SOCJALIZACJA

1. SOCJALIZACJA

2. Pojecie socjalizacji Socjalizacja (lac. socialis = spoleczny) to proces (oraz rezultat tego procesu) nabywania przez jednostke systemu wartosci, norm oraz wzor�w zachowan, obowiazujacych w danej zbiorowosci. Socjalizacja trwa przez cale zycie czlowieka, lecz w najwiekszym nasileniu wystepuje, gdy dziecko rozpoczyna zycie w spoleczenstwie.

3. Kazdy z nas staje sie czlowiekiem dzieki interakcjom z innymi ludzmi; poprzez interakcje zdobywamy osobowosc, uczymy sie funkcjonowac w spoleczenstwie i kierowac swoim zyciem. �w proces wprowadzania w kulture i w strukture spoleczna, zwany socjalizacja, jest r�wnie wazny dla spoleczenstwa, jak i jednostki. Bez niego nie wiedzielibysmy, co mamy cenic, robic, jak myslec, m�wic, dokad isc ani jak reagowac.

4. I choc socjalizacja ma najwieksze znaczenie we wczesnym okresie zycia, to podlegamy jej procesom stale, az do konca naszych dni. Dzieki niej potrafimy wchodzic w nowe sytuacje zyciowe; bez nie bylibysmy pozbawionymi plastycznosci robotami i ofiarami doswiadczen z pierwszego etapu zycia

5. Na swiat przynosimy ze soba okreslone dziedzictwo genetyczne � fizjologie czlowieka, mozliwosci poznawcze, sklonnosci emocjonalne i kilka podstawowych potrzeb � jedzenia, bycia z innymi, a nastepnie seksu � ale to, w jaki spos�b owo dziedzictwo sie ujawni, jest w duzej mierze rezultatem naszych interakcji z innymi ludzmi w kontekstach spolecznych i kulturowych

6. Socjalizacje mozna podzielic na: Socjalizacje pierwotna � w okresie dziecinstwa Socjalizacje wt�rna � po okresie dziecinstwa

7. socjalizacja pierwotna Przypada na niemowlectwo i wczesne dziecinstwo. Jest pierwsza faza, w kt�rej czlowiek w swoim dziecinstwie staje sie czlonkiem spoleczenstwa w ramach wzajemnego oddzialywania dziecka i jego rodzic�w. W tym czasie dzieci poznaja jezyk i podstawowe wzory zachowan, kt�re stana sie podstawa ich dalszej edukacji. Gl�wna instytucja socjalizacji pierwotnej jest rodzina.

8. Socjologowie podkreslaja zwlaszcza znaczenie socjalizacji pierwotnej, dokonanej w rodzinie. Przyklady dzieci od najmlodszych lat opuszczonych przez rodzic�w i wychowywanych przez zwierzeta pokazuja, ze w przypadku braku socjalizacji pierwotnej, jednostka bedzie miala bardzo duze trudnosci z przystosowaniem sie i zyciem w spoleczenstwie, gdyz nie posiada ona wlasciwych kod�w: zachowan, jezyka, zdolnosci intelektualnych, zmyslu moralnego.

9. Nasladowanie przez dzieci sposob�w postepowania otaczajacych je os�b prowadzi do przekazywania regul i wartosci z jednej generacji do drugiej. Proces ten wzmacniany jest przez system kar i nagr�d, wiec dziecko, kt�re przestrzega zasad grzecznosci, bedzie nagradzane aprobata swoich rodzic�w.

10. Socjalizacja wt�rna Obejmuje starsze dzieci i rozciaga sie na dorosle zycie jednostki. Odnosi sie do p�zniejszego procesu, w kt�rym jednostka uprzednio socjalizowana wchodzi w nowe etapy "obiektywnego swiata" konkretnego spoleczenstwa (np. przygotowanie do okreslonego zawodu). Odpowiedzialnosc za socjalizacje przejmuja inne instytucje: szkola, grupy r�wiesnicze, media, miejsce pracy. Zachodzace tam interakcje ucza jednostke wartosci, norm i przekonan skladajacych sie na wz�r kultury, w jakiej sie zyje.

11. Socjalizacja wt�rna dokonuje sie na drodze interakcji z innymi podmiotami tzw. �uog�lniony inny� (zorganizowana wsp�lnota lub grupa spoleczna, kt�ra daje jednostce jednosc osobowosci). Tak pojeta socjalizacja wt�rna polega na uczeniu sie przez jednostke r�l rodzinnych, zawodowych, r�l pelnionych w r�znych grupach spolecznych lub instytucjach, takich jak szkola, malzenstwo i rodzina, wojsko, klasztor, partia itp..

13. Zakonczona sukcesem socjalizacja przyczynia sie nie tylko do uspolecznienia jednostki i jej integracji ze spoleczenstwem, ale r�wniez, na nieco og�lniejszym poziomie, do jednolitosci norm i wartosci koniecznych dla sp�jnosci calego spoleczenstwa

14. Socjalizacja jest dokonywana przez osoby r�zniace sie pod wzgledem wartosci i norm. Obecnie istnieje wiele instytucji socjalizujacych, jak rodzina, szkola, media, r�wiesnicy, i kazda moze miec wlasny system wartosci. W ten spos�b normy rodzinne nie musza pokrywac sie z normami szkolnymi, a normy wyznawane przez profesora moga pozostac w sprzecznosci z normami r�wiesnik�w.

16. Przeprowadzono liczne analizy wplywu medi�w, w szczeg�lnosci telewizji, na proces socjalizacji. Wedlug jednych telewizja odtwarza tylko normy i reguly dominujace w dalszym spoleczenstwie. Wedlug innych zakl�ca ona , przynajmniej czesciowo proces socjalizacji. Wielosc system�w regul wprowadza jednoczesnie mozliwosc wyboru, kt�ry stawia jednostke przed problemem konfliktu norm.

