680 likes | 872 Views
LWÓW CMENTARZ ŁYCZAKOWSKI. Jeśli chcesz poznać historię miasta czy ziemi, idź na cmentarze.... . ¯ Andrzej Kurylewicz – „Polskie drogi”. Kaplica grobowa rodziny Baczewskich. Jan Nepomucen Kamiński
E N D
LWÓW CMENTARZ ŁYCZAKOWSKI Jeśli chcesz poznać historię miasta czy ziemi, idź na cmentarze.... ¯Andrzej Kurylewicz – „Polskie drogi”
Kaplica grobowa rodziny Baczewskich
Jan Nepomucen Kamiński (ur. 27 października 1777 w Kutkorzu, zm. 5 stycznia 1855 we Lwowie) Polski reżyser, aktor, pisarz i tłumacz, dyrektor teatru polskiego we Lwowie, nazywany Ojcem galicyjskiej sceny polskiej. W latach 1809 - 1842 kierował lwowskim teatrem w trudnych warunkach germanizacji i prześladowań polskości. Ubogi naówczas repertuar zasilał przeróbkami i tłumaczeniami z literatur obcych i przyswoił scenie naszej sto kilkadziesiąt utworów dramatycznych
Kwatera Powstańców Styczniowych 1863 Pomnik Szymona Wizunasa Szydłowskiego, chorążego Ziemi Witebskiej
Jan Marceli Gutkowski (1775-1863) Żołnierz Kościuszki, uczestnik wojen napoleońskich, kapelan wojska polskiego w Królestwie Polskim. Biskup podlaski, po powstaniu listopadowym wygnany z imperium rosyjskiego osiadł we Lwowie w klasztorze franciszkanów. We Lwowie był znany z tego, iż często powtarzał w czasie kazań: "O jedną rzecz co dzień Boga proszę. Jednego tylko w życiu bardzo pragnę, aby tak jak patrzyłem na upadek drogiej mi ojczyzny, opatrzność pozwoliła mi dożyć jej zmartwychwstania" Nie dożył, i jak głosi napis nagrobny: „W 88 roku swojego życia - pobożnie w Panu zasnął".
Józef Torosiewicz (ur. w 1785 r. we Lwowie, zm. we Lwowie w 1869 r.) Ormianin. Lekarz, działacz społeczny, filantrop, fundator Bursy Ormiańskiej dla chłopców w 1865r. Kajetan Kajetanowicz (ur. w 1817 r. w Russowie k. Śniatynia, zm. 31 XII 1900 r. we Lwowie) Ormianin. Studia teologiczne we Lwowie. Wyświęcony w 1840 r. Proboszcz katedry. Aktywnie działał charytatywnie, pełniąc od 1860 r. funkcję sekretarza instytutu ubogich chrześcijan we Lwowie. Przez 35 lat dyrektor Bursy Ormiańskiej im. Józefa Torosiewicza.
Józef Śmiechowski (ur. w 1798, 1799?, zm. 18 czerwca 1875 we Lwowie), generał powstania styczniowego, uczestnik powstania listopadowego i styczniowego. Oficer armii Królestwa Polskiego. W 1831 był majorem, po upadku powstania listopadowego wyjechał na Zachód. Po wybuchu powstania styczniowego w 1863 mianowany przez Rząd Narodowy generałem. Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari. Po powstaniu mieszkał we Lwowie.
Julian Konstanty Ordon (ur. 16 października 1810 w Warszawie, zm. 15 stycznia 1887 we Florencji), oficer wojska polskiego, powstaniec listopadowy, ewangelik. W czasie powstania listopadowego, podczas obrony Warszawy, dowodził baterią artylerii w reducie, która została wysadzona w powietrze. W wierszu Reduta Ordona jego rzekomą śmierć opisał Adam Mickiewicz co nie jest prawdą, bo Ordon tylko się mocno poparzył. Ordon walczył przedtem w bitwach pod Ostrołęką i Olszynką Grochowską i otrzymał Virtuti Militari.
Seweryn Goszczyński (ur. 4 listopada 1801 w Ilińcach koło Humania, zm. 25 lutego 1876 we Lwowie) Działacz społeczny, rewolucjonista, pisarz i poeta polskiego Romantyzmu. Zasłynął jako autor wierszy patriotycznych oraz jeden z czołowych członków grona mesjanistycznego Andrzeja Towiańskiego. Współcześnie znany zwłaszcza dzięki powieści poetyckiej Zamek kaniowski oraz powieści gotyckiej Królzamczyska.
