960 likes | 1.08k Views
บทที่ 5. หลักและวิธีการงบประมาณแผ่นดิน. หัวข้อ. 5 .1 ความหมายของงบประมาณ 5 .2 ความสำคัญของงบประมาณ 5 .3 ลักษณะของงบประมาณ 5 .4 ระบบงบประมาณ 5 .5 กระบวนการจัดทำงบประมาณ. ความหมายของงบประมาณ.
E N D
บทที่ 5 หลักและวิธีการงบประมาณแผ่นดิน
หัวข้อ 5.1 ความหมายของงบประมาณ 5.2 ความสำคัญของงบประมาณ 5.3 ลักษณะของงบประมาณ 5.4 ระบบงบประมาณ 5.5 กระบวนการจัดทำงบประมาณ
ความหมายของงบประมาณ • รูปแบบที่แสดงถึงแผนการใช้เงินในอนาคตโดยมีการคาดประมาณเกี่ยวกับค่าใช้จ่ายของกิจกรรมต่าง ๆ ที่จะพึงเกิดขึ้นควบคู่ไปกับรายรับที่คาดว่าจะได้รับจากกิจกรรมต่าง ๆในช่วงเวลาที่พิจารณานั้น ๆ • แผนที่แสดงแนวทางในการปฏิบัติและนโยบายในการดำเนินงานของหน่วยงานในรอบเวลาหนึ่ง ๆ ในอนาคตซึ่งอาจจะใช้แผนนี้เป็นเครื่องชี้แนวทางขององค์กรหรือหน่วยงานนั้น ๆ ด้วย
ความหมายของงบประมาณ • แผนการใช้เงินที่มีการกำหนดทรัพยากรทางการเงินให้เปลี่ยนแปลงมาเป็นวัตถุประสงค์ของหน่วยงาน เพื่อใช้จ่ายให้บรรลุวัตถุประสงค์และเป้าหมายที่จะต้องดำเนินการโดยใช้ทรัพยากรทางการเงินที่มีอยู่อย่างจำกัดนั้น ไปในทางที่ให้เป็นประโยชน์มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ • แผนเบ็ดเสร็จซึ่งแสดงออกในรูปตัวเงิน แสดงโครงการดำเนินงานทั้งหมดในระยะเวลาหนึ่งและแผนนี้จะรวมถึงการกะประมาณบริการ กิจกรรมโครงการและค่าใช้จ่ายตลอดจนทรัพยากรที่เป็นในการสนับสนุนในการดำเนินงานให้บรรลุตามแผนนี้
ความสำคัญของงบประมาณ 1. รักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจ 2. ส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ 3. จัดสรรและกระจายทรัพยากรและรายได้ 4. เป็นเครื่องมือการบริหารที่มีประสิทธิภาพ 5. ปรับปรุงความสัมพันธ์ระหว่างฝ่ายบริหารกับฝ่ายนิติบัญญัติให้ดีขึ้น 6. เสริมประสิทธิภาพของระบบเศรษฐกิจและการบริหารราชการ 7. สะท้อนให้เห็นถึงการดำเนินงานตามระบบประชาธิปไตย
ลักษณะงบประมาณที่ดี -แนวทางในด้านการจัดสรรงบประมาณของสำนักงบประมาณจะยึดหลัก 6 ประการ ของศาสตราจารย์ ดร.ป๋วย อึ้งภากรณ์ 1. หลักคาดการไกล 2. หลักประชาธิปไตย 3. หลักสมดุลย์ 4. หลักยุติธรรม 5. หลักสารรัตถประโยชน์ 6. หลักประสิทธิภาพ
ลักษณะงบประมาณที่ดี 1. เป็นศูนย์กลางของงบประมาณ 2. ถือหลักพัฒนา 3. ถือหลักประหยัด 4. มีระยะเวลาที่เหมาะสม 5. มีความชัดเจน 6. ถูกต้องและเชื่อถือได้ 7. เปิดเผย มีพื้นฐานอยู่บนความสุจริต 8. ปรากฏเฉพาะเรื่องการเงินและงบประมาณ
