วิกฤติราคาน้ำมัน ทางออกของประเทศไทยอยู่ตรงไหน

1. วิกฤติราคาน้ำมันทางออกของประเทศไทยอยู่ตรงไหนวิกฤติราคาน้ำมันทางออกของประเทศไทยอยู่ตรงไหน โดย ดร.ธนิต โสรัตน์ รองประธานสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย ประธานกรรมการ V-SERVE GROUP 35-2008-3

2. Economic Crisis • สภาวะที่ไม่ปกติอันเกิดจากปัจจัยภายในและหรือปัจจัยภายนอก • ส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อความเป็นอยู่ของประชาชน และมีผลกระทบต่อเศรษฐกิจและการเมืองทั้งในระดับประเทศและหรือระหว่างประเทศ • เป็นเหตุการณ์ที่ไม่ได้เกิดขึ้นโดยปกติวิสัย • การแก้ปัญหามีความซับซ้อน และใช้ระยะเวลา

3. ราคาน้ำมันกับสภาวะเศรษฐกิจของประเทศไทยราคาน้ำมันกับสภาวะเศรษฐกิจของประเทศไทย ได้รับผลกระทบจากราคาน้ำมัน ที่มีการเปลี่ยนแปลงราคาอย่างก้าวกระโดด โดยราคาน้ำมันได้มีการปรับตัวสูงขึ้นมาตั้งแต่ปี 2550 เฉพาะครึ่งปีแรกของปี 2551 ราคาน้ำมันมีการปรับตัวสูงขึ้นไปถึงร้อยละ 52 ซึ่งเป็นระดับราคาที่สูงสุด

4. World Oil Crisis AUG 5, 2008 4

5. Oil Cost Push ผลกระทบที่ตามมาจากวิกฤติเงินเฟ้อ • การปรับขึ้นของค่าแรง (Wage Price Spiral) และอัตราดอกเบี้ย ซึ่งปัจจุบันดอกเบี้ยเงินกู้ก็ไปอยู่ที่ร้อยละ 8-9 จากเดิมอยู่ที่ร้อยละ 6-7 • แนวโน้มของอัตราดอกเบี้ยคงจะมีแนวโน้มที่จะปรับตัวสูงไปกว่านี้ สังเกตุได้จากการที่ธนาคารพาณิชย์ในระยะนี้เร่งระดมหาเงินฝาก ในอัตราดอกเบี้ยที่สูงกว่าเดิม • เงินเฟ้อรอบสองที่เรียกว่า Second Round Inflation • ความผันผวนของเศรษฐกิจโลก อันเกิดจากปัญหาซัพไพร์มรอบสองที่ได้ลุกลามไปยังตลาดยุโรปโซน • คาดการณ์ว่าเศรษฐกิจของสหรัฐอเมริกา ในไตรมาสที่ 4 จะขยายตัวได้เพียงร้อยละ 0.5 และดัชนีผู้บริโภคของประชาชนสหรัฐฯลดจากอัตราร้อยละ 0.8 เป็นร้อยละ 0.4