Walery Łoziński (ur. 15 stycznia 1837 w Mikołajowie koło Stryja, zm. 30 stycznia 1861 we Lwowie) Pisarz i publicysta. Do najbardziej znanych utworów Łozińskiego należą powieści: Zaklęty dwór, Szlachcic chodaczkowy, Szaraczek i karmazyn, Czarny Matwij. Poruszał w nich problematykę narodową, sięgając do wydarzeń z okresu rzezi 1846 r. i Wiosny Ludów w Galicji. 10 stycznia 1861 r. Łoziński stanął do pojedynku na szable z Karolem Ciszewskim - swoim kolegą redakcyjnym z "Czytelni Akademickiej” (poszło o kobietę). Łoziński został ranny w skroń i zmarł niespełna trzy tygodnie później. Jego pogrzeb, stał się wielką manifestacją patriotyczną. Pomnik - dłuta Cypriana Godebskiego i Abla Marii Periera –został wzniesiony ze składek publicznych Lwowian.
Artur Grottger (ur. 11 listopada 1837 w Ottyniowicach, zm. 13 grudnia 1867 w Amélie-les-Bains-Palalda) Malarz, jeden z czołowych przedstawicieli romantyzmu w malarstwie polskim, ilustrator, rysownik, znany z cyklu "kartonów" o powstaniu styczniowym.
Jan Dobrzański(ur. w 1820 w Czarnej, zm. w 1886 we Lwowie) Redaktor i pisarz, dyrektor polskiej sceny teatralnej we Lwowie. Działacz polityczny w okresie Wiosny Ludów. Do roku 1863 działacz stronnictwa czerwonych w Galicji. Założyciel i kierownik Komitetu Bratniej Pomocy niosącej pomoc powstańcom styczniowym w roku 1864. Uznawany za jednego z twórców nowoczesnego dziennikarstwa polskiego.
Ksawery Liske(ur. 1838, zm. 1891) Był wybitnym historykiem, profesorem Uniwersytetu Lwowskiego, założycielem Towarzystwa Historycznego i Kwartalnika Historycznego, wieloletnim dyrektorem Archiwum Krajowego Aktów Grodzkich i Ziemskich we Lwowie, organizatorem badań historycznych, cenionym wykładowcą historii powszechnej.
Karol Szajnocha (ur. 20 listopada1818 w Komarnie, zm. 10 stycznia 1868 we Lwowie) Pisarz, historyk, patriota i działacz niepodległościowy. Był synem zniemczonego Czecha Wacława Scheinoha-Vtelenský'ego i Marii z Łozińskich (jego kuzynami byli pisarze Walery i Władysław Łozińscy. Karol Polakiem czuł się od lat najmłodszych, starał się zatrzeć ślady swego niepolskiego pochodzenia, zmieniając stopniowo pisownię nazwiska (Scheynoha de Wtellensky, później Szejnoha de Wtellensky, wreszcie Szajnocha). Grobowiec rodziny Szajnochów: Karola, jego żony Joanny i syna Władysława.
Franciszek Jan Smolka (ur. 5 listopada 1810 w Kałuszu, zm. 5 listopada 1899 we Lwowie) Prawnik, polityk liberalny, działacz społeczny, prezydent parlamentu Austro-Węgier; twórca Kopca Unii Lubelskiej. Franciszek Smolka pochodził z mieszanej rodziny austriacko-węgierskiej osiadłej w Galicji. Ojciec Wincenty Schmolke był oficerem armii austriackiej, przybyłym do Lwowa ze Śląska, matka Anna Nemethy była Węgierką.
Stanisław Szczepanowski (ur. 12 grudnia 1846 w Kościanie, zm. 31 października 1900 w Nauheim) Ekonomista, inżynier, przedsiębiorca naftowy, od 1886 poseł do parlamentu austriackiego, od 1889 do Sejmu Krajowego galicyjskiego. Rzecznik uprzemysłowienia Galicji. W 1889 założył Galicyjskie Towarzystwo Akcyjne dla Przemysłu Naftowego, był współzałożycielem Towarzystwa Szkoły Ludowej. Nazywany był romantykiem pozytywizmu. Pisali o nim: Bolesław Prus, Henryk Sienkiewicz,
Zygmunt Gorgolewski(ur. 14 lutego 1845 w Solcu Kujawskim, zm. 6 lipca 1903 we Lwowie) Architekt, przedstawiciel historyzmu, jeden z najwybitniejszych polskich architektów epoki, od 1872 działał w Niemczech i Poznańskiem, od 1893 we Lwowie, gdzie w latach 1897–1900 wzniósł swoje najwybitniejsze dzieło – Teatr Wielki we Lwowie.
Piotr Chmielowski (ur. 9 lutego 1848 w Zawadyńcach na Podolu, zm. 22 kwietnia 1904 weLwowie), Polski historyk literatury, profesor Uniwersytetu Lwowskiego.
