230 likes | 573 Views
DEĞİŞEN DÜNYA. Prof Dr Süheyla Ünal İnönü ÜTF Psikiyatri AD. Değişim bir yanılsama mı?. “Güneşin altında yeni bir şey yok”. Ecclesiastes 1:9. Değişim kaçınılmaz mı?. “ Aynı nehirde iki kez yüzemeyiz “ Hera k li e t o s. Kendini gerçekleştirme. Saygı. Sosyal. Güvenlik.
E N D
DEĞİŞEN DÜNYA Prof Dr Süheyla Ünal İnönü ÜTF Psikiyatri AD
Değişim bir yanılsama mı? “Güneşin altında yeni bir şey yok” Ecclesiastes 1:9
Değişim kaçınılmaz mı? “Aynı nehirde iki kez yüzemeyiz “ Heraklietos
Kendini gerçekleştirme Saygı Sosyal Güvenlik Fizyolojik Maslow- Gereksinimler
Üretim araçlarında değişme Entelektüel özellikler İletişimin kontrolü Bilgi toplumu 2000’li yıllar Üretim araçları Ürün Endüstri Toplumu MS 1850 Feodal yapı Toprak MS 1700 Tarım Avcılık/ Toplayıcılık MÖ 3500
21. yy’da değişim alanları SOSYAL YAŞAM Bilgi teknolojisi Zaman ve mekan kavramlarının değişmesi Kaos, öznellik, bütüncüllük Nanoteknoloji SAĞLIK Biyoteknoloji EKONOMİ Küresel FİZİK ÇEVRE Ekolojik sorunlar GÜVENLİK Kitle imha silahları Nükleer atıklar Terörizm
Castells’in bilgi çağı • 21. yüzyılın metası “bilgidir” • Asıl “gerçeklik” • Zamansız zaman • Mekansız mekan • Akışların alanı • Küresel şehir • Teknolojik determinizm • Yeni alt yapılar • Yeni güç dinamikleri
Zamansız zaman • Değerlerin kaynağı olan zamanın aşılması • Esnek zaman kullanımı • Aynı anda birçok işlem • Yaşam tarzının bulanıklaşması • Yaşam ritminin kaybı • Ölümün yadsınması
Akışların alanı - Ağ toplumu • Teknolojinin yarattığı akışlar aracılığı • yeni bir “zihin” • yeni bir “yaşam tarzı” • yeni bir “sosyal yapı”
Yeni “zihinsel yapı” • Gördüğümüz, duyduğumuz her şey kimliğimizi, düşünme, iletişim ve davranış tarzlarımızı şekillendirir • Teknoloji sembolleri üretme ve manüple etmede gizil dönüştürücü güce sahiptir • Bilgi yükü ve akışının yaşamımızı, giysilerimizi, tattıklarımızı, rüyalarımızı, hayallerimizi etkilemesi kaçınılmazdır
Yeni “sosyal yapı” • Toplumun sermayenin, bilginin, teknolojinin, organizasyonların etkileşiminin, imajların, seslerin ve sembollerin akışı ile yapılanması, rasyonel sosyal yapıların bu akışla sarsılması • Sosyal ve biyolojik ritmisitenin kırılması • Geleneksel sağ-sol ayırımının değişmesi • Mekanlar arasındaki akış -> karşılıklı bağımlılık -> ölümün yalıtılması
Yeni güç dinamikleri • Kültür savaşları ve değerlerin odak haline gelmesi • Bu savaşın medyada/medya aracılığı ile gerçekleşmesi • Gücün bilgi alışverişi ve sembollerin manüplasyonunda olması • Öngörülemezliğin artışı, kontrolün azalması
Kaos ve entropi • Bireyin ufkunun bu aşırı bilgi bombardımanı altında aşırı genişlemesi • İnanç, ideoloji ve fikirlerin geçerliliğinin sorgulanır olması • Davranışlarını düzenleyecek değer, kural ve ölçüler konusunda kafa karışıklığı yaşaması • Daha geçici, günlük ve sapkın ilişkiler
Bilinç-teknoloji çağı • Meta - Bağlantılar • Güç- Bireysel • Zenginlik aracı- Olmak • Mekan- Hareket • Zaman- Yaratılmış • Savaş- Kimlik
Ağ bireyselliği • İçeriğin farkında olmanın azalması • Toplumsal yaşamda özel istekler • Birçok ağa kısmi üyelikler, sanal cemaatler • Uzun mesafeli, geçici “online” ilişkiler • Daha fazla belirsizlik, daha fazla manevra edebilirlik • Doğrudan ilişkilerin azalması, yabancılaşma, yalnızlaşma • Yabancılara karşı ilgi ve şefkatin azalması, zayıf bağlar • Kurumsal bilgi yönetimi Wellman, 2001 (IJURR); Wellman in Digital Cities II, 2002
Kadın kimliği • Üreme için çiftleşmenin gerekmemesi • Cinsel davranış, cinsel eş seçimindeki özgürlüklerin artışı • de facto ilişkiler • yeni aile tipleri • yeni çocuk yetiştirme stilleri
UTOPYA Daha zeki, daha şık bireyler Daha konforlu, daha güvenli bir yaşam Genetik mühendisliği Bilgisayar destekli eğitim DİSTOPYA Bireyin istikrarlı bir şekilde uyum sağlayamayacağı bir dünya Yıkım Nanoteknolojik savaş araçları Biyoterrorizm Siberterrorizm Yoksulluğun artışı ve yoksulların görmezden gelinmesi Gelecek senaryoları
İki şehrin hikayesi • Zamanların en iyisiydi, zamanların en kötüsüydü; akıl çağıydı, budalalık çağıydı; inanç çağıydı, inançsızlık çağıydı da; ışık mevsimiydi, karanlık mevsimiydi; umudun baharıydı, çaresizliğin kışıydı; herşeye sahiptik önceleri ve hiçbir şeyimiz yoktu sanki; hani cennete gidecektik hepimiz, oysa şimdi cehennemdeyiz… Charles Dickens
KAYNAKÇA • John BeningtonPilot Initiatives: Evaluation & EvolutionThe Challenge of Leading & Governing Local Communities • Steve Woolgar (2002) Five rules of virtuality. In Woolgar S. Virtual Society? Technology, Cyberbole, Reality • David ColemanFACING THE 21ST CENTURY: New developments, continuing problems. In The New Demographic Regime: Population Challenges and Policy Responses. M. Macura, A. L. MacDonald and W. Haug. New York and Geneva, United Nations: 11- 43 • Jerome C. Glenn. Futures for Europeans in the Knowledge Economy. www.stateofthefuture.org