Şap Hastalığı 2010 Yılı Serosurvey Sonuçları ve Aşılamanın Gerekliliği

1. Şap Hastalığı 2010 Yılı Serosurvey Sonuçları ve Aşılamanın Gerekliliği Dr. Musa ALKAN ŞAP ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ

2. Şap Hastalığı 2010 Yılı Serosurvey Sonuçları Aşılamanın Gerekliliği

3. Serosurvey’in amaçları Hastalık tespiti maksadıyla yapılan serosurvey Klinik olarak hastalığın görülmediği populasyonlarda hastalık etkeni virüsün varlığını / yokluğunu veya taşıyıcılık durumunu tespit etmeyi sağlar. Faydaları; Ariliğin kanıtlanması Ari sürülerde hastalık riskinin tespiti

4. Hastalığın prevalansını tespit için yapılan serosurvey Eğer populasyonda hastalığın varlığı biliniyor ise, ne oranda seyrettiğini hesaplamak (prevalans) için yapılan serosurvey çalışmasıdır. Faydaları; Bölgeler, türler, yaş grupları, işletme tiplerinde hastalığın yayılma dinamiği Hastalığın yayılmasına etken olan risk faktörlerinin tespiti (hayvan hareketleri)

5. Antikor seviyesinin tespiti için yapılan serosurvey Sahada mevcut bağışıklık seviyesini veya kullanılan aşının etkinliğini ölçer. Faydaları: Kullanılan aşıların kalite ve etkinliğini denetler Sahada mevcut bağışıklık seviyesini (aşıdan/hastalıktan) hesaplayarak, aşılama politikalarının ve yönteminin belirlenmesine yardımcı olur.

6. Mihrak bölgesinde yapılan serosurvey Survey zonunda hastalığın yayılma dinamiğini hesaplar ve virüsün başka bölgelere sirayetini önleyecek tedbirleri almamızda öncü rol oynar

7. 2010 YILINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN SEROSURVEY SONUÇLARI

8. Hastalığın Prevalansını Tespit İçin Yapılan Serosurvey

9. Dizayn Örnekleme; 2009 yılı bölgesel prevalans değerleri, Güvenilirlik aralığı:95%, Her bir köyden 31 serum olmak üzere 33.325 serum büyük ruminantlardan Her bir köyden 32 serum olmak üzere 33.400 serum küçük ruminantlardan

10. BÖLGELERE GÖRE HESAPLANAN PREVALANS DEĞERLERİ 2010, İLKBAHAR ANADOLU SEROSURVEYİ GENEL VE BB/KB PREVALANS Anatolian part of Marmara 5,17; 3,59/6,74 3,01; 3,32/2,68 29,00; 23,89/34,57 14,24; 10,69/17,72 5,50; 4,57/6,40 27,90; 25,35/30,45 5,31; 3,93/6,87 TOTAL: 14,72; 12,34/17,16 10 Naci BULUT

11. 1,19 1,62/0,78 0,26 0,00/0,52 2,38 1,61/3,13 28,83 35,16/20,21 10,66 3,69/17,41 5,23 4,61/5,83 8,43 13,33/4,06 6,57 3,,23/10,27 6,57 3,08/9,96 38,36 36,56/40,36 0,88 1,26/0,46 3,06 0,27/5382 2,78 2,02/3,52 12,10 3,63/20,31 4,63 3,49/5,73 0,79 1,610,00 5,89 6,45/4,86 16,09 14,14/17,87 5,69 5,38/5,99 3,99 7,25/0,63 55,40 41,56/77,60 14,36 16,28/12,50 22,75 35,48/10,42 0,94 0,77/1,10 2,21 2,94/1,50 6,46 4,51/8,35 12,47 11,06/13,84 4,54 6,45/2,68 26,18 10,69/49,54 15,81 9,42/22,00 17,30 16,13/18,44 3,99 3,34/4,67 14,72 13,74/15,73 18,95 8,10/28,61 44,13 31,02/56,87 1,59 1,47/1,70 26,70 19,17/34,01 1,49 0,60/2,34 25,92 25,81/26,04 36,52 17,74/57,06 6,35 0,81/11,72 27,69 23,66/31,60 2,53 1,32/3,71 21,69 12,37/30,73 24,76 3,23/45,63 29,55 24,69/34,30 6,80 5,53/8,04 68,34 78,49/58,49 1,81 3,69/0,00 6,82 2,42/12,50 6,75 5,65/7,81 8,69 3,84/13,39 17,47 10,32/24,38 34,50 29,14/41,07 0,66 0,27/10,05 19,05 24,34/13,92 1,90 1,94/1,88 4,99 8,53/1,56 18,22 19,07/17,37 8,81 7,13/10,49 1,98 0,81/3,13 4,76 1,79/7,64 ? 2,78 0,81/4,69 8,25 2,61/13,66 27,665 21,62/33,25 48,61 39,11/57,87 6,06 7,02/5,13 8,14 6,57/11,47 31,41 31,83/31,02 2,54 2,76/2,33 27,25 25,81/28,65 13,15 15,07/11,26 7,05 3,56/10,52 38,89 30,65/46,88 5,51 4,82/6,26 *= cumm prevalance LR/SR İllere göre prevalans dağılımı 11 Naci BULUT

12. Anadolu sero-sürveylansı 2010 büyük ruminant prevalans tahmini

13. Anadolu sero-sürveylansı 2010 küçük ruminant prevalans tahmini

14. Antikor Seviyesinin Tespit İçin Yapılan Serosurvey

15. Dizayn Beklenen prevalans: 80%, Güvenilirlik aralığı:95%, Her bir bölgeden 492 serum olmak üzere 3.444 serum

16. Dizaynın mantığına göre, örneklenen hayvanda aşılı olup olmaması dikkate alınmadan serum toplanmıştır. Bu nedenle burada verilen antikor seviyeleri tüm sürüdeki mevcut bağışıklık oranını göstermektedir.

