140 likes | 323 Views
Ferritin. Einar Björnsson 29 apríl 2005. Ferritin. Í náttúrinni veldur blanda af járni, súrefni og vatni ryðmyndun. Járn er mjög óleysanlegt (10 -18 M) og þörfin fyrir járn í frumum er ca. 10 -4 M Ferritin leysir þessi vandamál. Bygging. Haldið svipaðri byggingu í gegnum þróunina
E N D
Ferritin Einar Björnsson 29 apríl 2005.
Ferritin • Í náttúrinni veldur blanda af járni, súrefni og vatni ryðmyndun. • Járn er mjög óleysanlegt (10-18 M) og þörfin fyrir járn í frumum er ca. 10-4 M • Ferritin leysir þessi vandamál
Bygging • Haldið svipaðri byggingu í gegnum þróunina • 480,000 Da, 12 nm • Stór hola í miðjunni sem geymir járnjónir (2000-4500 Fe3+ jónir) í tengslum við O2 • 4 helix knippi (dimer) sem koma saman í 24-mer • H- og L-subunit • H-subunit hefur ferroxidasa virkni • Holur í próteininu sem hleypa uppleystu járni (Fe2+) inn og út
Staðsetning • Ferritin er í öllum frumum líkamans • Meira er í frumum sem þurfa meiri járn • Hjarta, lifur vs. Fibroblastar • Eitthvað ferritin er í sermi • Eykst við ofgnótt járns og bólgu
Hlutverk • Geymsluprótein • Vörn gegn skemmdum af völdum járns og súrefnis • Hluti af vörn frumunnar gegn áhrifum streitu og bólgu • Tengist heme myndun • O2 flutning • Enzýmvirkni – frumuhringur, nucleotide myndun, rafeindaflutning, afeitrun o.fl.
Myndun • Aukin myndun ferritins stjórnast af þörfum frumunnar • Aukið járnmagn í líkamanum eykur á tjáningu ferritins • Iron regulatory proteins (IRP-1 og IRP-2) • Iron responsive element (IRE) • Mitochondrial Ferritin • Til staðar í eystum • Safnast í Heme myndandi frumum við aukið járn?
Áhrif bólguefna • TNF-α og IL-1α inducera myndun á H-keðju • Í macrophögum (scavengers) - TNF-α og IFN-γ • NO • Activerar IRP-1 og IRP-2 • Cytokine auka á seytun ferritins úr frumum • TNF, IL-1α og IL-6 • LPS • Prostaglandin (type A) • Tengjast inflammation og svar við hita • Hækkað í JRA • Bólga tengd atherosclerósu
Hormón • TSH, T3, TRH • Auka á Ferritin myndun • Insúlín og IGF-1 • Í gegnum IGF receptor auka á myndun • Hár glúkósi eykur ferritin myndun í brisi (H)
Blóðkorn • Macrophagar og monocytar • Í tengslum við hringrás járns • Þroski rauðra blóðkorna • Hemoglobin myndun í lok þroskans • Protoporphyrin IX
Oxun • Aukin oxun í líkamanum • Hefur bein áhrif á myndun ferritins • Sem á móti ver frumuna gegn oxunarskemmdum • Bólga, toxísk efni, oxandi lyf.
Hypoxia og ischemia • Inducera ferritin myndun • Ferritin minnkar reperfusion injury • Nýburar, ARDS, heila og hjarta ischemia o.fl. • Microglia í heila eftir ischemiu með mikið ferritin
Krabbamein • Ferritin hækkar í ýmsum krabameinum • Einnig aukið H-subunit • Lækkar líka í sumum • Tengsl við dysregulation í krabbameinsfrumum? • Hentugt eða ekki? • Notað sem marker í Neuroblastoma o.fl. malignitetum • Margt óljóst
Mæling á ferritini • Hækkar í • Hemochromatosis, thalassemiur, sickle cell, porphyria, neuroblastoma, JRA, alcohol lifrarsjd, hemolytisk anemia, hodgkins lymphoma, megaloblastic anemia, hyperthyrosis, o.fl. • Lækkar í • járnskortsanemiu