Emil Kępczyński

1. Montaż dwóch kart graficznych na komputerze Emil Kępczyński

2. Ideowy schemat komputera

3. Karta grafiki to jeden z tych podzespołów, bez którego komputer nie jest w stanie funkcjonować. Mimo że sam proces instalacji sprzętowej nie należy do najtrudniejszych, to część programowa może przysporzyć kłopotu. Ten znak oznacza, że powinniśmy uważnie przeczytać dany fragment opisu, gdyż informacje w nim zawarte mają istotne znaczenie dla pozytywnego rezultatu naszych działań. - Instalację zaczynamy od wyjęcia wszystkich elementów z pudełka i takiego ich ułożenia, żeby wszystkie części znalazły się w zasięgu ręki. - Odłączamy kabel zasilający i zdejmujemy obudowę komputera.- Na płycie głównej odnajdujemy złącze AGP, w które włożymy kartę grafiki. Najczęściej jest ono koloru brązowego i znajduje się obok białych złącz PCI. Montaż karty graficznej

4. Montaż karty graficznej • Jeżeli nie możemy odnaleźć złącza AGP, to powinniśmy sięgnąć po instrukcję płyty głównej.- Jeżeli instalujemy kartę w nowej obudowie, to musimy albo odkręcić, albo wyłamać z obudowy zaślepkę znajdującą się naprzeciwko złącza AGP.- Teraz ostrożnie wyjmujemy z opakowania elektrostatycznego kartę. Starajmy się nie dotykać powierzchni karty i trzymać ją jedynie za krawędzie.- Kartę wciskamy energicznym i zdecydowanym ruchem w złącze.

5. Sprawdzamy, czy karta weszła równo w złącze i zabezpieczamy ją przed obluzowaniem przykręcając ją do obudowy. - Następnie zakładamy obudowę komputera, podłączamy kabel zasilający.- Kiedy przykręciliśmy już obudowę, możemy podłączyć do karty grafiki kabel monitora, pamiętając o jego przykręceniu. Uwaga! Jeżeli nie przykręcimy kabla, delikatne styki we wtyczce mogą ulec wygięciu.

6. Instalacja oprogramowania • Kolejny etap to instalacja oprogramowania. Rozpoczynamy od sprawdzenia, czy karta została poprawnie zainstalowana sprzętowo - informuje nas o tym komunikat BIOS-u karty wyświetlany na ekranie monitora zaraz po włączeniu komputera.- System Windows powinien automatycznie wykryć kartę. Czasem może nawet zainstalować standardowe sterowniki dla danej karty. Aby jednak można było w pełni skorzystać z mocy karty, musimy zainstalować sterowniki dla posiadanego przez nas modelu karty dostarczone przez producenta.- Sterowniki instalujemy zgodnie ze wskazaniami okna dialogowego wyświetlanego na ekranie. System powinien wykryć nowe urządzenie i poprosić o płytę ze sterownikami. Wkładamy ją do napędu i pokazujemy, gdzie się znajdują. Jeżeli nie znamy położenia sterowników, szukamy ich samodzielnie wciskając przycisk Przeglądaj. Wybieramy napęd CD, w którym znajduje się płyta i szukamy katalogu Drivers.- Po zainstalowaniu sterowników restartujemy komputer.- Poprawność instalacji najlepiej sprawdzić, instalując jedną z dołączonych do karty gier 3D.- To jednak nie koniec zmagań z instalacją karty. Jeżeli zależy nam na najwyższej wydajności, to powinniśmy wgrać najnowsze wersje sterowników. Możemy ich poszukać w Internecie albo na płytach ENTERA. Procedura zmiany sterowników jest też przydatna, kiedy system Windows zainstaluje kartę jako urządzenie standardowe lub ją niewłaściwie rozpozna.- Zmianę sterowników rozpoczynamy od otworzenia okna Ekran w Panelu sterowania. Tutaj wybieramy zakładkę Ustawienia i klikamy na Zaawansowane --> Karta. - Naciskamy przycisk Zmień. Następnie wybieramy opcję: Utwórz listę wszystkich sterowników...

7. Instalacja oprogramowania Tutaj klikamy: Pokaż wszystkie urządzenia sprzętowe i wybieramy Standardowe typy ekranu --> Standardowa karta graficzna VGA. Może się zdarzyć, że będziemy musieli sięgnąć po krążek z Windows.- Akceptujemy zmiany i restartujemy komputer.- Teraz w podobny sposób dochodzimy do okna Kreator aktualizacji sterownika urządzenia (Panel sterowania --> Ekran --> Ustawienia --> Zaawansowane --> Karta --> Zmień) i wybieramy opcję Z dysku.- Tutaj wskazujemy lokalizację najnowszej (właściwej) wersji sterowników.