รูปแบบหรือรูปแบบงบประมาณรูปแบบหรือรูปแบบงบประมาณ 1. งบประมาณแบบแสดงรายการ (LINE ITEM BUDGET) 2. งบประมาณแบบแสดงผลงาน (PROFORMANCE BUDGET) 3. งบประมาณแบบแสดงแผนงาน (PLANNING BUDGET) 4. งบประมาณแบบแสดงการวางแผน การกำหนดโครงการ และระบบงบประมาณ (PLANNING PROGRAMMING AND BUDGETING SYSTEM : PPBS) 5. งบประมาณแบบฐานศูนย์ (CONVERTIONAL BUDGET) 6. งบประมาณแบบสะสม (INCREMENT BUDGET)
1. งบประมาณแบบแสดงรายการ (LINE ITEM BUDGET) แสดงการใช้จ่ายเงินเป็นรายการตามวัตถุประสงค์ของการใช้จ่ายเงิน ให้ความสำคัญกับการควบคุมปัจจัยนำเข้า (input) แต่ละรายการ (มีการใช้จ่ายอะไรบ้าง,เท่าใด) เน้นการควบคุมการใช้จ่ายและใช้ทรัพยากรโดยการควบคุมทางกฎหมายและทางบัญชี การจำแนกหมวดหมู่และรายการค่าใช้จ่ายในงบประมาณมีอยู่อย่างละเอียด การโอนย้ายงบประมาณรายจ่ายระหว่างหมวดหมู่และรายการกระทำได้ยาก • ลักษณะสำคัญ -ตัวอย่างการจำแนกงบประมาณตามวัตถุประสงค์และหมวดรายจ่าย - เงินเดือน,ค่าตอบแทน - ใช้สอยและวัสดุ - สาธารณูปโภค - ครุภัณฑ์และสิ่งก่อสร้าง - เงินอุดหนุน - รายจ่ายอื่นๆ
-ข้อบกพร่อง ให้ความสำคัญการใช้จ่ายตามหมวดรายการมากกว่าความสำเร็จของงาน ไม่ยึดถือแผนเป็นกรอบในการบริหารงบประมาณ การบริหารงบประมาณมีการควบคุมมากเกินไปจึงไม่มีความคล่องตัว การอนุมัติงบประมาณไม่มีการเชื่อมโยงระหว่าง การใช้งบประมาณ กับ ผลที่ต้องการให้เกิดขึ้น ทำให้เป็นอุปสรรคในการประเมินผลงาน - ข้อดี • การควบคุมการใช้จ่าย - รัฐสภา ควบคุมฝ่ายบริหาร - ทางการคลัง ควบคุมให้ใช้จ่ายประหยัด • แสดงถึงรายละเอียดการใช้จ่ายอย่างชัดเจนและเป็นระเบียบสะดวกในการติดตามและควบคุม • ง่ายในกระบวนการจัดทำและทำความเข้าใจง่าย
2. งบประมาณแบบแสดงผลงาน (PROFORMANCE BUDGET) • ลักษณะสำคัญ • เน้นการจัดการ (บางครั้งเรียกเน้นหน้าที่ หรือเน้นกิจกรรม) • เน้นงานหรือเป้าหมายของงาน • ระบุค่าใช้จ่ายต่อหน่วยเพื่อระบุผลงาน • ให้ความสนใจในการประสารงาน การวางแผน และการควบคุมให้เป็นไปตามแผนงานและเป้าหมายของงาน • เน้นการควบคุมของฝ่ายบริหารไม่ใช่ควบคุมลักษณะ “ใช้เพื่ออะไร” แต่จะเป็นในลักษณะ “ใช้แล้วได้ผลตามประสงค์หรือไม่” จึงเป็นเครื่องมือแสดงการบรรลุผลของงานหรือเป้าหมายที่กำหนดไว้ของรัฐบาล • เป็นเครื่องมือในการวิเคราะห์นโยบายเศรษฐกิจ