6. Inflation Factorอัตราเงินเฟ้อมีการผันแปรไปตามราคาน้ำมัน ที่มา : ธนิต โสรัตน์ 5 ส.ค. 2551

7. สภาวะความเสี่ยงในระบบเศรษฐกิจไทย Economic Risk • ต้นทุนวัตถุดิบในภาคการผลิตมีราคาสูงขึ้น เนื่องจากวัตถุดิบนอกเหนือจากที่มีต้นทุนวัตถุดิบที่สูงขึ้น ก็ยังได้รับผลจากต้นทุนโลจิสติกส์ที่มีการปรับตัวสูงขึ้น ทั้งจากค่า Freight และค่ากระจายสินค้า • ต้นทุนโลจิสติกส์ที่สูงขึ้น ร้อยละ 1.33 ของ GDP • เงินตึงและการขาดสภาพคล่อง กำลังเกิดกับ SMEs ผู้ผลิตส่วนใหญ่โดยเฉพาะ SMEs ก็ยังต้องซัฟเฟอร์รับส่วนต่างของต้นทุน • ปัญหาราคาน้ำมันทำให้เกิดเงินเฟ้อที่สูง กดดันต่อต้นทุนแรงงาน • ความวิตกเกี่ยวกับการอ่อนค่าของเงินบาทและการขาดดุลการค้า ซึ่งในช่วงแค่เพียง 4 เดือนแรกของปีนี้ก็ขาดดุลไปถึง 2,989.9 ล้านดอลล่าร์ และมีแนวโน้มว่าเงินดุลเดินสะพัดอาจติดลบจะเกิดปัญหาขาดดุลแฝดหรือ Twin Deposit ก็จะไปกดดันการอ่อนค่าของเงินบาท • ปัญหาความขัดแย้งทางสังคมและทางการเมืองจะรุนแรงขึ้น ปัญหาความขัดแย้งทางสังคมและทางการเมืองจะรุนแรงขึ้นส่งผลต่อความเชื่อมั่น , การบริโภคและการลงทุน

8. Oil Price Slumทิศทางราคาน้ำมันตลาดโลกขาลงจะทำให้วิกฤติราคาน้ำมันยุติแล้วหรือ?? ที่มา : ธนิต โสรัตน์ 5 ส.ค. 2551

9. World Oil Price Slum 117 USD 08/4/2008 AUG 5, 2008 9

10. ปัจจัยที่ทำให้น้ำมันราคาลดลงปัจจัยที่ทำให้น้ำมันราคาลดลง • ความต้องการน้ำมันของโลกมีการชะลอตัวอันเกิดจากสภาวะเศรษฐกิจของโลกอยู่ในช่วงขาลงและประเทศผู้ใช้น้ำมันมีมาตรการประหยัดพลังงานและหันไปใช้พลังงานทางเลือกมากขึ้น • กองทุน Hedge Fund อยู่ระหว่างการไถ่ถอนเงินและการปรับฐานการลงทุน • ปริมาณการใช้ลดจากปัญหาซัพไพร์มในสหรัฐฯ (รอบ 2) ทำให้มีความต้องการน้ำมันลดลงทั้งในสหรัฐฯและยุโรป • ความต้องการใช้ดีเซลในตลาดจีน , อินเดีย และเวียดนามลดลง โดยเฉพาะประเทศจีนหันไปถ่านหินมากขึ้น

11. ปัจจัยที่ทำให้น้ำมันราคาลดลงปัจจัยที่ทำให้น้ำมันราคาลดลง • นักเก็งกำไรวิตกกังวล มาตรการ Paper Trade ของพรรคเดโมแครต ที่จะออกมา (หากชนะเลือกตั้ง) เพื่อสกัดการเก็งกำไรของตราสารน้ำมัน • ราคาน้ำมัน (ดีเซล) ขายปลีกของไทยที่ลดลง ส่วนหนึ่งเกิดจากมาตรการลดภาษีสรรพสามิต ลิตรละ 2.30 และเงินสมทบกองทุนน้ำมัน • กลุ่มโอเปคยังคงไม่มีการลดกำลังการผลิตจนกว่าราคาน้ำมันดิบ จนกว่าราคาไปอยู่ที่ระดับราคา 80 USD/บาเรล • ภายใต้การคงอัตราดอกเบี้ย FED ไว้ที่ระดับ 2% ทำให้ทิศทางเงินดอลล่าร์สหรัฐฯมีแนวโน้มแข็งค่าขึ้น