8. Przydatne ustawienia • Żeby zapewnić sobie jak najbardziej komfortową pracę przy komputerze, powinniśmy odpowiednio dobrać ustawienia zainstalowanej karty. W tym celu w Panelu sterowania klikamy ikonę Ekran i wybieramy zakładkę Ustawienia. - W rozwijanym menu Kolory wybieramy najwyższy tryb kolorów - najlepiej 32 bity, a suwakiem umieszczonym w tym samym oknie ustawiamy odpowiednią dla monitora rozdzielczość. Pamiętajmy, że np. na ekranie 15-calowym wyświetlany obraz powinien mieć rozdzielczość 1024×768 punktów, 17-calowym - 1280×1024, a 19-calowym - 1600×1200. Takie ustawienia zapewniają komfortową pracę. Należy jednak pamiętać o tym, że czasem warto ustawić wyższą rozdzielczość niż ta wynikająca z przekątnej monitora.- Teraz przechodzimy do ustawienia wartości odświeżania ekranu. Naciskamy przycisk Zaawansowane, wybieramy zakładkę Karta i w polu Szybkość odświeżania wybieramy najwyższą możliwą wartość. Minimum, przy którym nasz wzrok się nie męczy to 75 Hz. Jeżeli nie możemy ustawić jednej z tych wartości, powinniśmy zmniejszyć rozdzielczość ekranu! Jest to lepsze rozwiązanie niż praca w odpowiedniej rozdzielczości, ale przy zbyt niskich parametrach odświeżania obrazu.

9. Instalacja karty w trybie SLI Jeśli SLI znajdzie wystarczające uznanie klientów, stanie się jednym z filarów NVIDII. Na razie firmie idzie całkiem nieźle, bo od premiery chipsetu nForce 4 SLI sprzedano ponad 400 tysięcy płyt głównych pozwalających na montaż dwóch kart graficznych. Popularność tego rozwiązania może tylko rosnąć, bo SLI trafia do stosunkowo niedrogich płyt głównych przeznaczonych także do procesorów Intela - poprzednio mogli się nim cieszyć jedynie użytkownicy układów AMD. SLI pozwala na pracę dwóch kart graficznych jednocześnie generujących grafikę na monitorze. Muszą to być karty przygotowane do współpracy. Obecnie w SLI mogą pracować modele oparte na procesorach GeForce 6600 GT, 6800 GT oraz 6800 Ultra. SLI wymaga także stosowania najnowszych sterowników ForceWare NVIDII, od których w dużym stopniu zależy, ile gier będzie korzystało z zalet szybszego przetwarzania grafiki. Aby program pracował szybciej i tym samym wykorzystywał moc obliczeniową dwóch kart, musi być dodany do listy profili sterowników. NVIDIA na bieżąco uaktualnia listy profili w swoim oprogramowaniu i obecnie zdecydowana większość nowych gier jest zgodna z SLI. Wymagania obejmują także sprzęt: karty muszą być identyczne, pochodzić od tego samego producenta i mieć tę samą wersję BIOS-u. NVIDIA certyfikuje karty SLI i produkt z jej "błogosławieństwem" na pewno nie sprawi ci niemiłej niespodzianki. Podobny certyfikat musi uzyskać płyta główna. Pierwszym krokiem, jaki musisz wykonać podczas instalacji kart SLI, jest wybór określonego trybu pracy kart graficznych. Nowe płyty z SLI nie muszą mieć płytki i specjalnego slotu, a przełączanie trybu pomiędzy kartą pojedynczą a SLI realizowane jest z poziomu BIOS-u. Jeśli selektor zainstalowany był fabrycznie w trybie Normal Mode (lub o podobnej nazwie), to trzeba go wyjąć i zamontować odwrotnie, wsuwając delikatnie pod kątem w slot i dociskając od góry palcami. Na rys. 2 pokazujemy, jak należy zamontować karty graficzne w slotach PCI Express. Pamiętaj, że jeśli zamontujesz w pierwszym gnieździe kartę pojedynczą, to ma ona do dyspozycji pełną przepustowość gwarantowaną przez PCI Express x16. Kolejna ilustracja pokazuje sposób montażu mostka SLI. Następnie pamiętaj o podłączeniu do kart graficznych wtyczek zasilacza komputera. Modele GeForce 6600 GT nie wymagają dodatkowego zasilania i wystarczy im prąd z szyny PCI Express. Jeśli karta ma nietypowe 6-otworowe gniazdo zasilania nowego typu, to zauważ, że wraz z kartą graficzną powinieneś otrzymać przejściówki pozwalające na zasilanie karty także po podłączeniu standardowych wtyczek Molex. Po uporaniu się z instalacją kart pobierz najnowsze sterowniki graficzne ze strony NVIDII i zainstaluj je w systemie. Dopiero wtedy będzie można ustawić karty tak, aby pracowały • Mając płytę główną z chipsetem NVIDIA nForce4 SLI, można kupić dwie identyczne karty graficzne i używać ich w trybie SLI. Pokażemy, jak poprawnie skonfigurować taki tandem.