- ข้อดี • เชื่อมโยงระหว่างการจัดทำและการบริหารงบประมาณ กับ วัตถุประสงค์และเป้าหมายของแผนพัฒนาฯและนโยบายของรัฐบาล • เชื่อมโยงระหว่างผลงานที่ได้รับ และ ค่าใช้จ่ายที่จ่ายไปสำหรับแผนงานโครงการ หรือกิจกรรมได้ • เป็นเครื่องมือของผู้บริหาร ในการวินิจฉัยสั่งการเกี่ยวกับการดำเนินงาน/การแบ่งงานและความรับผิดชอบ/ผลงาน/ความก้าวหน้าของงาน • สามารถประเมินผลการดำเนินงานได้ทุกระยะและในทุกระดับงานของรัฐบาล • การควบคุมการใช้จ่ายมีอย่างต่อเนื่องและมีประสิทธิภาพ • ฝ่ายนิติบัญญัติสามารถพิจารณางบประมาณได้ง่าย • ช่วยให้หน่วยงานต่างๆจัดทำงบประมาณได้ง่ายขึ้น • มีความคล่องตัวในการใช้จ่ายมากกว่างบประมาณแบบแสดงรายการ
- ปัญหาและอุปสรรค เทคนิคการวิเคราะห์งบประมาณยุ่งยาก ( B-C analysis, Cost-effective) กิจกรรมหรืองานของรัฐบาลบางอย่างไม่สามารถวัดผลงานต่อหน่วยได้ชัดเจนในเชิงปริมาณ การกำหนดค่าใช้จ่ายต่อหน่วยจึงเป็นไปได้ยาก เสียเวลาในการได้มาซึ่งข้อมูล กระบวนการในการจัดทำงบประมาณมีพรรคการเมืองเข้ามาเกี่ยวข้อง จึงต้องมีการประนีประนอมกันในวิธีการจัดทำและวงเงินงบประมาณ ขาดความเข้าใจในการวิเคราะห์เชิงระบบ (systems analysis) ที่เป็นภาพรวม การวัดผลสำเร็จของงานขาดความร่วมมือจากทุกฝ่าย เน้นการควบคุมมากเกินไป ขาดการเน้นผลผลิตหรือผลลัพธ์ เนื่องจากระบบบัญชีจะต้องสอดคล้องกับการนำงบประมาณแบบแสดงรายการมาใช้ด้วย
3. งบประมาณแบบแสดงแผนงาน (PLANNING BUDGET) - เชื่อมโยงระหว่างงบประมาณ กับ การวางแผน การเลือกโครงการที่สำคัญ บรรลุวัตถุประสงค์,เป้าหมาย - กระบวนการ 1) การวางแผน - จุดหมาย - ทางเลือก - ค่าใช้จ่าย
- เป้าหมายของผลที่ต้องการ 2) การแปลแผน - กำหนดทรัพยากรที่ต้องใช้ (เงิน, คน ,วัสดุอุปกรณ์,..) - กำหนดค่าใช้จ่าย - พยากรณ์ค่าใช้จ่ายและผลประโยชน์ล่วงหน้า 3) การจัดสรรงบประมาณ - จัดงบประมาณตามแผนที่เลือกไว้ คำนึงเป้าหมายและ ค่าใช้จ่าย - พัฒนาการวัดผลสำเร็จของงาน 4) การประเมินผล - ประเมินการดำเนินงานตามแผนงบประมาณ - ประเมินแผนงบประมาณ - ประเมินการใช้ทรัพยากร
