سيستمهاي اطلاعات مديريت

1. سيستمهاي اطلاعات مديريت هفته ششم

2. فهرست مطالب هفته ششم • مدلسازي داده اي • نمادهاي ERD • رابطه • انواع رابطه • درجه ارتباط • رابطه بازگشتي • ارتباطات دوگانه و چند گانه • موجوديت مشاركتي • قدم هاي ترسيمERD • مفاهيم پايگاه داده • فرآيند طراحي پايگاه داده • اصول نرمال سازي • تبديل ERD به پايگاه داده • تبديل ارتباطهاي ERD در پايگاه داده • طراحي پايگاه داده و نرمال سازي از روي فرم اطلاعاتي

3. مدلسازي داده اي هفته ششم مدلسازي داده اي تكنيكي است كه داده هاي سيستم را سازماندهي كردهو مستند مي كند. به مدلسازي داده اي مدلسازي پايگاه داده نيز گفته ميشود زيرا ساختار داده ها و حفظ آن در سيستم توسط پايگاه داده ها ميباشد. در برخي از مواقع به آن مدلسازي اطلاعات نيز گفته شده است. به مدل داده اي ساخته شده دياگرام ارتباط موجوديت ها گفته ميشودEntity Relationship Diagram (ERD)

4. مدلسازي داده اي هفته ششم • كليد ((Identifier)Key) • يك مشخصه يا مجموعه اي از مشخصه هاي موجوديت است كه برايهر نمونه از موجوديت، ارزش واحدي (يگانه) اختيار مي كند. • ممكن است چند مشخصه از يك موجوديت قابليت كليد شدن را داشتهباشند كه به آنها كليد هاي كانديد(Candidate Key)اطلاق مي شود. • بين كليد هاي كانديد مشخصه اي كه در تمام مواقع به يك نمونه خاصاز موجوديت اشاره كند و ارزش تهي اختيار نكند به عنوان كليد اصلي(Primary Key) انتخاب مي شود

5. نمادهاي ERD هفته ششم

6. نمادهاي ERD هفته ششم مثال:يك نويسنده مي تواند يك يا چند كتاب تاليف كند و يك كتاب خاص فقط توسطيك نويسنده (در اين مثال ساده فرض بر اين است كه هر كتاب توسط يك نويسندهايجاد مي شود) توسعه يافته است. اين كتاب مي تواند در يك يا چند كتابخانهنگهداري شود و يك كتابخانه شامل كتابهاي مختلفي است. نمودار(ERD) اين مثال ساده بصورت ذيل خواهد بود :

7. رابطه هفته ششم رابطه اي است كه در واقعيت بين يك موجوديت با يكي يا چندموجوديت ديگر در سيستم وجود دارد. در واقع رابطه ها وقايعي را بيانمي كنند كه موجوديت ها را به هم متصل ( مرتبط ) مي سازد

8. رابطه A B پرسنل شركت پاركينگ هفته ششم • انواع رابطه • ارتباط يك به يك ( 1:1) • هر يك از نمونه هاي موجوديت A(B) فقط با يكي از نمونه هاي موجوديت B(A) ارتباط دارد

9. A مشتري B سفارش خريد رابطه هفته ششم • انواع رابطه • ارتباط يك به چند(1:m) • هر يك از نمونه هاي موجوديتAبا يك يا چند نمونه از موجوديتB ارتباط دارد در حاليكه هر يك از نمونه هاي موجوديت B فقط با يكي از نمونه هاي موجوديت A ارتباط دارد

10. A سفارش خريد B كالا رابطه هفته ششم • انواع رابطه • ارتباط چند به چند(m:n) • هر يك از نمونه هاي موجوديتA يا Bبا يك يا چند نمونه از موجوديتB يا A ارتباط دارد.

11. رابطه هفته ششم • انواع رابطه پيشرفته

12. رابطه هفته ششم • درجه ارتباط • درجه ارتباط بيانگر تعداد موجوديت هائي است كه در ارتباط مشاركت دارند.

13. رابطه هفته ششم • رابطه بازگشتي • رابطه بازگشتي ارتباط نمونه هاي يك موجوديت يكسان را نشان ميدهد.

14. رابطه هفته ششم • ارتباطات دوگانه و چند گانه • ارتباط باينري :ارتباط بين دو موجوديت ميباشد. • ارتباط سه گانه :ارتباط بين سه موجوديت ميباشد • براي بيش از سه موجوديتارتباط چندگانه ناميده ميشود.

15. رابطه هفته ششم • موجوديت مشاركتي • موجوديتي است كه در اصل يك رابطه است وليكن چون اطلاعات دارد به عنوانموجوديت تلقي مي شود. كليد اصلي موجوديت مشاركتي از موجوديت هايمرتبط به ارث برده مي شود كه به ان موجوديت ها والد گفته مي شود. در واقعكليد اصلي موجوديت مشاركتي كليد تركيبي است كه هر بخش از كليد به يكي از نمونه هاي موجوديت ها اشاره مي كند. به موجوديت مشاركتي ، موجوديتاتصالي نيز گفته مي شود و معمولا ارتباط هاي چند به چند مي توانند با استفادهاز يك موجوديت مشاركتي به ارتباط هاي دوگانه يك به چند تبديل مي شوند.

