NIEŚMIAŁOŚĆ

1. NIEŚMIAŁOŚĆ \ Nieśmiałość to blokada prawdziwej osobowości człowieka. Strach pomyśleć ile szans się straciło na przeżycie czegoś wspaniałego tylko dlatego, że zapanowała nad nami nieśmiałość... Najstraszniejszy potwór męczący wszystkich komputerowców w realu - nieśmiałość. Nieśmiałość często odważną bliznę nosi.  

2. CO TO JEST NIEŚMIAŁOŚĆ ? • więzienie duszy (milczenia) • narastający problem • choroba społeczna • zespół objawów • rodzaj upośledzenia psychicznego • lęk przed negatywną samooceną i/lub negatywną oceną przez innych • lęk społeczny

3. DLACZEGO JEST SIĘ NIEŚMIAŁYM? • Badacze osobowości- nieśmiałość jest cechą odziedziczoną, podobnie jak inteligencja czy wzrost. • Behawioryści - osoby nieśmiałe nie przyswoiły sobie umiejętności społecznych niezbędnych w kontaktach międzyludzkich. • Psychoanalitycy - nieśmiałość jest uświadomionym przejawem nieuświadomionych konfliktów szalejących głęboko w psychice. • Socjologowie i niektórzy psychologowie dziecięcy - warunki życia w społeczeństwie sprawiają, że wielu z nas staje się nieśmiałym. • Psychologowie społeczni –źródłem nieśmiałości jest tylko i wyłącznie etykieta „nieśmiały” (jestem nieśmiały, bo tak o sobie mówię, lub inni tak mnie nazywają).

4. Rodzina, szkoła i społeczeństwo w kształtowaniu dziecka nieśmiałego • nadmierne wymagania, krytyka • stosowanie kar i nagród nieadekwatnych do sytuacji • częste okazywanie niezadowolenia • nadmierne ochranianie • nieodpowiednie wzory reagowania rodziców • nadmierny dystans uczuciowy w stosunku do dziecka. • niezaspokojenie podstawowych potrzeb dziecka: miłości, szacunku, bezpieczeństwa • brak akceptacji dziecka takim, jakim jest • osobowościowe właściwości nieśmiałości u rodziców • ograniczanie czasu dla własnego dziecka do minimum • Rodzice (style wychowania: uleganie, dominowanie)

5. STYLE WYCHOWANIA Tylko szczęśliwi rodzice wychowają szczęśliwe dziecko. Wychowanie to proces. Trwa wiele lat, a rozpoczyna się z chwilą narodzin dziecka. Uleganie • traktujemy dziecko jak równego sobie, dziecku wolno to co nam • łatwo ulegamy, czyli pobłażamy dziecku • nie krytykujemy dziecka, nawet gdy na to zasłuży • w przypadku niepowodzeń wychowawczych upatrujemy winy w sobie • wyręczamy dziecko w wielu obowiązkach – ma przecież tyle spraw na głowie • ochraniamy dziecko przed konsekwencjami jego działań Dominowanie • my jasno, bez dyskusji określamy zasady postępowania • wymagamy szacunku • jesteśmy konsekwentni i wymagający • nasze dziecko zawsze ponosi, nawet bolesne, konsekwencje swoich działań • nie tolerujemy zachowań aspołecznych • nigdy nie ulegamy dziecku

6. 2. Grupa społeczna • preferowanie indywidualizmu (poradzę sobie sam, pójdę sam, zrobię to po swojemu) • nagradzanie indywidualnego sukcesu • propagowanie kultu ego, zaabsorbowanie samym sobą • traktowanie porażki jako źródła osobistego wstydu • system oparty na współzawodnictwie • nieuczenie sposobów radzenia sobie z porażką • traktowanie okazywania emocji oraz otwartego dzielenia się uczuciami jako słabość • uzależnienie akceptacji i miłości od osiąganych sukcesów Jedynym sposobem zapobiegania nieśmiałości jest radykalna zmiana w naszej kulturze tych wartości, które sprzyjają jej rozwojowi.