12. ราคาน้ำมันที่ลดลงมีผลกระทบอย่างไรต่อภาคเศรษฐกิจ???ราคาน้ำมันที่ลดลงมีผลกระทบอย่างไรต่อภาคเศรษฐกิจ??? • ต้นทุนโลจิสติกส์จะมีการชะลอตัวในอัตราคงที่ • ต้นทุนการผลิตจะไม่ปรับลดลง เพราะต้นทุนของวัตถุดิบ ตั้งแต่ต้นน้ำ กลางน้ำ จะไม่ปรับราคาลงตามราคาน้ำมันที่ลงโดยเฉพาะอุตสาหกรรมประเภทวัตถุดิบต้นน้ำที่จำเป็น • อุตสาหกรรมผลิตอาหารยังได้รับผลกระทบจากวัตถุดิบในภาคเกษตรซึ่งก็ได้มีการปรับตัวสูงขึ้น ประมาณร้อยละ 80.5% • สภาวะเงินเฟ้อจะชะลอตัวในอัตราสูง คาดว่าผลของการที่ราคาน้ำมันลดลงจะทำให้เงินเฟ้อในเดือนสิงหาคมอยู่ที่ร้อยละ 8.9 (เพราะราคาสินค้าได้ปรับขึ้นไปแล้วก็ยากที่จะลงราคา)

13. ราคาน้ำมันที่ลดลงมีผลกระทบอย่างไรต่อภาคเศรษฐกิจ???ราคาน้ำมันที่ลดลงมีผลกระทบอย่างไรต่อภาคเศรษฐกิจ??? • สภาพคล่องของประชาชนและภาคการผลิตจะลดลง โดยเฉพาะอุตสาหกรรมและ SMEs ซึ่งไม่ได้อยู่ในภาคการส่งออก • การลงทุนและความชื่อมั่นการบริโภค ยังคงชะลอตัว ซึ่งปัจจัยส่วนหนึ่งเกิดจากปัญหาสถานการณ์ทางการเมืองเป็นปัจจัยหนุน ลดความเชื่อมั่น • ประเทศไทยได้เข้าสู่ยุคเงินบาทที่อ่อนค่า ในช่วง 3 เดือน เงินบาทไทยอ่อนค่าไปถึงร้อยละ 7.69 ปัจจุบันสัดส่วนการนำเข้าของไทยสูงกว่าการส่งออก กว่าร้อยละ 20

14. ENERGY POWERCHOICEพลังงานทางเลือกด้านขนส่ง

15. พลังงานทางเลือกด้านการขนส่งพลังงานทางเลือกด้านการขนส่ง • Fuel Oil : แพง / สะดวก / ราคามีความไม่แน่นอน / ปริมาณ 90% ต้องนำเข้า • LPG (รถขนาดเล็ก) : ถูก / สะดวก / รัฐไม่สนับสนุนให้ใช้ในภาคขนส่งราคาขาย 18.13 + 5.0 บาท/กก. หรือลิตรละ 10.50 บาท ราคานำเข้า 950 USD/T แต่ราคาขาย 330 USD/T รัฐต้องชดเชย 7,000 ล้านบาท/ปี (3-4 แสนตันต่อปี) • E-85 (รถยนต์ขนาดเล็ก) : เป็นแก๊สโซฮอล์ที่ยังมีปัญหาด้านการซัพพลายและสถานี และเกี่ยวข้องกับตัวยานพาหนะที่มีปัญหาด้านตลาด และโครงสร้างภาษี แต่เป็นทิศทางในอีก 1-2 ปีข้างหน้า ปัจจุบันซัพพลายได้ระดับ E10 • Bio-Diesel : มีปัญหาด้านวัตถุดิบไม่เพียงพอ และมีต้นทุนสูงปัจจุบันซัพพลายได้ในระดับ B2 • LNG : Liquefied Natural Gas :เป็น Gas ในรูปของเหลวที่ผ่านการอัดลดอุณหภูมิ -140๐C เป็นขั้นตอนในระดับที่เป็น Model การศึกษา (หนองตูม) ทดลองใช้กับเรือยังไม่ใช้กับภาคขนส่ง

