E N D
WPROWADZENIE Najczęściej stosowane na rysunkach wykonawczych są rzuty prostokątne, które pokazują przedmiot z kilku stron. Wystarczy przedstawienie bryły w trzech ujęciach, dlatego przyjęto układ rzutowania wykorzystujący trzy płaszczyzny wzajemnie prostopadłe zwane rzutniami. Na każdej z nich przedstawiamy rzut prostokątny przedmiotu.
UKŁAD TRZECH RZUTNI W przypadku przedmiotów o bardziej skomplikowanych kształtach do jednoznacznego odwzorowania stosujemy układ trzech rzutni wzajemnie prostopadłych. Płaszczyzny te nazywamy: I -rzutnia pionowa zwana główną (z przodu lub główny) II -rzutnia pozioma (z góry), III -rzutnia boczna (od prawej). I III II
RZUTNIA PROSTOKĄTNAROZWINIĘTA I III I -rzutnia pionowa – z przodu II - rzutnia pozioma – z góry III - rzutnia boczna – z boku II
SCHEMATYCZNE ZAZNACZANIE RZUTNI Rzutnie zaznacza się tylko dwoma liniami: • poziomą • pionową III I 0 II
RZUTOWANIE BRYŁ F G B1 F1 C1 G1 I C B E H D1 H1 A1 E1 A D Rzut główny
Rzut poziomy F G C B E2 F2 H2 G2 II E H A D D2 C2 A2 B2
Rzut boczny G F F3 G3 B3 C3 III C B E H E3 H3 A3 D3 A D
RZUTY GŁÓWNE C1 G1 B1 F1 F3 G3 B3 C3 F G C B A1 E1 D1 H1 A3 D3 E3 H3 E H A D H2 G2 E2 F2 D2 C2 A2 B2
I III Rzutowanie deski do krojenia na trzy płaszczyzny rzutów
I III Rozwinięcie trzech płaszczyzn rzutu prostokątnego deski do krojenia
I I III Rozwinięcie trzech płaszczyzn rzutu prostokątnego deski do krojenia
I III Rozwinięcie trzech płaszczyzn rzutu prostokątnego deski do krojenia
I III Rozwinięcie trzech płaszczyzn rzutu prostokątnego deski do krojenia
III I II
Zakończenie W praktyce, a więc w rysunku technicznym maszynowym, posługujemy się przeważnie trzema rzutami, a więc: głównym, bocznym prawym i z góry. Należy zaznaczyć, że rzut główny rysuje się zawsze, a pozostałe dwa – w zależności od budowy przedmiotu, charakteru i przeznaczenia rysunku. Tylko w nielicznych przypadkach stosujemy sześć rzutów, na przykład, gdy przedmiot ma bardzo złożoną budowę. Norma PN-60/M-01122, omawiająca rzuty prostokątne, określa że rzut główny przedstawia zwykle przedmiot w położeniu użytkowym, widziany ze strony przedstawiającej najwięcej cech charakterystycznych.