330 likes | 699 Views
İNTERNET VE İLETİŞİM. İnternetin tarihi Arpanetten , ‘ dot . com’lara. Günümüz hayatının vazgeçilmez parçası olan internet aslında çok kısa bir geçmişe sahip. Amerika Savunma Bakanlığı ve bazı Amerikan Üniversiteleri tarafından başlatılan bir proje günümüz sanal aleminin temelini oluşturuyor.
E N D
İnternetin tarihiArpanetten, ‘dot.com’lara... • Günümüz hayatının vazgeçilmez parçası olan internet aslında çok kısa bir geçmişe sahip. Amerika Savunma Bakanlığı ve bazı Amerikan Üniversiteleri tarafından başlatılan bir proje günümüz sanal aleminin temelini oluşturuyor.
Arpanet • ARPANET (Gelişmiş Araştırma Projeleri Dairesi Ağı), Birleşik Devletler Savunma Bakanlığı bünyesinde çalışan ARPA tarafından geliştirilen dünyanın ilk paket dağıtımı ağı ve evrensel İnternet'in öncülüdür. Arpanet adlı bu proje 1970 yılında hayata geçti. Arpanet başta sadece 15 bilgisayarın birbirine bağlı olduğu bir ağdan ibaretti ve özel kullanıcılara kapalıydı. 70’li yıllar internet fikrinin hızla geliştiği yıllar Oldu.
Dünya’daki Gelişimi • Elektronik posta ortaya çıktı ve İngiltere Kraliçesi’nin 1976 yılında ilk e-mailini göndermesiyle internet fikri popüler hale gelmeye başladı. 80’li yıllar teknolojik açıdan önemli adımlara sahne oldu. Alan adlarının ilk olarak kullanılmaya başlandığı 1984 yılında ‘host’ sayısı ancak 1000’di. İnternette patlama yaşandığı zaman dilimi ise hiç kuşkusuz 1990’lar.
Dünya’daki Gelişimi • Dünya bildiğimiz anlamıyla internetle yani ‘WorldWide Web’ deyimiyle 1991’de tanıştı. Host sayısı her yıl katlanarak artıyordu. 1994’te gelindiğinde internetteki site sayısı 10 bine, host sayısı ise 3 milyona ulaşmıştı ve girişimciler bu yeni dünyada yepyeni kazanç kapıları olduğunu farketmişti.
Dünya’daki Gelişimi • Bankalar ve alışveriş merkezleri sanal şubelerini açmaya başladı. İlk internet radyosu yayına başladı. Hükümetler başta olmak üzere pek çok organizasyon web sitesi açtı. Yepyeni bir pazarlama ve ekonomi anlayışı doğuyordu. 1994’te internetteki ilk reklam ekranlara düştü. 1995’te Hong Kong’da ilk hacker yakalandı. 1995’te alan adı isimleri paralı oldu. Netscape ve Microsoft arasında yazılım savaşları başladı.
Türkiye’deki Gelişimi • 12 Nisan 1993 yılında TÜBİTAK-ODTÜ (TR-NET) işbirliği ile DPT projesi çerçevesinde Türkiye global internete bağlanmıştır. 64 kbit/san hızında ki bu hat ODTÜ’den uzun bir süre ülkenin tek çıkışı olmuştur. Daha sonra Ege Üniversitesi (1994), Bilkent (1995), Boğaziçi (1995), İTÜ (1996) bağlantıları gerçekleştirilmiştir
Türkiye’deki Gelişimi • Türk Telekom’un 1995 yılında açtığı ihale ile bir konsorsiyum tarafından oluşturulan TURNET 1996 Ağustos ayında çalışmaya başlamıştır. Bunun yanısıra Haziran 1996 tarihinde TÜBİTAK bünyesinde Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) adıyla yeni bir merkez kurulmuştur. ULAKBİM’in temel görevlerinden biri en yeni teknolojileri kullanarak Türkiye çapında tüm eğitim ve araştırma kuruluşlarını birbirine bağlayacak Ulusal Akademik Ağ (ULAKNET) adıyla hızlı bir iletişim ağı kurmak ve bu ağ aracılığı ile bilgi hizmetleri vermektir (www.ulakbim.gov.tr).
