520 likes | 866 Views
Physical Chemistry. Chapter 1: Thermodynamics. Physical Chemistry. The study of the underlying physical principles (fundamental principles) that govern the properties and behavior of chemical systems. ศึกษาระบบทางเคมีโดยใช้หลักทางฟิสิกส์ Thermodynamics (อุณหพลศาสตร์)
E N D
Physical Chemistry Chapter 1: Thermodynamics
Physical Chemistry The study of the underlying physical principles (fundamental principles) that govern the properties and behavior of chemical systems ศึกษาระบบทางเคมีโดยใช้หลักทางฟิสิกส์ • Thermodynamics (อุณหพลศาสตร์) • Kinetics (จลนศาสตร์) • Statistical Mechanics (กลศาสตร์สถิติ) • Quantum Chemistry (เคมีควอนตัม)
Outline • Introduction (Review of Gas Properties) • 1st, 2nd, and 3rd laws of Thermodynamics • Helmholtz and Gibbs free energies • Partial molar properties, Chemical potential, and Fugacity • Thermodynamics of solutions
Thermodynamics “The study of heat, work, energy and the changes they produce in the states of systems (the relationships between the macroscopic properties of a system)”
Objective of thermodynamics To make predictions about the behavior of matter, based on a small number of general principles.
Surrounding System Definitions • System (ระบบ) ส่วนที่เราสนใจ • Surrounding (สิ่งแวดล้อม) ส่วนอื่นๆที่มีผลต่อส่วนที่เราสนใจ • Universe (จักรวาล) ระบบและสิ่งแวดล้อม
Open Closed Isolated Types of Systems • Open System (ระบบเปิด) ถ่ายเท พลังงาน มวล • Closed System (ระบบปิด) ถ่ายเท พลังงาน • Isolated System (ระบบโดดเดี่ยว)ไม่มีการแลกเปลี่ยนมวลหรือพลังงานกับสิ่งแวดล้อม
Properties of Matters • Intensiveproperty: ไม่ขึ้นกับปริมาณหรือขนาดของระบบเช่น ความดัน อุณหภูมิ • Extensive property:ขึ้นกับปริมาณ,ขนาดของระบบเช่น ปริมาตร น้ำหนัก • เช่น ความหนาแน่น
Definitions • State (สภาวะ) ลักษณะหรือสมบัติของระบบ ที่ขณะใดขณะหนึ่ง(เมื่อระบบอยู่ในสมดุลแล้ว)ระบุได้โดยใช้ชุดของ State functions • Equilibrium (สมดุล)* • Process(กระบวนการ)*
Equilibrium Equilibrium(สภาวะสมดุล): สภาวะที่สมบัติมหภาค (macroscopic property) ของระบบมีค่าคงที่และไม่เปลี่ยนแปลงขึ้นกับเวลา • Static equilibrium(สมดุลสถิตย์) ไม่มีการเปลี่ยนแปลงใดๆเลย • Dynamic equilibrium (สมดุลพลวัต) มีการเปลี่ยนแปลงในระดับโมเลกุล
Types of Equilibrium • Thermal equilibrium (สมดุลความร้อน) • Mechanical equilibrium (สมดุลกล) • Phase equilibrium (สมดุลเฟส) • Chemical equilibrium (สมดุลเคมี)
State Functions&State Equations • State function(ฟังก์ชันสภาวะ) ตัวแปรที่บอกถึงสมบัติ หรือ สภาวะของระบบที่ขณะเวลาใดเวลาหนึ่ง ไม่เกี่ยวข้องกับอดีตหรืออนาคต ไม่ขึ้นกับเส้นทาง (T, P, V, U, n etc.) • เราไม่สามารถแยกความแตกต่างระหว่างระบบสองระบบที่มี State function ทุกตัวเหมือนกัน • State equations(สมการสภาวะ)ความสัมพันธ์ของฟังก์ชันสภาวะต่างๆของระบบที่ขณะใดขณะหนึ่ง หรือเงื่อนไขที่เป็นไปได้ของฟังก์ชันสภาวะของระบบ ใช้ได้เมื่อระบบอยู่ในสมดุลเท่านั้น
Significance of Equation of State • สมบัติต่างๆของระบบไม่เป็นอิสระต่อกัน แต่ถูกกำหนดโดย equation of state • ในการกำหนดสภาวะของระบบ ไม่จำเป็นต้องทราบตัวแปรสถานะทุกตัว แต่จำเป็นต้องใช้ชุดของตัวแปรสถานะที่มากพอที่จะระบุสภาวะได้ชัดเจน • น้ำ 10 g (ของแข็ง ของเหลว แก๊ส อุณหภูมิ ความดัน) • น้ำ 10 g, 1 atm (ของแข็ง ของเหลว แก๊สอุณหภูมิ) • น้ำ 10 g, 1 atm, 20 °C (ของเหลว) • น้ำ 10 g, 1 atm, 20 °C ของแข็ง (เป็นไปไม่ได้)
