวิตของคน โลกก้าวเข้าสู่ยุคสารสนเทศ ยุคไซเบอร์ โลกเสมือนจริง ธุรกิจ การศึกษา วัฒนธรรม

20. พระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ.๒๕๕๐ “ระบบคอมพิวเตอร์” หมายความว่า • อุปกรณ์ หรือชุดอุปกรณ์ของคอมพิวเตอร์ที่เชื่อมการทำงานเข้าด้วยกัน • มีการกำหนดคำสั่ง ชุดคำสั่ง • อุปกรณ์ทำหน้าที่ประมวลผลข้อมูลโดยอัตโนมัติ

21. “ข้อมูลคอมพิวเตอร์” “ข้อมูลคอมพิวเตอร์” หมายความว่า • ข้อมูล ข้อความ คำสั่ง ชุดคำสั่ง • อยู่ในระบบคอมพิวเตอร์ • ในสภาพที่ระบบคอมพิวเตอร์อาจประมวลผลได้

22. “ข้อมูลจราจรทางคอมพิวเตอร์” “ข้อมูลจราจรทางคอมพิวเตอร์” “ข้อมูลจราจรทางคอมพิวเตอร์” หมายความว่า • ข้อมูลเกี่ยวกับการติดต่อสื่อสารของระบบคอมพิวเตอร์ • แสดง แหล่งกำเนิด ต้นทาง ปลายทาง เส้นทาง เวลา วันที่ ปริมาณ ระยะเวลา ชนิดของบริการ • ที่เกี่ยวข้องกับการติดต่อสื่อสารของระบบคอมพิวเตอร์นั้น

23. ผู้ให้บริการ จำแนกได้ 4 กลุ่ม ดังนี้ 1. ผู้ประกอบกิจการ ระบบโทรศัพท์ ระบบดาวเทียม บริการสื่อสารไร้สาย 2. ผู้ให้บริการ อินเทอร์เน็ตในองค์กร เช่น สถานศึกษา บริษัท โรงแรม ห้องพัก ร้านอาหาร 3. ผู้ให้บริการเช่าระบบคอมพิวเตอร์ 4. ผู้ให้บริการร้านอินเตอร์เน็ต เช่น Internet Café , ร้านเกมออนไลน์

24. หน้าที่ของผู้ให้บริการหน้าที่ของผู้ให้บริการ ผู้ให้บริการต้องเก็บรักษาข้อมูล 2 ประเภท ดังนี้ • “ข้อมูลการจราจรทางคอมพิวเตอร์” จะต้องเก็บไว้ไม่น้อยกว่า 90 วัน หรือ ไม่เกิน 1 ปี เป็นกรณีพิเศษ • “ข้อมูลของผู้ใช้บริการ” ชื่อ นามสกุล เลขประจำตัวประชาชน USERNAME ไม่น้อยกว่า 90 วัน นับตั้งแต่การใช้บริการสิ้นสุดลง ผู้ให้บริการผู้ใดฝ่าฝืน ต้องโทษปรับไม่เกิน ๕๐๐,๐๐๐ บาท

25. ความผิดและระวางโทษ

26. ความผิดและระวางโทษ(ต่อ)ความผิดและระวางโทษ(ต่อ)

27. ความผิดและระวางโทษ(ต่อ)ความผิดและระวางโทษ(ต่อ)

28. ความผิดและระวางโทษ

29. ตัวอย่างคดีการกระทำความผิดที่เกี่ยวข้องกับคอมพิวเตอร์ตัวอย่างคดีการกระทำความผิดที่เกี่ยวข้องกับคอมพิวเตอร์ • ปดส.รวบสาวใหญ่เปิดเว็บไซต์เผยแพร่ภาพลามกอนาจาร • คดีแฮกเกอร์เจาะข้อมูลขโมยเงินผ่านระบบอินเทอร์เน็ต • จำคุก 6 เดือนหนุ่มแบงก์มือโพสต์ข้อความลามก • ตำรวจรวบนักท่องบอร์ดประชาไท-ฟ้าเดียวกัน อ้างปล่อยข่าวทำตลาดหุ้นร่วง-เผยแค่แปลข่าวต่างประเทศ • รวบแก๊งไนจีเรีย 419 ส่งเมลตุ๋นเหยื่อถูกรางวัล 1 ล้านดอลลาร์