Download
1 / 18
180 likes | 394 Views
An Líne. Snaidhm 2. Foirmlí Tábhachtacha. Fad idir Dhá Phointe : Lárphointe : Fána Líne : Cothromóid Líne :. Fad idir Dhá Phointe. Úsáidtear an foirmle seo chun an fad idir dhá phointe a fháil . Úsáidtear AB chun an fad idir A agus B a léiriú .
E N D
An Líne Snaidhm 2
FoirmlíTábhachtacha Fad idirDháPhointe: Lárphointe: FánaLíne: CothromóidLíne :
Fad idirDháPhointe • Úsáidtear an foirmleseochun an fad idirdháphointe a fháil. • Úsáidtear AB chun an fad idir A agus B a léiriú. • I gcónaílipéadaighnapointíardtús: x1,y1 agusx2, y2. • Ag féachaintar M mar lárphointe AB, bíonn an fad ó A go M mar an gcéanna leis an bhfad ó M go B. • AM = MB • Máfhaigheanntú an fad idirdháphointearthrastomhas an chiorcail, is féidir é a roinntar a 2 chunga an chiorcail a fháil.
Lárphointe • Úsáidtear an foirmleseochun an lárphointeidirdháphointe a fháil. • Úsáidtear M mórchunlárphointe a chur in iúil. • I gcónaílipéadaighnapointíardtús: x1,y1 agusx2, y2. • Mátá A agus M agat, is féidir an pointe B a fháiltríaistriú a dhéanamh. • Má’spointíiadarthrastomhaschiorcail, is ionannlárphointenabpointíaguslár an chiorcail.
Fána • Is féidirfánalíne a fháiltrí an méid a ardaíonnsénó an méid a thiteannsé a thomhasagus an líneagdul ó chlé go deas. Is féidirfána a thomhas mar ARDÚnóRISE RITH RUN Mar shampla, ardheis: ARDÚ = 4 RITH 5 Úsáidtearan litir‘m’ chunfána a léiriú. ARDÚ RITH
FánaDeimhneach (+) • Bíonnfánadeimhneachnuair a ardaíonnsé, agus é agdul ó chlé go deas. FánaDiúltach(-) • Bíonnfánadiúltachnuair a íslíonnsé, agus é agdul ó chlé go deas.
Fána • Chomhmaith le ARDÚ agus RITH a úsáid is féidir an foirmlethuas a úsáidchunfánalíne, (agúsáiddháphointe) a fháil. • I gcónaílipéadaighnapointíardtús: x1,y1 agusx2, y2. • Bíonn ort línte a mhaitseáil le fánaar an gcúrsanua. Samplaí le fáilarleathanachníosdéanaí. • Bíonn an fánacéannaaglínteatácomhthreomhar. • Bíonnfánaamháin bun oscionn le comharthadifriúilnuair a bhíonnnalínteingearach. (Mámhéadaítear m1 x m2, bíonnsécothrom le -1 nuair a bhíonnsiadingearach)
CothromóidLíne • Chun cothromóidlíne a fháilbíonndháruduaitigconaí – • Pointe AmháinagusFána. • Máthugtardháphointeduit, is féidirardtúsfána an líne a fháilagusansin é a úsáid in éineacht le pointeamháin, (is cúmacéacupointe a úsáideanntú) chuncothromóid an líne a fháil. • Scríobhcothromóidlíne san fhoirmax + by +c = 0, áit a mbíonnaxdeimhneach (+)
CothromóidLíne CothromóidLíneatácomhthreomhar leis an y-ais Nuair a bhíonnlínecomhthreomhar leis an y-aisbíonn an fánaneamhshainithe (undefined). Ciallaíonnsé sin nachféidirlinn an foirmle a úsáid. Féachar an línegorm, tágach x ar an líneseocothrom le 4. Mar sin, glaotar x=4 ar an líne.
