1 / 70

Evren Köprülü THAMES WATER TÜRKİYE 21 Mart 2009

İklim değişikliğine bağlı olarak su kaynaklı doğal afetlerin yönetimi (özellikle taşkın ve kuraklık) ve su kaynakları ve yapıları planlaması konularında karşılıklı beklenti, ihtiyaçlar ve ileriye dönük yeni yapılanmalar.

nibal
Download Presentation

Evren Köprülü THAMES WATER TÜRKİYE 21 Mart 2009

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. İklim değişikliğine bağlı olarak su kaynaklı doğal afetlerin yönetimi (özellikle taşkın ve kuraklık) ve su kaynakları ve yapıları planlaması konularında karşılıklı beklenti, ihtiyaçlar ve ileriye dönük yeni yapılanmalar • Su sektörüne verilen meteorolojik hizmetler ve bunların suya dayalı doğal afetlerin yönetiminde nasıl daha etkin kullanılabileceği • Suya dayalı afetlerin yönetiminde iklim ve meteoroloji veri ve ürünlerin önemi • Su yönetimi açısından kritik kabul edilebilecek veri ve ürünler • Bu ürün ve verilerin su yöneticilerine en kısa zamanda nasıl sağlanacağı • Su ve meteoroloji sektörleri arasındaki işbirliği konuları • Hizmet sağlamada karşılaşılan problemler ve çözüm önerileri

  2. “Türkiye ve Bölgesini Kapsayan Coğrafya’da Küresel İklim Değişikliği Dikkate Alınarak Suya Dayalı Doğal Afetlerin Daha İyi Yönetimi” Evren Köprülü THAMES WATER TÜRKİYE 21 Mart 2009

  3. İzmit Kentsel ve Endüstriyel Su Temin Projesi

  4. Kocaeli Ham Su Kaynakları • Kocaeli bölgesinin ham su kaynakları olarak; • Yuvacık Baraj Gölü • Yeraltı ve yerüstü doğal su kaynakları • Sapanca Gölü • Alternatif beslemeler (Gökçedere Barajı, vb.) • Karakaya Kaynak Hattı

  5. Dünyadaki doğal afetlerin karakteristik özellikleri ve çeşitli etkilerinin puanlamasına göre önem sıraları Bryant,1993. SEL & KURAKLIK • Meteorolojik karakterli doğal afetlerden biri olan sel; bir akarsuyun çeşitli sebeplerle yatağından taşarak, etki alanında bulunan tüm yapı ve yaşantıya zarar veren bir akış büyüklüğü oluşturmasıdır. • Ülkemizde depremden sonra en büyük can ve mal kaybına sebep olan doğal afettir. 1 = en yüksek 5 = en düşük

  6. Meteorolojik Karakterli Doğal Afetler • Meteorolojik ve hidrolojik afetlerin kuraklık, sel ve kuvvetli rüzgar gibi sayısında önemli bir artış gözlenmiştir. • İklimlerdeki değişimler, ekstrem hadiselerin frekansında kaçınılmaz bir değişime neden olacaktır. Örneğin 100 yılda 1 kez görülen bir hadise 10 yılda 1 görülmesi sonucunu doğurabilecektir. KURAKLIK (?)

  7. İklimsel Değişimler ve Küresel Isınma • Küresel Isınmanın etkileri gün geçtikçe sel ve kuraklık felaketlerinin yaşanma riskini arttırmaktadır. • Yeterlilik açısından “Su Stresi” içindeki ülkeler sınıfına yaklaşıyoruz. • Küresel ısınma, su kaynaklarını tehdit ediyor ve bunun etkileri dünyanın bir çok yerinde artan şiddette hissedilmeye başlandı.