Türkiye’deki Gelişimi • Şu anda Türkiye’nin internet çıkışını sağlayan merkezleri dört grupta toplayabiliriz. • Üniversite ve akademik kuruluşların internet bağlantılarını sağlayan ULAKNET çıkışları, • Genellikle ticari kuruluşların ve internet servis sağlayıcılarının (İSS) yararlandığı TURNET çıkışları, • Bazı özel şirketlerin ve servis sağlayıcıları, TURNET ile yaptıkları İnternet Erişim Noktası, (İEN) anlaşması (yasa gereğince verilen ruhsat) sonrasında kullandıkları firma bazlı doğrudan yurtdışı internet çıkışları, • Bunların dışında kalan diğer bağlantılar
Türkiye’nin İlk Web Sitesi • www.bilkent.edu.tr
Protokollar ve Diller: • TCP/IP • WWW • HTTP • Browser • HTML-PHP-ASP
TCP/IPMesaj ve Bilgi Aktarımı Bilgisayarların Internet üzerinde bilgi ve mesaj paylaşımı yapmalarını sağlayan sistem, basit olarak şöyle özetlenebilir: • Her mesaj ve bilgi, paket denilen ufak parçalara ayrılır. • Bu paketler bir yol boyunca gidecekleri yere ulaştırılır. • Paketler gidecekleri yere ulaştıktan sonra yeniden birleştirilerek ilk orijinal hallerine dönüştürülür.
TCP/IPMesaj ve Bilgi Aktarımı • Bu işleri yapmak, Internet üzerindeki en önemli iki iletişim protokolü olan TCP ve IP’nin görevidir. • TCP, TransmissionControlProtocol demektir ve paketlere ayırma ve yeniden birleştirme işini yapar. • IP, Internet Protocol demektir ve paketlerin doğru hedefe gitmelerini sağlamakla hükümlüdür.
TCP/IPMesaj ve Bilgi Aktarımı Internet paket-anahtarlamalı (packet-switched) bir network’tür. Yani Internet üzerinden bir bilgi gönderildiğinde, bu verinin ufak paketlere bölünmesine imkan sağlayan yapıdadır demektir. • Bir seri anahtar olan router*’lar, her paketi Internet üzerinden ayrı ayrı gönderirler. • Veri paketlerini yönlendiren Internet Protocol (IP), veriyi paketlere ayırıp alıcı bilgisayarda yeniden birleştiren TransmissionControlProtocol (TCP)’dür.
* Router Nedir? Bir ağdan diğerine ulaşmak için gerekli yolu bularak, ağları birbirlerine bağlayan düzeneklerdir.
TCP/IP NASIL ÇALIŞIR ? • Donanım limitlerinin kaynaklanan nedenlerden dolayı Internet üzerinden gönderilen bilgi, herbiri 1.500 karakterden daha küçük paketlere bölünmelidir. • Her pakete bir başlık (header) eklenir. Bu başlıkta paketlerin diğer paketlerle hangi sırayla birleştirileceği gibi çeşitli bilgiler bulunur.
TCP/IP NASIL ÇALIŞIR ? • Her paket ayrı IP “zarflarına” konur. Bu zarflar Internet’e veriyi nereye göndermesi gerektiğini söyleyen adres bilgileri içerir. • IP "zarfları" gönderici adresi, alıcı adresi, imha edilmeden önce geçmesi gereken zaman gibi bilgiler içerir. • Parçalanmış küçük paketler ortak bilgisayara gönderileceği için, aynı adres bilgisini taşırlar.
TCP/IP NASIL ÇALIŞIR ? Paketler Internet üzerinden gönderilirken, yol üzerindeki router’lar (yönlendiriciler) IP zarflarını inceler ve adreslerine bakarlar. • Bu router’lar, hedefe en yakın olan bir sonraki router’a paketleri yollamak için en uygun rotayı seçerler. • Paketler bir dizi router’dan geçtikten sonra yerlerine ulaşırlar. • Internet üzerindeki trafik yükü sürekli değiştiğinden, paketler farklı rotalardan yollanabilir ve karışık sıralı gidecekleri yere ulaşabilirler.
IP Kavramı ÖRNEK IP Adresi : 192.168.10.1 Binary Açılımı : 11000000.1010100.00001010.00000001 • IP adresleri 32 bit’liktir ve 4 adet 8 bitlik parçanın birleşmesinden oluşmuştur. Bu parçaların herbirineoktet denir. • Her bir oktet 0’dan 255’e kadar değerler alabilir. Ancak 0 ve 255 sayılarının kullanımı ile ilgili sınırlamalar vardır. • 32-bit Internet adresleri, 'Ağ Bilgi Merkezi (NIC) Internet Kayıt Kabul' tarafından yönetilmektedir.
IP Kavramı 192.168.10.1 192.168.10.2 192.168.10.3 • Eğer küçük ve özel bir network kuruyorsanız ve Internet’i kullanmayacaksanız, herhangi bir IP adresini kullanabilirsiniz. • Eğer bir şirketin network’üne bağlanacak ve Internet’i de kullanacaksanız, sistem yöneticisinden size bir ip adresi atamasını istemelisiniz. • Eğer Internet’e bağlanacaksanız, Internet Servis Sağlayıcının vereceği IP’yi kullanırsınız.
