230 likes | 1.31k Views
Fenilketonüri. Fenilalanin. Fenilalanin hidroksilaz. Fenilalanin. Tirozin. Dopamin. Noradrenalin. Fenilasetik asit. Fenillaktik asit. Adrenalin. Melanin. Fenilketonüri. Fenilalanin metabolize edilemez Fenilalanin hidroksilaz enzim aktivitesi azalmıştır
E N D
Fenilalanin Fenilalanin hidroksilaz Fenilalanin Tirozin Dopamin Noradrenalin Fenilasetik asit Fenillaktik asit Adrenalin Melanin
Fenilketonüri • Fenilalanin metabolize edilemez • Fenilalanin hidroksilaz enzim aktivitesi azalmıştır • Enzim eksiktir ( Geni 12 kromozomda kodlanmıştır -12q22-q24) • BH4 metabolizması bozukluğu enzim aktivitesini azaltır (Ek belirti ve bulgular nörotransmitter eksikliği nedeni iledir)
Fenilketonüri • Otozomal resesif geçişlidir • Sıklığı dünyada 1/15000, ülkemizde 1/4500 • Taşıyıcı sıklığı dünyada 1/50, ülkemizde 1/25
Klinik bulgular • Tarama yapılan bölgelerde hastalık bulguları gelişmeden tanınır • Tarama yapılmayan bebeklerde yaşamın 2-3. ayından itibaren hastalık bulguları belirginleşmeye başlar
Klinik bulgular • Mental gerilik • Mikrosefali • Konvülsiyon • Açık ten, sarı saç • İnatçı ağlama, kusma • Ekzema benzeri cilt lezyonları • İdrar ve vücut sıvılarında küf kokusu
Tanı • Klinik bulgular • Laboratuvar testleri • Fe3Cl testi • İdrar kan amino asit analizi • Kantitatif fenilalanin ölçümü • Tarama testleri
Tarama testi Yeni doğan tüm bebeklere uygulanır. Doğru zamanda, doğru materyalle kan örneği alınmalı ve hızlı transportu sağlanmalıdır. En az 24-48 saat protein içeren bir besinle besleniyor olmalı Özel filtre kağıdına kan alınıyor olmalı Örnekleme hızlı iletilmeli
Tedavi • Ömür boyu diyet tedavisi
Diyet • Vejetaryen diyet • Meyve • Sebze • Tahıllar • Hububat
Neler yenemez? • Süt ve süt ürünleri • Et • Balık • Tavuk • Yumurta • Baklagil
Ülkemizde hiperfenilalaninemiler • Ulusal Fenilketonüri Tarama Programı (1986) • İnsidans: 1/4500 (tahmini yıllık vaka sayısı 300) • Akrabalık • Genel ~ %22,1 • Hiperfenilalaninemi ~ %70 Hacettepe Üniversitesi Tıp FakültesiÇocuk Beslenme ve Metabolizma Ünitesince yürütülen 74 ile ait “Fenilketonüri Taraması” son 5yıl sonuçları 2002 yılı 791.126 kan örneği 84 vaka 2003 yılı 804. 357 kan örneği 101 vaka 2004 yılı 843.279 kan örneği 96 vaka 2005 yılı 863.422 kan örneği 179 vaka 2006 yılı*865.390 kan örneği 158vaka *İlk 9 ay