Robert Dyczkowski

rachunkowośćŚrodki pieniężne, czeki, weksle, akredytywy - ewidencja, wycena operacji gospodarczych w walucie obcej Robert Dyczkowski

Aktywa pieniężne – Art. 3 pkt. 25 UoR 25) aktywach pieniężnych – rozumie się przez to aktywa w formie krajowych środków płatniczych, walut obcych i dewiz. Do aktywów pieniężnych zalicza się również inne aktywa finansowe, w tym w szczególności naliczone odsetki od aktywów finansowych. Jeżeli aktywa te są płatne lub wymagalne w ciągu 3 miesięcy od dnia ich otrzymania, wystawienia, nabycia lub założenia (lokaty), to na potrzeby rachunku przepływów pieniężnych zalicza się je do środków pieniężnych, chyba że ujmuje się je w przepływach z działalności inwestycyjnej (lokacyjnej);

Klasyfikacja środków pieniężnych • Banknoty i monety przechowywane w kasie, na rachunkach bankowych czy w formie lokat pieniężnych • Czeki i weksle obce płatne w ciągu trzech miesięcy od daty ich wystawienia • Bony: handlowe, komercyjne, oszczędnościowe, skarbowe, pieniężne NBP, certyfikaty depozytowe • Metale szlachetne, jeżeli nie są zaliczane do rzeczowych składników majątku obrotowego • Krajowe / zagraniczne środki pieniężne (waluty obce / dewizy) • Środki pieniężne w drodze (kwestia techniczna)

UoR – załącznik nr 1 Bilans: Aktywa B. Aktywa obrotowe III. Inwestycje krótkoterminowe 1. Krótkoterminowe aktywa finansowe c) środki pieniężne i inne aktywa pieniężne • środki pieniężne w kasie i na rachunkach • inne środki pienieżne • inne aktywa pieniężne

Środki pieniężne i inne aktywa pieniężne Środki pieniężne w kasie i na rachunkach: Banknoty i monety oraz bony pieniężne przechowywane w kasie, Środki pieniężne na rachunkach bieżącym i pomocniczych Chodzi o środki zarówno w walucie krajowej, jak i obcej Inne środki pieniężne: Inne środki pieniężne obejmują czeki obce i weksle obce wymagalne w ciągu 3 miesięcy od dnia ich wystawienia, a także środki pieniężne w drodze. Inne aktywa pieniężne: Inne aktywa pieniężne obejmują czeki obce i weksle obce o terminie płatności powyżej 3 miesięcy od dnia ich wystawienia, ale poniżej 12 miesięcy, a także należne dywidendy wynikające z uchwał organów spółek, w których jednostka posiada udziały lub akcje oraz naliczone memoriałowo odsetki od innych aktywów finansowych.

Waluty obce - Art. 30 UoR Nie rzadziej niż na dzień bilansowy wycenia się wyrażone w walutach obcych: 1) składniki aktywów (z wyłączeniem udziałów w jednostkach podporządkowanych wycenianych metodą praw własności) i pasywów – po obowiązującym na ten dzień średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski, z zastrzeżeniem pkt 2; 2) gotówkę znajdującą się w jednostkach prowadzących kupno i sprzedaż walut obcych – po kursie, po którym nastąpił jej zakup, jednak w wysokości nie wyższej od średniego kursu ogłoszonego na dzień wyceny dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski.

Waluty obce - Art. 30 UoR 2. Wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia – o ile odrębne przepisy dotyczące środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej i innych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz środków niepodlegających zwrotowi, pochodzących ze źródeł zagranicznych nie stanowią inaczej – odpowiednio po kursie: 1) faktycznie zastosowanym w tym dniu, wynikającym z charakteru operacji – w przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub zobowiązań; 2) średnim ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski z dnia poprzedzającego ten dzień – w przypadku zapłaty należności lub zobowiązań, jeżeli nie jest zasadne zastosowanie kursu, o którym mowa w pkt 1, a także w przypadku pozostałych operacji.

Kurs faktycznie zastosowany - przykład • Wpływ na rachunek bankowy w złotych • Sprzedaż walut bankowi – kurs kupna • Opłacenie należności – kurs kupna • Wypływ środków z rachunku bankowego w złotych • Kupno walut w banku – kurs sprzedaży • Opłacenie zobowiązań – kurs sprzedaży

Waluty obce - Art. 30 UoR 4. Różnice kursowe dotyczące inwestycji długoterminowych wyrażonych w walutach obcych, powstałe na dzień ich wyceny, rozlicza się w sposób określony w art. 35 ust. 2 i 4. Różnice kursowe, z zastrzeżeniem ust. 5–7, dotyczące pozostałych aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych, powstałe na dzień ich wyceny oraz przy zapłacie należności i zobowiązań w walutach obcych, jak również sprzedaży walut, zalicza się odpowiednio do przychodów lub kosztów finansowych, a w uzasadnionych przypadkach – do kosztu wytworzenia produktów lub ceny nabycia towarów, a także ceny nabycia lub kosztu wytworzenia środków trwałych, środków trwałych w budowie lub wartości niematerialnych i prawnych.

Ewidencja rozchodu walut obcych • Ceny nabycia walut obcych w różnych dniach zazwyczaj się różnią. Przy ewidencji rozchodu powstaje więc analogiczny problem jak w przypadku zapasów • FIFO • LIFO • AVCO • W zależności od zastosowanej metody będziemy mieli do czynienia z różną wartością różnic kursowych … przykład

Rozliczenia gotówkowe / bezgotówkowe • Gotówkowe: • Czeki gotówkowe • Wpłaty gotówkowe do kasy, na rachunek bankowy • Nie można dokonywać rozliczeń gotówkowych jeżeli kwota transkacji przekracza 15 tys euro (takie rozliczenia mogą być dokonywane jedynie za pośrednictwem rachunku bankowego) • Bezgotówkowe: • Polecenie przelewu • Czek rozrachunkowy • Inkaso (zapłata w zamian za wydanie pewnych dokumentów) • Akredytywa (najczęściej importer – eksporter; za uregulowanie płatności odpowiada bank) • Okresowe rozliczenie saldami • Rozliczenia planowe (a potem tylko korekty różnic) • Weksle • Karty płatnicze (debetowe kredytowe, …) • Zobowiązania podatkowe zawsze bezgotówkowo

Ewidencja – rodzaje dokumentów i konta • Kasa – KP, KW, raporty kasowe (w dacie faktycznej wpłaty / wypłaty) • Konta bankowe – podstawą są dokumenty bankowe – wyciągi + potwierdzenia sald • Inne środki pieniężne (weksle, czeki) – zazwyczaj specjalne dedykowane konta + odpowiednia analityka • Środki pieniężne w drodze – kwestia techniczna

Weksle • Weksel to dokument kredytu krótkoterminowego wystawiony na specjalnym blankiecie, w formie ściśle określonej przez prawo, lub zawierający wszystkie elementy wymagane przez kodeks cywilny, zawierający jednostronne i bezwarunkowe zobowiązanie zapłaty kwoty, na którą weksel został wystawiony, określonej osobie w ściśle określonym terminie i miejscu • Funkcja kredytowa, obiegowa (w szczególności można zdyskontować go w banku), płatnicza, gwarancyjna (może służyć jako zabezpieczenie kredytu) • Indos (żyro) • Suma wekslowa • Dyskonto • K – suma wekslowa; F – kwota udzielonego kredytu wekslowego; d – roczna stopa procentowa; t – liczba dni upływająca do terminu płatności

Robert Dyczkowski