16. NGV พลังงานทางออกของไทย Natural Gasfor Vehicle : NGV ก๊าซธรรมชาติที่ใช้เป็นเชื้อเพลิงในยานพาหนะของรถเล็กและรถบรรทุก มีการใช้งาน 2 รูปแบบ - CNG : Compressed Natural Gas - LNG : Liquefied Natural Gas

17. รูปแบบของการใช้ NGV กับรถยนต์ ทดแทนน้ำมันดีเซล • Dedicated NGVใช้ก๊าซฯ อย่างเดียว ส่วนใหญ่ผลิตจากโรงงาน (OEM) หรือปรับเปลี่ยนจากเครื่องยนต์ดีเซลเดิม • Diesel Dual Fuel (DDF) ใช้ก๊าซฯ ร่วมกับน้ำมันดีเซล หรือ ใช้น้ำมันดีเซลอย่างเดียว มีทั้ง ผลิตจากโรงงาน หรือทำการ ติดตั้ง อุปกรณ์ก๊าซฯ/ถัง เพิ่มเติม

18. เปรียบเทียบการใช้พลังงานทางเลือกเปรียบเทียบการใช้พลังงานทางเลือก

19. ระยะเวลาคืนทุน ดัดแปลงเครื่องยนต์ดีเซลมาใช้ NGV อย่างเดียว หมายเหตุ ราคา NGV 8.5 บาท/กก., ดีเซล 38.74 บาท/ลิตร

20. NGV พลังงานทางเลือกของอนาคต • เป็นแก๊สที่มีแหล่งกำเนิดจากอ่าวไทย 90% ที่เหลือจากลานกระบือ , น้ำพอง , ภูร้อม (กำลังการผลิตรวม 3,600 ล้านลูกบาศก์ฟุต/วัน) • มีปริมาณเพียงพอ ปัจจุบันใช้ในภาคขนส่ง 5% ต้องการให้ปี 2555 เป็นสัดส่วน 20% (เป็นปริมาณผลิต 500,000 ตัน) ใช้ NGV 490 ล้านลูกบาศก์ฟุต/วัน) • ราคา NGV การปรับราคา ปี 51 = 8.50 , ปี 52 = 12.00 , ปี 53 = 13.00 และปี 54 = 14.00 บาท (ต้นทุนจริง) • ไบโอดีเซลยังต้องใช้เวลา ปัจจุบันมีปริมาณวัตถุดิบรองรับเพียง B2 • แก๊ส LPG ภาครัฐไม่ส่งเสริมให้ใช้ในภาคขนส่ง (ปตท.ต้องชดเชยลิตรละ 20 บาท) • น้ำมัน E85 ยังต้องใช้เวลาในการผลิตและโครงสร้างภาษี ปัจจุบันรองรับได้ระดับ E10 • ด้านเทคนิค มีความพร้อมในการปรับเปลี่ยนเครื่องทั้งระบบ Dedicated NGV และระบบ Dual Fuel (DDF)

21. 21

22. ปัญหาอุปสรรค • การติดตั้ง อุปกรณ์ เทคนิค บุคคลากร • สถานีเติม GAS น้อย / คิวยาว / แก๊สไม่พอจ่าย • เงินทุนในการปรับ/เปลี่ยนเครื่องยนต์สูง • ผลข้างเคียงและความสึกหรอยังไม่มีการศึกษาชัดเจน • นโยบายของรัฐระยะยาวระหว่าง NGV / LPG / BIO-DIESEL / E-85 / Hydro Energy

23. แผนการขยายโครงข่ายระบบท่อส่งก๊าซฯ บนบก ภาคเหนือ (ท่อสายเอเซีย) นครสวรรค์ ท่อ 24” / 250 กม. เงินลงทุน 19,120 ล้านบาท นครราชสีมา

24. แผนขยายสถานีบริการ NGV ปี 2551-2555 (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) 25