  8. Küresel İklim Değişiminde beklenen tehlikeler Kuraklıkta artış

  9. Küresel İklim Değişiminde beklenen tehlikeler Ani sellerde artış

  10. Hidrolojik Kuraklığın Baraj Haznesine Etkileri • Azalma • Ham su doluluk miktarında • Ham suyun kalitesinde • Bozulma • Ekolojik dengede (alg patlamaları) • Artış • Sedimantasyonda ve erozyonda (faydalı hacimde düşüş)

  11. 11

  12. HAZİRAN 2005 169,14 m DSG 12

  13. 13

  14. 14

  15. 15

  16. 16

  17. Kuraklık Hassasiyeti • Üç temel faktör etkiler; • ham su depolama kapasitesi, (142 / 51,13 Mm3 - 2,78) • kuraklıktan etkilenecek bölgelere yönelik alternatif su temin kaynaklarının varlığı (112.320/480.000 m3/gün – Sapanca %23,4) • su temin ve dağıtım şebeke altyapısının durumu (Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İSU - ALTYAPI YATIRIMLARI - %15)

  18. Gövdenin stabilitesini korumak Amaç (İşletme Politikası) 2 Sel ve Kuraklık Riskini dikkate alarak optimum deşarj yapmak 1 • Temel ihtiyaç olan içilebilir suyun güvenilir bir şekilde ve sürekli karşılanabilmesi • Risklerin minimize edilmesi ve riskler arasında optimum dengenin sağlanması • Suyun akılcı ve verimli yönetimi (Su Bütçesi) Selleri haznede maksimum düzeyde sönümlendirmeye çalışarak ötelemek 3 Sürekli ve Kaliteli Su Temini

  19. ModernAfet Yönetim Sistemi Risk yönetimi 2 Hazırlık Tahmin ve Erken Uyarı 1 Zarar Azaltma Afet Koruma Düzeltme Etki Analizi Yeniden yapılanma İyileştirme Müdahale 3 4 Kriz yönetimi

  20. Stratejiler • Mevcut hidro-meteorolojik koşullar altında ; • Kısa Vadeli işletme politikalarında “Sel Yönetimi” • Uzun Vadeli işletme politikalarında “Kuraklık Yönetimi” belirleyicidir. 21

  21. Haziranda gecikmiş bahar feyezanları baraj gölünü dolu durumda yakalar, hızlı gelişir. • Yağmur ve kar erimesi aynı anda oluşur. • Yaz aylarında baraj gölü giriş akımları azalır. • Mevsimsel yağışlardaki gecikmeler kuraklık riskini arttırır. Kritik Dönemler Baraj Seviyesi (m DSG) 2 1 3

  22. Kuraklık Yönetim Planı (Amaç) • Toplumun sağlığına, güvenliğine ve refahına yönelik kaliteli ve düzenli su temini • Ekonomik,sosyal,evsel ve endüstriyel aktivitelerinin kesilme ve bozulmalarının asgari düzeyde tutulması • Planın uygulanması süreçlerinde toplum güveninin tesisi • Kuraklık nedeniyle yaşanacak sıkıntıların ve planın uygulama sorumluluklarının dengeli paylaşımı • Etkin, pratik ve esnek yapıya sahip kapsamlı ve mantıklı bir koordinasyon sağlanması

  23. Kuraklık ile Mücadele (Kuraklık Yönetim Planı) • Aşamaları; • 1.Aşama : Kuraklığın İzlenmesi • 2.Aşama : Kuraklık Alarmı • 3.Aşama : Kuraklığın Deklarasyonu • 4.Aşama : Kuraklık Acil Durumu • 5.Aşama : Tam Kuraklık Durumu

  24. Kocaeli Kuraklık Yönetim Planı • 2005 yılı Thames Water Türkiye öncülüğünde T.C.Kocaeli Valiliği himayesinde Kocaeli Kentinin Kuraklık Yönetim Planının oluşturulması için bir alt komisyon kurulmuştur: • Kocaeli Valiliğinin ilgili birimleri • Kocaeli Büyükşehir Belediyesi • ISU Genel Müdürlüğü • Kocaeli Sanayi Odası • DSİ 15. Şube Müdürlüğü • DMİ Kocaeli Müdürlüğü • Kısa süreli katılımcılar : Üniversite Öğretim Görevlileri, Uzmanlar, İl Milli Eğitim Müdürü, İl Tarım Müdürlüğü Uzmanları v.b. • 7 Subat 2005 tarihinde Kocaeli Kuraklık Yönetimi Alt Komisyonu, çalışmalarını 09 Haziran 2005 tarihinde sonuçlandırmıştır.

