160 likes | 464 Views
Romantyzm. Romantyzm. Romantyzm (z francuskiego roman – powiązane z poezją rycerską, sama nazwa nawiązuje do łacińskiej nazwy Rzymu – Roma) – nazwą tą określa się epokę w historii sztuki europejskiej od lat 90. XVIII wieku do 40. XIX wieku.
E N D
Romantyzm • Romantyzm (z francuskiego roman – powiązane z poezją rycerską, sama nazwa nawiązuje do łacińskiej nazwy Rzymu – Roma) – nazwą tą określa się epokę w historii sztuki europejskiej od lat 90. XVIII wieku do 40. XIX wieku. • Romantyzm jest rozumiany jako prąd ideowy, literacki i artystyczny, który rozwinął się przede wszystkim w Europie Zachodniej i objawiał się przeważnie w poezji, malarstwie i muzyce. Romantyzm nie obejmował wszystkich obszarów sztuk plastycznych oraz nie wytworzył jednolitego stylu, dlatego nie stanowi epoki we wszystkich dziedzinach sztuki.
Cechy Charakterystyczne • Najbardziej charakterystyczne cechy i zjawiska, związane z romantyzmem i romantycznymi dziełami: • przedkładanie uczucia, intuicji i wiary nad rozum; sprzeciw wobec oświeceniowego racjonalizmu, • protest wobec klasycyzmu i harmonii, • protest przeciwko feudalnemu kształtowi państwa • indywidualizm, • bunt przeciw kanonom i konwencjom, • tajemniczość, fantastyka; apologia Wyobraźni jako mocy kreatorskiej człowieka oraz jedynej prawdziwej rzeczywistości • umiłowanie wolności (walka narodowo-wyzwoleńcza), • fascynacja żywiołowością natury, • historyzm (przede wszystkim renesans zainteresowania gotycyzmem i neogotykiem); "mroki średniowiecza" stanowiły reakcję na oświeceniowy racjonalizm i umiłowanie ładu • orientalizm (zainteresowanie odległymi krainami np. Dalekiego Wschodu), • ludowość (częste są nawiązania do legend, podań, starodawnych mitów i baśni), folkizm, • mistycyzm (reprezentowany zwłaszcza przez takich twórców jak: William Blake czy Juliusz Słowacki), • mesjanizm (w Polsce reprezentowany przez tzw. Koło Sprawy Bożej Andrzeja Towiańskiego), • bajronizm (termin powzięty od nazwiska angielskiego przedstawiciela romantyzmu George'a Gordona Byrona), • werteryzm (termin powzięty od imienia głównego bohatera powieści epistolarnej Johanna Wolfganga Goethego Cierpienia młodego Wertera), • prometeizm. • Siłą napędową romantyzmu jest tęsknota za rajskim światem, poszukiwanym poza nudną codziennością, poczucie beznadziei, specyficzne wyobcowanie spośród tłumu "szarych zjadaczy chleba", dążenie do spełnienia, a nawet spalenia się w poszukiwaniu ideału, głównie idealnej miłości. • Wydzielono następujące fazy romantyzmu: • wczesny romantyzm (około 1789-1804), • pełny romantyzm (około 1804-1815), • późny romantyzm (około 1815-1848).
Malarstwo • Malarstwo • Malarstwo okresu romantyzmu jest niejednolite. Można wyróżnić jednak pewne cechy malarstwa tej epoki na podstawie czołowych, głównych i najbardziej znaczących artystów tego nurtu, takie jak bogaty koloryt, kontrastowy światłocień, miękki modelunek, podkreślanie wartości fakturalnych płótna i dynamizowanie kompozycji. Równocześnie część artystów pozostawała wierna ideałom klasycyzmu i realizmu.
Prekursorzy • Za prekursorów romantyzmu uważa się: Johanna Heinricha Füssli (gdyż stosował bliską tej epoce kolorystykę i ekspresję) oraz Francisco Goyę. Za artystę, który najlepiej wyraża romantyczne idee uważany jest niemiecki pejzażysta Caspar David Friedrich, dla którego charakterystyczne są nokturny, przedstawienia ruin, cmentarzy, roztrzaskanych statków, świtów i zmierzchów. W Anglii w tym czasie tworzą także czterej inni pejzażyści: Samuel Palmer, Richard Parkes Bonington, John Constable i William Turner, we Francji natomiast Théodore Géricault i Eugene Delacroix, w Niemczech działali w tym okresie Nazareńczycy: Friedrich Johann Overbeck, Franz Pforr, Peter von Cornelius, Julius Schnorr von Carolsfeld. Warto także wspomnieć o Walentym Wańkowiczu i jego słynnym obrazie Mickiewicz na Judahu skale.
Inni Pisarze i poeci okresu romantyzmu: • Feliks Bernatowicz (1786-1836) • Ryszard Berwiński (1819-1879) • Stanisław Bogusławski (1804-1870) • Kazimierz Brodziński (1791-1835) • Antoni Czajkowski (1816-1873) • Michał Czajkowski (1804-1886) • Adam Jerzy Czartoryski (1770-1861) • Jan Czeczot (1796-1846) • Franciszek Salezy Dmochowski (1801-1871) • Józef Bohdan Dziekoński (1816-1855) • Gustaw Ehrenberg (1818-1895) • Stefan Florian Garczyński (1805-1833) • Antoni Gorecki (1787-1861) • Seweryn Goszczyński (1801-1876) • Klementyna Hoffmanowa (1798-1845) • Kajetan Koźmian (1771-1856)
Józef Ignacy Kraszewski (1812-1887) • Teofil Lenartowicz (1822-1893) • Jadwiga Łuszczewska (1834-1908) • Antoni Malczewski (1793-1826) • Adam Bernard Mickiewicz (1798-1855) • Teodor Tomasz Jeż (Zygmunt Miłkowski) (1824-1915) • Maurycy Mochnacki (1803-1834) • Wincenty Pol (1807-1882) • Mieczysław Romanowski (1834-1863) • Henryk Rzewuski (1791-1866) • Lucjan Siemieński (1807-1877) • Władysław Syrokomla (1823-1862) • Kornel Ujejski (1823-1897) • Maria Wirtemberska (1768-1854) • Józef Bohdan Zaleski (1802-1886) • Narcyza Żmichowska (1819-1876)
Inne ważne postacie epoki: Aleksander Dunin-Borkowski (1811 – 1896) Józef Dunin-Borkowski (1809-1843) Edward Dembowski (1822-1846) Stanisław Kostka Potocki (1755-1821) Andrzej Towiański (1799-1878) Kazimierz Władysław Wójcicki (1807-1879) Fryderyk Chopin (1810-1849) Piotr Michałowski (1800-1855) malarz
Popularne gatunki literackie: ballada dramat pamiętnik poemat powieść poetycka powieść historyczna psalm sonet wiersz
Popularne motywy: • ludowość • historia • orientalizm
Koniec • Kamil Słowiński • kl. III B