17. Proces uspolecznienia (socjalizacja jednostki ) rozpatrywany jest dwojako: jako wchodzenie w kulture (proces akulturacji czyli proces wrastania w kulture, uczenia sie r�l spolecznych, przejmowania symboli kulturowych i dziedzictwa kulturowego, a przez to stawania sie czlonkiem spoleczenstwa). ksztaltowanie sie osobowosci spolecznej (nabywanie kompetencji spolecznych � tzw. dojrzalosc spoleczna) czyli proces stawania sie pelnowartosciowym czlonkiem spoleczenstwa w wyniku uczenia sie i przestrzegania obowiazujacych norm i zasad wsp�lzycia z innymi ludzmi.

18. Proces socjalizacji sklada sie z trzech mechanizm�w psychospolecznych: mechanizm nasladownictwa pojawia sie najwczesniej i polega na nasladowaniu swiata doroslych, tez nasladowanie r�l. mechanizm internalizacji, czyli uzewnetrznienie, przyjmowanie pewnych wzor�w zachowania i system�w wartosci, sposob�w zachowania w taki spos�b, ze staja sie one elementami naszej osobowosci i poslugujemy sie nimi bez udzialu swiadomosci (bezrefleksyjnie). mechanizm identyfikacji, w spos�b swiadomy dokonujemy wyboru.

19. Socjalizacja a spoleczenstwo Kazdy z nas staje sie kims niepowtarzalnym, wyjatkowym dzieki socjalizacji, tzn. dzieki calemu lancuchowi interakcji z innymi ludzmi w spolecznym i kulturowym aspekcie. Spoleczenstwo moze istniec tylko w�wczas, kiedy jego nowi czlonkowie nabywaja umiejetnosci, kt�re pozwalaja im w pelni w nim uczestniczyc. Jedna z nich jest zdobycie motyw�w, kt�re nas mobilizuja do odgrywania istotnych r�l takich jak: ojca, przyjaciela, matki, obywatela.

20. Inna zdolnosc ma charakter kulturowy. Kazdy z nas musi podzielac wraz z innymi wsp�lne wartosci, przekonania i normy. W spoleczenstwie zlozonym ze zbyt wielu r�zniacych sie subkultur latwiej dochodzi do konflikt�w i napiec, kiedy ludzie maja r�zne poglady na to co jest dobre, a co zle, co powinno, a czego nie powinno sie robic, jakie dzialania sa wlasciwe, a jakie niewlasciwe. Totez kazdym z nas do pewnego stopnia powinny kierowac wsp�lne symbole kulturowe � tzw. dyrektywy kulturowe.

22. Kolejna umiejetnoscia jest zdolnosc patrzenia na siebie jak na odrebny podmiot. Gdybysmy nie mieli koncepcji wlasnego �ja� nasze zachowanie nie byloby sp�jne i logiczne. Osoby, kt�re nie maja stabilnego wyobrazenia o sobie, nawet jesli przestrzegaja norm, sprawiaja wrazenie zmiennych i dziwacznych. Brak im wewnetrznego kompasu, kt�ry sterowalby ich postepowaniem.

24. Nastepna wazna zdolnoscia jest caly zestaw umiejetnosci zwiazanych z wykonywaniem r�l. Kazdy z nas musi umiec odczytywac gesty innych i przyjmowac ich role. Musimy umiec tworzyc role dla siebie, poruszac sie miedzy kulisami a scena, a takze ujmowac w ramy i kategoryzowac innych ludzi oraz sytuacje. Bez tych minimalnych umiejetnosci nie potrafilibysmy z nikim wchodzic w interakcje.

26. Kolejna zdolnosc zwiazana jest z naszymi emocjami. Wiele badan poswiecono pierwotnym emocjom, kt�re przynosimy ze soba na swiat. Takie emocje jak: gniew, poczucie szczescia, smutek, strach i zdziwienie, sa nam wrodzone. Sa one przetwarzane w wiele dodatkowych emocji. Tak wiec ludzie przyswajaja sobie wiele zlozonych stan�w emocjonalnych poprzez socjalizacje.

27. Proces socjalizacji - zasady Wczesniejsza socjalizacja ma znacznie wiekszy wplyw na formowanie sie naszych ludzkich cech niz p�zniejsza. Interakcje z osobami waznymi, z kt�rymi nawiazujemy zwiazek emocjonalny ma wiekszy wplyw niz kontakty z pozostalymi. Interakcja w grupach pierwotnych � czyli takich, w kt�rych ludzie znaja sie nawzajem, a ich stosunki sa bliskie i intymne � jest znacznie wazniejsza w ksztaltowaniu osobowosci anizeki w grupach wt�rnych. Dlugotrwale zwiazki maja wiekszy wplyw na nasza osobowosc niz przypadkowe i kr�tkie.

28. Stadia socjalizacji wg. G. H. Meada Stadium zabawy - dziecko przyjmuje czyjes role, odczytuje gesty jednej osoby. Stadium gry � czlonkowie wchodza r�wnoczesnie we wszystkie role pelnione przez innych Wchodzenie w role uog�lnionego innego �dziecko posiada podstawowe umiejetnosci do funkcjonowania w spoleczenstwie: odczytuje i posluguje sie gestami, wlacza sie w system symboli kulturowych, kt�rych uzywa jako punktu odniesienia do samooceny i kierowania swoim postepowaniem

29. DZIEKUJEMY ZA UWAGE ?