Bronisław Antoni Szwarce(ur. 8 paźdz. 1834 w Bretanii, zm. 18 lutego 1904 we Lwowie) Inżynier i działacz niepodległościowy. Był synem wygnańców z 1831. W 1861 wrócił do kraju, mieszkał w Warszawie, Białymstoku i Łapach. Działacz "stronnictwa czerwonych”. Aresztowany przez władze carskie, został skazany na karę śmierci, którą zamienionodzięki wstawiennictwu francuskiej cesarzowej Eugenii (zachował obywatelstwo francuskie) na więzienie i zesłanie. Pod koniec życia został uwolniony. Mieszkał w Krakowie i Lwowie. Górka Powstańców
Maria Stanisława Konopnicka z domu Wasiłowska, ps. Jan Sawa,Marko, Jan Waręż. (ur. 23 maja 1842 w Suwałkach, zm. 8 października 1910 we Lwowie) Poetka i nowelistka, krytyk literacki, publicystka, tłumaczka, działaczka na rzecz praw kobiet, poetka okresu realizmu. Proście wy Boga o takie mogiły,Które łez nie chcą, ni skarg, ni żałości,Lecz dają sercom moc czynu, zdrój siłyNa dzień przyszłości.
Jan Karol Gall (ur. 18 sierp.1856 w Warszawie, zm. 30 paźdz. 1912 we Lwowie) Polski kompozytor i dyrygent. W latach 1891–1895 był nauczycielem śpiewu w krakowskim konserwatorium. Od 1896 do końca życia mieszkał we Lwowie. Był kompozytorem głównie pieśni (m.in. "Dziewczę z buzią jak malina", "Gdybym był młodszy dziewczyno" (do słów Adama Asnyka i jemu dedykowanej), "Czarowna cicha noc majowa", kolędy "Mizerna cicha" (do słów Teofila Lenartowicza), a także opracowań chóralnych pieśni ludowych. Skomponował operę Barkarola, kantaty i miniatury fortepianowe.
Władysław Bełza (ur. 17 października 1847 w Warszawie, zm. 29 stycznia 1913 we Lwowie). Poeta neoromantyczny, piszący w duchu patriotycznym, nazywany piewcą polskości. Wiele jego wierszy, pisanych w tonie patriotyczno-wychowawczym, było adresowanych do polskiej młodzieży i dzieci. Jest autorem słynnego wiersza pod tytułem: "Wyznanie wiary dziecięciapolskiego" ("Katechizm polskiego dziecka"), zaczynającego się słowami: Kto Ty jesteś? / Polak mały. / Jaki znak twój? / Orzeł biały.
"Śpiąca kobieta" - piękny pomnik na grobowcu Ludwika Markowskiego, adiunkta sądowego i jego żony Katarzyny, dłuta Juliana Markowskiego, W pierwotnym wykonaniu u wezgłowia wznosiła się nadnaturalnej wielkości postać anioła boleści. Nie wiadomo kiedy usunięto drugą figurę - prawdopodobnie przed I wojną światową.
Wojciech Kętrzyński, Adalbert von Winkler (ur. 11 lipca 1838 w Lötzen, zm. 15 stycznia 1918 we Lwowie) Historyk, wieloletni dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie.
Franciszek Jaworski (ur. 21 listopada 1873 w Gródku Jagiellońskim, zm.18 marca 1914 we Lwowie) Historyk, dziennikarz, publicysta, pisarz, archiwista i kolekcjoner. Z wykształcenia prawnik (ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego), z zamiłowania historyk. Był jednym z założycieli Towarzystwa Miłośników Przeszłości Lwowa (1906) i Biblioteki Lwowskiej, w której towarzystwo to publikowało prace historyczne. Opublikował szereg prac poświęconych historii Lwowa.
Tadeusz Klemens Rutowski (ur. 2 grudnia 1852 w Tarnowie, zm. 30 marca 1918 w Krechowie koło Żółkwi) Dziennikarz, publicysta, poseł na Sejm Krajowy we Lwowie i do wiedeńskiej Rady Państwa, działacz samorządowy, prezydent Lwowa, ekonomista, mecenas kultury..
Ludwik Kubala(ur. 9 wrze.1838 w Kamienicy koło Nowego Sącza, zm. 30 wrze.1918 we Lwowie) W latach 1880-1881 opublikował dwa tomy szkiców historycznych, które przyniosły mu sławę i popularność. Pod ich wpływem Henryk Sienkiewicz odstąpił od pisania powieści o Władysławie Warneńczyku i stworzył Trylogię.
Gabriela Zapolska, herbu Korwin, (Maria Gabriela Korwin-Piotrkowska), (ur. 30 marca 1857, zm. 17 grudnia 1921) Dramatopisarka, powieściopisarka i publicystka. Przedstawicielka polskiego naturalizmu. Pisała komedie satyryczne, dramaty i powieści.