IP Kavramı Network ortamında olsun olmasın her bilgisayarın kendine ait bir IP numarası vardır. Bu IP numaraları manuel olarak ayarlanacağı gibi otomatik olarak bilgisayar tarafından da atanabilir.
IP Kavramı • Kullanım alanlarına göre IP Adresleri sınıflandırılır. • Örneğin; • A Sınıfı IP Adresleri 1..aaa.bbb.ccc / 127.aaa.bbb.ccc • B Sınıfı IP Adresleri 128.aaa.bbb.ccc / 191.aaa.bbb.ccc • C Sınıfı IP Adresleri 192.aaa.bbb.ccc - 255.aaa.bbb.ccc aralığındadır. SubnetMask Olarak 255.255.255.0 • Özel IP adresleri [değiştir] • Aşağıdaki üç Ip adres bloğu IANA tarafından İnternet için rezerve edilmiştir. • 10.0.0.0 - 10.255.255.255 (10/8 prefix) • 172.16.0.0 - 172.31.255.255 (172.16/12 prefix) • 192.168.0.0 - 192.168.255.255 (192.168/16 prefix)
WWW Kavramı Www ( worldWide Web ) yani dünyadaki bilgisayarların birbiriyle iletişim kurabildiği, görüntü, ses, veri paylaşımının yapılabildiği global bir ağdır. Bu ağa üye olan milyonlarca bilgisayar web sayfalarını düzenleyip belli bir web sunucusu üzerinde yayınlıyor. Her bir sitenin kendine ait www… ile başlayan bir web adresi vardır. Bu web adreslerini görüntelememize yarayan çeşitli yazılımlar vardır. Bunlara web tarayıcı (Browser) denir.
HTTP Kavramı • Web'in en ilginç yönlerinden biri de çok basit olmasıdır. Bir Web dökümanına ulaştığımızda herşey 4 ana fazda gerçekleşir: (1) Bağlantı (2) Ne istediğimizin web servisineiletilmesi (3) Cevap (4) ilgili sayfaya yapılan bağlantının kesilmesi. Bu ana safhalar, web üzerinde iletişimin kurallarını tanımlayan bir protokolü oluştururlar. Bu protokole de, HyperText Transfer Protocol (HTTP) denir.
HTTP Kavramı • İnternette sunucular ve son kullanıcılar arasında bilgilerin nasıl aktarılacağına dair kurallar ve yöntemleri düzenleyen bir sistemdir. Bir web sitesine bağlanmaya çalıştığınızda, siz adresin başına bunu yazmasanız da tarayıcınız bunu otomatik olarak ekler, çünkü sunuculardan web sitelerine ait bilgileri indirebilmeniz için, "http" protokolü ile bir istekte bulunmanız gerekmektedir. Adreslerin başına eklenen "http", sunucuya web sitesi ile ilgili bilgileri size "http" kuralları çerçevesinde iletmesi komutunu verir ve iletişim başlar
BROWSER Kavramı WorldWideWeb üzerinde dokümanların transfer edilip görüntülenmesini sağlayan programlara "browser" adı verilir. Şu an bu sayfaları görmek için kullandığınız program sizin browser’ınızdır. (Internet Explorer, Netscape Communicator gibi)
İnternet Dilleri • HTML (HyperTextMarkupLanguage) internet üzerinde web sayfası oluşturmak için kullanılan bir betik dilidir. HTML dosyalarının aktarımı için HTTP (HyperTextTransfer Protocol) kullanılır. HTML dosyaları sunucu bilgisayarın sabit diskinde .html ya da .htmuzantısı • PHPPlatformdan bağımsız (Windows,Linux, Etc.) çalışabilen sunucu taraflı, Html gömülü betik dilidir. Perl, C/C++ tipinde script dilidir. Bu dillere aşina olanlar ve herhangi bir programlama dilini bilenler PHP yi fazla vakit kaybetmeden öğrenebilirler. Oracle, Adabas D, Sybase, FilePro, mSQL, Velocis, mySQL, Informix, Solid,dBase, ODBD Unix dbm ve PostgreSQL veritabanlarıyla güvenli iletişim kurabilir ve IMAP, SNMP, NNTP , POP3 , HTTP servislerine bağlantı kurabilmektedir. ile saklanır. • ASP ASP dinamik web sayfaları hazırlamak için Microsoft (r) tarafından geliştirilmiş bir teknik, uygulanan bir teknolojidir. İlgili script dillerinden biri seçilerek (vbscript ;jscript vb) oluşturulan sayfaların (.asp) bir uygulama programı vasıtası ile yorumlanması ve HTML çıktısı üretmesi ile sonuçlanan bir işlemler bütünüdür. İlk versiyonu 1996 yılında Microsoft tarafından IIS 3.0 ( Internet Information Server ) üzerinde çalışacak şekilde dizayn edildi,