تغذیه وپایش رشد شیرخواران وکودکان الهام کاووسی کارشناس تغذیه معاونت بهداشتی

1. تغذیه وپایش رشد شیرخواران وکودکانالهام کاووسی کارشناس تغذیه معاونت بهداشتی

2. تغذیه صحیح یعنی خوردن مقدار کافی مواد غذایی که ضمن حفظ سلامتی رشد مطلوب کودک را به همراه داشته باشد.

3. -کاهش وزن نوزاد چند روز نخست پس از تولد 6درصد- دوبرابرشدن وزن نوزادان 4-6ماهگی وسه برابر وزن تولد در یکسالگی - افزایش وزن سال دوم معادل وزن تولد - افزایش قد به میزان 50درصددر سال اول تولد- افزایش چربی کل بدن طی 9ماه نخست - آب بدن نوزاد هنگام تولد 70درصد و در یکسالگی 60درصد

4. تکامل فیزیولوژیک:- طول بارداری - وزن قبل از بارداری- افزایش وزن مادر طی بارداریتعیین کننده وزن تولد نوزاد

5. catch –up growth جهش رشدنوزادانی که از نظر وراثتی استعداد درشت بودن دارند 3-6 ماه به کانال رشد وراثتی خود که افزایش وزن وقد دوره ای رشد است می رسند.نوزادانی که با وزن تولد صدک 10و پایین تر برای قدشان متولد می شوند تا یکسالگی قادر به دستیابی به کانال رشد متناسب با استعداد وراثتی نیستند.

6. ظرفیت معده ی نوزاد:- در زمان تولد 10-20میلی لیتر - در یکسالگی 200میلی لیتر - جذب چربی شیر مادر خوب است اما 20-48درصد چربی کره دفع می شود.- شیر مادر حاوی دو آنزیم لیپاز است.متوسط انرژی مورد نیاز 6تا 12ماهگی 800و12تا 24ماهگی 1300کالری می باشد.

7. نیازهای مواد مغذی :انرژی :- مکانیسم سیری وگرسنگی میزان انرژی دریافتی را تعیین می کند.- کنترل دقیق وزن وقد و وزن به ازاء قد برای سن و رسم منحنی رشد روش موءثر برای تعیین کفایت انرژی دریافتی - میزان انرژی شیر مادر 20کیلو کالری در هر انس - نوزادانی که در انتهای چارت رشد وزنی قرار دارند یا در دوره ی شیرخواری سریعتر رشد می کنند بیشتر از سایر شیرخوران در معرض چاقی بزرگسالی قرار دارند.

8. ارزش غذایی 100گرم شیر مادر

9. نوزادانی که با فرمولا تغذیه می شوند طی سال اول به ازاء هر واحد از اندازه ی بدنشان انرژی بیشتری نسبت به کودکانی که شیر مادر می خورند ورشد بیشتری در وزنشان نشان می دهند اما نفعی ندارد.

10. پروتئین :- رشد ذخیره توده عضلانی وجایگزینی بافتی - نوزادان بیش از بزرگسالان نیازمند اسید امینه ضروری - نیاز در هنگام بیماری وبعد از بهبودی ونقاهت بیشتر است.- پروتئین شیرمادر برای 6ماهه ی نخست کافی اما برای 6ماهه دوم با HBVمانند ماست گوشت غلات تکمیل گردد.- شیرخوارانی که با فرمولای بسیار رقیق یا رژیم درمانی طولانی مدت اسهال تغذیه شوند یا وجود آلرژی غذایی دریافت پروتئین را محدود کند در معرض دریافت ناکافی پروتئین خواهند بود.

11. چربی:- حداقل 30گرم روزانه برای اطفال کمتر از یکسال- شیر مادر حاوی مقادیر مناسبی اسید لینولنیک واسید لینولئیک واسید آراشیدونیک - اسید لینولئیک بایستی 3درصد کل کالری دریافتی نوزاد کمتر از 6ماه یا 4/4گرم در روز باشد.- در تکامل بینایی و نورولوژیک نوزاد اهمیت دارد.LPUFAs

12. کربوهیدرات: 30-60درصد انرژی دریافتی نوزاد 40درصد انرژی شیر انسان و40-50درصد انرژی شیر خشک لاکتوز یا سایر در صورت استفاده از عسل یا شربت ذرت اسپورهای کلستریدیوم بوتولینوم در لومن روده ی نوزاد جوانه زده وتولید مواد سمی می کند.

13. مواد معدنی کلسیم- 2/3کلسیم شیر مادر و25تا30درصد کلسیم شیر فرمولا جذب می گردد.

14. آهن:- نوزاد ترم کامل تا دو برابرشدن وزن تولد معمولا 4-6 ماهگی- هموگلوبین پایین در 8 ماهگی با آسیب تکاملی حرکتی در 18ماهگی همبستگی دارد.روی:- نوزاد بلافاصله به منبع رژیمی روی وابسته است .- روی شیر مادر و فرمولا برای سال اول تولد کافی است.- برای سال دوم از مواد غذایی مانند گوشت غلات ومغزها تخم مرغ

15. فلوئور: کمبود افزایش مکمل یاری پس از جوانه زدن دندان ها برای نوزادان تغذیه شده با شیر مادر یا گاو ونیز نوزادانی که شیر خشک آنها با آب مصرفی کمتر از 0/3PPM فساد دندان فلوروزیس

16. ویتامین ها : ویتامین D: مادر بخوبی تغذیه شده نیازهای ویتامینی نوزاد ترم را بجز ویتامین Dدر شیر خود دارد. برای شیرخواران با پوست روشن مواجهه با نور خورشید به مدت 30دقیقه در هفته ویتامین B12: شیر مادران گیاهخواری که مدت زیادی رژیم گیاهخواری مطلق داشته باشند ممکن است کمبود داشته باشند.