State Equation of Ideal Gas • Ideal Gas (แก๊สอุดมคติ) • ไม่มีอันตรกิริยาระหว่างอนุภาค • อนุภาคมีขนาดเล็กมาก • Ideal Gas Law R = 0.0820578 L atm K-1 mol-1= 8.31451 J K-1 mol-1
State Equation of Real Gas • แก๊สจริง • มีอันตรกิริยาระหว่าง อนุภาค (ดูด-ผลัก) • แต่ละอนุภาคมีปริมาตร • a,b เป็นค่าคงที่เฉพาะของแก๊สแต่ละชนิด
แก๊สจริง (REAL GAS) IDEAL GAS 1. ไม่มีแรงดึงดูดระหว่างอนุภาคหรือโมเลกุล 2. ปริมาตรของโมเลกุลเล็กมากๆ (เป็นจุด) ให้ถือเอาปริมาตรของภาชนะที่บรรจุ คือปริมาตรของแก๊ส 1. มีแรงดึงดูดระหว่างอนุภาคหรือโมเลกุล (ดูด-ผลัก) 2. แต่ละอนุภาคมีปริมาตร
Repulsion Separation Potential Energy Attraction แก๊สจริง (REAL GAS)
สภาวะที่ Real gasมีลักษณะใกลเคียงกับ ideal gas - อุณหภูมิสูงกวา 0 °C (เพื่อใหพลังงานของโมเลกุลสูงกวาแรงที่โมเลกุลกระทําตอกันมาก) - ความดันตํ่า (เพื่อใหขนาดของโมเลกุลมีคานอยมากเมื่อเทียบกับระยะหางระหวางโมเลกุล)
The van der Waals Equationสำหรับแก๊สจริง VDW coefficients • b: volume taken by molecules • a: attractive and repulsive effects
PV nRT = Z Z = 1 = Compressibility factor ใช้บอกความโน้มเอียงของแก๊สว่า มีพฤติกรรม ใกล้เคียงแก๊สอุดมคติเพียงไร
แก๊สอุดมคติ Z = 1 ทุกสภาวะ กราฟระหว่าง Z กับ Pเป็นเส้นตรงขนานกับแกน P (Slope = 0) แก๊สจริง กราฟไม่เป็นเส้นตรงโดยเริ่มจาก Z = 1 ที่ P = 0 แล้วเบี่ยงเบนทั้งในทางที่ Z > 1 และ Z < 1 ขึ้นกับ อุณหภูมิ
PV nRTB = 1 แก๊สแต่ละชนิด จะมีอุณหภูมิหนึ่งที่แก๊สจริงมีลักษณะใกล้เคียงแก๊สอุดมคติ แต่จะเป็นช่วงความดันหนึ่งเท่านั้น อุณหภูมิซึ่ง Z มีค่าใกล้เคียง 1 และมีค่าเกือบ คงที่ในช่วงความดันหนึ่ง เรียกว่าBoyle’s Temperature (TB)
Critical Point Virial Equation of State • สามารถใชไดกับกาซที่อยูในสภาวะจริงได • แสดงความสัมพันธ์ระหว่าง P และ V โดยสมการเลขยกกำลัง (power series) Isotherm (CO2)
The van der Waals Equation when p0 or Vm when p0 or Vm ที่ทุกค่าอุณหภูมิ Virial Equation of State Boyle Temperature แต่ pVm = RT ที่อุณหภูมิค่าหนึ่งเท่านั้น
Boyle Temperature • As p 0; dZ/dp B’(ideal gas dZ/dp = 0 always) • Z (A’, B’, C’, …) depends on temperature • At “Boyle Temperature” (TB) B’=0 TB for He = 22.64 K, TB for air = 346.8 K
Example 1 Use the van der Waals parameters for chlorine to calculate approximate values of Boyle temperature of chlorine. ( a = 6.579 L2 atm mol-2, b = 5.622 x 10-2 L mol-1)
Isotherm of CO2 (Experiment) • C-D-E: p is constant while Vm decreases: liquid and gas are present in equilibrium (vapour pressure) • A: Gas, E: Liquid • Critical Point (Tc, pc, Vc) gas & liquid มีพฤติกรรมเหมือนกัน • Liquid phase of a substance does not form above the critical temperature (Tc) • T >Tc เส้นกราฟ PV มีพฤติกรรมคล้าย ideal gas Critical Point
Critical Point x Critical Point • At Tc • Zc=constant for all kinds of gases • Critical constants are characteristic properties of gases (Critical compression factor)
Using reduced variables Reduced Variables V = VrVc T = TrTc P = PrPc • Vr=V/Vc; Tr=T/Tc; pr= p/pc • VDW equation in reduced-variables form • No factors of a and b!