7. 3. Szkoła • zbyt duża liczba dzieci w klasach • zbyt mało czasu na pracę indywidualną z dzieckiem • zmiana nauczyciela • standard otoczenia i budynku szkoły, poziom hałasu • etykietowanie ucznia przez nauczyciela „nieśmiały” • tempo pracy często niedostosowane do potrzeb, możliwości ucznia • zjawisko współzawodnictwa i rywalizacji (źródło lęku) • frustracja nauczyciela spowodowaną warunkami socjalno - bytowymi • przeładowane programy nauczania • nieprawidłowe stosowanie kar /poniżanie i upokarzanie ucznia/ • zbyt mała ilość wzmocnień pozytywnych (nagrody)

8. SKUTKI NIEŚMIAŁOŚCI • niska samoocena, niska ocena wśród kolegów • „paraliż”, gdy trzeba wystąpić publicznie, np. na forum klasy • nadmierne przejmowanie się reakcjami innych • utrudnienia w precyzyjnym myśleniu • lęk, samotność, często depresja, cierpienie, udręka • utrudnienia w poznawaniu nowych ludzi, zawieraniu przyjaźni • uniemożliwianie ujawniania faktycznych możliwości • ocenianie np. w szkole poniżej swoich możliwości, przygotowania • niewielki udział w życiu klasy- uczucie wyobcowania

9. Jak pomóc nieśmiałemu dziecku? • angażować do różnych kółek, zajęć pozalekcyjnych • zapewnić poczucie bezpieczeństwa i akceptacji • aktywizować podczas zajęć • nagradzać nawet za najmniejsze osiągnięcia • stwarzać warunki do większej samodzielności • prowadzić gry i zabawy integrujące grupę • pedagogizować rodziców • okazywać i uczyć okazywania uczuć (dobrych i złych) • wspólnie czytać, oglądać filmy (wzorce postępowania, zachowania)

10. CZYTAJMY DZIECIOM Nieśmiałość można przezwyciężyć, ale trzeba poznać jej naturę i zastosować odpowiednią metodę wykorzenienia jej przyczyn. Bajka nie działa od razu. To proces, który trwa jakiś czas. cel relaksacyjny - rozluźnienie, uspokojenie dzieci cel terapeutyczny - uwolnienie dzieci od zalegających emocji, okazanie im uwagi, akceptacji, bliskości emocjonalnej, dostępności fizycznej i psychicznej dorosłego) cel psychoedukacyjny - dostarczenie dzieciom informacji o nowych zachowaniach, reakcjach emocjonalnych, sposobach rozwiązywania problemów; poszerzenie wachlarza możliwych zachowań w danej sytuacji.

11. BAJKA…Bajkoterapia • pomaga dziecku : -zbudować właściwy obraz siebie -znaleźć odpowiednie rozwiązanie -rozładować napięcia -zrozumieć uczucia -wzbogacić wiedzę o sobie i świecie • w sposób zastępczy zaspokaja potrzeby psychiczne (poczucie kochania, akceptowania, bezpieczeństwa) • daje wsparcie, poczucie siły, nadzieję (pozytywne zakończenie, odmiana losu) • uczy pozytywnego myślenia • podnosi samoocenę • pokazuje, że aktywność wobec problemu przynosi efekty.

12. Zabawy Zabawy integracyjno-zapoznawcze • gra w imiona - pierwsza osoba z kręgu podaje swoje imię, następne dziecko mówi: nazywam się..., a to jest... i wskazuje swojego poprzednika • ludzie do ludzi - dzieci stają w parach i wykonują ćwiczenia, które podaje prowadzący np. noga do nogi, nos do nosa partnera itp. Na hasło "ludzie do ludzi" pary zmieniają się, kto nie znajdzie pary staje się prowadzącym • psychodrama (mimika, gestykulacja) : odgrywanie scenek na temat, odgrywanie ról -dziecko nabywa umiejętności społecznych • witające się paluszki - prowadząca wskazuje na swoją rękę i nazywa poszczególne palce, a następnie mówi, że dziś przywitamy się np. kciukami, kolanami itp. • masaż (dreszczyk)-- dziecko leży na brzuchu, nauczycielka mówi wiersz demonstrując czynności, które powtarzane są na ciele dziecka (Tędy płynie rzeczka (ruch falisty od głowy do bioder), idzie pani na szpileczkach (stukanie palcami wzdłuż kręgosłupa) itd...i zmiana ról

13. RYSUNEK… „Ludzie od dawna wykorzystywali sztukę, aby wyrazić uczucie bólu, strachu, radości, by komunikować się z innymi i mówić im o otaczającym świecie.” lubiana przez dzieci technika niewerbalnego przekazywania swojego świata źródło informacji o dziecku i jego rodzinie: więź emocjonalna w rodzinie, stopień zaspokojenia potrzeb psychicznych, postawy rodzicielskie rodziców, stosowanie metod wychowawczych, czy dziecko jest np. molestowane (Rysunek Człowieka, Test Drzewa, Test Rysunku Rodziny, Test Dom– Drzewo– Człowiek) - „Badania nad rozwojem psychicznym dzieci i młodzieży na podstawie rysunku postaci ludzkiej”, - „Analiza psychologiczna twórczości plastycznej dzieci i młodzieży” sposób ujawniania i odreagowania tłumionych emocji, przepracowania lęków wynikających z problemów

14. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