น้ำตกห้วยหลวงหรือน้ำตกถ้ำบักเตว

1. น้ำตกห้วยหลวงหรือน้ำตกถ้ำบักเตวเป็นน้ำตกขนาดใหญ่ เกิดจากลำธารห้วยหลวงที่ตกจากหน้าผา มีความสูงประมาณ 45 เมตร เบื้องล่างของน้ำตกมีลักษณะเป็นแอ่งน้ำขนาดเล็ก มีหาดทรายขาวและพื้นน้ำเป็นสีเขียวมรกตสวยงามมาก มีทางขึ้นลงน้ำตกเป็นบันไดจำนวน 272 ขั้น เพื่อชมวิวบริเวณด้านล่างได้สะดวก น้ำตกอยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานประมาณ 3.5 กิโลเมตร เดิมน้ำตกห้วยหลวงมีชื่อว่าน้ำตกถ้ำบักเตว ซึ่งมีตำนานเล่าขานกันว่า ในอดีตนายเตวและกลุ่มเพื่อนอีก 3 คน ซึ่งเป็นกลุ่มของชาวบ้านที่เข้ามาหาของป่า พากันมาหาของป่าและล่าสัตว์ พอมาถึงบริเวณน้ำตกห้วยหลวงพบรังผึ้งเป็นจำนวนมากเกาะอยู่ตามบริเวณใต้หน้าผาหินของน้ำตกห้วยหลวงจึงพากันคิดหาวิธีที่จะลงไปตีผึ้งนายเตวและกลุ่มเพื่อนจึงตกลงกันว่า จะนำเถาวัลย์มาทำเป็นเชือกแล้วโรยตัวลงไปตามเถาวัลย์เพื่อตีผึ้ง โดยให้นายเตวเป็นคนโรยตัวลงไป ในประเพณีความเชื่อของชาวอีสานเชื่อกันว่าถ้าจะเข้าป่าเพื่อหาของ น้ำตกห้วยหลวงหรือน้ำตกถ้ำบักเตว

2. ป่าจะต้องทำพิธีบนบาลศาลกล่าวเจ้าป่าเจ้าเขาหรือเจ้าที่เจ้าทางก่อน ถึงจะทำการใดๆ สมดังปรารถนา แต่ในวันนั้นนายเตวและกลุ่มเพื่อนไม่ได้ทำพิธีดังกล่าวก่อนเข้ามาเก็บของป่า ในระหว่างที่นายเตวกำลังตีผึ้งกลุ่มเพื่อนที่ช่วยกันดึงเถาวัลย์ไว้ มองเห็นเถาวัลย์ที่กำลังดึงไว้กลายเป็นงูใหญ่กำลังเลื้อยขึ้นมา จึงใช้มีดตัดเถาวัลย์ขาด นายเตวร้องเสียงดังลั่นและร่างก็ตกลงไปตกอยู่ก้นเหวเสียชีวิต นับจากนั้นมาชาวบ้านจึงเรียกชื่อน้ำตกแห่งนี้ว่า น้ำตกถ้ำบักเตว ในแต่ละปีมีนักท่องเที่ยวเสียชีวิตจากการลงเล่นน้ำกันแทบทุกปี วันหนึ่งชาวบ้านมาร้องขอว่า นายเตวมาเข้าฝันและขอให้เปลี่ยนชื่อน้ำตก เพื่อเป็นการแก้อาถรรพณ์ที่เกิดขึ้น ใน พ.ศ. 2535 นายธนา พลอินทร์ นักวิชาการป่าไม้ 5 ซึ่งเป็นหัวหน้าอุทยานแห่งชาติภูจองนายอยในขณะนั้นได้เปลี่ยนชื่อจากน้ำตกถ้ำบักเตวมาเป็น น้ำตกห้วยหลวง ตามชื่อของลำธารต้นน้ำ น้ำตกห้วยหลวงหรือน้ำตกถ้ำบักเตว