  25. 2006 - 2007 Su Yılı • KKYP’nin 1. Seviyesi “Kuraklığın İzlenmesi” dir. KKYP 2. Seviye “Kuraklık Alarm” KKYP 3. Seviye “Kuraklık Deklerasyonu” KKYP 4. Seviye “Kuraklık Acil Durumu” DÖNÜŞÜMLÜ (ROTA-CUT) SU TEMİNİ KKYP: Kocaeli Kuraklık Yönetim Planı

  26. Deşarj Analizi (1999-2009) %53,6 – 159.95 m DSG üzerinde %19,9 - Deşarj var

  27. YUVACIK RESERVOIR SHORT TERM FLOOD CONTROL GATE OPENING Gate opening in metres Gates Fully open in the yellow zone 29 Gate Opening in metres

  28. Yuvacık Barajı Taşkın Senaryosu • Mart veya Nisan aylarında baraj radyal kapakları kapatıldığında takip eden Mayıs ve Haziran aylarında baraj göl seviyesi en yüksek değerine ulaşmaktadır. • Özellikle Haziran ayında “geç kalmış bahar feyezanları” diye tanımlanan ani yağışlar ile oluşan ani seller görülebilmektedir. • 24 saat içinde yüksek debiler ile gelen toplam taşkın hacminin tamamının Yuvacık Barajından tutulması kapasitesi açısından mümkün değildir. • Ancak taşkının ötelenmesi ve acil durum planlarının hayata geçirilmesi amacıyla zaman kazanılması mümkündür. DMİ

  29. Yuvacık Barajı Taşkın Senaryosu 2.77 m 5.000.000 m3 3.71 m 12.000.000 m3 5.10 m 25.000.000 m3 6.89 m 50.000.000 m3 • DSİ 15.ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ KİRAZDERE BARAJI MÜHENDİSLİK HİDROLOJİSİ PLANLAMA RAPORU • Ocak 1999 yılında İTÜ tarafından Yuvacık Barajı için farklı risk gruplarında taşkın alanı risk haritası oluşturulmuştur. 24 SAAT İÇİNDE İZMİT BÖLGESİNİ KAPLAYACAK SU HACMİ 31

  30. *DSİ 33

  31. Arıtma Tesisi Deşarj Kanalı Yuvacık Barajı Ham Su Hattı Deşarj Kanalı Gözlem Raporu • Bakım Sorumluluğu KBB’de bulunan Deşarj Kanalı senede en az iki kez gözlemlenmekte ve gözlem sonuçları yayınlanmaktadır.

  32. DEŞARJ KANALININ KAPASİTESİNİN ARTTIRILMASI • Mansap deresine bırakılabilecek deşarj debisi üst limiti 100 m3/sn (1999). • 2004 – 2006 yılları arasında resmi otoriteler tarafından rehabilitasyon çalışmaları yapılmıştır. • DSİ’den deşarj limitinin 200 m3/sn’ye çıkarıldığı bildirilmiştir. (2007). • Çalışmalara devam edilerek limitin 300 m3/sn’ye çıkarılması hedeflenmektedir. (2007 - 2008).

  33. Sel Yönetiminin Dünya’da Uygulanma Yöntemleri Bilgi Toplanması Selin Sebep Olacağı Kayıpların Tespiti Selin Yönetilmesi Bölgede Selin Sebep Olacağı Zararların Azaltılması

  34. Sel ile Mücadele (Sel Yönetim Planı) • Kocaeli Büyükşehir Belediyesi (KBB) • KBB İSU • “Yuvacık Barajı Havzası Hidrolojik ve Atmosferik Modelleme Entegrasyonu” uygulama projesi. • Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Afet Koordinasyon Merkezi (AFKOM) • Başiskele Kaymakamlığı • DSİ İzmit Şube Müdürlüğü