Franciszek Stefczyk (ur. 2 grudnia 1861 w Krakowie, zm. 30 czerwca 1924 w Krakowie) Działacz spółdzielczości. Z wykształcenia historyk. Jako nauczyciel szkoły rolniczej w Czernihowie koło Krakowa założył w 1889 pierwszą na ziemiach polskich wiejską spółdzielnię oszczędnościowo-pożyczkową. Przyczynił się do upowszechnienia wiejskich kas spółdzielczych i osłabienia lichwy na wsi galicyjskiej.Od 1919 r. kierował Centralną Kasą Spółek Rolniczych w Warszawie. W 1924 r. zainicjował powołanie Zjednoczenia Związków Spółdzielni Rolniczych i został jego prezesem.
Józef Kallenbach(ur.24 listopada 1861 Kamieńcu Podolskim , zm.12 wrze.1929 w Krakowie). Był profesorem historii literatury polskiej na Uniwersytetach: Lwowskim Jagiellońskim, Wileńskim i Warszawskim. Wykładał literaturę polską przedrozbiorową i romantyzm.
Jan Zahradnik (ur. 28 stycznia 1904, zm. 22 października 1929 we Lwowie) Polski poeta i krytyk literacki. Jako czternastoletni uczeń lwowskiego III Gimnazjum im. Stefana Batorego, brał udział w obronie Lwowa (w 1918 r.), za co został odznaczony Krzyżem Obrony Lwowa.
Górka Powstańców Benedykt Dybowskiherbu Nałęcz(ur. 30 kwietnia 1833 w Adamarynie, powiat Mińsk, zm. 30 stycznia 1930 we Lwowie) Przyrodnik, podróżnik, odkrywca i lekarz. Badacz jeziora Bajkał, południowej Azji i Kamczatki, profesor Uniwersytetu Lwowskiego i Szkoły Głównej w Warszawie, uważany za jednego z ojców polskiej limnologii.
Oswald Marian Balzer(ur. 23 stycznia 1858 w Chodorowie, zm. 11 stycznia 1933 we Lwowie) Historyk ustroju i prawa polskiego. Po uzyskaniu doktoratu z prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie przeniósł się do Lwowa. W 1887 został mianowany profesorem zwyczajnym na Uniwersytecie Lwowskim, gdzie pracował w latach 1887 – 1933.
Luna Amalia Drexlerówna(ur. 10 listop. 1882,we Lwowie zm. 5 listop. 1933 we Lwowie) Polska rzeźbiarka i malarka. W czasie dwudziestolecia międzywojennego była zaliczana do najwybitniejszych rzeźbiarzy polskich tego okresu.
prof. Jerzy Adolf Kazimierz Twardowski (ur. 20 października 1866 w Wiedniu, zm. 11 lutego 1938 w Milanówku) Filozof , twórca lwowsko-warszawskiej szkoły filozofii (najbardziejznaczącej szkoły w historii filozofii polskiej).
Stanisław Niewiadomski (ur. 4 listopada 1859 w Soposzynie koło Żółkwi, zm.15 sierpnia 1936 we Lwowie) Kompozytor, dyrygent, krytyk muzyczny, pedagog.
Leon Piniński (urodził się 8 marca 1857 we Lwowie, zmarł 4 grudnia 1938 r. we Lwowie), Studia prawnicze ukończył we Lwowie, uzyskując w roku 1880 tytuł doktora. W roku 1891 został profesorem prawa rzymskiego na Uniwersytecie Lwowskim. Z czasem zajęły go sprawy polityczne i gospodarcze. Był konserwatywnym politykiem galicyjskim, Po zakończeniu I wojny światowej podjął na nowo pracę naukową, studia nad sztuką i muzyką oraz kolekcjonerstwo. Swoje bogate zbiory ofiarował Zamkowi Królewskiemu na Wawelu.
Maksymilian Marceli Thullieherbu Prawdzic (ur. 16 stycznia 1853 we Lwowie, zm. 1 września 1939 we Lwowie) Rektor Szkoły Politechnicznej we Lwowie. Pochodził z francuskiej rodziny przybyłej do Polski w XVIII w. Studiował w Akademii Technicznej we Lwowie i Politechnice w Wiedniu. Opracował pierwsze polskie podręczniki budowy mostów wszystkich typów. Badał wytrzymałość, rozkład sił i naprężenie elementów mostu. Wprowadził tzw. kryterium Thulliego do wyznaczania najniekorzystniejszego położenia układu ciężarów skupionych w belce prostej.
Prof. Władysław Henryk Franciszek Abraham (ur. 10 października 1860 w Samborze, zm. 15 października 1941 we Lwowie) Studiował i habilitował się na uniwersytecie Jagiellońskim. W 1886 r. objął katedrę prawa kościelnego na Uniwersytecie Lwowskim, którego był potem rektorem.