- องค์ประกอบของระบบงบประมาณแบบแผนงาน 1. องค์ประกอบด้านโครงสร้าง - มุ่งพัฒนาทางโครงสร้างแผนงาน โดยกำหนดแผนงานหลัก แผนงานรอง โครงการ และกิจกรรม เพื่อให้สามารถบรรลุวัตถุประสงค์และเป้าหมายที่ต้องการ - ช่วยในการตัดสินใจ/การดำเนินงาน/การเชื่อมโยงกิจกรรม 2. องค์ประกอบด้านการวิเคราะห์ - ช่วยในการตัดสินใจ โดยการตรวจสอนจุดมุ่งหมาย เปรียบเทียบต้นทุน-ผลประโยชน์ เสนอทางเลือกเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์และเป้าหมาย และทำการตัดสินใจเลือกทางเลือกหรือแนวทางในการดำเนินงาน 3. องค์ประกอบด้านข้อมูลข่าวสาร - การติดตามผลระหว่างดำเนินการ การประเมินผล และการรายงายผล เพื่อการวิเคราะห์/ตัดสินใจ/ปรับปรุง
- การจัดสรรงบประมาณและการวางแผน 1. การระบุจุดมุ่งหมาย กำหนดกำลังคน เงินงบประมาณ วัสดุอุปกรณ์ต่างๆ เพื่อบรรลุจุดมุ่งหมาย การจัดสรรทรัพยากรสำหรับแผนงาน 2. การกำหนดทางเลือกที่จะไปสู่จุดมุ่งหมาย กำหนดค่าใช้จ่าย จุดทำงบประมาณตามโครงสร้างแผนงาน 3. แสดงค่าใช้จ่าย-ผลได้จากการดำเนินงานแต่ละทางเลือก การวางแผนเกี่ยวกับค่าใช้จ่าย-ผลได้ที่เกิดขึ้น กำหนดมาตรฐานการวัดผลสำเร็จของงาน 4. การกำหนดเป้าหมายของผลงาน
- เปรียบเทียบระบบงบประมาณแบบแสดงรายการ แบบแสดงผลงาน และแบบแผนงาน
4. งบประมาณแบบแสดงการวางแผน การกำหนดโครงการ และระบบงบประมาณ (PLANNING PROGRAMMING AND BUDGETING SYSTEM : PPBS) - ลักษณะสำคัญ • มีการนำมาใช้เริ่มต้นในกิจการอุตสาหกรรม(บริษัทเจนเนอรอนมอเตอร์) ในการวางแผนการควบคุมการผลิต และรัฐบาลสหรัฐฯในการทำการวิจัยร่วมระหว่างบริษัทผลิตอาวุธกับกระทรวงกลาโหม โดยวิเคราะห์ระบบเพื่อให้ผู้ตัดสินใจใช้ข้อมูลเปรียบเทียบค่าใช้จ่ายและผลประโยชน์และพิจารณาเลือกเป้าหมายที่เกิดขึ้นจากนโยบาย ศึกษาค่าใช้จ่ายและประสิทธิผล • มีพื้นฐานอยู่บนโครงสร้างแผนงาน หรือชุดของแผนงาน • เน้นการวางแผนล่วงหน้าระยะยาว มองในอนาคต • เน้นการระบุรายละเอียดกิจกรรม • เน้นการวิเคราะห์ผลได้/ผลเสีย และ การเปรียบเทียบทางเลือกของงาน/โครงการ
แสดงการผสมผสานระหว่างการวางแผนกับการจัดทำงบประมาณแสดงการผสมผสานระหว่างการวางแผนกับการจัดทำงบประมาณ • แสดงความมีเหตุผลในการเลือกทางเลือก เป้าหมาย วัตถุประสงค์ และวิธีการ เพื่อบรรลุเป้าหมายหรือวัตถุประสงค์ • การวางแผนเป็นระบบ >> แผนงานหลัก แผนงานรอง โครงการ กิจกรรม • ช่วยให้ฝ่ายบริหารตัดสินใจอย่างมีประสิทธิภาพ - สาระสำคัญ • การกำหนดโครงการตามวัตถุประสงค์ • การพิจารณาค่าใช้จ่ายในอนาคต • การพิจารณาค่าใช้จ่ายทุกชนิดทั้งทางตรงและทางอ้อม • การวิเคราะห์อย่างเป็นระบบ ดังนี้ >>กำหนดวัตถุประสงค์ >>แสดงทางเลือกเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ >> วิเคราะห์ค่าใช้จ่ายและผลประโยชน์แต่ละทางเลือก >>เลือกทางเลือก