10. Następnie przejdź do karty Ustawienia i kliknij przycisk Zaawansowane. Na karcie z logo NVIDII i symbolem procesora graficznego - GeForce 6xxx - po lewej stronie znajdziesz listę sekcji służących do ustawiania różnych parametrów karty graficznej. Postępuj dalej tak , jak opisujemy to pod rysunkiem 5. Pasek wskazujący rozłoźenie mocy obliczeniowej na 2 karty jest funkcją czysto informacyjną i na codzień zapewne nie będziesz z niej korzystał. Na początek może jednak okazać się pomocna w sprawdzeniu czy SLI działa poprawnie. Po odznaczeniu jednego bądź obu pól system poprosi o cię o ponowne uruchomienie komputera. Po restarcie SLI powinno być już aktywne. W ostatnim etapie (rys. 6) sprawdź czy SLI działa poprawnie i daje wzrost wydajności w grach i benchmarkach 3D. Skontroluj wydajność z uruchmionym SLI i wyłączonym. Na rysunku 6 widać zielony pasek pokazujący obciążenie obu kart graficznych pracujących w SLI.

11. Płyta główna a Montaż karty graficznej • Płyta główna obsługująca tryb SLI musi zostać poinformowana, czy będziesz korzystać z jednej, czy z dwóch kart graficznych. W celu wybrania właściwego trybu pracy kart, najczęściej trzeba umieścić niewielką płytę, przypominającą moduł pamięci SODIMM, w odpowiedniej pozycji w gnieździe znajdującym się pomiędzy dwoma gniazdami graficznymi PCI Express x16. Następnie obie karty umieść w oddzielnych gniazdach PCI Express x16. Faktycznie tylko jedno z nich może pracować w trybie PCI Express x16, a drugie - w trybie PCI Express x8, bo z takimi parametrami pracują właśnie obie karty graficzne w trybie SLI.Nie wciskaj kart na siłę tylko delikatnie umieść w slotach. U góry kart z serii GeForce 6600 GT, 6800 GT i 6800 Ultra znajdują się specjalne złącza do trybu SLI. Z płytą główną dostarczany jest specjalny mostek pozwalający połączyć obie karty za pośrednictwem wspomnianych złączy. Delikatnie umieść mostek SLI tak, aby mogły ze sobą współpracować. Wybierz pozycję SLI dla wielu procesorów graficznych i odznacz pole Włącz SLI dla wielu procesorów graficznych PG. Możesz też zaznaczyć drugie pole Pokaż zrównoważenie obciążenia procesora graficznego, które pozwala na uruchomienie poziomego paska prezentującego podczas gier stopień obciążenia obu kart graficznych.

12. Spokojnie, to tylko awaria • Czasem zdarza się, że wybierzemy rozdzielczość, której nie jest w stanie przetworzyć monitor, czego efektem jest czarny ekran. Aby zapobiec tego typu sytuacji, powinniśmy zainstalować także sterownik odpowiedni dla posiadanego przez nas modelu monitora. Robimy to z poziomu okna Ekran --> Ustawienia --> Zaawansowane --> Monitor, gdzie wybieramy odpowiedni model. Od tej pory system będzie znał jego możliwości i wyświetli tylko te rozdzielczości, które może obsłużyć monitor, a nie to, co potrafi karta. Jeżeli jednak dojdzie to podobnej awarii, to powinniśmy uruchomić ponownie komputer i podczas startu wybrać tryb awaryjny (naciskamy klawisz F8 zaraz po załadowaniu się BIOS-u komputera). Tutaj musimy zmienić sterowniki karty na standardowe VGA i uruchomić ponownie peceta.