410 likes | 635 Views
MÜLTECİLERİ KORUYALIM. M Ü LTEC İ KADINLAR KAR Ş ILA Ş TIKLARI SORUNLAR ve ÇÖ Z Ü M YOLLARI. Mülteci kimdir?. 1951 Cenevre Sözleşmesi ’ ne göre mülteci;1951 yılından önce Avrupa’da meydana gelen olayla rdan dolay ı. Irkı D ini m illiyeti b elli bir sosyal gruba mensubiyeti
E N D
MÜLTECİKADINLAR KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR veÇÖZÜM YOLLARI
Mülteci kimdir? 1951 Cenevre Sözleşmesi’ ne göre mülteci;1951 yılından önce Avrupa’da meydana gelen olaylardan dolayı • Irkı • Dini • milliyeti • belli bir sosyal gruba mensubiyeti • siyasi düşünceleri nedeniyle zulüm göreceği konusunda haklı bir korku taşıyan; UNHCR- The UN Refugee Agency
..ve • bu korkular yüzünden ülkesinden kaçmak zorunda kalan, • korkusu nedeniyle geri dönemeyen, • başka bir ülkeye sığınan kişidir. UNHCR- The UN Refugee Agency
Daha sonra yapılan uluslararası anlaşmalar sonunda savaş, iç savaş, yaygın şiddet gibi olaylar nedeniyle canlarını kurtarmak için ülkelerini terk etmek zorunda kalan kişiler de mülteci tanımı kapsamına alınmıştır.
BMMYK nedir, ne yapar? • Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) 1 Ocak 1951 tarihinde kurulmuştur. • Görevleri: • Uluslararası Koruma sağlamak • Mülteciler için kalıcı çözümler bulmak
Uluslararası Koruma Nedir? Uluslararası koruma, hayatı veya özgürlüğü tehdit altında olduğu için ülkesini terk etmek zorundakalankişilere, • Sığındıkları ülke tarafından topraklarına girişine izin verilmesi, • Bu kişilerin mülteci olup olmadıkları anlaşılıncaya kadar ve mülteci statüsü aldıktan sonra risk taşıdıkları ülkeye zorla geri gönderilmemeleri anlamına gelir.
BMMYK uluslararası korunmanın sağlanmasında devletlere destek olur. UNHCR- The UN Refugee Agency
BMMYK uluslarüstü bir örgüt değildir Bu yüzden devletin sağlaması gereken koruma görevini üstlenemez. • BMMYK’ nin asli görevi, devletlerin mültecileri ve sığınma talebinde bulunanları koruma yükümlülüklerinin farkında olmalarını ve bu yükümlülükler uyarınca davranmalarını sağlamaktır. UNHCR- The UN Refugee Agency
Türkiye Sığınmacı ve Mülteciler açısından hem hedefülke hem de geçiş ülkesi konumundadır. UNHCR- The UN Refugee Agency
Türkiye’ deki İstatistikler • Şubat 2010 sonu itibariyle: • BMMYK Türkiye Ofisinin İlgi Alanındaki Kişi Sayısı: 16,152 • Kabul Mülteci Sayısı: 9,664 kişi • Sığınmacı Sayısı: 6,488 kişi UNHCR- The UN Refugee Agency
İranlı: %27 Iraklı: %39 Afgan:%19Afrikalı:%11 Diğer:%4 • Erkek: 9,483 %59, Kadın: 6,669 %41 • Yaş Dağılımı: % 29 < 18 % 71 >=18
KARŞILAŞILAN SORUNLAR • Geliş sürecinde, • Kalış sürecinde,
Geliş Sürecindeki Sorunlar: • Travmatik yolculuk süreçleri • Güvenli topraklara erişim- Kaçakçılardan gördükleri kötü muameleler,- Kimlik yokluğu,- Belirsizlik, korku, endişe,- Kalış yeri ile ilgili zorluklar,- Her an yakalanma korkusu,
- Sığınma sistemine erişim - Uzun bekleme süreleri - Çalışma hakkı - İkamet - Seyahat sınırlamaları * Barınma - Beslenme - Sağlık - ilaç temini - Giyim ihtiyaçları Kalış SürecindekiSorunlar:
Üçüncü Ülkeye Gitme Sürecindeki Sorunlar: • Yeni bir hayat ve yeni bir ülke, dil, gelenekler veadaptasyon. • Mutlulukla birlikte gelen gelecek kaygısı ve korkular.
Ekonomik Sorunlar: • İşsizlik, • Geçim sıkıntısı,
YASAL SORUNLAR • Hizmetlerden yararlanma, (çalışma, ikamet, sağlık vs,) • Türkiye’de kalış sürecininbelirsizliği, • Statü alıp alamayacağıgibi konulardayaşanan belirsizlikler, • Yaşamlarını yönlendirmeleri ile ilgilizorluklar,
Sosyal ve Kültürel Sorunlar • Aile ve çevrelerinden uzak kalmaları, • Farklı bir kültürün içinde olmaları, • Dil ve okuma yazma bilmemeleri, • Irkçı tavırlarla karşılaşmaları, • Sosyal statülerini kaybetmeleri, • Bir topluluğa üyelik hislerini kaybetmeleri, • Sağlık sorunları,
Psikolojik Sorunlar1: • Yanlış yönlendirilmeleri, çaresiz kalmaları, belirsizlik ve bunun doğurduğu sonuçlarla başedememeleri, • Meşgul olacak birşeyler bulamamalari, • Gelecek kaygısi vs. • Ülkelerinde yaşadıkları travmalar, • Kaçış sürecinde yaşadıkları zorluklar, ve korkular, • Her an yakalanıp sınırdışı edilmekorkusu, • Huzurlarını ve kendine güvenlerini kaybetmeleri, • Öfkelerini kontrol edememeleri
PSİKO-SOSYAL SORUNLAR2: • Geldikleri ülkeden getirdikleri sorunlar • Dil öğrenme gibiihtiyaçlar, • Gündelik yaşama/farklıkültüre alışma çabasi, • Aile içi ilişkiler, • Çevre ile ilişkiler, • Anksiyete, depresyon, PTSD v.s.
