1 / 25

1 - 26

Elektronik Atıklar. İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÇEVRE VE TOPLUM DERSİ. 030100076 Gökhan YETİK 120071006 Buğra DODUR 060070804 Mustafa BÖLÜK . 2012. 1 - 26. Sunum İçeriği. Giriş Elektronik Atık İçerikleri Örnek Proje PC Kasası Geri Dönüşüm. 2012. 2 - 26.

marcin
Download Presentation

1 - 26

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Elektronik Atıklar İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÇEVRE VE TOPLUM DERSİ 030100076 Gökhan YETİK 120071006 Buğra DODUR 060070804 Mustafa BÖLÜK 2012 1 - 26

  2. Sunum İçeriği • Giriş • Elektronik Atık İçerikleri • Örnek Proje • PC Kasası Geri Dönüşüm 2012 2 - 26

  3. Giriş • Elektrik ve elektronik endüstrisi dünyanın en büyük ve hızla büyüyen üretim sanayisi olup bu büyüme sonucu olarak hızla eskimekte/demode olmaktadır. • Elektronik cihaz ve aletlerin kullanım ömrünü tamamlamasıyla elektronik atıklar meydana çıkmaktadır. 2012 3 - 26

  4. E-atık Dağılımı Monitörler Çamaşır makinaları, Elektrikli süpürgeler, Fırın,Klima vs. Televizyonlar Bilgisayar, telefon, fax, yazıcı vs. CD çalar, Radyolar, DVD/VCR Buzdolabı 2012 4 - 26

  5. E-Atık Neden Toplanmalıdır ? Elektronik atıklar temelde iki sebepten dolayı toplanmalıdır; • Tehlikeli ve toksik maddeler • 10 gram kurşun 25.000 ton toprak • ya da 200 bin litre suyu kirletiyor • İçerdikleri cam, metal, plastik ve yeniden kullanılabilen diğer malzemelerden dolayı 2012 5 - 26

  6. Giriş • 2005 yılında 8,3 milyon elektronik atığın yalnızca 2,2 milyonu toplandı • 2012 yılında ise 10 milyon elektronik atığın 5,3 milyonu toplanabilecektir. 2012 6- 26

  7. E-Atık Neden Toplanmalıdır ? Bunların bir kısmı bakır veya alüminyum gibi değerli hammaddeler, bir kısmı da kadmiyum, kurşun, civa veya belirli ateş koruyucu maddeler gibi çevreyi ve sağlığı tehlikeye sokan maddelerdir. Hammadde Tasarım Üretim Geri kazanım Satış Kullanım Demontaj Atık oluşumu Toplama 2012 7 - 26

  8. E-Atık ve Çevre • Elektronik atıkların kontrolsüz yakımı sonucu oluşan gazlar ile hava kirlenir. • Elektronik atıkların rastgele depolanması yani toprağa gömülmesi ile içerdikleri kurşun, cıva gibi tehlikeli metaller toprağı kirletir. • Yine rastgele depolanan elektronik atıkların zararlı maddelerinin yer altı sularına karışmasıyla yer altı suları kirlenmektedir. 2012 8 - 26

  9. Örnek Proje İBB SMILE PROJESİ (2007-2009) Toplanan baskı devresi 4567 baskı devresi 7.2 ton Kaynak: http://www.goldpara.com 1 PC KASASININ 250 $ olduğunu düşünürsek; 4567 adet PC Kasası yaklaşık olarak 1,2M $ ‘dır. 2012 9 - 26

  10. Pc Kasası Geri Dönüşüm PC KASASI 2012 10 - 26

  11. 3. Çözüm Bulma BASKI DEVRELERİ Kimyasal maddeler ve değerli metaller 2012 11 - 26

  12. Pc Kasası Geri Dönüşüm BASKI DEVRELERİ ve DEMONTAJI • Kablolar • Kondanastörler • Vida ve Cıvata • Plastik Kısımlar 2012 12 - 26

  13. Pc Kasası Geri Dönüşüm LEHİM SÖKME Baskı Devresi Lehim İçeriği ~ %1,5 2012 13 - 26

  14. Pc Kasası Geri Dönüşüm 2012 14 - 26

  15. Pc Kasası Geri Dönüşüm • KIRMA • 3mm tane boyutu • ÖĞÜTME • 0,1 - 0,045 mm aralığındaki malzemelerin, yapılan analizler sonucu “PLASTİK” olduğu tespit edilmiştir. • 1,4 – 0,5 mm aralığındaki malzemelerin, yapılan analizler sonucu “METAL ZONU” olduğu tespit edilmiştir. • ELEME • Uniform tane boyutu 2012 15 - 26

