330 likes | 540 Views
saqarTvelos sagareo vaWrobis ganviTarebis perspeqtivebi vaWrobis msoflio organizaciis ( WTO)- s xelSekrulebis sazRvrebSi. TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w. naSromis struqtura. msoflio ekonomikaSi saerTaSoriso vaWrobis ganviTarebis tendenciebi;
E N D
saqarTvelos sagareo vaWrobis ganviTarebis perspeqtivebi vaWrobis msoflio organizaciis (WTO)-s xelSekrulebis sazRvrebSi TamTa miqaberiZe Tbilisis saxelmwifo universiteti Tbilisi 2010w
naSromis struqtura • msoflio ekonomikaSisaerTaSoriso vaWrobis ganviTarebis tendenciebi; • WTO-s wevri ganviTarebadi da gardamavali qveynebis sagareo vaWrobis ganviTarebis tendenciebi; • saqarTvelos sagareo vaWrobis ganviTarebis xelSemwyobi da xelSemSleli procesebi WTO-Si gawevrianebis Semdeg; • saqarTvelos ekonomikuri zrdisa da sagareo vaWrobis ganviTarebis damokidebulebebi.
bazris liberalizacia Tu proteqcionistuli politika? • Ria ekonomikis formireba; • WTO-Si gawevrianeba; • liberalur savaWro politikaze orientacia
saqarTvelos savaWro politika • bmuli tarifebi • - seqtoruri iniciativebi • - gamoricxvebi • momsaxurebiT vaWrobaSi specifikuri valdebulebebi • - saqarTvelom moxsna SezRudvebi poziciebis 54%-ze; • - susti ekonomikis qveynebSi analogiuri maCvenebeli Seadgens saSualod 7%-s; • - SedarebiT mdidari qveynebisTvis – 25%
saqarTveloSi moqmedi savaWro reJimebi • Cveulebrivi (vmo-s arawevr qveynebTan); • upiratesi xelSewyobis (wevr-qveynebTan da/an visTanac aris Sesabamisi ormxrivi xelSekruleba); • preferencialuri, maT Soris: • Tavisufali vaWrobis reJimi (dsT-s qveynebTan) • prefernciaTa ganzogadebuli sistemis (GSP) reJimi: - evro-kavSiris 25 wevri saxelmwifosgan; - - Sveicariisagan - kanadisagan, - iaponiisagan - aSS-sagan; - TurqeTisagan;
WTO-Si gawevrianebis Semdgomi dadebiTi movlenebi • eqsportisTvis daSvebis pirobebis gaumjobeseba mravali qveynis bazarze; • importze tarifebis optimizacia; • sabaJo gadasaxadebis Semcireba saqarTveloSi importirebul mowyobilobaze, naxevarfabrikatebsa da nedleulze • upiratesi xelSewyobis reJimi 148 qveyanasTan; • preferenciuli vaWrobis geografiis gafarToveba (GSP aSS-sTan)
WTO-Si gawevrianebis Semdgomi dadebiTi movlenebi • sagareo vaWrobis maregulirebeli kanonmdebloba da procedurebis daxvewa: • Semcirda sabaJo mosakrebeli (0,3%-dan 0,15%-mde); • Semcirda savaldebulo sertifikaciis daqvemdebarebeli produqciis nusxa (62%-iT); • daixvewa licenzireba - nebarTvebis sistema • pirdapiri ucxouri investiciebismozidva; • saqarTvelos interesebi saerTaSoriso savaWro urTierTobabSi daculia vmo-s davebis mogvarebis mravalmxrivi meqanizmebiT; • saqarTvelom miiRo ufleba awarmoos ormxrivi da mravalmxrivi molaparakebebi vmo-Si Semsvlel qveynebTan, maT Soris ZiriTad savaWro patriorebTan
saqarTeloSi ganxorcielebulipirdapiri ucxouri investiciebi wyaro: 1. saqarTvelos statistikis erovnuli samsaxuri (statistikuri gamokvleva `sagareo ekonomikuri saqmianobis Sesaxeb~); 2. saqarTvelos erovnuli banki; 3. saqarTvelos ekonomikuri ganviTarebis saministro.