17. ویتامین K: - در شیر گاو 4برابر بیشتر از شیر مادر - برای جلوگیری از HDNبلافاصله پس از تولد ویتامین Kترزیق می شود.مکمل یاری :باید پس از ارزیابی دقیق وضعیت دریافت شیرخوار کودکانی که شیر خشک می خورند به ندرت نیازمند مکمل یاری هستند.مکمل یاری ویتامین Dدر 2ماهگی وآهن در 4-6ماهگی نوزادان شیرمادر خوار توصیه می شود.

18. شیرمادر :- تکامل ذهنی،جلوگیری از آسم ،پیشگیری از چاقی -افزودن زودتر مواد غذایی علاوه بر افزایش احتمال کاهش استفاده از شیر مادر وتوقف شیرخواری سبب افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 1مرتبط با خود ایمنی می گردد.- ترکیب شیر انسان وشیر گاو:-تا یکسالگی شیر گاو مناسب نمی باشد.whey60%پروتئین شیرمادر کازئین 40%و80%کازئین wheyشیرگاو20%

19. - اسیدامینه تورین و سیستئین انسان بیشتر از شیر گاو- اسید لینولئیک 4درصد انرژی شیر مادر و1درصد انرژی شیر گاو - شیرگاو ویتامین cکمی دارد - شیرمادر از نظر ویتامین ای غنی تر است - 50درصد آهن شیر مادرجذب وکمتر از 1درصد آهن شیر گاو جذب می شود .- زیست فراهمی روی شیر انسان بیشتر است.- کودک نباید طی سال اول از شیر گاو کامل استفاده کند، زیرا دریافت آهن، اسیدلینولئیک و ویتامین E کمتر می شود.

20. عوامل خطر در دوران تغذیه تکمیلی • 1-شیردهی ناکافی • 2-شروع غذای کمکی زودتر از پایان 6ماهگی • 3-شروع غذای کمکی دیرتر از پایان شش ماهگی • 4-تغذیه کودک با غذاهای رقیق وشکم پرکن • 5-روشهای نادرست غذا دادن به کودک • 6-رعایت نکردن اصول بهداشت غذای کودک

21. تغذیه تکمیلی • غلات اولین غذای افزوده شده • نمک و شکر نباید به غذای کودک اضافه شود • میوه های تازه، سبزی و گوشت خوب و تازه • در هر زمان واحد تنها یک نوع ماده غذایی افزوده شود • شروع هر نوع ماده غذایی باید به فاصله 7 – 2روز نسبت به ماده غذایی قبلی • جهت جلوگیری از عقب افتادگی رشد، آبمیوه محدود گردد • از شیر گرفتن باید به تدریج و بر حسب رشد مهارت های تکامل شیرخوا صورت گیرد • غذای تکمیلی به دقت انتخاب شود تا نیازهای مواد مغذی کودک را تأمین کند

22. تا زمانی که کودک هنوز بخوبی بزرگ نشده، نباید زمان مقدار و نه غذای خانواده را تحمیل کرد • دادن مقدار زیاد آبمیوه ................. FTT • در یکسالگی اطفال 1/3 تا ½ غذای بزرگسالان • در 3 سالگی به نصف و در 6 سالگی به 2/3 • حذف خوردنی ها و نوشیدنی ها یک ساعت تا یک ساعت و نیم قبل از وعده غذایی • به ازاء هر سال سن 1 قاشق غذاخوری از هر ماده غذایی در هر وعده اضافه شود • بطور متوسط شیرخوران و کودکان نو پا 7 بار در روز غذا می خورند

23. ارزش غذایی برخی مواد غذایی

24. رشد و تکامل: • کند شدن سرعت رشد بعد از سال نخست زندگی • افزایش وزن تا سن 10 – 9 سالگی 3 -2 کیلوگرم در هر سال • افزایش قد از دو سالگی تا بلوغ بطور متوسط 8 – 6 سانتی متر در هر سال • هرچه جهش چربی زودتر شروع شود احتمال بالا بودن BMI در بزرگسالی بیشتر خواهد بود.

25. Cathch up Growth • رشد سریع به دنبال بیماری سوء تغذیه و توقف یا کاهش رشد • نیازهای غذایی به دنبال آن: • انرژی- پروتئین – ویتامین A – آهن – روی • رشد سریع قدی 3 – 1 ماه پس از درمان شروع می شود

26. ارزیابی رشد: • قد، وزن، وزن برای قد و BMI • Wasting: کاهش وزن کودک نسبت به قد • Stunting: عقب افتادگی رشد قدی نسبت به سن • Under weighting: عقب افتادگی رشد وزن نسبت به سن

27. نیازهای تغذیه ای:

29. پروتئین توصیه شده در اوایل کودکی g/kg1/1 و در اواخر کودکی g/kg95/. • کودکان 3 – 1 ساله در معرض خطر کم خونی فقرآهن قرار دارند • کودکان بیشتر در معرض خطر کمبود Ca، آهن، Zn، فولات، B6، ویتامین E و ویتامین A هستند.

30. میزان نیاز به کلسیم

31. عوامل موثر بر غذای دریافتی • رسانه ها • تأثیرهمسالان • بیماری • تشابهات سلایق غذایی کودکان و والدینشان منعکس کننده اثرات وراثت و محیط و هر دو • عادات • علاقه ها یا بی میلی ها • محیط خانواده • فقر • طلاق و اشتغال والدین

32. از توجه شما سپاسگزارم