320 likes | 558 Views
SŁOWNIKI . JĘZYKA. POLSKIEGO. Podstawowe słowniki języka polskiego to:. Słownik ortograficzny Słownik języka polskiego Słownik poprawnej polszczyzny Słownik frazeologiczny Słownik synonimów Słownik antonimów Słownik wyrazów obcych.
E N D
SŁOWNIKI JĘZYKA POLSKIEGO
Podstawowe słowniki języka polskiego to: • Słownik ortograficzny • Słownik języka polskiego • Słownik poprawnej polszczyzny • Słownik frazeologiczny • Słownik synonimów • Słownik antonimów • Słownik wyrazów obcych
synonimy= wyrazy bliskoznaczne (różne wyrazy o podobnym znaczeniu) antonimy = wyrazy przeciwstawne wyrazy:
SŁOWNIK ORTOGRAFICZNY Zawiera wyrazy języka polskiego, których pisownia może przysporzyć kłopotów.
Podaje informacje o: • pisowni wyrazów w podstawowych formach gramatycznych i w odmianie • zasadach ortograficznych pisowni polskiej • zasadach odmiany wyrazów w języku polskim
na przykład: • pszczoła -czole, -czołę, czół • roz•chwiać -chwieję, chwieją; -chwiej•cie; -chwiali a. chwieli
SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO Zawiera wyrazy, których używamy, porozumiewając się po polsku
Podaje informacje o: • pisowni, wymowie i odmianie wyrazów • znaczeniach • związkach frazeologicznych, w które wchodzą • sposobach użycia • źródle zapożyczenia przy wyrazach obcego pochodzenia
na przykład: • jowialny ~lni, ~lniejszy <o humorze: pogodny, dobroduszny; o człowieku: odznaczający się takim humorem, pogodnym usposobieniem>: J. staruszek. J. sposób bycia. J. dowcip. (łc.)
SŁOWNIKPOPRAWNEJ POLSZCZYZNY Zawiera te wyrazy języka polskiego, których właściwe używanie może sprawiać kłopoty
Podaje informacje o: • właściwym znaczeniu wyrazu • poprawnych formach gramatycznych • poprawnym brzmieniu wyrazu i wymowie • właściwym użyciu w zdaniu • formach niepoprawnych, których należy się wystrzegać
na przykład: • monument [wym. monument, nie monumęt] m IV, D. momumentu, lm M. monumenty (nie: monumenta), książk. <pomnik, obelisk>: Monument w środku miasta. Postawić monument. • Błędnie w zn.‛świadectwo czegoś’. Np.: Monument kultury, sławy.
Objaśnienia skrótów rodzaj monument – m IV, grupa deklinacyjna D. monumentu, lm M. monumenty przypadek przypadek liczba
SŁOWNIK FRAZEOLOGICZNY WSPÓŁCZESNEJ POLSZCZYZNY Zawiera funkcjonujące we współczesnym języku polskim stałe związki frazeologiczne
Podaje informacje o: • znaczeniu związku frazeologicznego • poprawnych sposobach użycia go w zdaniu • występowaniu tego związku w literaturze
na przykład: 10. trafić z deszczu pod rynnę <znaleźć się w sytuacji gorszej niż poprzednia>: Należy współczuć temu trzynastoletniemu chłopcu. Wzięty z domu dziecka trafił z deszczu pod rynnę. Życie Literackie 1986/23/11
SŁOWNIK WYRAZÓW BLISKOZNACZNYCH zawiera zestawy wyrazów, których znaczenia są podobne
Podaje informacje o tym: ●jakimi innymi wyrazami można zastąpić dany wyraz • w jakich wypadkach można użyć wyrazu bliskoznacznego (w jakim kontekście)
na przykład: • piorun:Piorun uderza, bije, trzaska. Pioruny walą. Burza z piorunami;grom:Grom uderzył w drzewo;błyskawica:Błyskawica zygzakowata.Błyskawica rozdziera niebo;wyładowanie atmosferyczne.Por. burza
SŁOWNIK ANTONIMÓW zawiera takie pary wyrazów występujące w języku polskim, które znaczeniowo są dla siebie przeciwieństwami (wyrazy kontrastujące znaczeniem)
Podaje: • wyrazy przeciwstawne parami • wyrazy bliskoznaczne do każdego z antonimów; tzw. gniazda wyrazowe
letni •skwarny, ciepły, upalny, tropikalny, gorący, rozżarzony • południowy, równikowy • bezchmurny, pogodny, słoneczny zimowy • chłodny, zimny, wychłodzony, mroźny, srogi, surowy • polarny, północny, podbiegunowy • chmurny, zacieniony, cienisty, bezsłoneczny na przykład:
SŁOWNIK WYRAZÓW OBCYCH zawiera wyrazy używane w języku polskim ale pochodzące z innych języków
Podaje informacje o tym: • co oznacza dany wyraz • jak go odmieniać • jak go używać w zdaniu • pochodne formy gramatyczne i ich znaczenie • z jakiego języka pochodzi ten wyraz i co tam oznacza
na przykład: katedrastół, pulpit wykładowcy, stanowisko profesora na wyższej uczelni w określonej dyscyplinie; kościół diecezjalny w siedzibie biskupa; tum. // katedralny.- gr. kathedra‛krzesło’