25. Action Plan หาก NGV เป็นทางเลือก มาตรการส่งเสริม NGV ในภาคการขนส่ง • ขอให้ภาครัฐสนับสนุนให้มีการจัดตั้งกองทุน NGV Transport Fund สำหรับผู้ประกอบการอุตสาหกรรมและผู้ประกอบการขนส่ง จำนวน 20,000 ล้านบาท ระยะเวลา 3 ปี ดอกเบี้ย -2 MLR เพื่อจะเป็นการนำร่องในการติดตั้ง NGV สำหรับรถบรรทุกจำนวน 35,000 คัน สามารถประหยัดการนำเข้าน้ำมันดีเซลได้ 22,400 ล้านบาทต่อปี (NGV ประหยัดกว่าดีเซล 70%) • ขอให้ภาครัฐสนับสนุนให้มีการผลิตรถบรรทุกที่มีเครื่อง NGV ในประเทศ รวมทั้ง ส่งเสริมให้มีการผลิตแทงค์ NGV ซึ่งปัจจุบันถัง NGV และอุปกรณ์มีการนำเข้าจากต่างประเทศทั้งสิ้น • ขอให้ภาครัฐส่งเสริมเอกชนให้มีการจัดตั้งสถานีจ่ายน้ำมันให้พอเพียง โดยเฉพาะ NGV ปริมาณของปั้มไม่พอเพียง โดยเฉพาะปั้มที่อยู่นอกแนวท่อ • สนับสนุนเร่งรัดระยะเวลาการตั้งสถานี NGV ให้ครอบคลุมทั้งในเขตปริมณฑลและในจังหวัด โดยแบ่งเป็น • ภาคเหนือ ให้เร่งรัดขยายจากบางปะอินไปนครสวรรค์จนถึงจังหวัดเชียงใหม่ • ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ให้มีการขยายจากสระบุรีไปนครราชสีมา ขอนแก่น อุบลราชธานี อุดรธานี • ภาคใต้ ให้มีการขยายจากราชบุรีไปจนถึงประจวบคีรีขันธ์

26. Action Plan หาก NGV เป็นทางเลือก มาตรการส่งเสริม NGV ในภาคการขนส่ง • กำหนดนโยบายด้านราคา NGV โดยในปี 2551 ราคา 8.5 บาทต่อกิโลแก๊ส และปี 2552 ราคา12.00 บาท ปี 2553 ราคา 13.00 บาท และปี 2554 ราคา14.00 บาท ต่อกิโลแก๊ส • ยกเว้นอัตราอากรถังแก๊ส อุปกรณ์ในการติดตั้งแก๊สให้เป็นอัตราศูนย์ • ให้มีการขยายการยกเว้นอัตราอากรเครื่องยนต์ใหม่ NGV ซึ่งจะหมดเวลาในปี 2551 ให้ขยายไปจนถึงปี 2552 ซึ่งรวมถึงเครื่อง NGV ใช้แล้วด้วย • กองทุน NGV สำหรับการปรับเปลี่ยนเครื่องยนต์ของรถยนต์สาธารณะและรถขนส่ง • ในภาคเหนือ โดยให้แหล่งแก๊สธรรมชาติลานกระบือ นอกเหนือจากการใช้ในโรงงานไฟฟ้า ขอให้นำมาใช้ในภาคการขนส่งของภาคเหนือ • ให้รัฐบาลยังคงสนับสนุนเรื่องของไปโอดีเซล เนื่องจาก NGV จะเป็นทางออกในระยะเฉพาะหน้า ในระยะยาวภาครัฐยังต้องการสนับสนุนระบบ NGV และเอทานอล E85