saqarTvelos sagareo vaWrobis xelSemSleli faqtorebi miuxedavad dadebiTi momentebisa, arsebobs qarTuli eqsportis zrdis xelSemSleli mravali mizezi: • dabali samrewvelo infrastruqtura; 2. konfliqtur zonebTan siaxlove; 3. dabalganviTarebuli mcire da saSualo seqtori; 4. sakanondeblo SeRavaTebis aRserulebis dabali done; 5. susti gamocdileba marketingSi; • sazRvargareT saqarTvelos Sesaxeb mcire informacia (miuxedavad imisa, rom MmTavrobis kargi piar teqonologiebiT mniSvnelovnad gaizarda saqarTvelos cnobadobis xarisxi); • mcire gamocdileba eqpsortSi;
saqarTvelos sagareo vaWrobis xelSemSleli faqtorebi • 6. finansuri resursebis simcire; • susti sabanko seqtori (maRali saprocento ganakveTebi); • susti saeqsporto sadazRvevo momsaxureba; • 7. xarisxis sertifikaciis saerTaSoriso aRiarebis mqone labiratoriebis ar arseboba; • 8. bazarze SeRwevis problemebi qarTuli sasoflo-sameurneo produqciisTvis: • ganviTarebuli qveynebis mier dawesebuli teqnikuri barierebi (TBT) da standartebi; • sanitaruli da fito-sanitaruli zomebis harmoniaciasa da xarisxis kontrolisadmi naklebi yuradReba;
saqarTvelos sagareo vaWrobis xelSemSleli faqtorebi • vmo-sa da misi komitetebis mier miRebuli konkretuli gadawyvetilebebisa da SeTanxmebebis Sesaxeb informaciis nakleboba. mag: informaciis miwodebis problemebi fermerebisa da mewarmeebisTvis.; • 10. ganviTarebuli qveynebis eqsportis subsidireba da Sida bazris dacis RonisZiebebi:
saqarTvelos sagareo vaWrobis brunva da eqsporti 2001-2009 ww-Si
saqarTvelos sagareo vaWrobis brunva da savaWro saldo 2001-2009 wlebSi
saqarTvelos umsxvilesi savaWro partniori qveynebi 2009 wlis brunvis mixedviT
saqarTvelos umsxvilesi savaWro partniori qveynebi 2009 wlis eqsportis mixedviT
saqarTvelos umsxvilesi savaWro partniori qveynebi 2009 wlis importis mixedviT
saqarTvelos sagareo vaWrobis brunva da savaWro saldovmo-s wevr qveynebTan
dohas ganviTarebis dRis wesrigi da momavlis xedva momavlis liberalizaciis molaparakebebis raundis ZiriTadisakiTxebi: • soflis meurneoba • garemos dacva • momsaxureba • samrewvelo saqoneli • wesebi • medikamentebiT vaWroba • Sromis standartebi • teqnikuri daxmareba
soflis meurneobis sferoSi molaparakebebis ZiriTad sagans warmoadgenda: • satarifo daklebebis ganxorcieleba konkretuli formulis mixedviT; • vaWrobis Semafrxebeli Sida mxardamWeri zomebis Semicireba; • saeqsporto subsidiebis sruli gauqmeba; • specifikuri tarifebis e.w. «ad-valorul» tarifebSi gadayvana; • ganviTarebadi da naklebad ganviTarebuli qveynebis soflis meurneobis produqciisaTvis ganviTarebuli qveynebis bazrebze daSvebis xelsayreli pirobebis daweseba; • tropikuli xilisaTvis ganviTarebuli qveynebis bazrebze daSvebis xelsayreli pirobebis daweseba da sxva.
soflis meurneobis seqtorSi miRebuli gadawyvetilebebi • vaWrobis Semafrxebeli Sida mxardamWeri zomebis Semcireba sami doniT, aqedan umaRlesi doneebis wrfivi Semcireba maRali doneebiT; • saeqsporto subsidiebisa da maTi eqvivalenturi zomebis sruli gauqmeba 2013 wlisaTvis (rac evrokavSirisTvis yvelaze mtkivneul gadawyvetilebad SeiZleba iqnes miCneuli); • ganviTarebadi qveynebisaTvis specialuri produqtisa da specialuri damcavi meqanizmebis gamoyenebis ufleba;
SeTanxmebebi arasasoflo-sameurneo produqciis bazarze daSvebis Sesaxeb • aRniSnul seqtorSi daklebebi maRali tarifebisaTvis da satarifo pikebisaTvis ganxorcieldeba e.w. "Sveicaruli formulis” mixedviT. amasTanave gaTvaliswinebuli iqneba vmo-s wevri ganviTarebadi qveynebis interesebi araTanabari valdebulebebis dawesebiT maT sasargeblod; aseve dauwesdebaT specialuri da diferencirebuli pirobebi; • specifikuri tarifebis gadayvana ad-valur tarifebSi konkretuli meTodiT; • gansakuTrebuli SeRavaTebis daweseba mcire da mgrZnobiare ekonomikebisaTvis;
kvlevis procesSi wamoWrili problemebi • statistikuri masalebis simwire; • susti dargobrivi analizi. pozitiur da normatiul seqtors Soris kavSiris ar arseboba; • sabaJo departmanetis statistikuri masalebis araxelmisawvdomoba (konfidencialuroba)