  16. Pc Kasası Geri Dönüşüm 2012 16 - 26

  17. Pc Kasası Geri Dönüşüm YOĞUNLUĞA GÖRE AYIRMA • Tuzların sudaki çözeltileri • Organik sıvılar • Hava ile ayırma 2012 17 -26

  18. Pc Kasası Geri Dönüşüm 2012 18 - 26

  19. Değerli Metallerin Kazanımı • Pirometalurjik Yöntem • Avantajları • Tüm e-atık çeşitleri için uygun • Plastikler, ergitme işleminde enerji kaynağı olarak işlev görebilir • Dezavantajları • E-atık içindeki seramik ve cam malzemeler cüruf miktarını artırır ve bu da metal/değerli metal kaybını yükseltir • Pahalı ve enerji yoğun bir işlem • Zararlı gaz çıkışı var 2012 19 - 26

  20. Değerli Metallerin Kazanımı 2011 İTÜ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü 18 - 20

  21. Değerli Metallerin Kazanımı Hidrometalurjik Yöntem Avantajları - Küçük ölçekte uygulanabilir - Daha esnek - Metal kazanma verimi yüksek - Yüksek saflıkta ürün eldesi - Çevresel etkisi düşük - Zararlı gaz çıkışı yok - Toz problemi yok Dezavantajları - Ön hazırlık işlemi gerektirir - Atık çözeltinin arıtılması gerekli - Yan ürün eldesi zor 2012 22 - 26

  22. Değerli Metallerin Kazanımı YAPILAN ÇALIŞMALAR 1 1. Aşama: H2SO4/H2O2 ortamında > %95 verim ile Cu, Fe, Zn, Ni ve Al kazanımına ulaşmışlardır. Cu0 + H2O2 + H2SO4 → CuSO4 +2 H2O (ΔG° (80° C) = - 329 kJ/mol) 2. Aşama: Au ve Ag metallerini çözündürmek için CuSO4-NH4OH-(NH4)2S2O3(tiyosülfat) ortamında liç uygulanmış ve > %95 verim ile Au/Ag kazanımı gerçekleşmiştir. 2012 23 - 26

  23. Değerli Metallerin Kazanımı YAPILAN ÇALIŞMALAR 2. Bilgisayar anakartlarındanliç (Kl/I2 ve NaCl/hipoklorit) ve solventekstraksiyon yöntemleri ile Au/Ag kazanımını araştırmışlardır. Araştırmacılar, Kl/I2 ortamında, siyanür liçine göre çok hızlı metal çözünme verimlerine (30 dakikada % 88 Au ve % 65 Ag) ulaştıklarını belirtmişlerdir. 3. Farklı inorganik asitler ve oksitleyiciler kullanarak, atık baskılı devre kartlarından altın ve bakır başta olmak üzere metallerin geri kazanımını araştırmış ve nitrat/klor (HNO3/HCl) ortamında, en yüksek bakır ve altın çözünmesinin gerçekleştiğini tespit etmiş; liç öncesi uygulanan piroliz işleminin metallerin çözünmesini olumsuz etkilediğini belirtmiştir 2012 24 - 26

  24. Kaynaklar • Ilgar, M., 2008. Exitcomrecycleforfuture, • Eskici,M.,2006. Elektronik Hurda ve Baskı Devrelerinden Metal Geri Kazanımına Yönelik Ön İşlemler ve Proses Optimizasyonu, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. • Köse, H.,Ö., Ayaz, S., Köroğlu, B., 2007. Türkiye de Atık Yönetimi • Çelik, C., 2007, Elektrik Elektronik Atıklardan Metal Ve Plastik Geri Kazanımının Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul • Aydın, B., 2010, Elektrikli Ve Elektronik Ekipman Atıklarının Geri Kazanımı, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta • Erişim Tarihi , 20.02.2012, http://www.goldpara.com • Cuijirang, 2008, Metallurgical recovery of metals from electronic waste: A review, Norway • Ilgar, M., 2008. Exitcomrecycleforfuture, • Eskici,M.,2006. Elektronik Hurda ve Baskı Devrelerinden Metal Geri Kazanımına Yönelik Ön İşlemler ve Proses Optimizasyonu, YükseK Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. • Köse, H.,Ö., Ayaz, S., Köroğlu, B., 2007. Türkiye de Atık Yönetimi 2012 25 - 26

  25. Teşekkürler !.. 2012 26 - 26

More Related