17. Yaş gruplarına göre antikor seviyesi dağılımı

18. Aşılamanın Kontrolü İçin Yapılan Serosurvey AMAÇ: Bölgesel bazlı epidemiyolojik sorgulama ve seroprevalans yöntemiyle aşılamanın değerlendirilmesi

19. Dizayn İl ve ilçe seçimi tesadüfi örnekleme yoluyla; ilçelerde bulunan köyler ise çalışmayı gerçekleştiren enstitü uzmanları marifetiyle Toplam 20 ilin her birinden 3 ilçe, her bir ilçeden 2 ünite, her bir üniteden toplam 30 adet büyükbaş serumu toplanılması planlanmıştır. Toplam 20 ilden 2.880 serum toplanmıştır.

20. Epidemiyolojik İnceleme Sonuçları Çalışma sırasında; köyde çiftçilere ve veteriner teşkilatında ise kayıtlara göre; Sonbaharda aşılama yapıldı mı? Sorusuna verilen cevaba göre: Veteriner teşkilatında; 15 köyde, 440 serum için bilgi verilmemiş olup; kalan tüm ünitelerde aşı yapıldı şeklinde “evet” işaretlenmiştir. Köydeki soruya verilen cevaba göre ise; 9 köyde 228 serum için bilgi verilmemiş; 2 köyde aşılama yapılmadığı belirtilmiştir. Sonbaharda aşılama durumu ile ilgili sorulan soruya verilen cevaba göre ise; 10 köyde 117 serum için (39 işletmede) aşılama yapılmadığı tespit edilmiştir.

21. NSP sonuçları

22. Bağışıklık Sonuçları

25. Şap Hastalığı 2010 Yılı Serosurvey Sonuçları Aşılamanın Gerekliliği

26. Şap hastalığı kontrol stratejileri

31. Aşı İnaktif bir hücre kültürü aşısıdır. Adjuvanla (immüniteyi arttırıcı) karıştırılmıştır.

32. Faydası • Aşılama, oranı nispetinde populasyonda sirküle olan virüsü baskılar

33. Primer Enfeksiyon Boynuzlaşmamış Pharynx epiteli Bölgesel Lenf Yumruları Kan Dolaşımı AŞI ANTİKORU Veziküler lezyonlar Deri ve Ağız Mukozasının Boynuzlaşmış Epiteli

34. Ekonomik kayıpları azaltır • Mihrakta alınan kontrol önlemleri için zaman kazandırır.

35. Toshiyuki, T.,2010

36. Anneleri hastalık geçirmemiş ve aşılanmamış buzağılar 2 haftalıktan itibaren, Ancak annelerden kolostrum aracılığı ile geçen antikorların varlığında 2 aylıktan sonra ilk aşılama, İlk aşılamadan 1 ay sonra rapel aşılama, Rapel aşılamanın devamında 4-6 aylık periyotlarla tekrar aşılama, Mihrak çevresi aşılamalarda ise 2 haftalıktan büyük tüm duyarlı hayvanlar Aşılama Takvimi

37. Bağışıklık İlk defa aşı almış hayvanlarda antikor seviyesi 14-21. günlerde en yüksek seviyeye çıkar. Birden fazla aşı almış hayvanlarda ise 1. günden itibaren antikorlar yükselmeye başlar. Rapel aşılamadan sonra oluşan bağışıklığın süresi 4-6 aydır.

38. Total Ab IgG Ab IgM Ab 2o Ag 1o Ag Antikor Titresi Aşılamadan Sonraki Günler 1.ve 2.Aşılamadan sonra Antikor Miktarları

39. Sürü bağışıklığı=kampanya aşılaması Hastalığa karşı etkili bağışıklık sürü bazında düşünülmelidir ve populasyondaki mümkün olduğu kadar çok bireyeş zamanlı aşılanmalıdır.

40. Düşük aşılama oranı (salgından önce)

41. Düşük aşılama oranı (salgından sonra)

42. Dengesiz bağışıklık (salgından önce)

43. Dengesiz bağışıklık (salgından sonra)

44. Yüksek aşılama oranı (salgından önce)

45. Yüksek aşılama oranı (salgından sonra)

46. Bağışıklığı Etkileyen Faktörler İmmünite gelişimi için yetersiz zaman Aşı başarısızlığına neden olan konakçı faktörleri İmmunsupresiv faktörler (malnutrisyon, stres, enfeksiyon, hayvanın genç veya yaşlı oluşu ve kortizon türevi ilaçlar) İnaktif aşıların kısa süreli bağışıklık vermesi-tekrarlayan aşılamaya ihtiyaç duyulması İlk defa aşılanan hayvanların rapel aşılama yapılması gerekliliği

47. Aşı ve saha suşları arasındaki antijenik farklılıklar, Aşıların potensi Aşıların sevk, depolanma ve uygulanma safhalarında soğuk zincire dikkat edilmemesi Aşılamada prospektüse uyulmaması Yüksek dozda enfeksiyona maruz kalma Bağışıklığı Etkileyen Faktörler

48. Sonuç Aşılamayla oluşan bağışıklık kısa sürelidir, tekrarlayan aşılama gerektirir, Aşı enfeksiyondan korumaz!

49. TEŞEKKÜRLER