16. كتاب كتابخانه رابطه هفته ششم • موجوديت مشاركتي • ارتباط موجوديت كتاب را با موجوديت كتابخانه در نظر بگيريد. • ارتباط از نوع چند به چند است. اين ارتباط حاوي اطلاعات است. به عنوان مثال ميتوان به جانمايي (Location)كتاب در كتابخانه اشاره كرد. در اين صورت مي توان با تعريف يك موجوديت مشاركتي علاوه بر بيان ارتباط چند به چند باارتباط هاي يك به چند اطلاعات رابطه را نيز نمايش داد.

17. قدم هاي ترسيمERD هفته ششم موجوديت هاي سيستم را تعريف كنيد مشخصه هاي اطلاعاتي هر موجوديت را تعريف و كليد اصلي آنها رامشخص نمائيد. با ترسيم يك نسخه اوليه رابطه بين موجوديت ها را مشخص كنيد. نوع ارتباطات را مشخص كنيد و در صورت نياز موجوديت هايمشاركتي را تعريف كنيد. ترسيم ERD يك عملي است كه بايد بارها مورد بازنگري و تجديدنظر قرار گيرد تا تكميل شود. لازم به ذكر است كه ذخيره داده ها(Data Store)در DFD به عنوان موجوديت در نظر گرفته مي شوند.

18. قدم هاي ترسيمERD هفته ششم

19. مفاهيم پايگاه داده هفته ششم A field: هر فيلد پياده سازي فيزيكي مشخصه داده اي يك موجوديت ميباشد كه كوچكترين واحد داده اي با معني مي باشد. A primary key: فيلدي مي باشد كه مقدار يا ارزش آن به يك ركورد يگانه از فايل اشاره مي كند A descriptive field: هر يك از ساير فيلدهاي غيركليدي كه داده هاي تجاري سازمان را ذخيره مي كنند. A foreign key: فيلدي است كه در يك فايل به عنوان كليد اصلي تعريف شده است. A record: يك ركورد مجموعه اي از فيلدها مي باشد كه در فرمت و ساختاري از پيش تعريف شده در يك فايل ذخيره مي شوند. هر ركورد در يك فايل (جدول) مجموعه اي از فيلدها (مشخصه ها) براي يك نمونه از موجوديت است. A File: مجموعه اي از ركورد ها ي مرتبط با يك موجوديت كه اطلاعات نمونه هاي موجوديت است تشكيل يك فايل مي دهند. A database: يك پايگاه داده نيز مجموعه اي از فايل هاي بهم مرتبط مي باشد. بدين معني كه ركوردي از يك فايل با ركوردهائي از فايل هاي ديگر مرتبط مي باشد.

20. مفاهيم پايگاه داده هفته ششم The data type: نوع داده براي هر مشخصه، مقادير و نوع داده هائي كه مي تواند اختيار كند را بيان مي كند. ( حروف، عدد ، تاريخ ، فيلم و ... ) The domain: دامنه مقاديري كه هر مشخصه مي تواند اختيار كند را تعريف مي كند. The default value: ارزش پيش فرض را براي مشخصه داده اي در صورتي كه كاربر وارد نكند در نظر مي گيرد.

21. فرآيند طراحي پايگاه داده هفته ششم • در مراحل طراحي پايگاه داده مي بايست داده هاي ذيل در نظر گرفته شوند : • عناصر داده اي سيستم در وروديها يا خروجيها • عناصر داده اي در فرمها يا گزارشات • عناصر داده اي موجود درERD • يك پايگاه داده رابطه اي خوب شامل جداولي است كه داراي حداقل تعداد دادههاي مازاد يا تكراري است و به كاربران اجازه مي دهد كه به راحتي داده بهجداول اضافه كنند يا حذف يا اصلاح نمايند.

22. اصول نرمال سازي هفته ششم نرمال سازي فرايندي است كه ساختار پيچيده داده ها را بهساختارهاي ساده و پايدار تبديل مي كند.

23. اصول نرمال سازي هفته ششم • نرمال سازي نوع اول(1NF) • نبايد عناصر داده اي در سطر ها تكرار شوند يعني داده هاي مازاد نبايدوجود داشته باشند براي پرهيز از تكرار داده ها جدول به دو جدولتجزيه مي شود تا داده هاي ثابت در يك جدول و داده هاي متغير درجدول ديگري ذخيره گردند.

24. اصول نرمال سازي هفته ششم مثال از نرمال سازي نوع اول(1NF).

25. اصول نرمال سازي هفته ششم • جداول نرمال شده نوع اول • جدول فوق به دو جدول ذيل تجزيه مي شود :

26. اصول نرمال سازي هفته ششم • نرمال سازي نوع دوم(2NF) • جدول بايد شكل نرمال اول را داشته باشد و هر يك از فيلدهاي غير كليدي جدولتنها با مشخص شدن ارزش كل كليد بدست آيند نه تنها با بخشي از كليد اصلي .اين حالت در جايي بوجود مي آيد كه كليد اصلي جدول تركيبي از مشخصه ها باشدو تنها در صورتي كه تمام فيلدهاي غيركليدي با مشخص شدن كل تركيب كليدبدست آيند مشكلي نيست در غير اينصورت بايد جدول تجزيه شود.