CothromóidLíne CothromóidLíneatácomhthreomhar leis an x-ais Nuair a bhíonnlínecomhthreomhar leis an x-aisbíonn an fánacothrom le 0. Ciallaíonnsé sin nachféidirlinn an foirmle a úsáid. Féacharnalíntedearga, tágach y ar an línearbarrcothrom le 4. Mar sin, glaotar y=4 ar an líne. Sa slícéannaglaotar y=2 agus y=-2 arnalínteeile.
y = mx+c • Nuair a scríobhtar cothromóid líne san fhoirm • y=mx+c • ..is é sin le rá, y ar an dtaobhchléagusgachrudeilear an dtaobhdheas– • - Is ionannm, an uimhirroimh x, agusfána an líne • Is ionannc, an uimhirgan x ná y, agus an áit a dtrasnaíonn an líne an y-ais. • Mar shampla: • y= 3x -4 Fána an líne =3, • Trasnaíonnsé an y-aisag an bpointe (0,-4).
Líne a Tharraingt (Ag trasnú an x-aisagus an y-ais) • Chun líne a tharraingt, faighnapointí a thrasnaíonn an líne an x-aisagus an y-ais. • Nuair a bhíonnlíneagtrasnú an x-ais y=0. • Líon y=0 isteachigcothromóid an línechunluach x a fháil. Faighpointe san fhoirm (x,o) • Nuair a bhíonnlíneagtrasnú an y-ais x=0. • Líon x=0 isteachigcothromóid an línechunluach y a fháil. Faighpointe san fhoirm (y,0) • Ceangailnapointíchun an líne sin a tharraingt.
Línteagtrasnú a chéile • Ar an gcúrsanuaiarrtar ort a bheith in ann: • -dhálíne a tharraingtarghraf • -a bpointetrasnaithe a aithintónngraf • -a bpointetrasnaithe a chruthútrídcothromóidínalínte a réiteach. • Déantarpointetrasnaithedhálíne a fháil le hailgéabar – comhchothromóidí a dhéanamhastuagusiad a réiteachchunpointetrasnaitheamháin a fháil.
FadhbannaPraiticiúla • Beidh ort a bheith in anngraf a léamhchunfadhbannapraiticiúla a réiteach. • Bíonnfánaaguscothromóidlíneigceistanseofreisin. • Samplaíná • -Luasigcomparáid le Am • -Fad igcomparáid le Am • -Costas igcomparáid le LíonDaoine • -Teocht Fahrenheit igcomparáid le teocht Celsius.
AcharTriantáin • Is féidirachartriantán a fháilagúsáidfoirmlemábhíonntríphointeagat • Caithfidhpointeamháin a bheithag (0,0) chun an foirmle a úsaid. • Munabhfuilpointeag (0,0) is féidirlinnceannacu a thabhairt go (0,0) ach amháin an t-aistriúcéanna a dhéanamharnapointíeile. • An Foirmle a úsáidtearná : • Ciallaíonnnalíntelasmuighgo mbíonn an freagra (+) igconaí.
An Fad Ingearach óPhointe go Líne • Is é an fad ingearach an fad is gaire ó phointe go líne. • An Foirmle a úsáidtear ná : • Cuirtear cothromóid na líne ar barr agus cuirtear an pointe atá I gceist in áit x1 agus y1. • Is iad có-éifeacht an x agus có-éifeacht an y atá i gceist le a agus b.
UillinnidirDháLíne • Is féidir an uillinn idir dhá líne a fháil ag úsáid tan, agus fánaí na línte. • An Foirmle a úsáidtear ná : • Is féidir an uillinn chlaonais (angle of inclination) – sin an uillinn idir an líne agus an x-ais deimhneach, a fháil trí tan a úsáid.
MírLíne a roinnt igcóimheasfaoileith • Is féidir líne a roinnt i gcóimheas faoi leith • Go hInmheánach: • Go Seachtrach: • Is féidir an uillinn chlaonais (angle of inclination) – sin an uillinn idir an líne agus an x-ais deimhneach, a fháil trí tan a úsáid.