27. ทางออกประเทศไทยไม่ใช่มีแค่วิกฤติราคาน้ำมันทางออกประเทศไทยไม่ใช่มีแค่วิกฤติราคาน้ำมัน • สถานะความแตกแยกทางการเมือง รัฐบาลจะต้องเป็นเจ้าภาพ สร้างภาพลักษณ์ความสามัคคีของประชาชนให้กลับคืนมา • ประเด็นการแก้รัฐธรรมนูญ ควรจะมีการหารือในแต่ละกลุ่มซึ่งมีความขัดแย้ง โดยให้แก้เฉพาะในประเด็นที่เป็นอุปสรรคต่อการบริหารจัดการบ้านเมือง • การมีมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจเพื่อให้มีเม็ดเงินลงไปในระดับรากหญ้า โดยเร่งอนุมัติโครงการเมกะโปรเจ็กต์ต่างๆ รวมถึงมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจและลดสภาวะค่าใช้จ่ายของประชาชน • มาตรการด้านการลดเงินเฟ้อ รัฐบาลจะต้องมีนโยบายที่ยืดหยุ่น และระมัดระวังการใช้มาตรการการขึ้นดอกเบี้ยเพื่อลดเงินเฟ้อ • รัฐบาลจะต้องเร่งรัดให้มีมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจอย่างเป็นระบบและมีความบูรณาการในระหว่างกระทรวงเศรษฐกิจ • มาตรการสร้างความเชื่อมั่น การบริโภคและการลงทุน

28. มาตรการช่วยเหลือ SMEs • ธุรกิจประเภท SMEs มีความเปราะบางจาก Cost Push และจากสภาวะการชะลอตัวของอุปสงค์ • ประเด็นสภาพคล่องซึ่งเกิดจากเงินตึง หากไม่ได้รับการเยียวยา นัยต่อไปอาจนำไปสู่การลดคุณภาพของลูกหนี้ในสถาบันการเงิน • ต้องเร่งมาตรการช่วยเหลือ SMEs ให้มีโครงการอัดฉีดเงินและมาตรการทางการคลัง ในการลดอัตราภาษีรายได้ของ SMEs ให้มีแต้มต่ออย่างน้อยร้อยละ 5 • มาตรการในด้านการส่งเสริมการตลาด จะต้องทำการอย่างจริงจัง โดยการส่งเสริม SMEs ให้มีการส่งออกเนื่องจากการส่งออกของประเทศไทยยังมีการเติบโตถึงร้อยละ 23 ซึ่ง SMEs ควรจะมีส่วนแบ่งมากกว่าสัดส่วนที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน

29. นโยบายพลังงานแห่งชาตินโยบายพลังงานแห่งชาติ • ขอให้มีนโยบายที่ชัดเจนในการสนับสนุนพืชพลังงาน ทั้งที่นำไปผลิตเอทานอลและไบโอดีเซล ควรจะกำหนดเป็นยุทธศาสตร์ของประเทศในการโซนนิ่งพื้นที่ มีระบบการประกันราคา • การใช้ถ่านหินซัลเฟอร์ต่ำและถ่านหินในรูปของเหลว (CTL) เป็นพลังงานในภาคอุตสาหกรรม และการผลิตกระแสไฟฟ้า • ให้มีการสนับสนุนโครงการในการเพิ่มประสิทธิภาพพลังงานในอุตสาหกรรม รวมทั้ง เงินช่วยเหลือการปรับเปลี่ยนเทคโนโลยีและหรือเครื่องจักร ซึ่งจะทำให้มีการประหยัดพลังงาน • การส่งเสริมโรงงานผลิตกระแสไฟฟ้าประหยัดพลังงานของภาคเอกชน โดยให้มีการจูงใจทั้งในแง่ภาษีและสิทธิประโยชน์ต่างๆ • การให้มีแผนระยะยาวด้านการใช้พลังงานนิวเคลียร์ หากไม่ดำเนินการวันนี้ประเทศไทยในอีก 10 ปีข้างหน้า จะมีขีดความสามารถด้านพลังงานที่ไม่สามารถแข่งขันได้

30. ต้องมีการจัดทำ...แผนแม่บทการลดการใช้พลังงานในภาคขนส่งและพลังงานทางเลือกต้องมีการจัดทำ...แผนแม่บทการลดการใช้พลังงานในภาคขนส่งและพลังงานทางเลือก

31. END