- ข้อดี • มีความต่อเนื่องในการดำเนินงาน • ขจัดความซ้ำซ้อนของการดำเนินงาน • ทำให้การพิจารณาเป็นไปอย่างรอบคอบมากยิ่งขึ้น - ข้อเสีย • การรวมอำนาจการตัดสินใจไว้ที่ศูนย์กลาง • ปัญหาในการกำหนดมาตรฐานในการรวบรวมข้อมูล • ความเชื่อถือได้ของข้อมูลเกี่ยวกับผลงาน • การสิ้นเปลืองเวลาในการจัดทำ
5. งบประมาณแบบฐานศูนย์ หรือ งบประมาณที่เน้นการแก้ไขปัญหาข้อจำกัดทรัพยากร (Zero Based Budgeting หรือConventional Budget) - ลักษณะ • ไม่นำงบประมาณรายจ่ายในปีก่อนมาใช้เป็นฐานในการตัดสินใจหรือมาเป็นข้อผูกพันในการจัดสรรงบประมาณ • จัดทำงบประมาณโดยใช้หลักเหตุผลและเริ่มคิดใหม่หมดจากฐานศูนย์ • มีการระบุเป้าหมายที่ชัดเจน • มีการกำหนดหน่วยตัดสินและจัดทำชุดการตัดสินใจ • ชุดการตัดสินใจ (decision package) เป็นเอกสารชุดที่จะมีรายละเอียดและข้อแสดงความเหมาะสมในการดำเนินงาน/โครงการ
ส่วนประกอบที่สำคัญของชุดการตัดสินใจ (decision package) ได้แก่ (1) เป้าหมายของงาน/โครงการ (2) รายละเอียดการดำเนินงาน/โครงการ (3) ผลที่จะได้รับและค่าใช้จ่ายของงาน/โครงการ (4) ภาระงานและการวัดผลงาน (5) ทางเลือกเพื่อบรรลุเป้าหมายงาน/โครงการ • มีการจัดลำดับความสำคัญของชุดการตัดสินใจ - ข้อดี • สามารถจัดสรรงบประมาณขณะมีปัญหาข้อจำกัดทางทรัพยากรได้เหมาะสมกว่า • สามารถรวมการวางแผนกับงบประมาณได้อย่างดีภายใต้ข้อจำกัดทรัพยากร • ช่วยปรับการจัดสรรงบประมาณรอบใหม่ได้ดีกว่า
- ข้อเสีย • ปัญหาในการระบุเป้าหมาย • ปัญหาในการจัดลำดับชุดการตัดสินใจ • ปัญหาการกำหนดค่าใช้จ่ายต่ำสุด
6. งบประมาณแบบสะสม (INCREMENT BUDGET) - ลักษณะสำคัญ • พิจารณาเฉพาะงบประมาณที่เพิ่มใหม่ที่ยังไม่ได้รับการพิจารณาเมื่อปีที่แล้ว • งบประมาณที่เคยพิจารณาเมื่อปีที่แล้วจะไม่พิจารณาอีก ให้ยกยอดมาเลย ในปีนี้สามารถตั้งงบประมาณให้ได้เลย • เพื่อแก้ไขปัญหาความขัดแย้งในการตัดสินใจเกี่ยวกับงบประมาณ จากการที่คำนึงถึงเหตุผลทางการเมือง • การที่เราไม่สามารถคาดคะเนผลที่เกิดจากโครงการใหม่ๆ • ลักษณะงานของราชการมีขอบเขตค่อนข้างตายตัว
- ข้อดี • พิจารณาเฉพาะงบประมาณที่เพิ่มใหม่ทำให้การพิจารณาเสร็จทันและสามารถนำมาใช้จ่ายได้ทัน • พิจารณาวิเคราะห์แง่มุมต่างๆของทางเลือกที่แตกต่างจากเดิมเท่านั้น • ใช้หลักเกณฑ์การประเมินมากกว่าอาศัยประสบการณ์ในการตัดสินใจ - ข้อเสีย • ประสิทธิภาพการใช้จ่าย • ความไม่สอดคล้องกับเหตุการณ์หรือสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไป
กระบวนการงบประมาณ • การจัดทำหรือจัดเตรียมงบประมาณ • อนุมัติงบประมาณ • บริหารงบประมาณและการควบคุมงบประมาณ
หลักการ และวิธีการ งบประมาณ
ข้อจำกัดของงบประมาณ • ผู้บริหารของหน่วยงานไม่เห็นความสำคัญของงบประมาณ • ความคลาดเคลื่อนที่เกิดจากการดำเนินกิจกรรม • การขาดการกำกับการปฏิบัติงาน • การเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมทาง เศรษฐกิจ สังคม และการเมือง
นโยบายงบประมาณ • งบประมาณสมดุล (Balance Budget Policy) รายรับ = รายจ่าย • นโยบายงบประมาณเกินดุล (Surplus Budget Policy) รายรับ > รายจ่าย • นโยบายงบประมาณขาดดุล (Deficit Budget Policy) รายรับ < รายจ่าย
วัตถุประสงค์ของนโยบายงบประมาณวัตถุประสงค์ของนโยบายงบประมาณ • งบประมาณสมดุล (Balance Budget Policy) -เพื่อแก้ไขปัญหาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจ โดยทั่วไปใช้ในช่วงที่ภาวะเศรษฐกิจขยายตัวในอัตราสูง -เป้าหมายเพื่อลดภาระหนี้ที่เพิ่มขึ้น -มุ่งแก้ปัญหาเงินเฟ้อและ การขาดดุลบัญชีเดินสะพัด -พึงระลึกว่าต้องคำนึงถึงภาวะเศรษฐกิจเป็นสำคัญ
วัตถุประสงค์ของนโยบายงบประมาณ(ต่อ)วัตถุประสงค์ของนโยบายงบประมาณ(ต่อ) • นโยบายงบประมาณเกินดุล (Surplus Budget Policy) -เป็นเครื่องมือแก้ปัญหาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจขณะเกิดเงินเฟ้อในระดับสูง -เป็นการดึงเงินออกจากระบบเศรษฐกิจ โดยทั่วไปทำให้เศรษฐกิจหดตัว -หากเก็บส่วนที่เกินดุลไว้ ทำให้ปริมาณเงินคงคลัง (Treasury balance)เพิ่มขึ้น -หากใช้เงินส่วนที่เกินดุลไปเพิ่มรายจ่ายที่ตัดลดทอนในช่วงเศรษฐกิจหดตัวจะเป็นเสมือนงบประมาณสมดุล -หากใช้เงินที่เกินดุลไปชำระหนี้ในประเทศ เงินเข้าสู่ระบบ เศรษฐกิจขยายตัว
วัตถุประสงค์ของนโยบายงบประมาณ(ต่อ)วัตถุประสงค์ของนโยบายงบประมาณ(ต่อ) • นโยบายงบประมาณขาดดุล (Deficit Budget Policy) -เพื่อแก้ปัญหาเศรษฐกิจตกต่ำ แก้ไขปัญหาการว่างงาน -โดยการเพิ่มรายจ่าย และลดรายได้จากภาษี หรือโดยการกู้เงินทั้งจากภายในและต่างประเทศ -ต้องไม่ทำให้กำลังซื้อภาคเอกชนเพิ่มมากจนก่อให้เกิดเงินเฟ้อตามมา
ขอบเขตการบรรยาย การจัดทำงบประมาณ พัฒนาการของการจัดทำงบประมาณในอดีตถึงปัจจุบัน ผลต่อการพัฒนาประเทศชาติ สาระสำคัญของร่าง พ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจำปี การพิจารณาร่างพ.ร.บ. งบประมาณรายจ่ายประจำปี การพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎร การพิจารณาของวุฒิสภา