27. اصول نرمال سازي هفته ششم مثال از نرمال سازي نوع دوم(2NF).

28. اصول نرمال سازي هفته ششم • جداول نرمال شده نوع دوم • جدول فوق به دو جدول ذيل تجزيه مي شود :

29. اصول نرمال سازي هفته ششم • نرمال سازي نوع سوم(3NF) • جدولي شكل نرمال سوم را دارد كه اولا شكل نرمال نوع دوم را داشته باشد و ثانيا هيچ رابطه وابستگي بين دو يا بيشتر از فيلدهاي غير كليدي وجود نداشته باشد.

30. اصول نرمال سازي هفته ششم مثال از نرمال سازي نوع سوم(3NF).

31. اصول نرمال سازي هفته ششم • جداول نرمال شده نوع دوم • همانطور كه ملاحظه مي كنيد يك وابستگي تابعي بين فروشنده و ناحيهفروش وجود دارد زيرا هر شخص فروشنده اي فقط به يك ناحيه فروشاختصاص دارد. مشكلاتي كه اين وابستگي تابعي مي تواند ايجاد كندعبارتند از : • اگر يك شخص جديدي به عنوان فروشنده بخواهد به يك ناحيه تخصيص يابد نمي تواندمگر اينكه يك مشتري به آن تخصيص يابد. • اگر به عنوان مثال مشتري 6837 از جدول حذف شود آنگاه اطلاعاتHernandez ناحيه شرق نيز حذف مي شود. • اگر Smithبخواهد Hernandez جابجا شوند آنگاه اطلاعات زيادي بايد جابجا شوند. • اين مشكلات مي توانند با تجزيه جدول به دو جدول حل شوند : Sales ( CUSTOMER_ID , Name , Sales person (Foreign Key)) Person ( Sales person , Region )

32. تبديل ERD به پايگاه داده هفته ششم • پايگاه داده را مي توان با شناخت داده ها از فرمها ، گزارشات و دادههاي ورودي يا خروجي سيستم شناسايي و پايگاه داده ها را ايجاد كرد.اگر مدل داده اي ( ERD )براي سيستم تهيه شده باشد آنگاه براحتي مي توان آنرا تبديل به پايگاه داده كرد. • هر موجوديت در ERDتبديل به يك جدول در پايگاه داده مي شود • مشخصه هاي هرموجوديت فيلدهاي جدول و كليد اصلي آن نيز همان كليداصلي موجوديت مي باشد • روابط موجود در ERD ممكن است تبديل به كليدهاي خارجي و يا جدولهاي مجزا شوند • سپس جداول ايجاد شده نرمال مي شوند

33. تبديل ارتباطهاي ERD در پايگاه داده هفته ششم رابطه يك به يك Binary or Unary relationship : 1:1 كليد اصلي در دو جدول يكسان مي باشد. رابطه يك به چند Binary 1:N relationship كليد اصلي جدول ( 1) به عنوان كليد خارجي در جدول( N) وارد مي شود رابطه چند به چند يك جدول جديد ايجاد شده و كليد اصلي آن تركيب كليدهاي اصليدو موجوديت (جدول ) مي شود.

34. مشتري 1 انجام N سفارش تبديل ارتباطهاي ERD در پايگاه داده هفته ششم • مثال: Customer ( Customer ID , Name , Address , Account) Order (Order ID , Order date , Dispatch date , Customer ID (Foreign Key))

35. سفارش M خريد N محصول تبديل ارتباطهاي ERD در پايگاه داده هفته ششم • مثال: Order (Order ID , Order date , Dispatch date) Product ( Product ID , Name,…) Purchase ( Order ID , Product ID , Order Amount)

36. طراحي پايگاه داده و نرمال سازي از روي فرم اطلاعاتي هفته ششم

37. طراحي پايگاه داده و نرمال سازي از روي فرم اطلاعاتي هفته ششم براي طراحي پايگاه داده و اعمال اصول نرمالسازي جدولي بصورت ذيل طراحي شده است كه داده ها در اين جدول سازماندهي شده و براي موجوديت هاي سيستم تعريف شده و سپس به ترتيب در ستونهاي جدول نرمال مي شوند. سطح : 1 : داده هاي غير تكراري 2 : داده هاي تكراري 3 : داده هاي تكراري زيرگروه داده هاي تكراري

38. طراحي پايگاه داده و نرمال سازي از روي فرم اطلاعاتي هفته ششم

39. طراحي پايگاه داده و نرمال سازي از روي فرم اطلاعاتي هفته ششم

40. طراحي پايگاه داده و نرمال سازي از روي فرم اطلاعاتي هفته ششم

41. طراحي پايگاه داده و نرمال سازي از روي فرم اطلاعاتي هفته ششم