StateB i j l k State A Process and Cycle Process(กระบวนการ):เมื่อสมบัติของระบบอย่างหนึ่งอย่างใดเปลี่ยนแปลงไป ส่งผลให้สภาวะของระบบเปลี่ยนไปจากสภาวะเริ่มต้นเป็นสภาวะใหม่ Cycle(วัฏจักร): กระบวนการที่ระบบมีการเปลี่ยนแปลงจากสภาวะเริ่มต้นผ่านสภาวะต่างๆกลับไปสู่สภาวะเริ่มต้น
Processes (Changes) • Isothermal Process อุณหภูมิคงที่ • Isobaric Process ความดันคงที่ • Adiabatic Process ไม่มีการถ่ายเทความร้อน
State B State A Types of Processes กระบวนการเปลี่ยนแปลงจากสภาวะเริ่มต้นไปยังสภาวะสุดท้ายอาจเกิดได้หลายเส้นทาง • Reversible Process (กระบวนการผันกลับได้) • Irreversible Process (กระบวนการผันกลับไม่ได้)
State B i j l k State A Reversible Process • กระบวนการผันกลับได้ คือชุดของการเปลี่ยนแปลง (series of changes) ที่แต่ละขณะเป็นการเปลี่ยนแปลงแบบผันกลับได้ (ใกล้สมดุล) • เมื่อระบบเปลี่ยนจากสภาวะเริ่มต้นเป็นสภาวะสุดท้ายแล้ว ระบบสามารถย้อนกลับมาที่สภาวะเริ่มต้นได้โดยผ่านเส้นทางเดิมได้
P Pext System decrease pext p>pext increase pext p<pext Equilibrium P P Pext Pext 2 1 1 2 System System New Equilibrium Reversible Expansion • กระบวนการขยายตัวแบบผันกลับได้ • ปรับ Pextให้ใกล้เคียงกับ Psysตลอดกระบวนการ
The Energy Transfer • Energy(พลังงาน): ความสามารถในการทำงานหรือให้ความร้อน • Heat(ความร้อน): การถ่ายเทพลังงานที่เกิดขึ้นระหว่างระบบที่มีอุณหภูมิไม่เท่ากัน • Work(งาน): การเคลื่อนวัตถุต่อต้านแรงต้าน
Melting Ice CO2 CaO CaCO3 Heat Heat Heat and Work • Heat การถ่ายเทพลังงานที่ก่อให้เกิดการเคลื่อนที่แบบไม่เป็นระเบียบของระบบ • Work การถ่ายเทพลังงานที่ก่อให้เกิดการเคลื่อนที่ที่เป็นระเบียบของระบบ
Heat • ความร้อนคือการถ่ายเทพลังงานจากวัตถุที่มีอุณหภูมิสูงไปยังอุณหภูมิต่ำ • 0th law of thermodynamics: TA=TB, TB=TCTA=TC
Heat Capacity • Heat capacity (ความจุความร้อน) ปริมาณความร้อนที่ต้องใช้ในการทำให้สารมีอุณหภูมิเพิ่มขึ้น 1 Kelvin • ปริมาตรคงที่ • ความดันคงที่ • Specific heat capacity(ความจุความร้อนจำเพาะ)ปริมาณความร้อนที่ต้องใช้ในการทำให้สาร 1 หน่วยปริมาณ มีอุณหภูมิเพิ่มขึ้น 1 Kelvin
P 1 2 System dV pext Pext Pressure V1 V2volume Expansion Work (i) • จากกลศาสตร์ • งานจากการขยายตัว • ถ้าความดันภายนอกคงที่
Psys Pext System Expansion Work (ii) • งานเนื่องจากการขยายตัว • Psys>>Pext; ขยาย (V=+) • Psys>Pext ; ขยาย (V=+) • PsysPext ; ขยาย (V+) • Psys<Pext ; หด (V=-)
กระบวนการ เครื่องหมาย - งานที่ระบบทำให้สิ่งแวดล้อม (แก๊สขยายตัว) + งานที่สิ่งแวดล้อมทำให้ระบบ (แก๊สหดตัว) + ความร้อนที่ระบบดูดกลืนจากสิ่งแวดล้อม (ดูดความร้อน) - ความร้อนที่สิ่งแวดล้อมดูดกลืนจากระบบ (คายความร้อน)
Reversible Expansion Work • เราสนใจเฉพาะกระบวนการผันกลับได้ (แต่ละขณะระบบใกล้สมดุลกล) คือ PsysPext • Isobaric Process (P คงที่) • Isothermic Process (T คงที่)
พลังงานภายใน (Internalenergy, U) คือ ผลรวมของพลังงานจลน์ อันเนื่องมาจากการ เคลื่อนที่, การสั่น, การหมุนของโมเลกุล การเคลื่อนที่ของอิเล็กตรอน โปรตอน นิวตรอน และรวมถึงพลังงานศักย์อันเนื่องมาจากแรงกระทำ ระหว่างโมเลกุลและอนุภาคต่าง ๆ ในโมเลกุล
Internal Energy of Ideal Gas • Ideal Gas(แก๊สอุดมคติ) • แต่ละอนุภาคไม่มี interaction กัน • อนุภาคเคลื่อนที่แบบสุ่ม • ความเร็วของอนุภาคขึ้นกับอุณหภูมิ • มีพลังงานจลน์ ไม่มีพลังงานศักย์ • พลังงานภายในขึ้นกับอุณหภูมิ