TOPLUMUN ROLÜ • Sığınma talep eden ve mülteci statüsü alanların insan onuruna yaraşır bir yaşam sürdürmeleri için toplumun desteği gerekmektedir, • Devletin sağladığı sosyal destekler yetersizdir, • Türkiye’de UNHCR’nin rolü diğer ülkelere göre daha farklıdır, • Açıkların kapatılması için özel sektörün desteğine ihtiyaç vardır, • Dünya’da Microsoft, IBM gibi dev şirketler UNHCR’nin önde gelen özel sektör destekçileridir.
Mülteci Kadınların Karşılaşabileceği Koruma Sorunları • Tüm mültecilerin yaşadığı koruma sorunları kadınlar tarafından da paylaşılır. • Kaçış öncesi veya sırasında fiziksel ve cinsel saldırı ve istismar • Kendi ülkesinde ve/veya Sığınma ülkesinde fiziksel ve cinsel saldırı ve istismar • Eşlerinin istismarı • Silahlı çatışmaya zorlanma ve zorla askere alınma • Cinsel sömürü ve fuhuşa zorlanma • Belge eksikliği
Ulusal ve Uluslararası Standartlar • Uluslararası Hukuk: • 1951 Sözleşmesi • Uluslararası Medeni Siyasi Haklar Sözleşmesi • Uluslararası Ekonomik Sosyal Kültürel Haklar Sözleşmesi • Kadınlara Karşı Her Tür Ayrımcılığın Önlenmesine Dair Sözleşme • Ulusal Hukuk: • Anayasa • Medeni Kanun • Türk Ceza Kanunu • 1994 Yönetmeliği • İçişleri Bakanlığı 57 Sayılı Genelgesi • İçişleri Bakanlığı Mülteci, Sığınmacı ve Başvuru Sahiplerinin Eğitim Sorunları Konulu Genelgesi • Acil Sağlık Hizmetlerinin Sunumu Konulu Başbakanlık Genelgesi
Kadınların Ülkeye Kabulünde Dikkat Edilecek Hususlar • İltica sistemine erişimde eşit muamele • Bireysel kimlik ve tescil belgesi • Temel hizmetlere etkin ve adil erişim için tedbirlerin alınması • Özel ihtiyaçlara hassas kabul koşulları • Cinsel ve cinsiyete dayalı şiddeti önlemeye, raporlamaya yönelik mekanizmaların varlığı • Aile bireylerinin izinin sürülmesi • Gizlilik ilkesi
Adli Yardım • Adli yardım: Her tip dava ve takip, medeni hukuka ilişkin davalar ve ceza davaları da dahil
Kadına Yönelik Şiddet Aile İçinde: • Dayak • Evdeki kız çocuklarının cinsel istismarı • Çeyizle ilgili şiddet • Evlilikte tecavüz • Kadın sünneti • Kadına zarar veren diğer geleneksel uygulamalar • Eşten başkasının uyguladığı şiddet • İstismar • Fiziksel, cinsel, psikolojik şiddet Genel Toplumda: • İşte, eğitim kurumlarında başka yerlerde tecavüz • Cinsel istismar • Cinsel taciz ve korkutma • Kadın ticareti • Fuhuşa zorlama • Fiziksel, cinsel ve psikolojik şiddet Kadına Yönelik Şiddete Karşı Bildirge
Mülteci Kadınlar Bakımından Şiddet • Türkiye’de ikamet eden herkes için suçun işlendiği yer ilkesi geçerlidir (TCK, M.8) • Tercüman (polis, cumhuriyet savcılıkları, jandarma) • Şikayet eden avukat talep edebilir • Şikayet sırasında bulunduğu yer barosundan parasız hukuki yardım • 4320 Sayılı Ailenin Korunması Kanunu • TCK • Türk Medeni Kanunu
Üreme Sağlığı Anayasa 41. Madde: “Devlet ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar” • AÇSAP’lardan mülteci ve sığınmacılar ücretsiz yararlanabilir • Sağlık mevzuatında yabancı vatandaş ayrımı yoktur • Gebeliğin 10. haftasına kadar yasal elektif kürtaj hakkı (masrafları kadın kendi karşılar)
Kadınların Koruma Sorunlarına Karşı Alınabilecek Bazı Önlemler • İşkence, tecavüz, ve fiziksel ve cinsel istismarın diğer türlerinin mağdurları başta olmak üzere, mülteci kadınlar için danışmanlık ve akıl sağlığı hizmetleri kurmak, • Refakatsiz kadın ve kızlara ve yalnız başına aile re -isliği yapan kadınlar için güvenli ortam sağlamak, • Şiddete açık kişi ve grupları belirlemek – örneğin sakat aile üyeleri olan yalnız kadın aile reisleri- ve özel koruma ve yardım sorunlarına hitap edecek uygun stratejiler geliştirmek, • Ekonomik açıdan kendi kendine yeterli olmayı artıracak programlara eşit erişim sağlamak olabilir.