พัฒนาการของระบบงบประมาณพัฒนาการของระบบงบประมาณ ระบบงบประมาณแบบแสดงรายการ ( Line Items Budgeting System) ระบบงบประมาณแบบแสดงแผนงาน (Program Budgeting System) ระบบงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงาน/ระบบงบประมาณเชิงกลยุทธ์ (Performance Budgeting System/ Strategic Based Budgeting System)
เหตุผลและความจำเป็นในการปรับปรุงระบบงบประมาณเหตุผลและความจำเป็นในการปรับปรุงระบบงบประมาณ ปัญหาของระบบงบประมาณในปัจจุบัน แผนปฏิรูประบบบริหารภาครัฐ นโยบายรัฐบาลเกี่ยวกับระบบงบประมาณ การปรับปรุง พ.ร.บ. วิธีการงบประมาณ
ปัญหาของการจัดทำงบประมาณปัญหาของการจัดทำงบประมาณ 1. ขาดความเชื่อมโยงในการจัดสรรงบประมาณให้ตอบสนองต่อ นโยบายรัฐบาล ทำให้รัฐบาลไม่สามาถบริหารเชิงนโยบาย ได้อย่างสัมฤทธิ์ผล 2. การตัดสินใจเรื่องงบประมาณเป็นแบบปีต่อปี ไม่มีการ วางแผนการเงินระยะปานกลาง 3. เน้นรายการใช้จ่ายมากกว่ามุ่งความสำเร็จของงาน 4. ระบบการจัดสรรงบประมาณไม่ส่งเสริมให้มีการบริหารตัดสินใจและแสดงความรับผิดชอบในระดับกระทรวง
แผนปฏิรูประบบบริหารภาครัฐ (มติครม. 11 พ.ค. 2542) แผนการปรับเปลี่ยนบทบาท ภารกิจ และวิธีการบริหารงานภาครัฐ แผนการปรับเปลี่ยนระบบงบประมาณ แผนการปรับเปลี่ยนระบบบริหารบุคคล แผนการปรับเปลี่ยนกฎหมาย แผนการปรับเปลี่ยนวัฒนธรรมและค่านิยม
นโยบายรัฐบาล เร่งรัดการปรับเปลี่ยนกระบวนการในการ จัดทำและจัดสรรงบประมาณให้งบประมาณ เป็นเครื่องมือในการจัดสรรทรัพยากรที่มีประสิทธิภาพ สอดคล้องกับนโยบาย และยุทธศาสตร์ในการพัฒนา ประเทศ และส่งเสริมให้กระทรวง ทบวง กรม มีบทบาทในการตัดสินใจมากขึ้น พร้อมทั้งจัดให้มี ระบบควบคุมตรวจสอบที่มีประสิทธิภาพ และโปร่งใส
ระบบงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงานตามยุทธศาสตร์ระบบงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงานตามยุทธศาสตร์ การมุ่งเน้นยุทธศาสตร์ ยุทธศาสตร์ระดับชาติ และเป้าหมายเชิงยุทธศาสตร์ระดับชาติ ยุทธศาสตร์กระทรวง และเป้าหมายการให้บริการสาธารณะ ผลผลิต และตัวชี้วัด การคาดการณ์ล่วงหน้า การจัดทำงบประมาณรายจ่ายล่วงหน้าระยะปานกลาง การมอบอำนาจการบริหารจัดการงบประมาณ เน้นให้กระทรวงมีอำนาจในการบริหารจัดการงบประมาณ เพื่อให้บรรลุผลสำเร็จมากกว่าการเน้นกฎ และระเบียบ
ระบบงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงานตามยุทธศาสตร์ระบบงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงานตามยุทธศาสตร์ ธรรมาภิบาล ( Good Governance) การแบ่งหน้าที่และความรับผิดชอบในแต่ละระดับ ข้อตกลงการให้บริการสาธารณะ (Public Service Agreement/PSA) ระบบการติดตามประเมินผล และการรายงานผลการดำเนินงาน ความครอบคลุมของงบประมาณ พิจารณาเงินงบประมาณ และเงินนอกงบประมาณ
1 2 3 ผลผลิต โครงสร้างความรับผิดชอบ PSA ระดับ เป้าหมายยุทธศาสตร์ระดับชาติ (ภารกิจที่จำเป็น 11 ด้าน) ตัวชี้วัด ยุทธศาสตร์ระดับชาติ (4 กลุ่มภารกิจหลัก) รัฐบาล ตัวชี้วัด เป้าหมายการให้บริการสาธารณะ (ภารกิจของประเทศ 69 แผนงาน) กระทรวง ยุทธศาสตร์ กระทรวง คุณภาพ ปริมาณ แผนการให้บริการ (แผนปฏิบัติงาน + แผนการใช้จ่ายงปม.) ตัวชี้วัด กรม เวลา ต้นทุน นโยบาย งบประมาณ การติดตามและประเมินผล การรายงาน การติดตามกระบวนการนำส่งผลผลิตทำงาน Indicator
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ ระบบงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงานตามยุทธศาสตร์ รัฐสภา รัฐบาล ส่วนราชการ ประชาชน • สามารถอนุมัติ งมป.ตามนโยบายที่แถลงต่อรัฐสภาได้ชัดเจนยิ่งขึ้น • สามารถตรวจสอบรัฐบาลได้ตามเป้าหมายเชิงยุทธศาสตร์ • สามารถตรวจสอบหน่วยปฏิบัติได้ตามเป้าหมายการให้บริการ • บริหารนโยบายได้ตามเป้าหมายที่สัญญากับประชาชนและที่แถลงต่อรัฐสภา • มีความโปร่งใสและตรวจสอบได้ • ใช้ทรัพยากรของประเทศอย่างคุ้มค่า และเกิดประโยชน์สูงสุด • สามารถบริหารงานได้อย่าง คล่องตัว และมี ประสิทธิภาพตลอดจน บรรลุผลสำเร็จตามเป้าหมาย • ได้รับรู้ และมี • ความชัดเจนในการใช้จ่ายเงินภาษีอากรของราษฎรอย่าง • เป็นรูปธรรม
สาระสำคัญของร่าง พ.ร.บ.งบประมาณประจำปี
มาตรการใหม่ที่เกี่ยวข้องกับการจัดทำงบประมาณมาตรการใหม่ที่เกี่ยวข้องกับการจัดทำงบประมาณ • การมุ่งเน้นยุทธศาสตร์ และผลการดำเนินงาน • กรอบงบประมาณรายจ่ายล่วงหน้าระยะปานกลาง • คณะกรรมการนโยบายงบประมาณ • ข้อตกลงการให้บริการสาธารณะ (Public Service Agreement) • บทบาทของฝ่ายบริหาร • บทบาทของฝ่ายนิติบัญญัติ
การมุ่งเน้นยุทธศาสตร์ และผลการดำเนินงาน การมุ่งเน้นยุทธศาสตร์ ยุทธศาสตร์ระดับชาติ และเป้าหมาย ยุทธศาสตร์กระทรวง และเป้าหมายการให้บริการสาธารณะ การมุ่งเน้นผลการดำเนินงาน ผลผลิต และตัวชี้วัด