  35. Baraj İşletmesi • Sel ve Kuraklık riskinin bir arada etkin yönetimi için; • Havza Karakteri • Hidro-meteorolojik Gözlem Ağı • Modelleme • İşletme Politikaları

  36. Havza Karakterinin Tanımlanması • Bu amaçla tamamlanan projeler ; • İzmit Yuvacık Barajı Su Toplama Havzasının Yenilenebilir Doğal Kaynaklarının Su Üretimi (Kalite, Miktar ve Rejim) Amacıyla Planlanması (Kavakçılık Enstitüsü & İstanbul Üniversitesi & KBB) • Kirazdere Reservoir Operational Study Project (UNUT & ITU) • Batimetrik Ölçüm ve Sediman Dağılım Haritasının Oluşturulması (TW) • Atmosferik-Hidrolojik Model Entegrasyonu Projesi (ODTÜ & AÜ & TW)

  37. Baraj İşletmesi • Sel ve Kuraklık riskinin bir arada etkin yönetimi için; • Havza Karakteri • Hidro-meteorolojik Gözlem Ağı • Modelleme • İşletme Politikaları

  38. Baraj Yönetim Sistemi WS WS • 1 adet Hava İstasyonu : Sıcaklık, Net Radyasyon, Rüzgar Hızı, Rüzgar Yönü, Bağıl Nem • 4 adet Akış Ölçer İstasyonu • 6 adet Yağış Ölçüm İstasyonu (Isıtıcılı ve ısıtıcısız) • 4 adet Meteoroloji İstasyonu (Yağış Ölçer, Kar Derinliği, Sıcaklık, Bağıl Nem) • 2 adet Mobil İstasyon (Yağış Ölçer , Sıcaklık ve Bağıl Nem)

  39. Meteoroloji İstasyonu Yağış Ölçer Sıcaklık, Bağıl Nem Kar Derinlik

  40. Akış Ölçer Yüzey Hızını Ölçen Radar Sensör Ultrasonik Seviye Ölçerler

  41. Hava İstasyonu

  42. Baraj Yönetim Sistemi SCADA Ekranı

  43. Gerçek Zamanlı İzleme

  44. Hava Tahmini ve Hidro-Meteorolojik Gözlem • DMİ • Radar (yakın-gerçek zamanlı) • MM5 (t+24, t+48 saatlik yağış ve sıcaklık) • 3 günlük hava tahmini • Basel Üniversitesi (t+72 saatlik yağış) • NOAA Hava Kaynakları Lab (t+180 ve t+384 saatlik yağış) • Diğer web siteleri (weather.com & westwind.ch)

  45. Baraj İşletmesi • Sel ve Kuraklık riskinin bir arada etkin yönetimi için; • Havza Karakteri • Hidro-meteorolojik Gözlem Ağı • Modelleme • İşletme Politikaları

  46. Hidrolojik-Atmosferik ModelEntegrasyonu ve Uygulama Projesi Thames Water Türkiye ODTÜ Anadolu Üniversitesi

  47. Amaç • Kısa ve Uzunlu Dönemli İşletme stratejisinde bir karar destek sisteminin oluşturulması, • Havzadan rezervuara girebilecek akımların önceden tahmin edilerek optimum işletme politikalarının belirlenmesi • İşletim kararlarının gerçek zamanlı güncellenerek sel riskini minimize ederek, maksimum su tutulmasını sağlamak.

  48. Hidro-meteorolojik tahminler ve Kısa/Uzun Dönem İşletme Stratejileri • İşletme stratejilerinin belirlenmesinde hedef faktörler : • Barajın mansap tarafındaki sel riskini minimize etmek • Kuraklığa karşı mümkün olduğunca fazla ham su rezervi sağlayarak bölgenin kuraklığa hassasiyetini azaltmak • DMİ tarafından temin edilen 48 saatlik tahmin değerleri atmosferik modele girilerek havzada yağış karakterinin modellenmesi • Atmosferik modelden elde edilen bilgilerin hidrolojik modelde kullanılmasıyla hangi miktarda suyun baraj rezervuarına geleceğinin hesaplanması

More Related